Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Trà Giang (diễn viên)”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Đã bị lùi lại |
n Đã lùi lại sửa đổi của Nguyenminh59595 (thảo luận) quay về phiên bản cuối của NhacNy2412 Thẻ: Lùi tất cả |
||
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
{{Chú thích trong bài}} |
|||
{{Thông tin nghệ sĩ |
{{Thông tin nghệ sĩ |
||
| tiền tố = [[Nghệ sĩ nhân dân (Việt Nam)|Nghệ sĩ Nhân dân]] |
| tiền tố = [[Nghệ sĩ nhân dân (Việt Nam)|Nghệ sĩ Nhân dân]] |
||
| tên = Trà Giang |
| tên = Nguyễn Thị Trà Giang |
||
| tên gốc = |
| tên gốc = |
||
| hình = |
| hình = |
||
| kích thước hình = 200px |
| kích thước hình = 200px |
||
| nền = diễn viên |
| nền = diễn viên |
||
| ⚫ | |||
| lĩnh vực hoạt động = [[Điện ảnh]] |
|||
| ⚫ | |||
| nơi sinh = [[Quảng Ngãi]], [[Liên bang Đông Dương]] |
| nơi sinh = [[Quảng Ngãi]], [[Liên bang Đông Dương]] |
||
| quốc tịch = {{VIE}} |
| quốc tịch = {{VIE}} |
||
| nghề nghiệp = {{hlist|Diễn viên|họa sĩ|đại biểu Quốc hội}} |
| nghề nghiệp = {{hlist|Diễn viên|họa sĩ|đại biểu Quốc hội}} |
||
| con = [[Bích Trà|Nguyễn Bích Trà]] |
| con = [[Bích Trà|Nguyễn Bích Trà]] |
||
| giải thưởng 1 = |
| giải thưởng 1 = Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4 |
||
| hạng mục 1 = |
| hạng mục 1 = Nữ diễn viên chính xuất sắc |
||
| giải thưởng 2 = Liên hoan phim |
| giải thưởng 2 = [[Liên hoan phim quốc tế Moskva]] |
||
| hạng mục 2 = |
| hạng mục 2 = Diễn viên nữ xuất sắc nhất |
||
| giải thưởng 3 = Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 |
| giải thưởng 3 = Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 |
||
| hạng mục 3 = Nữ diễn viên chính xuất sắc |
| hạng mục 3 = Nữ diễn viên chính xuất sắc |
||
| năm hoạt động điện ảnh = 1962 - 1989 |
| năm hoạt động điện ảnh = 1962 - 1989 |
||
| vai diễn = Dịu |
|||
| vai diễn = Dịu trong ''[[Vĩ tuyến 17 ngày và đêm]]''<br>Nhân trong ''[[Ngày lễ Thánh]]''<br>Hương |
|||
| phim = [[ |
| phim = [[Vĩ tuyến 17 ngày và đêm]] |
||
| thể loại điện ảnh = |
| thể loại điện ảnh = |
||
| đào tạo điện ảnh = [[Trường Điện ảnh Việt Nam]] |
| đào tạo điện ảnh = [[Trường Điện ảnh Việt Nam]] |
||
| Dòng 28: | Dòng 28: | ||
}} |
}} |
||
'''Trà Giang''' (sinh năm [[1942]] tại [[Quảng Ngãi]]) là một [[diễn viên]] [[điện ảnh]] |
'''Nguyễn Trà Giang''' (sinh năm [[1942]] tại [[Quảng Ngãi]])<ref>{{Chú thích web|url=http://www.na.gov.vn/NhomNNSVN/60namQHVN/G.htm|tiêu đề=Nữ đại biểu quốc hội từ khóa I đến khóa XI|ngôn ngữ=vi|archive-url=https://web.archive.org/web/20110127040026/http://www.na.gov.vn/NhomNNSVN/60namQHVN/G.htm|archive-date=ngày 27 tháng 1 năm 2011|url-status=dead|ngày truy cập=2010-12-14}}</ref> là một [[diễn viên]] [[điện ảnh]] [[Việt Nam]]. Bộ phim đầu tiên bà tham gia là phim ''Một ngày đầu thu'' năm 1962 ([[đạo diễn]] [[Huy Vân]]), và bộ phim cuối cùng là ''Dòng sông hoa trắng'' năm 1989 ([[đạo diễn]] [[Trần Phương (nghệ sĩ)|Trần Phương]]). Bà cũng tham gia nhiều bộ phim nổi tiếng và đoạt nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế như: ''[[Chị Tư Hậu]]'', ''[[Vĩ tuyến 17 ngày và đêm]]''. Trà Giang được phong tặng danh hiệu [[Nghệ sĩ nhân dân]] vào năm 1984 và là diễn viên điện ảnh đầu tiên được phong tặng danh hiệu này. |
||
== |
==Sự nghiệp== |
||
| ⚫ | |||
Bà sinh năm 1942 tại [[Quảng Ngãi]], trước lúc tập kết ra Bắc năm 1954, gia đình bà sống ở Bình Lâm (thuộc [[Bình Thuận]]). Cuộc sống của gia đình thời điểm này rất khó khăn, vất vả. Bố của bà đi công tác thường xuyên và ít ghé nhà, lương một trưởng đoàn nghệ thuật của ông không đủ cho đời sống gia đình.<ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|tựa đề="Tháng năm rực rỡ" của những nữ diễn viên xuất sắc nhất điện ảnh Việt|tác giả=T.D|ngày=2020-04-09|website=Người đưa tin|ngày truy cập=2021-06-08|archive-date=2021-06-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20210608075422/https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|url-status=live}}</ref> Để có kế sinh nhai, mẹ và bà ngoại Trà Giang phải làm bánh ít để bán. Sau năm 1954, theo gia đình các cán bộ miền Nam, Trà Giang cũng được đưa ra miền Bắc và theo học ở [[Trường Học sinh miền Nam]].<ref>{{Chú thích web|url=http://hoidienanhtphcm.vn/HDA2/index.php/vi/hoi-vien-hoi-dien-anh/Chi-hoi-Lao-thanh/NSND-NGUYEN-TRA-GIANG-TRA-GIANG-185/|tựa đề=NSND NGUYỄN TRÀ GIANG (TRÀ GIANG)|website=Hội điện ảnh TP.HCM|ngày truy cập=2023-09-23}}</ref> |
|||
Năm 1961, ở tuổi 19, bà bắt đầu đóng phim sự hướng dẫn của giáo viên, nghệ sĩ nhân dân [[Liên Xô]] [[Azhdar Ibragimov]] (1919-1993) trong phim Một ngày đầu thu (đạo diễn Huy Vân). |
|||
| ⚫ | Năm 1959, bà |
||
Năm 1962, bộ phim [[Một ngày đầu thu]] hoàn thành. Cũng trong năm này, khi đã là một diễn viên chuyên nghiệp, Trà Giang đóng vai chính trong phim [[Chị Tư Hậu]] (đạo diễn [[Phạm Kỳ Nam|NSND Phạm Kỳ Nam]]). Năm 1963, bộ phim này đã được trao giải Bạc tại [[Liên hoan phim quốc tế Moskva]] lần thứ 3. Bộ phim được phát hành dưới sự phân phối của [[Liên Xô]] với tựa đề "Женщина с южного берега". |
|||
