Xem mã nguồn của Minusinsk

[[Tập tin:Минусинский краеведческий музей.JPG|nhỏ|Bảo tàng Lịch sử Địa phương ở Minusinsk]]
[[Tập tin:Flag of Minusinsk (2020).png|thumb|Cờ Minusinsk]]
[[Tập tin:Minusinsk, 1885.png|nhỏ|Minusinsk năm 1885]]
'''Minusinsk''' ([[tiếng Nga]]: Минусинск, {{lang-kjh|Минсуғ}}) là một [[Danh sách các thành phố của Nga (xếp theo dân số)|thành phố]] [[Nga]]. Thành phố này thuộc [[chủ thể liên bang của Nga|chủ thể]] [[Krasnoyarsk Krai]]. Dân số qua các thời kỳ: {{ru-census2010|71,170|;}} {{ru-census2002|72,561|;}} {{su-census1989|72,942|;}}

== Lịch sử ==
"Khoảng 330-200 trước Công nguyên, [[thời đại đồ sắt]] phát triển thịnh vượng ở Minusinsk, sản xuất ra những chiếc rìu có gai, một phần bằng đồng và một phần bằng sắt, và một nhóm các khu chôn cất tập thể lớn." Mặt nạ người chết kiểu Hy Lạp-La Mã, giống như những chiếc được tìm thấy ở [[Văn hóa Pazyryk|Pazyryk]], tạo thành "nhóm Minusinsk: tại Trifonova, Bateni, Beya, Kali, Znamenka, v.v." "Chế độ quý tộc Ấn-Âu cùng mối quan hệ với [[Người Sarmatia|Sarmatia]] đã được người Kirghiz kế thừa tại Minusinsk sau thế kỷ thứ ba sau Công nguyên."<ref name="Rene">{{chú thích sách|url=https://archive.org/details/empireofsteppesh00prof/page/17|title=The Empire of the Steppes|last=Grousset|first=Rene|publisher=Rutgers University Press|year=1970|isbn=0-8135-1304-9|pages=[https://archive.org/details/empireofsteppesh00prof/page/17 17-19,66-67]}}</ref>

Khu định cư '''Minyusinskoye''' của người Nga (Минюсинское) được thành lập vào năm 1739-1740<ref name="History01">Н. И. Дроздов, В. С. Боровец "Енисейский энциклопедический словарь". Krasnoyarsk,  1998 ({{ISBN|5883290051}}), pp.  391.</ref> tại nơi hợp lưu của [[sông Minusa]] với [[sông Yenisei]]. Trong [[Ngữ hệ Turk|tiếng Turk]] ''Min Usa'' có nghĩa là "con suối của tôi"<ref>{{chú thích web|url=http://region.krasu.ru/cities/minusinsk|publisher=[[Krasnoyarsk]] Administration/[[Siberian Federal University]] Internet Center|language=ru|script-title=ru:Мой Красноярск|trans-title=My Krasnoyarsk|access-date=2009-08-24}}</ref> hay "nghìn dòng sông".<ref>{{chú thích web|url=http://rfdata.al.ru/auto/city/13/559.HTM|publisher=Народная энциклопедия городов и регионов России (The People's Encyclopedia of cities and regions of Russia)|language=ru|script-title=ru:Минусинск|trans-title=Minusinsk|access-date=2009-08-24}}</ref> Tên được đổi thành '''Minusinskoye''' (Минусинское) vào năm 1810.

Đến năm 1822, Minusinsk đã phát triển thành trung tâm nông nghiệp và thương mại của khu vực, đồng thời được nâng lên cấp thị trấn.<ref name="History01" /> Trong thế kỷ 19, đây là một điểm giao văn hóa của một khu vực rất rộng lớn. Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Martyanov được khai trương ở đó vào năm 1877. Nó vẫn hoạt động rất tích cực và xuất bản một báo cáo hàng năm khá hữu ích về những phát hiện khoa học, các cuộc họp, v.v.<ref name="History01" />

Thị trấn cũng là một nơi lưu đày chính trị. George Kennan đã viết trong cuốn sách rất có ảnh hưởng của mình ''Siberia và Hệ thống Lưu đày'' ([[NY]] 1891) rằng thị trấn và bảo tàng là kho tàng kiến thức cho những nhà hoạt động chính trị và nhà cách mạng thời Sa hoàng bị lưu đày khỏi nước [[Nga thuộc châu Âu]] vào những năm 1880. [[Vladimir Lenin]] từng nhiều lần đến thăm Minusinsk khi ông đang bị đày ở ngôi làng [[Shushenskoye]] gần đó từ năm 1897 đến năm 1900. Vào tháng 11 năm 1918, trong [[Nội chiến Nga]], nông dân Minusinsk bắt đầu một cuộc nổi dậy ngắn ngủi chống lại [[Bạch vệ|Quân đội Bạch vệ]] vì bị tống tiền và thuế nặng. Tuy nhiên, trang thiết bị và nguồn cung cấp kém đã dẫn đến thất bại cuối cùng vào tháng 12, và những người nổi dậy phải chịu hành quyết, lưu đày, bỏ tù hoặc phạt tiền.<ref>{{chú thích web|url=http://www.hrono.ru/sobyt/1900sob/1918minus.html|publisher=ХРОНОС|language=ru|script-title=ru:Минусинское восстание|trans-title=Minusinsk Rebellion|access-date=2014-04-12}}</ref>

== Địa lý ==
Minusinsk nằm ở trung tâm của [[lòng chảo Minusinsk]], một trong những khu vực khảo cổ quan trọng nhất ở phía bắc [[Văn hóa Pazyryk|Pazyryk]]. Nó được liên kết với các nền [[văn hóa Afanasevo]], [[Văn hóa Tashtyk|Tashtyk]] và [[Văn hóa Tagar|Tagar]]—tất cả đều được đặt tên theo các khu định cư ở vùng lân cận Minusinsk.

