Giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
(Đổi hướng từ Spanish Grand Prix)
Giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha
Trường đua Barcelona-Catalunya
(2023)
Thông tin
Số lần tổ chức64
Lần đầu1913
Thắng nhiều nhất (tay đua)Đức Michael Schumacher (6)
Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Lewis Hamilton (6)
Thắng nhiều nhất (đội đua)Ý Ferrari (12)
Chiều dài đường đua4,657 km
Chiều dài cuộc đua307,236 km
Số vòng66
Chặng đua gần đây nhất (2023)
Vị trí pole
Bục trao giải
Vòng đua nhanh nhất

Giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha (tiếng Tây Ban Nha: Gran Premio de España, tiếng Catalunya: Gran Premi d'Espanya) là một chặng đua Công thức 1 hiện được tổ chức tại trường đua Barcelona-Catalunya. Chặng đua này là một trong những chặng đua lâu đời nhất trên thế giới vẫn còn được tổ chức và tranh tài.

Chặng đua có một khởi đầu khiêm tốn vì là một cuộc đua ô tô sản xuất. Bị gián đoạn bởi Chiến tranh thế giới thứ nhất, chặng đua này đã phải đợi một thập kỷ cho đến phiên bản thứ hai trở thành một chặng đua chính trong lịch đua của các chặng đua châu Âu. Năm 1927, nó là một phần của giải vô địch các nhà sản xuất ô tô thế giới. Vào năm 1935, chặng đua này đã được thăng hạng lên giải vô địch đua xe châu Âu vào năm 1935 trước khi Nội chiến Tây Ban Nha kết thúc môn đua xe. Chặng đua này đã được hồi sinh thành công vào năm 1967 và là một phần thường xuyên của Công thức 1 kể từ năm 1968 (ngoại trừ 1982-1985) tại nhiều địa điểm khác nhau.

Giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha sẽ diễn ra tại trường đua Barcelona-Catalunya cho đến năm 2026.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Nguồn gốc và Thế chiến I cùng với thời gian hậu Thế chiến I (1913-1923)[sửa | sửa mã nguồn]

Giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1913. Sự kiện này được tổ chức trên quãng đường dài 300 km tại Guadarrama, gần Madrid, trên đường tới Valladolid với tư cách là cuộc đua dành cho xe du lịch thay vì theo thể thức Grand Prix thời đó[1]. Nó được đặt tên chính thức là RACE Grand Prix theo tên của Câu lạc bộ Ô tô Hoàng gia Tây Ban Nha[2]. Carlos de Salamanca với Rolls-Royce là tay đua chiến thắng cuộc đua này.

Trước đó, các sự kiện đua xe ô tô đã diễn ra ở Tây Ban Nha — đáng chú ý nhất trong số đó là Cúp Catalan được tổ chức hàng năm từ 1908 đến 1910 trên các con đường quanh Sitges, gần Barcelona. Giosuè Giuppone với chiếc xe Lion-Peugeot giành chiến thắng vào cuộc đua năm 1908 và Jules Goux, cũng lái chiếc Lion-Peugeot, giành chiến thắng vào cuộc đua của những năm 1909 và 1910[3]. Những cuộc đua này đã thiết lập một truyền thống đua xe phát triển mạnh mẽ ở Tây Ban Nha cho đến ngày nay. Sự nhiệt tình dành cho môn đua xe đã dẫn đến kế hoạch xây dựng một trường đua cố định tại Sitges với hình dạng bầu dục dài 2 km với tên gọi Sitges-Terramar. Trường đua này là địa điểm của cuộc đua đầu tiên chính thức với danh hiệu giải đua ô tô Grand Prix Tây Ban Nha vào năm 1923.

