Xem mã nguồn của Xa lộ Liên tiểu bang 65

{| class="infobox vcard" style="width:300px; font-size:90%"
|colspan=2 align=center|<div style="border:1px solid #FFF; width: 300px">[[Tập tin:I-65.svg|80px]]</div>
|-
|colspan=2 style="font-size:120%; text-align:center"|'''Xa lộ Liên tiểu bang 65'''
|-
|colspan=2 align=center|<div style="border:1px solid #FFF; width: 300px">[[Tập tin:Interstate 65 map.png|280px]]</div>
|- style="text-align: center;"
| colspan="2" style="line-height: 1.6;" | <div style="background-color:#006A4D;"><span style="color:white">'''Thông tin về xa lộ'''</span>
|-
|'''Chiều dài:'''
|887,30 dặm (1.427,97&nbsp;km) <ref name="fhwa">{{chú thích web|url=http://www.fhwa.dot.gov/reports/routefinder/table1.cfm|title=Route Log and Finder List - Interstate System: Table 1|publisher=[[Federal Highway Administration|FHWA]]|access-date = ngày 4 tháng 10 năm 2007}}</ref>
|-
|- style="text-align: center;"
| colspan="2" style="line-height: 1.6;" | <div style="background-color:#006A4D;"><span style="color:white">'''Các điểm giao tiếp chính'''</span>
|-
|'''Đầu nam:'''
|[[Tập tin:I-10.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 10|I-10]] tại [[Mobile, Alabama|Mobile, AL]]<br /> 
[[Tập tin:I-85.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 85|I-85]] tại [[Montgomery, Alabama|Montgomery, AL]] <br />
[[Tập tin:I-20.svg|18px]][[Tập tin:I-59.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 20|I-20]] / [[Xa lộ Liên tiểu bang 59|I-59]] tại [[Birmingham, Alabama|Birmingham, AL]]<br />
[[Tập tin:I-24.svg|18px]][[Tập tin:I-40.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 24|I-24]] / [[Xa lộ Liên tiểu bang 40|I-40]] tại [[Nashville, Tennessee|Nashville, TN]]<br />
[[Tập tin:I-64.svg|18px]][[Tập tin:I-71.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 64|I-64]] / [[Xa lộ Liên tiểu bang 71|I-71]] tại [[Louisville, Kentucky|Louisville, KY]] <br />
[[Tập tin:I-74.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 74|I-74]] tại [[Indianapolis|Indianapolis, IN]] <br />
[[Tập tin:I-70.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 70|I-70]] tại [[Indianapolis|Indianapolis, IN]] <br />
[[Tập tin:I-80.svg|18px]][[Tập tin:I-94.svg|18px]][[Tập tin:US 6.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 80|I-80]] / [[Xa lộ Liên tiểu bang 94|I-94]] / [[Quốc lộ Hoa Kỳ 6|US 6]] tại [[Gary, IN]] <br />
|-
|'''Đầu bắc:'''
|[[Tập tin:I-90.svg|18px]][[Tập tin:US 12.svg|18px]][[Tập tin:US 20.svg|18px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 90|I-90]] / [[Quốc lộ Hoa Kỳ 12|US 12]] / [[Quốc lộ Hoa Kỳ 20|US 20]] tại [[Gary, IN]] 
|- style="text-align: center;"
| colspan="2" style="line-height: 1.6;" | <div style="background-color:#006A4D;"><span style="color:white">'''Liên kết đến hệ thống'''</span>
|-
|colspan="2" style="font-size:100%; text-align:center"|'''[[Hệ thống Xa lộ Liên tiểu bang]]'''
|-
|colspan="2" style="font-size:100%; text-align:center"|'''[[Danh sách xa lộ liên tiểu bang|Chính yếu]]&nbsp;• [[Danh sách các xa lộ liên tiểu bang phụ|Phụ trợ]]&nbsp;• [[Danh sách các xa lộ thương mại thuộc Hệ thống Xa lộ Liên tiểu bang|Thương mại]]'''
|-
|}

