Châu Kỳ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Châu Kỳ
Thông tin cá nhân
SinhChâu Kỳ
(1923-11-05)5 tháng 11, 1923
Huế, Trung Kỳ, Đông Dương thuộc Pháp
Mất6 tháng 1, 2008(2008-01-06) (84 tuổi)
Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Giới tínhnam
Quốc tịch Việt Nam
Dân tộcKinh
Nghề nghiệpNhạc sĩ
Ca sĩ
VợMộc Lan (1949-1952)
Kha Thị Đàng (1955-nay)
Sự nghiệp âm nhạc
Bút danhChâu Kỳ
Anh Châu
Huy Tài
Huyền Khanh
Giai đoạn sáng tác1943–2008
Dòng nhạcNhạc vàng
Tình khúc 1954–1975
Nhạc cụGuitar
Hợp tác vớiHồ Đình Phương
Bằng Giang
Chế Linh
Duy Khánh
Tô Kiều Ngân
Trương Minh Dũng
Ca khúcCon đường xưa em đi
Đón xuân này nhớ xuân xưa
Đừng nói xa nhau
Giọt lệ đài trang

Châu Kỳ (5 tháng 11 năm 1923 - 6 tháng 1 năm 2008) là nhạc sĩ nhạc vàng thành danh từ trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam. Ông còn có bút danh khác là Anh Châu.[1]

Cuộc đời[sửa | sửa mã nguồn]

Châu Kỳ sinh ngày 5 tháng 11 năm 1923 tại làng Dưỡng Mong, Phú Mỹ, Phú Vang, Thừa Thiên Huế. Cha ông là Châu Huy Hà, một nghệ nhân ca Huế; chị là Châu Thị Minh, được coi là một trong Ngũ nữ minh tinh (miền NamPhùng Há, Năm Phỉ; miền BắcÁi Liên, Bích Hợpmiền Trung có Châu Thị Minh).

Thuở nhỏ, Châu Kỳ học ở Trường Tiểu học Dưỡng Mong, sau ông lên Huế học ở trường Lycée Khải Định. Ở đây, Châu Kỳ gặp được sư huynh Petrus Thiều, một tu sĩ vừa giỏi về nhạc lý và sáng tác vừa sử dụng thành thạo nhiều loại nhạc cụ phương Tây. Sẵn dòng máu văn nghệ trong người, lại được thầy giỏi hướng dẫn, nên việc học nhạc và học hát của Châu Kỳ rất mau tiến bộ. Lúc mới biết hát, ông thường bắt chước ngân nga các bài hát bằng tiếng Pháp thịnh hành vào thời đó như J'ai deux amours, Tant qu'il y aura des etoiles mà nam danh ca người Pháp Tino Rossi thường trình bày, nên ông được bạn bè gọi là "Deuxième Tino Rossi".

Đến khi chị Châu Thị Minh lập đoàn ca kịch Huế mang tên Hồng Thu, ông đi hát trong đoàn của chị. Vừa được hát, lại vừa có tiền giúp cha mẹ, ông bỏ học để đi theo nghiệp cầm ca.

Khoảng năm 1942, Đoàn ca kịch Hồng Thu lưu diễn sang Lào: Savannakhet rồi Thakhek. Ở Thakhet, Châu Kỳ bị mật thám Pháp bắt khi đang diễn vở kịch Hồn lao động (cùng với Trần Văn Lang, Châu Thành và nữ nghệ sĩ Mộng Điệp) và đưa lên Ba Vì (nay thuộc Hà Nội) giam giữ.

Năm 1943, Châu Kỳ được trả tự do, nhưng khi về tới Huế thì mới hay mẹ đã bị chết đuối trong một cơn lũ. Đau buồn, Châu Kỳ viết ca khúc đầu tay Trở về, được Nhà xuất bản Tinh Hoa mua bản quyền in tờ nhạc. Một số tác phẩm mang âm hưởng cổ nhạc miền Trung của ông tiếp tục ra đời như: Khúc ly ca, Từ giã kinh thành, Khi ánh trăng vàng lên khơi,... gặt hái được nhiều thành công. Ông quyết định bỏ dở sự nghiệp ca hát để trở thành nhạc sĩ, sáng tác cho đến hết đời.

Nhạc của ông đã được nhiều thế hệ ca sĩ từ trước 1975 đến nay thể hiện ở Việt Nam và hải ngoại. Năm 2005, Trung tâm Thúy Nga thực hiện Paris By Night 78: Đường xưa, vinh danh ông cùng với 2 nhạc sĩ Quốc DũngTùng Giang.