Năm 1961, ở tuổi 19, bà bắt đầu đóng phim, vai diễn đầu tiên của bà là một vai phụ trong phim ''[[Vợ chồng A Phủ]]''. Trà Giang được nhận 1 vai quần chúng nhỏ, chỉ kịp lướt qua trên màn ảnh và không được ghi danh. Sau đó bà đóng phim sự hướng dẫn của giáo viên, nghệ sĩ nhân dân [[Liên Xô]] [[Azhdar Ibragimov]] (1919 - 1993) với vai chị Kiên trong phim ''[[Một ngày đầu thu]]'' (đạo diễn [[Huy Vân]]).<ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|tựa đề="Tháng năm rực rỡ" của những nữ diễn viên xuất sắc nhất điện ảnh Việt|tác giả=T.D|ngày=2020-04-09|website=Người đưa tin|ngày truy cập=2021-06-08|archive-date=2021-06-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20210608075422/https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|url-status=live}}</ref> Đây vai diễn chính thức đầu tiên của bà sau khi tốt nghiệp. Ra trường, bà về công tác tại [[Hãng phim truyện Việt Nam]] từ năm 1962.<ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|tựa đề="Tháng năm rực rỡ" của những nữ diễn viên xuất sắc nhất điện ảnh Việt|tác giả=T.D|ngày=2020-04-09|website=Người đưa tin|ngày truy cập=2021-06-08|archive-date=2021-06-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20210608075422/https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|url-status=live}}</ref> |
|||
Năm 1972, khi 30 tuổi, bà đóng vai chính nổi tiếng nhất của mình - với đạo diễn [[Hải Ninh (nghệ sĩ)|NSND Hải Ninh]] trong bộ phim [[Vĩ tuyến 17 ngày và đêm]]<ref>{{Chú thích web|url=https://dantri.com.vn/van-hoa/nhung-bo-phim-la-niem-tu-hao-cua-dien-anh-cach-mang-viet-nam-20170430131225967.htm|tựa đề=Những bộ phim là niềm tự hào của Điện ảnh cách mạng Việt Nam|tác giả=Hà Tùng Long|họ=|tên=|ngày=04/30/2017|website=[[Báo Dân Trí]]|ngôn ngữ=vi|url-status=live|ngày truy cập=2023-01-04}}</ref> |
|||
Năm 1962, bộ phim ''[[Một ngày đầu thu]]'' hoàn thành. Cũng trong năm này, khi đã là một diễn viên chuyên nghiệp, Trà Giang đóng vai chính trong phim ''[[Chị Tư Hậu]]'' (đạo diễn [[Phạm Kỳ Nam]]).{{Sfnp|Ngô Phương Lan|2005}} Bộ phim này đã được trao giải Bạc tại [[Liên hoan phim quốc tế Moskva]] lần thứ 3 năm 1963 và giải Bông sen vàng tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 2 năm 1970 tại Hà Nội.<ref name=":1">{{Chú thích web|url=https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|tựa đề="Tháng năm rực rỡ" của những nữ diễn viên xuất sắc nhất điện ảnh Việt|tác giả=T.D|ngày=2020-04-09|website=Người đưa tin|ngày truy cập=2021-06-08|archive-date=2021-06-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20210608075422/https://www.nguoiduatin.vn/thang-nam-ruc-ro-cua-nhung-nu-dien-vien-xuat-sac-nhat-dien-anh-viet-a471604.html|url-status=live}}</ref> |
|||
trong vai một phụ nữ miền Nam Việt Nam tên Dịu, người nổi dậy chống lại những kẻ áp bức và ức hiếp của chế độ cai trị, lúc này bà cùng họa sĩ - [[Lê Minh Hiền (họa sĩ)|NSƯT Lê Minh Hiền]], đạo diễn - [[Bùi Đình Hạc|NSND Bùi Đình Hạc]], nhà quay phim - [[Đoàn Quốc|NSND Đoàn Quốc]], và đạo diễn - [[Hải Ninh (đạo diễn)|NSND Hải Ninh]] đại diện Việt Nam tham dự Liên hoan phim quốc tế Moskva. Năm 1973, bộ phim này được trình chiếu trong chương trình tranh giải của [[Liên hoan phim Quốc tế Moskva]] lần thứ 8. Trà Giang đã đoạt giải [[diễn viên]] nữ xuất sắc nhất tại Liên hoan phim này. Phim cũng được giải của Hội đồng Hòa bình Thế giới. |
|||
Năm 1973, bộ phim Chị Tư Hậu đã được trao giải Bông sen vàng tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 2 tại Hà Nội. Cũng năm này bà đóng phim một vai chính trong bộ phim [[Em bé Hà Nội]]. Trước đó, bà từng nổi tiếng khi khắc họa hình tượng người phụ nữ trong Chị Tư Hậu và Vĩ tuyến 17 ngày và đêm thời điểm này bà vừa mới sinh con gái đầu lòng, Hoàng Tích Chỉ đã đến thăm tận nhà và "tặng" cho bà kịch bản như là lời mời tham gia bộ phim ngay khi đọc kịch bản phim, Trà Giang đồng ý nhận lời đóng phim mặc dù số tiền thù lao rất ít ỏi.<ref name=":0">{{Chú thích web|url=https://dantri.com.vn/giai-tri/dan-dien-vien-phim-em-be-ha-noi-sau-43-nam-cong-chieu-20170703134410929.htm|tựa đề=Dàn diễn viên phim “Em bé Hà Nội” sau 43 năm công chiếu|tác giả=Băng Châu, Mai Trang|ngày=2017-07-04|website=[[Dân trí (báo)|Dân trí]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220911021302/https://dantri.com.vn/giai-tri/dan-dien-vien-phim-em-be-ha-noi-sau-43-nam-cong-chieu-20170703134410929.htm|archive-date=2022-09-11|url-status=live|ngày truy cập=2023-05-20}}</ref> |
|||
Năm 1972, khi 30 tuổi, bà đóng vai chính nổi tiếng nhất của mình - với đạo diễn [[Hải Ninh (nghệ sĩ)|Hải Ninh]] trong bộ phim ''[[Vĩ tuyến 17 ngày và đêm]]''.<ref>{{Chú thích web|url=https://dantri.com.vn/van-hoa/nhung-bo-phim-la-niem-tu-hao-cua-dien-anh-cach-mang-viet-nam-20170430131225967.htm|tựa đề=Những bộ phim là niềm tự hào của Điện ảnh cách mạng Việt Nam|tác giả=Hà Tùng Long|họ=|tên=|ngày=04/30/2017|website=[[Báo Dân Trí]]|ngôn ngữ=vi|url-status=live|ngày truy cập=2023-01-04}}</ref> Lúc này bà cùng họa sĩ [[Lê Minh Hiền (họa sĩ)|Lê Minh Hiền]], đạo diễn [[Bùi Đình Hạc]], nhà quay phim [[Đoàn Quốc]], và đạo diễn [[Hải Ninh (đạo diễn)|Hải Ninh]] đại diện Việt Nam tham dự Liên hoan phim quốc tế Moskva. Năm 1973, bộ phim này được trình chiếu trong chương trình tranh giải của [[Liên hoan phim Quốc tế Moskva]] lần thứ 8.<ref>{{Chú thích web|url = http://www.thegioidienanh.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=7012:nh-nsnd-hi-ninh&catid=35:dien-anh&Itemid=34|title = Sự nghiệp đạo diễn Hải Ninh|ngày truy cập = 2015-12-09|archive-date = ngày 1 tháng 6 năm 2013 |archive-url = https://web.archive.org/web/20130601061955/http://thegioidienanh.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=7012:nh-nsnd-hi-ninh&catid=35:dien-anh&Itemid=34}}</ref> Trà Giang đã đoạt giải [[diễn viên]] nữ xuất sắc nhất tại Liên hoan phim này. Phim cũng được giải của Hội đồng Hòa bình Thế giới.<ref>{{Chú thích web|url=https://baonghean.vn/nhan-sac-me-dam-long-nguoi-cua-nsnd-tra-giang-huyen-thoai-dien-anh-viet-mot-thoi-285726.html|tựa đề=Nhan sắc mê đắm lòng người của NSND Trà Giang - huyền thoại điện ảnh Việt một thời|ngày=2021-04-26|website=Báo Nghệ An|ngày truy cập=2021-06-08|archive-date=2021-12-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20211223064649/https://baonghean.vn/nhan-sac-me-dam-long-nguoi-cua-nsnd-tra-giang-huyen-thoai-dien-anh-viet-mot-thoi-285726.html|url-status=live}}</ref> |
