Xem mã nguồn của Sắt(III) fluoride

{{chembox
| Verifiedfields = changed
| Watchedfields = changed
| verifiedrevid = 476995806
| Name = Sắt(III) fluoride
| ImageFile = Aluminium-trifluoride-3D-polyhedra.png
| ImageName = Cấu trúc của sắt(III) fluoride giống [[nhôm fluoride]]
| ImageFile1 = FeF3structure.jpg
| ImageName1 = Cấu trúc của sắt(III) fluoride
| IUPACName = Iron(III) fluoride
| OtherNames = Sắt trifluoride<br>Ferric fluoride<br>Ferrum(III) fluoride<br>Ferrum trifluoride
| Section1 = {{Chembox Identifiers
| ChemSpider_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| ChemSpider = 22958
| InChI = 1/3FH.Fe/h3*1H;/q;;;+3/p-3
| InChIKey = SHXXPRJOPFJRHA-DFZHHIFOAS
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChI = 1S/3FH.Fe/h3*1H;/q;;;+3/p-3
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = SHXXPRJOPFJRHA-UHFFFAOYSA-K
| CASNo_Ref = {{cascite|changed|??}}
| CASNo = 7783-50-8
| CASNo1_Ref = {{cascite|changed|??}}
| CASNo1 = 15469-38-2 
| CASNo1_Comment = (3 nước) 
| PubChem = 24552
| RTECS = NO6865000
| SMILES = F[Fe](F)F}}
| Section2 = {{Chembox Properties
| Formula = FeF<sub>3</sub>
| MolarMass = 112,8422 g/mol (khan)<br>166,88804 g/mol (3 nước)
| Appearance = tinh thể lục nhạt
| Density = 3,87 g/cm³ (khan)<br>2,3 g/cm³ (3 nước)
| MeltingPtC = 1000
| Solubility = tan ít (khan)<br>49,5 mg/100 mL (3 nước), xem thêm [[bảng độ tan]]
| SolubleOther = tan ít trong [[etanol]], [[ete]], [[benzen]]
| MagSus = +13,760·10<sup>-6</sup> cm³/mol}}
| Section3 = {{Chembox Structure
| CrystalStruct = [[Hệ tinh thể trực thoi|Trực thoi]], [[Pearson symbol|hR24]]
| SpaceGroup = R-3c, No. 167}}
| Section7 = {{Chembox Hazards
| ExternalSDS = [https://www.americanelements.com/printpdf/iron-iii-fluoride-7783-50-8/sds External SDS]
| GHSPictograms = {{GHS05}} {{GHS07}}<ref name=sds>{{chú thích web|title = Iron(III) Fluoride|url = https://www.americanelements.com/iron-iii-fluoride-7783-50-8|publisher = [[American Elements]]|accessdate = ngày 5 tháng 11 năm 2018}}</ref>
| GHSSignalWord = Danger<ref name=sds/>
| HPhrases = {{H-phrases|302|312|332|314}}<ref name=sds/>
| PPhrases = {{P-phrases|260|301+330+331|303+361+353|305+351+338|405|501}}<ref name=sds/>
| MainHazards = ăn mòn}}
| Section8 = {{Chembox Related
| OtherAnions = [[Sắt(III) chloride]]<br>[[Sắt(III) bromide]]<br>[[Sắt(III) iodide]]
| OtherCations = [[Mangan(III) fluoride]]<br>[[Coban(III) fluoride]]<br>[[Rutheni(III) fluoride]]
| OtherCompounds = [[Sắt(II) fluoride]]}}}}
'''Sắt(III) fluoride''', còn được gọi là ferric fluoride, là [[Hợp chất vô cơ|các hợp chất vô cơ]] có công thức '''FeF<sub>3</sub>(H<sub>2</sub>O)<sub>x</sub>''' trong đó x = 0 hoặc 3. Chúng chủ yếu được các nhà nghiên cứu quan tâm, không giống như [[sắt(III) chloride]] có liên quan. Sắt(III) fluoride khan có màu trắng, còn các dạng ngậm nước có màu hồng nhạt.<ref name="housecroft">Housecroft, Catherine E.; Sharpe, Alan G. (2008) ''Inorganic Chemistry'' (3rd ed.), Pearson: Prentice Hall. {{ISBN|978-0-13-175553-6}}.</ref>

==Tính chất vật lý và hóa học==
Sắt(III) fluoride là một chất rắn bền với nhiệt, [[Phản sắt từ|phản từ]]<ref>
{{Chú thích tạp chí|last=Wollan|first=E. O.|author-link=|last2=Child, H. R.|last3=Koehler, W. C.|last4=Wilkinson. M. K.|date=November 1958|title=Antiferromagnetic properties of the iron group trifluorides|url=|journal=Physical Review|volume=112|issue=4|pages=1132–1136|doi=10.1103/PhysRev.112.1132|id=|quote=}}</ref> bao gồm các trung tâm Fe(III) có độ xoáy cao, phù hợp với màu nhạt của tất cả các dạng của chất này. Cả sắt(III) fluoride khan cũng như hydrat của nó đều hút ẩm.