Lúc 1 giờ 10 phút rạng sáng ngày 6 tháng 1 năm 2008 tại Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh), nhạc sĩ Châu Kỳ qua đời ở tuổi 85 sau gần 2 tháng nằm liệt trên giường vì bệnh. Ông được đưa về quê hương Huế và an táng vào ngày 11 tháng 1 năm 2008 tại đồi Nam Giao.[cần dẫn nguồn]

Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]

Người vợ đầu của nhạc sĩ Châu Kỳ là nữ ca sĩ Mộc Lan. Người vợ sau của ông là bà Kha Thị Đàng, chị em con chú con bác với Kha Vạng Cân. Bà gắn bó với ông tới cuối đời và 2 người có với nhau 4 người con.

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

STT Tên ca khúc Ghi chú Năm sáng tác
1 Áo trắng màu vu quy Văn Nhân - Châu Kỳ
2 Anh hùng Trịnh Minh Thế
3 Âm vang Phổ thơ Đinh Thụy Uyên
4 Bắc cầu tương tư Phổ thơ Hà Nguyễn
5 Bến nước Dương Đông Bến này thuộc thị trấn Dương Đông, đảo Phú Quốc (nay là phường Dương Đông, thành phố Phú Quốc). 1955
6 Bỏ phố lên rừng Phổ thơ Trương Minh Dũng 1972
7 Cánh hoa mai 1955
8 Cánh nhạn hồi âm 1963
9 Chiến công rừng Sát 1956
10 Chiều trên đồi thông Phổ thơ Hoài Hương Tử 1973
11 Chờ anh Lời Hồ Đình Phương 1959
12 Chờ em Huyền Khanh - Hồ Đình Phương 1959
13 Chuỗi cười vô tận
14 Chuyện lòng 1963
15 Chuyện người ngậm ngãi tìm trầm Lời Hồ Đình Phương 1971
16 Con đường xưa em đi Lời Hồ Đình Phương 1968
17 Cô gái làng sim
18 Cố đô yêu dấu "Viết ca khúc này để chia sẻ nỗi đau xót với quê tôi (1968)
Và cũng để tưởng niệm hương hồn anh Tăng Duyệt, người đã khuyến khích tôi trên đường sáng tác."
1968
19 Cuối đường kỷ niệm Lời Hồ Đình Phương
20 Dưới chân thánh giá Lời Hồ Đình Phương 1971
21 Đàn tôi đã vỡ 1962
22 Đàn không tiếng hát 1967
23 Đi giữa mùa xuân
24 Đón xuân này nhớ xuân xưa Anh Châu - Châu Kỳ 1967
25 Đoàn người gánh cỏ Lời Hồ Đình Phương
26 Được tin em lấy chồng 1961
27 Được tin em lấy chồng 2
28 Đường về nhà em 1966
29 Đừng nói xa nhau Lời Hồ Đình Phương 1970
30 Em bé mồ côi Lời Hồ Đình Phương
31 Em đi về đâu Phổ thơ Trương Minh Dũng
32 Em không buồn nữa chị ơi Phổ thơ Nguyễn Bính 1966
33 Em không chờ anh nửa Đồng sáng tác với Song Châu
34 Em sắp về chưa Phổ thơ Tô Kiều Ngân 1967
35 Giòng Bến Hải Lời Hồ Đình Phương 1956
36 Giòng thời gian
Giông tố qua rồi Đồng sáng tác với Bằng Giang
37 Giọt đàn theo giọt lệ Phổ thơ Trương Minh Dũng
38 Giọt lệ đài trang 1970
39 Giữa lòng đất mẹ 1966
40 Gọi tên em
41 Gửi người em nhỏ Thơ Vũ Bình Thư 1961
42 Hoài thu Lời Hồ Đình Phương
43 Hững hờ Đồng sáng tác với Hoàng Trọng 1953
44 Hạnh phúc và khổ đau
45 Hồi âm (Sao chưa thấy hồi âm 2) Phổ thơ Trương Minh Dũng 1965
46 Huế, chút kỷ niệm riêng 1995
47 Hương Giang còn tôi chờ (Nén hương yêu 2) 1965
48 Khi bóng trăng vàng lên khơi Lời Hồ Đình Phương 1952
49 Khúc ly ca
50 Khuya nay anh đi rồi Lời Hồ Đình Phương 1964
51 Lá vàng khóc lá xanh rơi 1966
52 Lính trận miền xa Đồng sáng tác với Bằng Giang (Ký tên Anh Châu) 1970