|||
| ⚫ | Năm 1976, bà tham gia phim [[Ngày lễ Thánh]] với vai Nhân, vai diễn này giúp bà đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 4. Bộ phim đã được giải bông sen bạc tại liên hoan phim Việt Nam năm 1977 và giúp đạo diễn [[Bạch Diệp]] giành [[Giải thưởng Nhà nước (Việt Nam)|Giải thưởng nhà nước]] về Văn học - Nghệ thuật.<ref>{{Chú thích web |url=http://www.cinet.gov.vn/sukienVH/giaithuonghcm/gthcm.htm |ngày truy cập=2008-04-19 |tựa đề=Danh sách 154 tác giả có tác phẩm, công trình được tặng giải thưởng nhà nước về văn học, nghệ thuật |archive-date=2008-04-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080429195650/http://www.cinet.gov.vn/sukienVH/giaithuonghcm/gthcm.htm |url-status=dead }}</ref> |
||
Năm 1973, bà đóng một vai chính trong bộ phim ''[[Em bé Hà Nội]]''.<ref name=":22">{{Chú thích web|url=https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b71ec791c|tựa đề=The GIRL FROM HANOI (1975)|website=[[Viện phim Anh]]|url-status=live|ngày truy cập=2023-05-20|archive-date=2022-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20220910062056/https://www2.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b71ec791c}}</ref>{{Sfn|Yutkevich|1986|p=85, 560}}<ref>{{Chú thích web|url=https://dantri.com.vn/giai-tri/dan-dien-vien-phim-em-be-ha-noi-sau-43-nam-cong-chieu-20170703134410929.htm|tựa đề=Dàn diễn viên phim “Em bé Hà Nội” sau 43 năm công chiếu|tác giả=Băng Châu, Mai Trang|ngày=2017-07-04|website=[[Dân trí (báo)|Dân trí]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220911021302/https://dantri.com.vn/giai-tri/dan-dien-vien-phim-em-be-ha-noi-sau-43-nam-cong-chieu-20170703134410929.htm|archive-date=2022-09-11|url-status=live|ngày truy cập=2023-05-20}}</ref> Cùng năm, bà đóng một vai phụ trong phim ''[[Bài ca ra trận]]''.<ref>{{Chú thích web|url=https://bvhttdl.gov.vn/xay-dung-thuong-hieu-quoc-gia-qua-dien-anh-phai-co-mot-tam-nhin-xa-chien-luoc-cu-the-va-su-dau-tu-rat-bai-ban-20220718065921396.htm|tựa đề=Xây dựng thương hiệu quốc gia qua điện ảnh: Phải có một tầm nhìn xa, chiến lược cụ thể và sự đầu tư rất bài bản|tác giả=Thế Công|ngày=2022-07-18|website=[[Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Việt Nam)|Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch]]|url-status=live|ngày truy cập=2023-05-20|archive-date=2022-09-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20220911033755/https://bvhttdl.gov.vn/xay-dung-thuong-hieu-quoc-gia-qua-dien-anh-phai-co-mot-tam-nhin-xa-chien-luoc-cu-the-va-su-dau-tu-rat-bai-ban-20220718065921396.htm}}</ref> |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | Năm 1976, bà tham gia phim |
||
Năm 1977, bà đảm nhận nhân vật Hai Lan dựa trên nguyên mẫu bà [[Hoàng Thúy Lan]] trong phim [[Mối tình đầu (phim 1977)|Mối tình đầu]] của đạo diễn Hải Ninh, đóng chung với [[Thế Anh|NSND Thế Anh]] và [[Như Quỳnh (diễn viên)|NSND Như Quỳnh]], sau đó Thế Anh giành giải nam diễn viên chính xuất sắc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 4. |
|||
| ⚫ | Năm 1988, bà tiếp tục giành giải Nữ diễn viên xuất sắc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 8 qua vai diễn Bà Ba Cẩn trong bộ phim [[Hoàng Hoa Thám (phim)|Hoàng Hoa Thám]] của [[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]] và vai Hương trong bộ phim [[Huyền thoại về người mẹ]] của [[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]], bà cũng là nữ diễn viên hiếm hoi chiến thắng 2 lần ở mảng này.<ref>{{Chú thích tạp chí|date=1988-03-31|title=Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 đã kết thúc|url=http://baochi.nlv.gov.vn/baochi/cgi-bin/baochi?a=d&d=Qio19880331.2.22|journal=[[Báo Lao Động]]|volume=13|pages=8}}</ref> |
||
| ⚫ | |||
Năm 1989, bà đóng vai nữ biệt động Hiền trong bộ phim [[Dòng sông hoa trắng]] rồi dừng hẳn sự nghiệp diễn xuất. |
|||
| ⚫ | Năm 1988, bà tiếp tục giành giải Nữ diễn viên xuất sắc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 8 qua |
||
Năm 1984, ở tuổi 42, bà là một trong năm nghệ sĩ điện ảnh được phong tặng danh hiệu [[Nghệ sĩ Nhân dân]] đợt đầu tiên.{{Sfnp|Đỗ Văn Trụ|Phạm Vũ Dũng|2003|p=73}}{{Sfnp|Vũ Ngọc Phương|Đỗ Xuân Duy|Phạm Bá Lữ|2004|p=363}} |
|||
Năm 1989, bà đóng vai nữ biệt động Hiền trong bộ phim ''[[Dòng sông hoa trắng]]'', đây là vai diễn điện ảnh cuối cùng của bà. Sau này bà chỉ tham gia một số phim video và giảng dạy ở trường điện ảnh cho đến khi nghỉ hưu.{{Sfnp|Nguyễn Thị Hồng Ngát|2005|p=294}} |
|||