'''Xa lộ Liên tiểu bang 65''' ([[tiếng Anh]]: ''Interstate 65'' hay viết tắt là '''I-65''') là một [[hệ thống Xa lộ Liên tiểu bang|xa lộ liên tiểu bang]] then chốt tại [[Hoa Kỳ]]. Đầu phía nam của nó nằm tại điểm giao cắt với [[Xa lộ Liên tiểu bang 10]] tại [[Mobile, Alabama]], và đầu phía bắc của nó nằm tại [[nút giao thông khác mức]] với [[Xa lộ Liên tiểu bang 90]] (còn có tên là Xa lộ thu phí Indiana), [[Quốc lộ Hoa Kỳ 12]] và [[Quốc lộ Hoa Kỳ 20]] (Xa lộ Dunes) tại [[Gary, Indiana]], ngay đông nam thành phố [[Chicago]].<ref name=interstate_guide>{{chú thích web |url=http://www.interstate-guide.com/i-065.html |title=Interstate 65 |date=ngày 6 tháng 12 năm 2006 |access-date=ngày 26 tháng 7 năm 2007 |archive-date=2013-02-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130224084348/http://www.interstate-guide.com/i-065.html |url-status=dead }}</ref>

== Mô tả xa lộ ==
{| class="wikitable sortable" style="margin-right: 12pt; margin-bottom: 16pt; float: middle; clear:left"
|+Chiều dài
!class="unsortable"|&nbsp; !! [[dặm Anh|dặm]] <ref name="fhwa"/>!![[kilômét|km]]
|-
| [[Alabama|AL]]
| 367,00<!-- 0 -->
| 590,63
|-
| [[Tennessee|TN]]
| 121,71
| 195,87
|-
| [[Kentucky|KY]]
| 137,32
| 221,00
|-
| [[Indiana|IN]]
| 261,27
| 420,47
|-
| '''Tổng cộng'''
| 887,30
| 1427,97
|}

=== Alabama ===
Xa lộ Liên tiểu bang 65 bắt đầu tại thành phố [[Mobile, Alabama|Mobile]] tại điểm giao cắt với [[Xa lộ Liên tiểu bang 10]]. Từ I-10, I-65 đi về phía tây phố chính của thành phố Mobile và qua khác khu ngoại ô phía bắc trước khi quay về hướng đông bắc để hướng về [[Montgomery, Alabama|Montgomery]]. Từ thủ phủ tiểu bang, I-65 đi lên phía bắc, tránh đi qua thành phố [[Prattville, Alabama|Prattville]] và thành phố [[Clanton, Alabama|Clanton]] trước khi đi qua Vùng đô thị [[Birmingham, Alabama]]. Từ lối ra số 242 đến 290, xa lộ này có 6 làn xe. Một đoạn chạy qua thành phố Birmingham có biệt danh là "Malfunction Junction" (có nghĩa là giao điểm bế tắc) vì có vô số vụ tai nạn tại đây.

Trong trường hợp có di tản vì bão trên duyên hải tiểu bang [[Alabama]], I-65 có thể được chuyển đổi thành một con đường di tản. Khi đó tất cả các làn xe hai bên [[dải phân cách]] đều đi một chiều lên hướng bắc từ thành phố Mobile đến Montgomery.

Từ Birmingham, I-65 tiếp tục đi về hướng bắc đến [[Cullman, Alabama|Cullman]] và [[Decatur, Alabama|Decatur]]. Ngay phía bắc phố chính thành phố Birmingham, hai dự án về xa lộ liên tiểu bang lớn đang trong các giai đoạn triển khai khác nhau. [[Xa lộ Liên tiểu bang 22]] sẽ nối với I-65 tại lối ra số 265. Việc xây dựng nút giao thông này bắt đầu vào tháng 8 năm 2009. Việc mở rộng I-65 cả hai bên phía đang được tiến hành từ năm 2007. [[Xa lộ Liên tiểu bang 22]] sẽ cung cấp đường kết nối trực tiếp giữa Birmingham và [[Memphis, Tennessee]].