53 Lòng mẹ
54 Lời kỹ nữ Phổ thơ Xuân Diệu
55 Luyến hoa Phổ thơ Tchya 1952
56 Ly hương hoài khúc Lời Hồ Đình Phương
57 Má hồng Đà Lạt Khác với bài cùng tên của Minh Kỳ & Lan Anh 1995
58 Mái tóc thề 1967
59 Miền Trung thương nhớ 1962
60 Mộng đào nguyên 1963
61 Một chiều mưa Lời Hồ Đình Phương
62 Mơ xuân Đồng sáng tác với Hoàng Trọng
63 Mùa thu còn đó Cảm tác khi nghe bài "Mùa thu chết" của Phạm Duy. 1971
64 Mùa yêu đương 1995
65 Mưa rơi Đồng sáng tác với Ưng Lang
66 Mưa trên Quảng Đức Phổ thơ Trương Minh Dũng
67 Nén hương yêu Đồng sáng tác với Duy Khánh 1964
68 Nếu mai này hoà bình
69 Ngày mai hôm nay đã tới Anh Châu - Huy Tài 1974
70 Người đi chưa về Phổ thơ Trương Minh Dũng
71 Người đi trên xác pháo Châu Kỳ - Hoàng Bảo 1961
72 Người em văn khoa Phổ thơ Hoài Hương Tử
73 Người nhớ bài ca, ta nhớ người Phổ thơ Trương Minh Dũng
74 Người vợ chiến sĩ Đồng sáng tác vớ Lê Mộng Bảo
75 Nha Trang tình nhớ 1995
76 Nhạc sĩ trong sương chiều 1953
77 Nhớ Phổ thơ Tô Như 1973
78 Nhớ mong
79 Nhớ Trúc Giang Đồng sáng tác với Nguyễn Minh Chung 1965
80 Nhớ về xứ Thượng
81 Niềm thương của mẹ Anh Châu - Huy Tài
82 Nợ trần 1970
83 Nỗi lòng TTKH
84 Nửa vầng trăng Phổ thơ Hà Nguyễn
85 Nước mắt quê hương Lời Hồ Đình Phương
86 Nụ cười trong mộng Anh Châu - Huy Tài 1966
87 Phượng tìm hoàng Phổ thơ Đinh Hùng
88 Quảng Trị tôi yêu 1995
89 Rừng thay lá
90 Rừng thương biển nhớ 1963
91 Sao chưa thấy hồi âm "Thân tặng thi sĩ Trương Minh Dũng người đã khơi cho tôi nguồn cảm hứng để viết thành ca khúc này." 1965
92 Sân khấu và cuộc đời Phổ thơ Trần Ngọc Huế
93 Sầu đông Lời Hồ Đình Phương
94 Tiếng ca đó về đâu Phổ thơ Nguyễn Tiến Thịnh 1970
95 Tiếng hát dân Chàm Lời Hồ Đình Phương 1953
96 Tiếng hát đồng xanh Lời Hồ Đình Phương (Ký tên Huyền Khanh) 1957
97 Tiếng hát người đưa đò muộn 1995
98 Tiếng ru Thơ Văn Nhân
99 Tìm mà không thấy Đồng sáng tác với Hoàng Bảo
100 Tìm nhau trong kỷ niệm Lời Hồ Đình Phương
101 Tìm quên 1962
102 Tình đồng hương 1995
103 Tình quê Lời Hồ Đình Phương
104 Tình thơ ý nhạc Thơ Trương Minh Dũng
105 Tôi chưa có mùa xuân 1971
106 Tôi viết nhạc buồn 1972
107 Tôi thấy mắt em cười 1966
108 Trở về 1943
109 Trôi vào xứ mộng Phổ thơ Tố Như
110 Túy ca Phổ thơ Trương Minh Dũng 1973
111 Từ giã kinh thành Lời Hồ Đình Phương 1954
112 Vào mộng cùng em Phổ thơ Tô Kiều Ngân
113 Vẫn Huế ngày xưa
114 Vầng trăng Hàn Mặc Tử 1995
115 Vầng trăng sông Hậu 1995
116 Về sông cũ Phổ thơ Trương Minh Dũng
117 Vô tình 1961
118 Vui bước phong trần Lời Hồ Đình Phương
119 Xin làm người tình cô đơn Lời Hồ Đình Phương 1974
120 Xin trời thôi mưa 1966
121 Xông pha
122 Xuân đến con về 1970
123 Xuân về người có vui Anh Châu - Tô Lang

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Tuy Hòa (ngày 8 tháng 5 năm 2018). “Chuyện tình nhạc sĩ Châu Kỳ: Thương cả giọt lệ Đài Trang”. Danviet.vn. Truy cập Ngày 2 tháng 4 năm 2021.