| ⚫ | Bên cạnh [[điện ảnh]], Trà Giang còn thử sức trong lĩnh vực [[hội họa]] và đã có triển lãm tranh vào năm [[2004]] tại [[Thành phố Hồ Chí Minh]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.sggp.org.vn/content/MTEzNzQy.html|tựa đề=Khi người làm phim vẽ tranh|tác giả=Nhật Lam|ngày=2004-07-30|website=[[Báo Sài Gòn Giải Phóng]]|url-status=live|ngày truy cập=2022-01-30}}</ref> Ngoài ra, bà còn liên tiếp 7 lần là thành viên Hội đồng Giám khảo cuộc thi [[Hoa hậu Việt Nam]]. Trà Giang còn là [[Đại biểu Quốc hội Việt Nam|đại biểu]] [[Quốc hội Việt Nam|Quốc hội]] khóa V, [[Quốc hội Việt Nam khóa VI|VI]] và VII từ năm 1975 đến năm 1987.<ref>{{Chú thích web |url=http://www.na.gov.vn/NhomNNSVN/60namQHVN/26.htm |ngày truy cập=2010-12-14 |tựa đề=Nghệ sĩ nhân dân Trà Giang |archive-date = ngày 7 tháng 3 năm 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100307225516/http://www.na.gov.vn/NhomNNSVN/60namQHVN/26.htm |url-status=dead }}</ref> |
||
Năm 1984, ở tuổi 42, bà là một trong năm nghệ sĩ điện ảnh được phong tặng danh hiệu [[Nghệ sĩ Nhân dân]] đợt đầu tiên.{{Sfnp|Đỗ Văn Trụ|Phạm Vũ Dũng|2003|p=73}} Bà cũng từng là Ủy viên Hội đồng các nghệ sĩ có nhiệm vụ giúp Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng trong việc xét tặng danh hiệu [[Nghệ sĩ nhân dân (Việt Nam)|Nghệ sĩ nhân dân]] và [[Nghệ sĩ ưu tú]] cho những người hoạt động nghệ thuật có nhiều sáng tạo nghệ thuật và nhiều cống hiến phục vụ nhân dân (Theo Quyết định số 118/CT của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng ngày 11 tháng 5 năm 1982).{{Sfnp|Vũ Ngọc Phương|Đỗ Xuân Duy|Phạm Bá Lữ|2004|p=363}} |
|||
| ⚫ | Cùng với các đạo diễn, diễn viên gồm [[Nguyễn Ngọc Quỳnh|NSND Nguyễn Ngọc Quỳnh]], [[Ngô Mạnh Lân|NSND Ngô Mạnh Lân]], [[Phương Thanh (diễn viên)|NSND Phương Thanh]], [[Hải Ninh (nghệ sĩ)|NSND Hải Ninh]], [[Thanh Tú (diễn viên)|NSƯT Thanh Tú]], [[Nguyễn Hồng Sến|NSND Nguyễn Hồng Sến]], [[Trần Vũ (đạo diễn)|NSND Trần Vũ]], [[Bùi Đình Hạc|NSND Bùi Đình Hạc]], [[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]], [[Lâm Tới|NSND Lâm Tới]] bà có tên trong ''Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô''<ref>{{chú thích web|url=http://www.congan.com.vn/home/van_hoa_nghe_thuat/2007/11/mlnews.2007-11-09.4292014959|title=Nghệ sĩ điện ảnh Việt Nam trong Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô|publisher=Công an Thành phố Hồ Chí Minh|date=ngày 10 tháng 11 năm 2007|author=Trần Trọng Đăng Đàn|ngày truy cập=2009-02-15|archive-date = ngày 13 tháng 11 năm 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071113215235/http://www.congan.com.vn/home/van_hoa_nghe_thuat/2007/11/mlnews.2007-11-09.4292014959|url-status=dead}}</ref>. |
||
Trong thập niên 1960 đến 1980 là khoảng thời gian bà hoạt động mạnh nhất, được các đạo diễn giao cho nhều vai chính, phụ trong nhiều phim như: ''[[Làng nổi]]'' (1965), ''[[Lửa rừng]]'' (1966), ''[[Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn]]'' (1969), ''[[Mối tình đầu (phim 1977)|Mối tình đầu]]'' (1977), ''[[Người chưa biết nói]]'' (1979), ''[[Cho cả ngày mai]]'' (1981), ''[[Trừng phạt (phim)|Trừng phạt]]'' (1984), ''[[Đứng trước biển]]'' (1985),... Trung bình mỗi năm bà đóng một phim và thường xuyên được tham dự các Liên hoan phim Quốc tế.{{Sfnp|Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh|1994|p=121}}{{Sfnp|Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh|1994|p=413}} Nhiều bộ phim bà đóng như ''[[Chị Tư Hậu]]'', ''[[Làng nổi]]'',... còn được chiếu rộng rãi ở [[Liên Xô]] và các nước trên thế giới.{{Sfnp|Nhiều tác giả|2007|p=796}} |
|||
| ⚫ | Bên cạnh [[điện ảnh]], Trà Giang còn thử sức trong lĩnh vực [[hội họa]] và đã có triển lãm tranh vào năm [[2004]] tại [[Thành phố Hồ Chí Minh]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.sggp.org.vn/content/MTEzNzQy.html|tựa đề=Khi người làm phim vẽ tranh|tác giả=Nhật Lam|ngày=2004-07-30|website=[[Báo Sài Gòn Giải Phóng]]|url-status=live|ngày truy cập=2022-01-30}}</ref> Ngoài ra, bà còn liên tiếp 7 lần là thành viên Hội đồng Giám khảo cuộc thi [[Hoa hậu Việt Nam]]. Trà Giang còn là [[Đại biểu Quốc hội Việt Nam|đại biểu]] [[Quốc hội Việt Nam|Quốc hội]] khóa V, [[Quốc hội Việt Nam khóa VI|VI]] và VII từ năm 1975 đến năm 1987.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.na.gov.vn/NhomNNSVN/60namQHVN/ |
||
| ⚫ | Cùng với các đạo diễn, diễn viên gồm [[Nguyễn Ngọc Quỳnh|NSND Nguyễn Ngọc Quỳnh]], [[Ngô Mạnh Lân|NSND Ngô Mạnh Lân]], [[Phương Thanh (diễn viên)|NSND Phương Thanh]], [[Hải Ninh (nghệ sĩ)|NSND Hải Ninh]], [[Thanh Tú (diễn viên)|NSƯT Thanh Tú]], [[Nguyễn Hồng Sến|NSND Nguyễn Hồng Sến]], [[Trần Vũ (đạo diễn)|NSND Trần Vũ]], [[Bùi Đình Hạc|NSND Bùi Đình Hạc]], [[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]], [[Lâm Tới|NSND Lâm Tới]] bà có tên trong ''Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô'' |
||
== Các phim đã tham gia == |
== Các phim đã tham gia == |
||
Trong gần 30 năm hoạt động, nghệ sĩ Trà Giang đã đóng gần 20 bộ phim, trong đó có: |
|||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
| Dòng 72: | Dòng 71: | ||
|- |
|- |
||
|[[1962]] |
|[[1962]] |
||
| |
|[[Một ngày đầu thu]] |
||
|Kiên |
|Kiên |
||
|[[Huy Vân |
|[[Huy Vân]] |
||
| |
| |
||
|- |
|- |
||
|[[1962]] |
|[[1962]] |
||
| |
|[[Chị Tư Hậu]] |
||
|Tư Hậu |
|Tư Hậu |
||
|[[Phạm Kỳ Nam|NSND Phạm Kỳ Nam]] |
|[[Phạm Kỳ Nam|NSND Phạm Kỳ Nam]] |
||
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen vàng |
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen vàng trong [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần II năm 1973.}} |
||
|- |
|- |
||
|[[1965]] |
|[[1965]] |
||
| |
|[[Làng nổi]] |
||
|Cốm |
|Cốm |
||
|[[Trần Vũ (đạo diễn)|NSND Trần Vũ]], [[Huy Thành|NSND Huy Thành]] |
|[[Trần Vũ (đạo diễn)|NSND Trần Vũ]], [[Huy Thành|NSND Huy Thành]] |
||
| Dòng 90: | Dòng 89: | ||
|- |
|- |
||
|[[1966]] |
|[[1966]] |
||