Nội chiến Tây Ban Nha và Thế chiến II (1923-1946)[sửa | sửa mã nguồn]

Sau chặng đua đầu tiên tại trường đua Sitges-Terramar, trường đua này rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính và do vậy ban tổ chức phải tìm địa điểm tổ chức khác. Năm 1926, giải đua ô tô Grand Prix Tây Ban Nha chuyển đến trường đua Lasarte dài 17,749 km ở khu vực bờ biển phía bắc gần Bilbao, quê hương của Grand Prix Tây Ban Nha trong những năm 1920, giải đua ô tô Grand Prix San Sebastián. Giải đua này là một phần của giải vô địch các nhà sản xuất thế giới AIACR 1927 nhưng chặng đua này vẫn chưa được thành lập. Vào năm 1930, giải đua ô tô Grand Prix Tây Ban Nha, dự kiến diễn ra vào ngày 27 tháng 7, đã bị hủy bỏ do tình hình kinh tế tồi tệ sau sự sụp đổ thị trường chứng khoán ở Phố Wall vào tháng 10 năm 1929. Vào những năm 1931 và 1932, giải đua ô tô Grand Prix Tây Ban Nha cũng bị hủy bỏ do các vấn đề chính trị và tình hình kinh tế khó khăn. Vào năm 1933, giải đua ô tô Grand Prix Tây Ban Nha đã được hồi sinh tại Lasarte với sự hậu thuẫn của chính phủ. Sau cuộc đua năm 1935, Tây Ban Nha rơi vào nội chiến và sự kiện đua xe này không thể tổ chức được. Năm 1946, giải đua ô tô Grand Prix Tây Ban Nha với tên gọi Penya Rhin Grand Prix chính thức được tổ chức trở lại tại trường đua PedralbesBarcelona.

Kết quả theo năm[sửa | sửa mã nguồn]

Giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha được tổ chức tại trường đua Jerez từ 1986 đến 1990.
Trường đua Jarama được sử dụng làm nơi tổ chức giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha vào những năm 1967–1968, 1970, 1972, 1974, 1976–1981.
Trường đua Montjuïc được sử dụng làm nơi tổ chức giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha, luân phiên với trường đua Jarama vào những năm 1969, 1971, 1973 và 1975.
Trường đua Jarama được sử dụng làm nơi tổ chức giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha vào những năm 1951 và 1954.
Trường đua Lasarte được sử dụng làm nơi tổ chức giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha vào những năm 1926–1930 và 1933–1935.
Trường đua Sitges-Terramar được sử dụng làm nơi tổ chức giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha vào năm 1923.
Trường đua Guadarrama được sử dụng làm nơi tổ chức giải đua ô tô Công thức 1 Tây Ban Nha vào năm 1913.
Năm Tay đua Đội đua Địa điểm Chi tiết
1913 Tây Ban Nha Carlos de Salamanca Rolls-Royce Guadarrama Chi tiết *
1914

1922

Không tổ chức
1923 Pháp Albert Divo Sunbeam Sitges-Terramar Chi tiết
1924

1925

Không tổ chức
1926 Ý Bartolomeo Costantini Bugatti Lasarte Chi tiết
1927 Pháp Robert Benoist Delage Lasarte Chi tiết
1928 Monaco Louis Chiron Bugatti Lasarte Chi tiết *
1929 Pháp Louis Rigal[4][5] Alfa Romeo Chi tiết *
1930 Ý Achille Varzi Maserati Chi tiết
1931

1932

Không tổ chức
1933 Monaco Louis Chiron Alfa Romeo Lasarte Chi tiết
1934 Ý Luigi Fagioli Mercedes-Benz Chi tiết
1935 Đức Rudolf Caracciola Mercedes-Benz Lasarte Chi tiết
1936

1950

Không tổ chức
1951 Argentina Juan Manuel Fangio Alfa Romeo Pedralbes Chi tiết
1952

1953

Không tổ chức
1954 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Mike Hawthorn Ferrari Pedralbes Chi tiết
1955