==Cấu trúc==
Dạng khan có một cấu trúc đơn giản với các trung tâm bát diện Fe(III)F<sub>6</sub> được liên kết với nhau bằng các liên kết Fe–F–Fe tuyến tính. Trong [[tinh thể học]], các tinh thể được phân loại là hình thoi với một nhóm không gian R-3c.<ref name="Greenwood">{{Greenwood&Earnshaw2nd}}</ref> Mô-típ cấu trúc tương tự có [[Rheni(VI) oxit|ReO<sub>3</sub>]]. Mặc dù chất rắn không bay hơi, nó bay hơi ở nhiệt độ cao, khí ở 987 ℃ bao gồm FeF<sub>3</sub>, một phân tử phẳng [[Nhóm đối xứng|đối xứng]] D<sub>3h</sub> với ba liên kết Fe–F bằng nhau, chiều dài 176,3 pm.<ref>
{{Chú thích tạp chí|last=Hargittai|first=M.|author-link=|last2=Kolonits, M.|last3=Tremmel, J.|last4=Fourquet. J.|last5=Ferey, G.|date=January 1990|title=The molecular geometry of iron trifluoride from electron diffraction and a reinvestigation of aluminum trifluoride|url=|journal=Structural Chemistry|volume=1|issue=1|pages=75–78|doi=10.1007/BF00675786|id=|quote=}}</ref> Ở nhiệt độ rất cao, nó bị phân hủy tạo ra [[Sắt(II) fluoride|FeF<sub>2</sub>]] và [[Flo|F<sub>2</sub>]].

Hai dạng tinh thể, tinh thể hoặc nhiều hơn về mặt kỹ thuật, [[Đa hình|dạng đa hình]] của FeF<sub>3</sub>·3H<sub>2</sub>O được biết đến, dạng α và β. Chúng được điều chế bằng cách làm bay hơi dung dịch [[Axit flohydric|HF]] chứa Fe<sup>3+</sup> ở nhiệt độ phòng (dạng α) và trên 50 ℃ (dạng β). Nhóm không gian có dạng is là P4/m và dạng α duy trì nhóm không gian P4/m với cấu trúc con J6. Dạng α rắn không ổn định và chuyển thành dạng β trong vòng vài ngày. Hai dạng được phân biệt bởi sự khác biệt của chúng trong việc tách chúng từ phổ [[Phổ Mössbauer|Mössbauer của]] chúng.<ref name="IC">
{{Chú thích tạp chí|last=Karraker|first=D. G.|author-link=|last2=Smith, P. K.|date=March 1992|title=α- and β-FeF<sub>3</sub>•3H<sub>2</sub>O Revisited: Crystal Structure and <sup>57</sup>Fe Mössbauer Spectra|url=|journal=Inorganic Chemistry|volume=31|issue=6|pages=1118–1120|doi=10.1021/ic00032a042|id=|quote=}}</ref>

==Điều chế, trạng thái, phản ứng==
Sắt(III) fluoride khan được điều chế bằng cách xử lý hầu như mọi hợp chất sắt khan bằng fluor. Thực tế hơn và giống như hầu hết các fluoride kim loại, nó được điều chế bằng cách xử lý [[chloride]] tương ứng bằng hydro fluoride:<ref>''Handbook of Preparative Inorganic Chemistry'', 2nd Ed. Edited by G. Brauer, Academic Press, 1963, NY. Vol. 1. p. 266–267.</ref>
:FeCl<sub>3</sub> + 3HF → FeF<sub>3</sub> + 3[[Axit clohydric|HCl]]
Nó cũng hình thành như một sự thụ động khi tiếp xúc giữa sắt (và thép) với [[hydro fluoride]].<ref name="Ullmann">J. Aigueperse, P. Mollard, D. Devilliers, M. Chemla, R. Faron, R. Romano, J. P. Cuer, "Fluorine Compounds, Inorganic" in ''Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry'', Wiley-VCH, Weinheim, 2005.{{DOI|10.1002/14356007.a11_307}}</ref> Các hydrat được kết tinh từ dung dịch acid hydrofluoric.<ref name="IC"/>