=== Khí hậu ===
Minusinsk có [[khí hậu lục địa ẩm]] ([[phân loại khí hậu Köppen]] ''Dfb''/''Dwb''), với mùa đông rất lạnh và mùa hè ấm áp. [[Lượng mưa]] khá thấp, nhưng cao hơn nhiều từ tháng 6 đến tháng 9 so với các thời điểm khác trong năm.{{Weather box|location=Minusinsk|metric first=yes|single line=yes|Jan record high C=6.7|Feb record high C=9.6|Mar record high C=24.2|Apr record high C=33.0|May record high C=37.7|Jun record high C=38.2|Jul record high C=39.3|Aug record high C=37.7|Sep record high C=35.2|Oct record high C=25.8|Nov record high C=16.1|Dec record high C=6.7|Jan high C=-13.0|Feb high C=-9.5|Mar high C=-0.4|Apr high C=10.7|May high C=18.8|Jun high C=24.8|Jul high C=26.8|Aug high C=24.0|Sep high C=17.3|Oct high C=8.5|Nov high C=-2.9|Dec high C=-10.7|Jan mean C=-19.4|Feb mean C=-17.3|Mar mean C=-7.7|Apr mean C=3.4|May mean C=11.2|Jun mean C=17.5|Jul mean C=19.9|Aug mean C=16.9|Sep mean C=9.9|Oct mean C=2.1|Nov mean C=-8.2|Dec mean C=-16.3|Jan low C=-25.2|Feb low C=-23.8|Mar low C=-14.2|Apr low C=-3.1|May low C=3.6|Jun low C=10.2|Jul low C=13.1|Aug low C=10.3|Sep low C=3.8|Oct low C=-2.9|Nov low C=-13.1|Dec low C=-21.7|Jan record low C=-49.5|Feb record low C=-47.6|Mar record low C=-46.7|Apr record low C=-32.3|May record low C=-10.9|Jun record low C=-3.5|Jul record low C=2.7|Aug record low C=-2.8|Sep record low C=-10.2|Oct record low C=-24.0|Nov record low C=-42.9|Dec record low C=-49.4|Jan precipitation mm=8.6|Feb precipitation mm=6.9|Mar precipitation mm=7.1|Apr precipitation mm=15.3|May precipitation mm=33.7|Jun precipitation mm=56.4|Jul precipitation mm=66.0|Aug precipitation mm=62.5|Sep precipitation mm=43.8|Oct precipitation mm=23.4|Nov precipitation mm=14.2|Dec precipitation mm=11.5|unit precipitation days=0.1 mm|Jan precipitation days=11.7|Feb precipitation days=7.6|Mar precipitation days=7.4|Apr precipitation days=11.0|May precipitation days=10.0|Jun precipitation days=10.7|Jul precipitation days=12.7|Aug precipitation days=12.1|Sep precipitation days=10.0|Oct precipitation days=12.7|Nov precipitation days=11.3|Dec precipitation days=14.8|Jan humidity=79.5|Feb humidity=74.9|Mar humidity=70.5|Apr humidity=60.6|May humidity=56.5|Jun humidity=64.4|Jul humidity=71.2|Aug humidity=71.9|Sep humidity=69.1|Oct humidity=75.6|Nov humidity=73.4|Dec humidity=76.9|Jan sun=74.4|Feb sun=96.7|Mar sun=189.1|Apr sun=216.0|May sun=254.2|Jun sun=276.0|Jul sun=272.8|Aug sun=232.5|Sep sun=165.0|Oct sun=105.4|Nov sun=84.0|Dec sun=49.6|source 1=climatebase.ru (1927-2012)<ref name="climatebase">{{chú thích web|title=Minusinsk, Russia|url=http://climatebase.ru/station/29866/?lang=en|publisher=Climatebase.ru|access-date=23 January 2013}}</ref>|width=auto}}

== Thành phố kết nghĩa ==
Minusinsk [[Thành phố kết nghĩa|kết nghĩa]] với:

* {{flagicon|RUS}} [[Norilsk]], Nga<ref>{{chú thích web|url=https://regnum.ru/news/17273.html|title=Красноярский край. Подписана программа совместных действий городов-побратимов Норильска и Минусинска на 2002 год.|website=ИА REGNUM|language=ru|access-date=2022-03-20}}</ref><ref>{{chú thích web|url=https://gazetazp.ru/news/gorod/1534000000-zdes-postavyat-chasovnyu.html|title=Здесь поставят часовню|website=Сайт про Норильск «Заполярная правда»|language=ru|access-date=2022-03-20}}</ref>

==Tham khảo==
{{tham khảo|30em}}

== Liên kết ngoài ==
{{Commons|Minusinsk|Minusinsk}}

* {{Trang web chính thức|http://minusinsk.info/}}
{{Authority control}}

[[Thể loại:Thành phố của Nga]]
[[Thể loại:Vùng Krasnoyarsk]]
[[Thể loại:Minusinsk]]