Khoảng vài dặm phía bắc I-22 sẽ có một nút giao thông mới (lối ra số 274) và sẽ được đặt tên là [[Xa lộ Liên tiểu bang 422]]. Xa lộ vòng này sẽ nối I-65 với I-59 phía đông bắc Birmingham và [[Xa lộ Liên tiểu bang 20|I-20]]/I-59 tây nam Birmingham. Nó sẽ phục vụ như một xa lộ liên tiểu bang đi tránh qua thành phố Birmingham, tăng cường cho [[Xa lộ Liên tiểu bang 459]] hiện có, đang cung cấp con đường tránh thành phố ở phía nam Birmingham.

Tại Decatur, người lái xe có thể sử dụng [[Xa lộ Liên tiểu bang 565]] đi về [[Huntsville, Alabama|Huntsville]].

Từ Decatur, I-65 kết nối qua [[Sông Tennessee]], và sau đó tiếp tục đi về hướng bắc qua [[Athens, Alabama]] đến ranh giới tiểu bang [[Tennessee]].

Năm 2004, sau khi tổng thống [[Ronald Reagan]] qua đời, một đoạn dài của I-65 từ [[Quận Jefferson, Alabama|Quận Jefferson]] đến [[Quận Limestone, Alabama|Quận Limestone]] được đặt tên là Xa lộ Tưởng niệm Ronald Reagan. Biển dấu cắm tại đầu phía bắc của đoạn này gồm có lời nói trích từ bài diễn văn của tổng thống Reagan tại Trung tâm Bể bơi Point Mallard trong thành phố Decatur gần đó vào ngày 4 tháng 7 năm 1984.

Nhà máy sản xuất xe hơi mới của công ty [[Hyundai]] tại Montgomery nằm phía ngoài I-65. Có thể đến đó bằng Lối ra Pintlala-Hope Hull (số 164). Nhà máy sản xuất xe hơi [[Mercedes-Benz|Mercedes Benz]] trong [[Quận Tuscaloosa, Alabama|Quận Tuscaloosa]] cũng có thể đến được bằng lối ra tây nam [[Xa lộ Liên tiểu bang 59|I-59]]/[[Xa lộ Liên tiểu bang 20|I-20]] tại nút giao thông lập thể trong thành phố Birmingham. Công ty [[Kia Motors]] hiện đang xây dựng một nhà máy nằm khoảng ít hơn một giờ đồng hồ lái xe từ xa lộ trên ranh giới hai tiểu bang Alabama–Georgia.

Toàn bộ đoạn đường của I-65 đi qua tiểu bang Alabama được gọi là Xa lộ Những anh hùng<ref>{{chú thích web |url=http://www.montgomerygop.net/HeroesHighway/main_hh.htm |title=Heroes Highway of Alabama |publisher=Montgomerygop.net |date= |access-date=ngày 5 tháng 8 năm 2009 |archive-date=2008-05-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080513044018/http://www.montgomerygop.net/HeroesHighway/main_hh.htm |url-status=dead }}</ref> để vinh danh nhân viên [[Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)|Cục Tình báo Trung ương Mỹ]], Johnny "Mike" Spann và tất cả những người đã chết trong [[sự kiện 11 tháng 9|vụ tấn công khủng bố 11 tháng 9]].

Gần ranh giới phía bắc của tiểu bang Alabama với Tennessee trên I-65, chiều đi về phía nam, là khu dừng xe và Trung tâm Chào mừng của Alabama. Điểm đặc biệt có một không hai của khu dừng xe này so với những khu dừng xe khác là có sự hiện diện của một tên lửa [[Saturn IB]] to lớn ở đây như là vật tưởng niệm ghi công sự đóng góp của tiểu bang Alabama nói chung và thành phố Huntsville nói riêng đối với cuộc thám hiểm không gian của [[NASA]].

=== Tennessee ===
[[Tập tin:I-65 Southbound in Nashville.JPG|trái|nhỏ|Xa lộ Liên tiểu bang 65, chiều đi hướng nam tại [[Nashville, Tennessee|Nashville]].]]

