Bánh gai

Bánh gai bày bán ở Nam Định

Bánh gái gói bằng lá

Bánh gai Nam Định bóc vỏ cắt đôi cho thấy nhân bên trong

Bánh gai Tứ Trụ

Bánh gai hay bánh ít lá gai là một loại bánh ngọt truyền thống của Việt Nam, bắt nguồn vùng Đồng bằng Bắc bộ ở Việt Nam. Bánh có dạng hình vuông, màu đen, gói trong lá gai xám.

Chế biến

Bánh gai về cơ bản gồm vỏ và nhân.

Vỏ bánh gồm:

• bột gạo nếp (sau khi phơi khô, giã nhuyễn)
• lá cây gai (hay còn gọi là cây trữ ma - Boehmeria nivea thuộc họ Tầm ma/Gai (Urticaceae)) phơi khô và luộc kỹ, giã để lấy nước của lá gai trộn với bột.

Nguyên liệu làm nhân bánh:

• mỡ lợn thái nhỏ, trộn đường đem ủ cho miếng mỡ trong mới dùng cùng với:
• tinh dầu thực vật như tinh dầu chuối v.v.
• dừa thái miếng nhỏ
• đỗ xanh nấu chín, giã nhuyễn hay:
• bí đao thái miếng, bỏ vỏ và ruột.
• hạt vừng
• hạt sen

Sau khi đã chuẩn bị nhân và vỏ, gói bằng lá chuối khô, sau đó hấp chín.

Thưởng thức

Bánh gai có thể được thưởng thức như đồ tráng miệng sau bữa ăn chính. Bánh có vị ngọt, bùi, thơm ngậy do nhân bánh mang lại và dẻo, mát nhờ vào vỏ bánh.

Bánh gai nổi tiếng

• Bánh gai Nông Thơm, đường Phù Long, Nam Định
• Bánh gai Tứ Trụ: ở xã Thọ Diên, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa
• Bánh gai Ninh Giang: ở huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương.
• Bánh gai Làng Giá: ở xã Yên Sở, Hoài Đức, huyện Hoài Đức, Hà Nội.
• Bánh gai Bà Minh - Phù Lưu Tế, Mỹ Đức, Hà Nội.

Bánh ít lá gai: từ miền Trung, hình viên chữ nhật hay tam giác chứ không dẹp như các nơi khác.