| |
|[[Lửa rừng]] |
||
|Y Đăm |
|Y Đăm |
||
|[[Phạm Văn Khoa|NSND Phạm Văn Khoa]] |
|[[Phạm Văn Khoa|NSND Phạm Văn Khoa]] |
||
| Dòng 96: | Dòng 95: | ||
|- |
|- |
||
|[[1969]] |
|[[1969]] |
||
| |
|[[Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn]] |
||
|Việt Hà |
|Việt Hà |
||
|[[Nguyễn Khắc Lợi|NSND Nguyễn Khắc Lợi]] |
|[[Nguyễn Khắc Lợi|NSND Nguyễn Khắc Lợi]] |
||
| Dòng 102: | Dòng 101: | ||
|- |
|- |
||
|[[1972]] |
|[[1972]] |
||
| |
|[[Vĩ tuyến 17 ngày và đêm]] |
||
|Dịu |
|Dịu |
||
|[[Hải Ninh (đạo diễn)|NSND Hải Ninh]] |
|[[Hải Ninh (đạo diễn)|NSND Hải Ninh]] |
||
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen bạc |
|{{Efn|Đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại [[Liên hoan phim quốc tế Moskva]] năm 1973.}}{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen bạc trong [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần II năm 1973.}} |
||
|- |
|- |
||
|[[1973]] |
|[[1973]] |
||
| |
|[[Bài ca ra trận]] |
||
|Hiệu trưởng |
|Hiệu trưởng |
||
|[[Trần Đắc|NSND Trần Đắc]] |
|[[Trần Đắc|NSND Trần Đắc]] |
||
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen bạc |
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen bạc trong [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần III năm 1975.}} |
||
|- |
|- |
||
|[[1974]] |
|[[1974]] |
||
|[[Em bé Hà Nội]] |
|||
|''[[Em bé Hà Nội]]''<ref name=":7">{{Chú thích web|url=https://hanoitv.vn/em-be-ha-noi----ban-hung-ca-nhan-van-d4231.html|tựa đề=Em bé Hà Nội - Bản hùng ca nhân văn|tác giả=Phương Ngọc|ngày=2014-10-20|website=[[Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20220919153256/https://hanoitv.vn/em-be-ha-noi----ban-hung-ca-nhan-van-d4231.html|archive-date=2022-09-19|url-status=dead|ngày truy cập=2023-05-20}}</ref> |
|||
|Mẹ Thu |
|Mẹ Thu |
||
|[[Hải Ninh (đạo diễn)|NSND Hải Ninh]] |
|||
|[[Hải Ninh (đạo diễn)|NSND Hải Ninh]]<ref name=":8">{{Chú thích web|url=https://tuoitrethudo.com.vn/thang-12-nho-cha-de-cua-em-be-ha-noi-77573.html|tựa đề=Tháng 12 nhớ “cha đẻ” của “Em bé Hà Nội”|tác giả=Cẩm Tú|ngày=2019-12-20|website=Tuổi trẻ Thủ đô|url-status=live|ngày truy cập=2023-05-20|archive-date=2022-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20220910062114/https://tuoitrethudo.com.vn/thang-12-nho-cha-de-cua-em-be-ha-noi-77573.html}}</ref> |
|||
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen vàng |
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen vàng trong [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần II năm 1973.}} |
||
|- |
|- |
||
|[[1976]] |
|[[1976]] |
||
| |
|[[Ngày lễ Thánh]] |
||
|Nhân |
|Nhân |
||
|[[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]] |
|[[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]] |
||
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen bạc |
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen bạc trong [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần IV năm 1977.}} |
||
|- |
|- |
||
|[[1977]] |
|[[1977]] |
||
| |
|[[Mối tình đầu (phim 1977)|Mối tình đầu]] |
||
|Hai Lan |
|Hai Lan |
||
|[[Hải Ninh (đạo diễn)|NSND Hải Ninh]] |
|[[Hải Ninh (đạo diễn)|NSND Hải Ninh]] |
||
|{{Efn| |
|{{Efn|Đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần IV năm 1977.}} |
||
|- |
|- |
||
|[[1979]] |
|[[1979]] |
||
| |
|[[Người chưa biết nói]] |
||
|Yến |
|Yến |
||
|[[Tuệ Minh|NSND Tuệ Minh]] |
|[[Tuệ Minh|NSND Tuệ Minh]] |
||
| Dòng 138: | Dòng 137: | ||
|- |
|- |
||
|[[1981]] |
|[[1981]] |
||
| |
|[[Cho cả ngày mai]] |
||
|Sáu Tâm |
|Sáu Tâm |
||
|[[Long Vân (đạo diễn)|Long Vân]] |
|[[Long Vân (đạo diễn)|Long Vân]] |
||
| Dòng 144: | Dòng 143: | ||
|- |
|- |
||
|[[1984]] |
|[[1984]] |
||
| |
|[[Đêm miền yên tĩnh]] |
||
|Bà Tám |
|Bà Tám |
||
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]], Nguyễn Hữu Luyện |
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]], Nguyễn Hữu Luyện |
||
| Dòng 150: | Dòng 149: | ||
|- |
|- |
||
|[[1984]] |
|[[1984]] |
||
| |
|[[Trừng phạt (phim)|Trừng phạt]] |
||
|Giáng Hương |
|Giáng Hương |
||
|[[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]] |
|[[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]] |
||
| Dòng 156: | Dòng 155: | ||
|- |
|- |
||
|[[1985]] |
|[[1985]] |
||
| |
|[[Đứng trước biển]] |
||
|Chín Tâm |
|Chín Tâm |
||
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]] |
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]] |
||
| Dòng 162: | Dòng 161: | ||
|- |
|- |
||
|[[1987]] |
|[[1987]] |
||
| |
|[[Huyền thoại về người mẹ]] |
||
|Hương |
|Hương |
||
|[[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]] |
|[[Bạch Diệp|NSND Bạch Diệp]] |
||
|{{Efn|Phim đoạt giải Bông sen bạc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần VIII năm 1988.}} |
| rowspan="2" |{{Efn|Đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần VIII năm 1988.}}{{Efn|Phim Huyền thoại về người mẹ đoạt giải Bông sen bạc tại [[Liên hoan phim Việt Nam]] lần VIII năm 1988.}} |
||
|- |
|- |
||
|[[1987]] |
|[[1987]] |
||
| |
|[[Hoàng Hoa Thám (phim)|Hoàng Hoa Thám]] |
||
|Bà Ba Cẩn |
|Bà Ba Cẩn |
||
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]] |
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]] |
||
| |
|||
|- |
|- |
||
|[[1988]] |
|[[1988]] |
||
| |
|[[Kẻ giết người (phim)|Kẻ giết người]] |
||
|Bà Phượng |
|Bà Phượng |
||
|[[Hoài Linh (đạo diễn)|Hoài Linh]] |
|[[Hoài Linh (đạo diễn)|Hoài Linh]] |
||
| Dòng 180: | Dòng 178: | ||
|- |
|- |
||
|[[1989]] |