I-65 vào tiểu bang [[Tennessee]] từ phía nam gần thị trấn [[Ardmore, Tennessee|Ardmore]], và đi qua phần nhiều là vùng nông thôn trong khoảng {{convert|65|mi|km}}. Sau đó nó đi qua [[Lewisburg, Tennessee|Lewisburg]]. Rồi nó đến những khu vực bên ngoài của thành phố [[Columbia, Tennessee|Columbia]] và trên đường đi đến [[Xa lộ Công viên Saturn]], là con lộ đưa người lái xe đến thành phố [[Spring Hill, Tennessee]]. I-65 sau đó tiếp tục đi đến [[Xa lộ Tiểu bang Tennessee 840]] và cho đến khi nó cắt ngang thành phố [[Franklin, Tennessee|Franklin]], là thành phố nằm trong [[Nashville, Tennessee|Vùng đô thị Nashville]]. Sau đó xa lộ đi qua [[Brentwood, Tennessee]], [[Nashville, Tennessee|Nashville]], [[Madison, Tennessee|Madison]], [[Goodlettsville, Tennessee|Goodlettsville]], [[White House, Tennessee|White House]], và ra khỏi tiểu bang tại điểm gần thành phố [[Portland, Tennessee|Portland]] để đi vào tiểu bang [[Kentucky]].

=== Kentucky ===
[[Tập tin:I-65 in Kentucky.jpg|trái|nhỏ|Xa lộ Liên tiểu bang 65, chiều đi hướng bắc tại [[Xa lộ Công viên William H. Natcher]] trong thành phố [[Bowling Green, Kentucky]].]]

Xa lộ Liên tiểu bang 65 vào tiểu bang khoảng 5 dặm (8&nbsp;km) về phía nam của [[Franklin, Kentucky|Franklin]]. Nó đi qua các thành phố lớn [[Bowling Green, Kentucky|Bowling Green]], [[Elizabethtown, Kentucky|Elizabethtown]], và [[Louisville, Kentucky|Louisville]] trước khi ra khỏi tiểu bang.

Suốt đoạn đường dài, nó đi qua gần [[Công viên Quốc gia Mammoth Cave]], Các hang động Diamond, [[Rừng Bernheim]], [[Bảo tàng Quốc gia Corvette]], và [[Khu Quân sự Doanh trại Knox]].

I-65 giao cắt với 4 trong số các xa lộ công viên tại Kentucky. Chỗ giao cắt chính đầu tiên là với [[Xa lộ Công viên William H. Natcher]] tại [[Bowling Green, Kentucky|Bowling Green]], theo sau là [[Xa lộ công viên Cumberland]] ở phía bắc thành phố giữa [[Smiths Grove, Kentucky|Smiths Grove]] và [[Park City, Kentucky|Park City]]. Tại [[Elizabethtown, Kentucky|Elizabethtown]], nó có hai điểm giao cắt nữa với [[Xa lộ Công viên Wendell H. Ford Western Kentucky]] và [[Xa lộ Công viên Martha Layne Collins Bluegrass]]. Xa lộ Liên tiểu bang 65 cũng có các nút giao thông lập thể với [[Xa lộ Liên tiểu bang 265|I-265]], [[Xa lộ Liên tiểu bang 264 (Kentucky)|I-264]], [[Xa lộ Liên tiểu bang 64|I-64]], và [[Xa lộ Liên tiểu bang 71|I-71]].

Đoạn rộng nhất của Xa lộ Liên tiểu bang 65 trên toàn tuyến đường của nó là trong thành phố Louisville ở [[Xa lộ Tiểu bang Kentucky 1065]]. Nơi đây xa lộ liên tiểu bang I-65 có đến 14 làn xe.  Xa lộ vượt qua [[Sông Ohio]] để vào tiểu bang [[Indiana]] bằng [[Cầu Tưởng niệm John F. Kennedy]].

Có một lúc, đoạn đường của I-65 từ Louisville đến Elizabethtown từng là đường thu phí mang tên [[Xa lộ thu phí Kentucky]].  Tiền công trái để tài trợ xây xa lộ đã được trả hết nên đoạn này không còn thu phí nữa.  Tất cả các biển hướng dẫn của xa lộ thu phí bị dẹp bỏ.