1966

Không tổ chức
1967 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Jim Clark Lotus-Cosworth Jarama Chi tiết
1968 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Graham Hill Lotus-Ford Jarama Chi tiết
1969 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Jackie Stewart Matra-Ford Montjuïc Chi tiết
1970 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Jackie Stewart March-Ford Jarama Chi tiết
1971 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Jackie Stewart Tyrrell-Ford Montjuïc Chi tiết
1972 Brasil Emerson Fittipaldi Lotus-Ford Jarama Chi tiết
1973 Brasil Emerson Fittipaldi Lotus-Ford Montjuïc Chi tiết
1974 Áo Niki Lauda Ferrari Jarama Chi tiết
1975 Đức Jochen Mass McLaren-Ford Montjuïc Chi tiết
1976 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland James Hunt McLaren-Ford Jarama Chi tiết
1977 Hoa Kỳ Mario Andretti Lotus-Ford Chi tiết
1978 Hoa Kỳ Mario Andretti Lotus-Ford Chi tiết
1979 Pháp Patrick Depailler Ligier-Ford Chi tiết
1980 Úc Alan Jones Williams-Ford Jarama Chi tiết
1981 Canada Gilles Villeneuve Ferrari Jarama Chi tiết
1982

1985

Không tổ chức
1986 Brasil Ayrton Senna Lotus-Renault Jerez Report
1987 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Nigel Mansell Williams-Honda Report
1988 Pháp Alain Prost McLaren-Honda Report
1989 Brasil Ayrton Senna McLaren-Honda Report
1990 Pháp Alain Prost Ferrari Report
1991 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Nigel Mansell Williams-Renault Catalunya Report
1992 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Nigel Mansell Williams-Renault Report
1993 Pháp Alain Prost Williams-Renault Report
1994 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Damon Hill Williams-Renault Report
1995 Đức Michael Schumacher Benetton-Renault Report
1996 Đức Michael Schumacher Ferrari Report
1997 Canada Jacques Villeneuve Williams-Renault Report
1998 Phần Lan Mika Häkkinen McLaren-Mercedes Report
1999 Phần Lan Mika Häkkinen McLaren-Mercedes Report
2000 Phần Lan Mika Häkkinen McLaren-Mercedes Report
2001 Đức Michael Schumacher Ferrari Report
2002 Đức Michael Schumacher Ferrari Report
2003 Đức Michael Schumacher Ferrari Report
2004 Đức Michael Schumacher Ferrari Report
2005 Phần Lan Kimi Räikkönen McLaren-Mercedes Report
2006 Tây Ban Nha Fernando Alonso Renault Report
2007 Brasil Felipe Massa Ferrari Report
2008 Phần Lan Kimi Räikkönen Ferrari Report
2009 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Jenson Button Brawn-Mercedes Report
2010 Úc Mark Webber Red Bull-Renault Report
2011 Đức Sebastian Vettel Red Bull-Renault Report
2012 Venezuela Pastor Maldonado Williams-Renault Report
2013 Tây Ban Nha Fernando Alonso Ferrari Report
2014 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Lewis Hamilton Mercedes Report
2015 Đức Nico Rosberg Mercedes Report
2016 Hà Lan Max Verstappen Red Bull Racing-TAG Heuer Report
2017 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Lewis Hamilton Mercedes Report
2018 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Lewis Hamilton Mercedes Report
2019 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Lewis Hamilton Mercedes Report
2020 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Lewis Hamilton Mercedes Report
2021 Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland Lewis Hamilton Mercedes Report
2022 Hà Lan Max Verstappen Red Bull Racing-RBPT Report
2023 Hà Lan Max Verstappen Red Bull Racing-Honda RBPT Chi tiết

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “1969 Spanish Grand Prix race report: Stewart goes the distance”. Motor Sport Magazine (bằng tiếng Anh). 7 tháng 7 năm 2014. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2023.
  2. ^ “1913 hoja guadarrama gran premio r.a.c.e anunci - Compra venta en todocoleccion”. www.todocoleccion.net. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2023.
  3. ^ “L'Auto-vélo : automobilisme, cyclisme, athlétisme, yachting, aérostation, escrime, hippisme / directeur Henri Desgrange”. Gallica (bằng tiếng Pháp). 21 tháng 5 năm 1909. Truy cập ngày 2 tháng 6 năm 2023.
  4. ^ “Cómo se desarrolló el GP de España 1929”. Mundo Deportivo (bằng tiếng Tây Ban Nha). 29 tháng 7 năm 1929. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2021.
  5. ^ “Rigal, sobre Alfa Romeo, fue el ganador de la carrera”. Mundo Deportivo (bằng tiếng Tây Ban Nha). 29 tháng 7 năm 1929. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2021.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]