|[[1989]] |
||
| |
|[[Dòng sông hoa trắng]] |
||
|Hiền |
|Hiền |
||
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]] |
|[[Trần Phương (nghệ sĩ)|NSND Trần Phương]] |
||
| |
| |
||
|- |
|- |
||
|} |
|||
Sau này bà còn đóng một số phim video như: |
|||
* ''[[Nơi tình yêu đã chết (phim)|Nơi tình yêu đã chết]]'' (1993) |
|||
* ''[[Nguyễn Thị Minh Khai (phim)|Nguyễn Thị Minh Khai]]'' (1996) |
|||
* ''[[Nước mắt ban chiều]]'' |
|||
* ''[[Niết bàn rực cháy]]'' |
|||
== Giải thưởng == |
|||
{| class="wikitable" |
|||
|+ |
|||
!Năm |
|||
!Lễ trao giải |
|||
!Hạng mục |
|||
!Tác phẩm |
|||
!Kết quả |
|||
!Nguồn |
|||
|- |
|||
|1973 |
|||
|[[Liên hoan phim quốc tế Moskva]] |
|||
|Diễn viên nữ xuất sắc nhất |
|||
|''Vĩ tuyến 17 ngày và đêm'' |
|||
|{{won}} |
|||
|<ref name=":1" /> |
|||
|- |
|||
|1977 |
|||
|[[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 4 |
|||
|rowspan=2|[[Giải Bông Sen cho nữ diễn viên chính xuất sắc|Nữ diễn viên chính xuất sắc]] |
|||
|''Ngày lễ thánh'' |
|||
|{{won}} |
|||
|<ref name=":1" /> |
|||
|- |
|||
|1988 |
|||
|[[Liên hoan phim Việt Nam]] lần thứ 8 |
|||
|''Huyền thoại về người mẹ'',<br>''Thủ lĩnh áo nâu (Hoàng Hoa Thám)'' |
|||
|{{won}} |
|||
|<ref>{{Chú thích tạp chí|date=1988-03-31|title=Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 đã kết thúc|url=http://baochi.nlv.gov.vn/baochi/cgi-bin/baochi?a=d&d=Qio19880331.2.22|journal=[[Báo Lao Động]]|volume=13|pages=8}}</ref> |
|||
|} |
|} |
||
==Đời tư== |
==Đời tư== |
||
Bố của nghệ sĩ Trà Giang là [[nghệ sĩ ưu tú]] Nguyễn Văn Khánh. Chồng của bà là [[Nghệ sĩ ưu tú]], giáo sư âm nhạc Nguyễn Bích Ngọc. Hai vợ chồng có một người con gái cũng nổi tiếng trong lĩnh vực nghệ thuật là nghệ sĩ [[dương cầm]] [[Bích Trà]], trước kia cô sinh sống và làm việc chủ yếu ở Luân Đôn, nhưng trong bối cảnh [[Đại dịch Covid-19]], Bích Trà đã chuyển đến [[Hồng Kông]]. Hiện tại bà đang sinh sống ở [[Thành phố Hồ Chí Minh]]. |
|||
Bố của nghệ sĩ Trà Giang là [[nghệ sĩ ưu tú]] [[Nguyễn Văn Khánh (nghệ sĩ)|Nguyễn Văn Khánh]] (1918 - 2012). Chồng của bà là [[Nghệ sĩ ưu tú]], giáo sư âm nhạc [[Nguyễn Bích Ngọc (nghệ sĩ)|Nguyễn Bích Ngọc]], từng là phó giám đốc [[Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh]].<ref name=":3">{{Chú thích web|url=https://cand.com.vn/Nhan-vat/10GIUATHANG-Ngoc-Tra-Giang-Tam-tau-cua-cuoc-doi-i441168/|tựa đề=Ngọc-Trà-Giang: Tam tấu của cuộc đời|tác giả=Lê Khắc Hân|họ=|ngày=2017-06-27|website=[[Công an nhân dân (báo)|Báo Công an nhân dân điện tử]]|ngôn ngữ=vi|url-status=live|ngày truy cập=2022-11-09|archive-date=2022-11-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20221109101843/https://cand.com.vn/Nhan-vat/10GIUATHANG-Ngoc-Tra-Giang-Tam-tau-cua-cuoc-doi-i441168/}}</ref> Hai người cưới nhau năm 1967. Sau khi kết hôn, Trà Giang và Bích Ngọc sống ở phòng dựng phim của [[Hãng Phim truyện Việt Nam]], sau khi bộ phận dựng phim chuyển về số 4 Thụy Khuê.<ref name=":3">{{Chú thích web|url=https://cand.com.vn/Nhan-vat/10GIUATHANG-Ngoc-Tra-Giang-Tam-tau-cua-cuoc-doi-i441168/|tựa đề=Ngọc-Trà-Giang: Tam tấu của cuộc đời|tác giả=Lê Khắc Hân|họ=|ngày=2017-06-27|website=[[Công an nhân dân (báo)|Báo Công an nhân dân điện tử]]|ngôn ngữ=vi|url-status=live|ngày truy cập=2022-11-09|archive-date=2022-11-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20221109101843/https://cand.com.vn/Nhan-vat/10GIUATHANG-Ngoc-Tra-Giang-Tam-tau-cua-cuoc-doi-i441168/}}</ref> Họ hạ sinh một người con gái là nghệ sĩ dương cầm [[Bích Trà]] vào năm 1973, sau này bà và chồng chuyển vào [[Thành phố Hồ Chí Minh]] và sống với nhau cho đến khi ông Ngọc mất vào năm 1999.<ref>{{Chú thích web|url=https://vtv.vn/news-2017052316300539.htm|tựa đề=Dấu ấn Nghệ sĩ dương cầm Nguyễn Bích Trà tại Anh|tác giả=Thanh Hải|họ=|tên=|tác giả 2=Văn Việt|ngày=2017-05-24|website=[[Báo điện tử VTV|Báo điện tử của Đài Truyền hình Việt Nam]]|ngôn ngữ=vi|nơi xuất bản=[[VTV4|Ban Truyền hình đối ngoại]]|ngày xuất bản=2017-05-24|url-status=live|ngày truy cập=2022-11-11|archive-date=2022-11-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20221109045659/https://vtv.vn/news-2017052316300539.htm}}</ref><ref name=":11">{{Chú thích web|url=https://www.phunuonline.com.vn/nghe-si-piano-bich-tra-ve-voi-me-thoi--a103511.html|tựa đề=Nghệ sĩ piano Bích Trà: Về với mẹ thôi…|tác giả=Cát Vũ|ngày=2017-01-28|website=Báo Điện tử Phụ Nữ Thành phố Hồ Chí Minh|url-status=live|ngày truy cập=2022-11-11|archive-date=2022-11-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20221109050727/https://www.phunuonline.com.vn/nghe-si-piano-bich-tra-ve-voi-me-thoi--a103511.html}}</ref> |
|||
==Ghi chú== |
==Ghi chú== |
||
| Dòng 236: | Dòng 197: | ||
== Liên kết ngoài == |
== Liên kết ngoài == |
||
* {{imdb name|1218155}} |
* {{imdb name|1218155}} |
||
* {{imdb title|0117984}} |
|||
* {{Chú thích sách|url=https://books.google.com.vn/books?id=VtpkAAAAMAAJ|title=Diễn viên điện ảnh Việt Nam|last=Viện nghệ thuật và lưu trữ điện ảnh|date=1994|publisher=Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin|location=[[Hà Nội]]|pages=|language=vi|oclc=33133770}} |
|||
*[http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=95740&ChannelID=57 Nghệ sĩ Nhân dân Hải Ninh: Thời gian là thước đo giá trị của bộ phim] trên [[Tuổi Trẻ (báo)|Tuổi trẻ Online]] |
|||
* [http://www.binhthuan.gov.vn/khtt/vanhoc/0002/0000/gmtg001E.htm Ngọc - Trà - Giang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070328213759/http://www.binhthuan.gov.vn/khtt/vanhoc/0002/0000/gmtg001E.htm |date = ngày 28 tháng 3 năm 2007}} |