Với [[xenon hexafluoride]], nó tạo thành phức [FeF<sub>4</sub>][XeF<sub>5</sub>].<ref name="Greenwood"/>

==Ứng dụng==
Việc sử dụng thương mại chính của sắt(III) fluoride là sản xuất gốm sứ.<ref name="cameo">"Ferric Fluoride." CAMEO Chemicals. National Oceanic and Atmospheric Administration. Web. 7 Apr. 2010.<http://cameochemicals.noaa.gov/chemical/3468></ref>

Một số phản ứng ghép chéo được xúc tác bởi các hợp chất gốc fluoride sắt. Cụ thể, sự ghép của các hợp chất biaryl được xúc tác bởi các phức sắt(II) fluoride hydrat của các phối tử carbene N-dị vòng. Các fluoride kim loại khác cũng xúc tác và cho các phản ứng tương tự.<ref>{{Chú thích tạp chí|last=Hatakeyama|first=T.|author-link=|last2=Nakamura M.|date=July 2007|title=Iron-Catalyzed Selective Biaryl Coupling: Remarkable Suppression of Homocoupling by the Fluoride Anion|url=|journal=Journal of the American Chemical Society|volume=129|issue=32|pages=9844–9845|doi=10.1021/ja073084l|pmid=17658810|id=|quote=}}</ref><ref name="hatakeyama2">
{{Chú thích tạp chí|last=Hatakeyama|first=T.|author-link=|last2=Hashimoto, S.|last3=Ishizuka, K.|last4=Nakamura, M.|date=July 2009|title=Highly Selective Biaryl Cross-Coupling Reactions between Aryl Halides and Aryl Grignard Reagents: A New Catalyst Combination of N-Heterocyclic Carbenes and Iron, Cobalt, and Nickel Fluorides|url=|journal=Journal of the American Chemical Society|volume=131|issue=33|pages=9844–9845|doi=10.1021/ja9039289|pmid=19639999|id=|quote=}}</ref> Sắt(III) fluoride cũng đã được chứng minh là chất xúc tác cho việc bổ sung hóa chất của xyanua vào aldehyde để tạo ra các cyanohydrin.<ref name="bandgar">{{Chú thích tạp chí|last=Bandgar|first=B. T.|author-link=|last2=Kamble, V. T.|date=July 2001|title=Organic Reactions in aqueous medium: FeF<sub>3</sub> catalyzed chemoselective addition of cyanotrimethylsilane to aldehydes|url=|journal=Green Chemistry|volume=3|issue=5|pages=265|doi=10.1039/b106872p|id=|quote=}}</ref>

==An toàn==
Các chất khan là một chất khử nước mạnh mẽ. Sự hình thành của sắt(III) fluoride có thể là nguyên nhân gây ra vụ nổ xi lanh khí hydro fluoride.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.ehs.ucsf.edu/SafetyUpdates/CSU/Csu13.pdf|tựa đề=A recent explosion of a lecture-size cylinder of hydrogen fluoride... has renewed concerns that compressed gas cylinders can be especially dangerous.|website=University of California San Francisco|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20060901143009/http://www.ehs.ucsf.edu/SafetyUpdates/CSU/Csu13.pdf|ngày lưu trữ=2006-09-01}}</ref>

==Hợp chất khác==
FeF<sub>3</sub> tạo được một số hợp chất với [[Amonia|NH<sub>3</sub>]]:
*FeF<sub>3</sub>·NH<sub>3</sub> – chất rắn lục nhạt;
*FeF<sub>3</sub>·3NH<sub>3</sub> – chất rắn màu trắng đến không màu, d = 2 g/cm³.<ref>Handbook of inorganic substances 2017, trang 87; 1146 – [https://books.google.com.vn/books?id=ROEsDwAAQBAJ&pg=PA1146].</ref>

==Tham khảo==
{{Tham khảo}}

==Liên kết ngoài==
*[https://web.archive.org/web/20060116134617/http://www.npi.gov.au/database/substance-info/profiles/44.html National Pollutant Inventory—Fluoride and compounds fact sheet]
*[http://cameochemicals.noaa.gov/chemical/3468 CAMEO Chemicals: Database of Hazardous Materials]
{{Hợp chất sắt|state=}}
{{Hợp chất flo|state=}}

[[Thể loại:Hợp chất sắt]]
[[Thể loại:Muối halogen của kim loại]]
[[Thể loại:Muối fluoride]]