Ngày 15 tháng 11 năm 2006, đoạn đường của I-65 từ Bowling Green đến Louisville được đặt tên lại là Xa lộ Tưởng niệm [[Abraham Lincoln]].

Ngày 12 tháng 2 năm 2007, một đạo luật của [[Thượng viện Kentucky]] được thông qua để đặt tên lại cho đoạn đường I-65 nằm trong [[Quận Jefferson, Kentucky]] là Xa lộ cao tốc [[Dr. Martin Luther King Jr.]].<ref>{{chú thích báo |publisher=[[The Courier-Journal]] |date = ngày 13 tháng 2 năm 2007 |last=Gerth |first=Joseph |title=Senate OKs renaming I-65 for King}}</ref> Các biển hướng dẫn được dựng lên ngày 25 tháng 7 năm 2007.<ref>{{chú thích báo |publisher=[[The Courier-Journal]] |date = ngày 25 tháng 7 năm 2007 |last=Shafer |first=Sheldon S. |title=Mayor, Democrats back I-65 King plan |url=http://www.courier-journal.com/article/20070125/NEWS01/701250404/Mayor-Democrats-back-I-65-King-plan |access-date = ngày 30 tháng 7 năm 2007}}</ref>

Ngày 15 tháng 7 năm 2007, các quan chức xa lộ Kentucky nâng tốc độ giới hạn trên các xa lộ liên tiểu bang và xa lộ công viên tiểu bang lên {{convert|70|mi/h|km/h}}. Cho đến thời điểm đó, tiểu bang Kentucky là tiểu bang duy nhất nằm dọc theo đường của I-65 đi qua có tốc độ giới hạn là {{convert|65|mi/h|km/h|abbr=on}}.

Cả hai nhà máy sản xuất xe tải của công ty xe hơi [[Ford]] nằm trong [[Louisville, Kentucky|Louisville]] đều có thể đến bằng I-65. Nhà máy sản xuất kiểu xe Explorer SUV có lối thông trực tiếp từ I-65 trong khi nhà máy xe tải Kentucky có thể đến được I-65 qua ngã [[I-265]].

Tại [[Bowling Green, Kentucky|Bowling Green]], I-65 nằm trong phạm vi gần một nhà máy sản xuất xe thể thao cũng như xe sang trọng [[Cadillac XLR]] của công ty [[General Motors]].

=== Indiana ===
[[Tập tin:I-65 in Indianapolis.jpg|nhỏ|phải|Xa lộ Liên tiểu bang 65 ngay bên ngoài thành phố [[Indianapolis|Indianapolis, Indiana]]]]

Xa lộ Liên tiểu bang 65 vào tiểu bang [[Indiana]] tại [[Jeffersonville, Indiana|Jeffersonville]] và [[Clarksville, Indiana|Clarksville]]. Đoạn Xa lộ Liên tiểu bang 65 tại phố chính của thành phố [[Indianapolis|Indianapolis, Indiana]] trùng với [[Xa lộ Liên tiểu bang 70]].

Năm 1999, đoạn đường dài 25 dặm (40&nbsp;km) của Xa lộ Liên tiểu bang 65 nằm giữa 2 nút giao thông lập thể của [[Xa lộ Liên tiểu bang 465]] được đặt tên lại là Xa lộ [[Kenneth "Babyface" Edmonds]].

Phía bắc thành phố [[Lafayette, Indiana|Lafayette]] gần [[Brookston, Indiana|Brookston]], xa lộ đi qua [[Nông trại Gió Meadow Lake]] khoảng vài dặm.  [[Nông trại Gió Fowler Ridge]] cũng được thấy ở cả hai phía xa lộ.

Ngay khi băng vào [[Quận Lake, Indiana|Quận Lake]] trên Sông Kankakee, xa lộ có tên là Xa lộ Tưởng niệm [[Kazimierz Pułaski|Casimir Pulaski]] cho đến điểm đầu phía bắc của nó.