* [http://www.binhthuan.gov.vn/khtt/vanhoc/0002/0000/gmtg001E.htm Ngọc - Trà - Giang] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070328213759/http://www.binhthuan.gov.vn/khtt/vanhoc/0002/0000/gmtg001E.htm |date = ngày 28 tháng 3 năm 2007}} |
||
* [http://www.nld.com.vn/tintuc/van-hoa/nguoi-cua-cong-chung/157678.asp Bích Trà và mẹ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060718175236/http://www.nld.com.vn/tintuc/van-hoa/nguoi-cua-cong-chung/157678.asp |date = ngày 18 tháng 7 năm 2006}} trên [[Người lao động (báo)|Báo Người Lao động]] ngày [[15 tháng 7]] năm [[2006]] |
* [http://www.nld.com.vn/tintuc/van-hoa/nguoi-cua-cong-chung/157678.asp Bích Trà và mẹ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060718175236/http://www.nld.com.vn/tintuc/van-hoa/nguoi-cua-cong-chung/157678.asp |date = ngày 18 tháng 7 năm 2006}} trên [[Người lao động (báo)|Báo Người Lao động]] ngày [[15 tháng 7]] năm [[2006]] |
||
Phiên bản lúc 10:50, ngày 15 tháng 10 năm 2023
 | Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. |
| Nguyễn Thị Trà Giang | |
|---|---|
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | |
Tên khai sinh | Nguyễn Thị Trà Giang |
Ngày sinh | 1942 (81–82 tuổi) |
Nơi sinh | Quảng Ngãi, Liên bang Đông Dương |
| Giới tính | nữ |
| Quốc tịch |  Việt Nam |
| Nghề nghiệp |
|
| Gia đình | |
Bố mẹ | Nguyễn Văn Khánh |
Chồng | Nguyễn Bích Ngọc |
Con cái | Nguyễn Bích Trà |
| Danh hiệu | Nghệ sĩ Nhân dân (1984) |
| Sự nghiệp điện ảnh | |
| Năm hoạt động | 1962 - 1989 |
| Đào tạo | Trường Điện ảnh Việt Nam |
| Vai diễn | Dịu trong Vĩ tuyến 17 ngày và đêm |
| Giải thưởng | |
| Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4 Nữ diễn viên chính xuất sắc | |
| Liên hoan phim quốc tế Moskva Diễn viên nữ xuất sắc nhất | |
| Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 Nữ diễn viên chính xuất sắc | |
| Website | |
| Trà Giang trên IMDb | |
Nguyễn Trà Giang (sinh năm 1942 tại Quảng Ngãi)[1] là một diễn viên điện ảnh Việt Nam. Bộ phim đầu tiên bà tham gia là phim Một ngày đầu thu năm 1962 (đạo diễn Huy Vân), và bộ phim cuối cùng là Dòng sông hoa trắng năm 1989 (đạo diễn Trần Phương). Bà cũng tham gia nhiều bộ phim nổi tiếng và đoạt nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế như: Chị Tư Hậu, Vĩ tuyến 17 ngày và đêm. Trà Giang được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân vào năm 1984 và là diễn viên điện ảnh đầu tiên được phong tặng danh hiệu này.
Sự nghiệp
Năm 1959, bà theo học lớp Diễn viên (khóa I) Trường Điện ảnh Việt Nam cùng thời với Thụy Vân, Lâm Tới, Trần Phương, Thế Anh,...
Năm 1961, ở tuổi 19, bà bắt đầu đóng phim sự hướng dẫn của giáo viên, nghệ sĩ nhân dân Liên Xô Azhdar Ibragimov (1919-1993) trong phim Một ngày đầu thu (đạo diễn Huy Vân).
Năm 1962, bộ phim Một ngày đầu thu hoàn thành. Cũng trong năm này, khi đã là một diễn viên chuyên nghiệp, Trà Giang đóng vai chính trong phim Chị Tư Hậu (đạo diễn NSND Phạm Kỳ Nam). Năm 1963, bộ phim này đã được trao giải Bạc tại Liên hoan phim quốc tế Moskva lần thứ 3. Bộ phim được phát hành dưới sự phân phối của Liên Xô với tựa đề "Женщина с южного берега".
Năm 1972, khi 30 tuổi, bà đóng vai chính nổi tiếng nhất của mình - với đạo diễn NSND Hải Ninh trong bộ phim Vĩ tuyến 17 ngày và đêm[2] trong vai một phụ nữ miền Nam Việt Nam tên Dịu, người nổi dậy chống lại những kẻ áp bức và ức hiếp của chế độ cai trị, lúc này bà cùng họa sĩ - NSƯT Lê Minh Hiền, đạo diễn - NSND Bùi Đình Hạc, nhà quay phim - NSND Đoàn Quốc, và đạo diễn - NSND Hải Ninh đại diện Việt Nam tham dự Liên hoan phim quốc tế Moskva. Năm 1973, bộ phim này được trình chiếu trong chương trình tranh giải của Liên hoan phim Quốc tế Moskva lần thứ 8. Trà Giang đã đoạt giải diễn viên nữ xuất sắc nhất tại Liên hoan phim này. Phim cũng được giải của Hội đồng Hòa bình Thế giới.
Năm 1973, bộ phim Chị Tư Hậu đã được trao giải Bông sen vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 2 tại Hà Nội. Cũng năm này bà đóng phim một vai chính trong bộ phim Em bé Hà Nội. Trước đó, bà từng nổi tiếng khi khắc họa hình tượng người phụ nữ trong Chị Tư Hậu và Vĩ tuyến 17 ngày và đêm thời điểm này bà vừa mới sinh con gái đầu lòng, Hoàng Tích Chỉ đã đến thăm tận nhà và "tặng" cho bà kịch bản như là lời mời tham gia bộ phim ngay khi đọc kịch bản phim, Trà Giang đồng ý nhận lời đóng phim mặc dù số tiền thù lao rất ít ỏi.[3]
Năm 1976, bà tham gia phim Ngày lễ Thánh với vai Nhân, vai diễn này giúp bà đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4. Bộ phim đã được giải bông sen bạc tại liên hoan phim Việt Nam năm 1977 và giúp đạo diễn Bạch Diệp giành Giải thưởng nhà nước về Văn học - Nghệ thuật.[4]
Năm 1977, bà đảm nhận nhân vật Hai Lan dựa trên nguyên mẫu bà Hoàng Thúy Lan trong phim Mối tình đầu của đạo diễn Hải Ninh, đóng chung với NSND Thế Anh và NSND Như Quỳnh, sau đó Thế Anh giành giải nam diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 4.
Năm 1988, bà tiếp tục giành giải Nữ diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 qua vai diễn Bà Ba Cẩn trong bộ phim Hoàng Hoa Thám của NSND Trần Phương và vai Hương trong bộ phim Huyền thoại về người mẹ của NSND Bạch Diệp, bà cũng là nữ diễn viên hiếm hoi chiến thắng 2 lần ở mảng này.[5]
Năm 1989, bà đóng vai nữ biệt động Hiền trong bộ phim Dòng sông hoa trắng rồi dừng hẳn sự nghiệp diễn xuất.
Năm 1984, ở tuổi 42, bà là một trong năm nghệ sĩ điện ảnh được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân đợt đầu tiên.[6][7]
Bên cạnh điện ảnh, Trà Giang còn thử sức trong lĩnh vực hội họa và đã có triển lãm tranh vào năm 2004 tại Thành phố Hồ Chí Minh.[8] Ngoài ra, bà còn liên tiếp 7 lần là thành viên Hội đồng Giám khảo cuộc thi Hoa hậu Việt Nam. Trà Giang còn là đại biểu Quốc hội khóa V, VI và VII từ năm 1975 đến năm 1987.[9]
Cùng với các đạo diễn, diễn viên gồm NSND Nguyễn Ngọc Quỳnh, NSND Ngô Mạnh Lân, NSND Phương Thanh, NSND Hải Ninh, NSƯT Thanh Tú, NSND Nguyễn Hồng Sến, NSND Trần Vũ, NSND Bùi Đình Hạc, NSND Bạch Diệp, NSND Lâm Tới bà có tên trong Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô[10].
Các phim đã tham gia
Trong gần 30 năm hoạt động, nghệ sĩ Trà Giang đã đóng gần 20 bộ phim, trong đó có:
| Năm | Phim | Vai diễn | Đạo diễn | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| 1962 | Một ngày đầu thu | Kiên | Huy Vân | |
| 1962 | Chị Tư Hậu | Tư Hậu | NSND Phạm Kỳ Nam | [a] |
| 1965 | Làng nổi | Cốm | NSND Trần Vũ, NSND Huy Thành | |
| 1966 | Lửa rừng | Y Đăm | NSND Phạm Văn Khoa | |
| 1969 | Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn | Việt Hà | NSND Nguyễn Khắc Lợi | |
| 1972 | Vĩ tuyến 17 ngày và đêm | Dịu | NSND Hải Ninh | [b][c] |
| 1973 | Bài ca ra trận | Hiệu trưởng | NSND Trần Đắc | [d] |
| 1974 | Em bé Hà Nội | Mẹ Thu | NSND Hải Ninh | [e] |
| 1976 | Ngày lễ Thánh | Nhân | NSND Bạch Diệp | [f] |
| 1977 | Mối tình đầu | Hai Lan | NSND Hải Ninh | [g] |
| 1979 | Người chưa biết nói | Yến | NSND Tuệ Minh | |
| 1981 | Cho cả ngày mai | Sáu Tâm | Long Vân | |
| 1984 | Đêm miền yên tĩnh | Bà Tám | NSND Trần Phương, Nguyễn Hữu Luyện | |
| 1984 | Trừng phạt | Giáng Hương | NSND Bạch Diệp | |
| 1985 | Đứng trước biển | Chín Tâm | NSND Trần Phương | |
| 1987 | Huyền thoại về người mẹ | Hương | NSND Bạch Diệp | [h][i] |
| 1987 | Hoàng Hoa Thám | Bà Ba Cẩn | NSND Trần Phương | |
| 1988 | Kẻ giết người | Bà Phượng | Hoài Linh | |
| 1989 | Dòng sông hoa trắng | Hiền | NSND Trần Phương |
Đời tư
Bố của nghệ sĩ Trà Giang là nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Văn Khánh. Chồng của bà là Nghệ sĩ ưu tú, giáo sư âm nhạc Nguyễn Bích Ngọc. Hai vợ chồng có một người con gái cũng nổi tiếng trong lĩnh vực nghệ thuật là nghệ sĩ dương cầm Bích Trà, trước kia cô sinh sống và làm việc chủ yếu ở Luân Đôn, nhưng trong bối cảnh Đại dịch Covid-19, Bích Trà đã chuyển đến Hồng Kông. Hiện tại bà đang sinh sống ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Ghi chú
- ^ Phim đoạt giải Bông sen vàng trong Liên hoan phim Việt Nam lần II năm 1973.
- ^ Đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim quốc tế Moskva năm 1973.
- ^ Phim đoạt giải Bông sen bạc trong Liên hoan phim Việt Nam lần II năm 1973.
- ^ Phim đoạt giải Bông sen bạc trong Liên hoan phim Việt Nam lần III năm 1975.
- ^ Phim đoạt giải Bông sen vàng trong Liên hoan phim Việt Nam lần II năm 1973.
- ^ Phim đoạt giải Bông sen bạc trong Liên hoan phim Việt Nam lần IV năm 1977.
- ^ Đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần IV năm 1977.
- ^ Đoạt giải nữ diễn viên chính xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần VIII năm 1988.
- ^ Phim Huyền thoại về người mẹ đoạt giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần VIII năm 1988.
Tham khảo
- ^ “Nữ đại biểu quốc hội từ khóa I đến khóa XI”. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2010.
- ^ Hà Tùng Long (30 tháng 4 năm 2017). “Những bộ phim là niềm tự hào của Điện ảnh cách mạng Việt Nam”. Báo Dân Trí. Truy cập ngày 4 tháng 1 năm 2023.
- ^ Băng Châu, Mai Trang (4 tháng 7 năm 2017). “Dàn diễn viên phim "Em bé Hà Nội" sau 43 năm công chiếu”. Dân trí. Lưu trữ bản gốc ngày 11 tháng 9 năm 2022. Truy cập ngày 20 tháng 5 năm 2023.
- ^ “Danh sách 154 tác giả có tác phẩm, công trình được tặng giải thưởng nhà nước về văn học, nghệ thuật”. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 4 năm 2008. Truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2008.
- ^ “Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 đã kết thúc”. Báo Lao Động. 13: 8. 31 tháng 3 năm 1988.
- ^ Đỗ Văn Trụ & Phạm Vũ Dũng (2003), tr. 73.
- ^ Vũ Ngọc Phương, Đỗ Xuân Duy & Phạm Bá Lữ (2004), tr. 363.
- ^ Nhật Lam (30 tháng 7 năm 2004). “Khi người làm phim vẽ tranh”. Báo Sài Gòn Giải Phóng. Truy cập ngày 30 tháng 1 năm 2022.
- ^ “Nghệ sĩ nhân dân Trà Giang”. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 3 năm 2010. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2010.
- ^ Trần Trọng Đăng Đàn (ngày 10 tháng 11 năm 2007). “Nghệ sĩ điện ảnh Việt Nam trong Bách khoa toàn thư điện ảnh Liên Xô”. Công an Thành phố Hồ Chí Minh. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 11 năm 2007. Truy cập ngày 15 tháng 2 năm 2009.
Liên kết ngoài
- Trà Giang trên IMDb
- Ngọc - Trà - Giang Lưu trữ 2007-03-28 tại Wayback Machine
- Bích Trà và mẹ Lưu trữ 2006-07-18 tại Wayback Machine trên Báo Người Lao động ngày 15 tháng 7 năm 2006
- Trà Giang nghĩ và vẽ Lưu trữ 2007-02-18 tại Wayback Machine
 |
Bài viết tiểu sử liên quan đến nhân vật Việt Nam này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |
Thể loại:
- Sơ khai nhân vật Việt Nam
- Sinh năm 1942
- Nhân vật còn sống
- Phim và người giành giải Liên hoan phim Việt Nam
- Người Quảng Ngãi
- Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa V
- Nghệ sĩ nhân dân Việt Nam
- Cựu học sinh Trường Học sinh miền Nam tại Hải Phòng
- Nữ diễn viên điện ảnh Việt Nam
- Nữ diễn viên truyền hình Việt Nam
- Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa VI
- Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa VII
- Nữ diễn viên Việt Nam thế kỷ 20
- Họa sĩ Việt Nam
- Họa sĩ thế kỷ 20
- Họa sĩ thế kỷ 21
- Nữ giới Việt Nam thế kỷ 21