Trước năm 2004, điểm đầu phía bắc của Xa lộ Liên tiểu bang 65 chỉ cách [[Xa lộ Liên tiểu bang 90|Xa lộ Liên tiểu bang 90 (Xa lộ thu phí Indiana)]] khoảng 1/8 dặm (0.2&nbsp;km) về phía bắc. Cho đến lúc đó, xe cộ đi từ Xa lộ Liên tiểu bang 90 đến Xa lộ Liên tiểu bang 65 phải quẹo trái vào Xa lộ Liên tiểu bang 65 nhờ đèn tín hiệu giao thông. Xe cộ từ Xa lộ Liên tiểu bang 65 đến Xa lộ Liên tiểu bang 90 tránh được đèn tín hiệu nhờ một làn quẹo phải cách biệt. Hiện nay, có một nút giao thông lập thể đơn độc giữa I-65, [[Xa lộ Liên tiểu bang 90|I-90]], [[US-12]], và [[US-20]], vì thế đoạn đứt quãng tại đây đã bị loại bỏ.

== Các xa lộ giao cắt chính ==
{{Div col|2}}
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 10]] tại [[Mobile, Alabama]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 85]] tại [[Montgomery, Alabama]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 20]]/[[Xa lộ Liên tiểu bang 59]] tại [[Birmingham, Alabama]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 565]] gần [[Decatur, Alabama|Decatur]] và [[Huntsville, Alabama]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 24]] tại [[Nashville, Tennessee]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 40]] tại [[Nashville, Tennessee]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 64]] tại [[Louisville, Kentucky]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 71]] tại [[Louisville, Kentucky]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 70]] tại [[Indianapolis|Indianapolis, Indiana]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 74]] tại [[Indianapolis|Indianapolis, Indiana]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 80]]/[[Xa lộ Liên tiểu bang 94]] tại [[Gary, Indiana]]
* [[Xa lộ Liên tiểu bang 90]]/[[Quốc lộ Hoa Kỳ 12]]/[[Quốc lộ Hoa Kỳ 20]] tại [[Gary, Indiana]]
{{Div col end}}

[[Xa lộ Liên tiểu bang 22]] tương lai nằm gần thành phố Birmingham sẽ nhập và băng ngang bên dưới I-65 trước khi kết thúc tại [[Quốc lộ Hoa Kỳ 31]] cách đó chừng vài dãy phố. Ngày dự định hoàn thành các đoạn cuối cùng của xa lộ mới là năm 2014. Xa lộ được bắt đầu xây dựng vào ngày 1 tháng 8 năm 2010.

== Các xa lộ phụ ==

* [[Prichard, Alabama]], [[Mobile, Alabama|Mobile]] - [[Xa lộ Liên tiểu bang 165|I-165]]
* Xa lộ nhánh ngắn bắt đầu tại [[Decatur, Alabama]] và kết thúc tại [[Huntsville, Alabama]] - [[Tập tin:I-565.svg|23px]] [[Xa lộ Liên tiểu bang 565|I-565]]
* [[Louisville, Kentucky]] - [[Xa lộ Liên tiểu bang 265|I-265]] (Xa lộ vành đai ngoài của thành phố Louisville; cũng còn được gọi là Xa lộ cao tốc Gene Snyder; trước đây có tên là Xa lộ cao tốc Jefferson)
* [[New Albany, Indiana]] - [[Xa lộ Liên tiểu bang 265|I-265]] (dần dần sẽ được kết nối bằng cầu để đến phần phía tiểu bang Kentucky của I-265)
* [[Indianapolis|Indianapolis, Indiana]] - [[Xa lộ Liên tiểu bang 465|I-465]]
* [[Indianapolis|Indianapolis, Indiana]] - [[Xa lộ Liên tiểu bang 865|I-865]]

{{xa lộ phụ của I-65}}

== Tham khảo ==
{{Tham khảo}}

{{thể loại Commons|Interstate 65}}

{{xa lộ liên tiểu bang}}

[[Thể loại:Hệ thống Xa lộ Liên tiểu bang|65]]