Xem mã nguồn của Persis

{{Short description|Vùng tại phía tây nam của Iran}}
{{Infobox settlement
| name                    = Persis
| native_name             = Περσίς {{-}} ''Persís''
| native_name_lang        = grc-gre
| settlement_type         = Region
| image_skyline           = Takht-jamshid.jpg
| image_alt               = 
| image_caption           = Các tàn tích của [[Persepolis]]
| image_flag              = 
| flag_alt                = 
| image_seal              = 
| seal_alt                = 
| image_shield            = 
| shield_alt              = 
| etymology               = 
| nickname                = 
| motto                   = 
| image_map               = Persis map.jpg
| map_alt                 = 
| map_caption             = Đế quốc Ba Tư, khoảng 500 TCN; ''Persis'' là tỉnh ở phía nam trung tâm với đường viền màu đỏ. Các thành phố chính của nó là [[Persepolis]] và [[Pasargadae]].
| pushpin_map             = 
| pushpin_label_position  = 
| pushpin_map_alt         = 
| pushpin_map_caption     = 
| coordinates             = <!-- {{Coord}} -->
| coor_pinpoint           = 
| coordinates_type        = 
| coordinates_footnotes   = 
| coordinates_region      = 
| subdivision_type        = 
| subdivision_name        = 
| subdivision_type1       = 
| subdivision_name1       = 
| subdivision_type2       = 
| subdivision_name2       = 
| subdivision_type3       = 
| subdivision_name3       = 
| established_title       = 
| established_date        = 10th century BC
| founder                 = 
| seat_type               = 
| seat                    = 
| government_footnotes    = 
| leader_party            = 
| leader_title            = 
| leader_name             = 
| unit_pref               = Metric
<!-- ALL fields with measurements have automatic unit conversion -->
<!-- for references: use <ref> tags -->
| area_footnotes          = 
| area_urban_footnotes    = <!-- <ref> </ref> -->
| area_rural_footnotes    = <!-- <ref> </ref> -->
| area_metro_footnotes    = <!-- <ref> </ref> -->
| area_magnitude          = <!-- <ref> </ref> -->
| area_note               = 
| area_water_percent      = 
| area_rank               = 
| area_blank1_title       = 
| area_blank2_title       = 
<!-- square kilometers -->
| area_total_km2          = 
| area_land_km2           = 
| area_water_km2          = 
| area_urban_km2          = 
| area_rural_km2          = 
| area_metro_km2          = 
| area_blank1_km2         = 
| area_blank2_km2         = 
<!-- hectares -->
| area_total_ha           = 
| area_land_ha            = 
| area_water_ha           = 
| area_urban_ha           = 
| area_rural_ha           = 
| area_metro_ha           = 
| area_blank1_ha          = 
| area_blank2_ha          = 
| length_km               = 
| width_km                = 
| dimensions_footnotes    = 
| elevation_footnotes     = 
| elevation_m             = 
| population_as_of        = 
| population_footnotes    = 
| population_total        = 
| population_density_km2  = auto
| population_note         = 
| population_demonym      = 
| timezone1               = 
| utc_offset1             = 
| timezone1_DST           = 
| utc_offset1_DST         = 
| postal_code_type        = 
| postal_code             = 
| area_code_type          = 
| area_code               = 
| iso_code                = 
| website                 = <!-- {{URL|example.com}} -->
| footnotes               = 
}}

'''Persis''' ({{lang-grc-gre|{{linktext|Περσίς}}}}, {{small|[[Romanization of Greek|phiên âm:]]}} ''Persís;'' [[Tiếng Ba Tư cổ]]: [[:Wikt:𐎱𐎠𐎼𐎿|𐎱𐎠𐎼𐎿]], {{small|phiên âm:}} ''Parsa''; {{lang-fa|پارس}}, {{small|[[Romanization of Persian|phiên âm:]]}} ''Pârs''),<ref>{{chú thích sách|title=The History of Ancient Iran, Part 3, Volume 7|author=Richard Nelson Frye|publisher=C.H.Beck|year=1984|pages=9–15| isbn=9783406093975 |url=https://books.google.com/books?id=0y1jeSqbHLwC&pg=PR9 }}</ref> còn được gọi là '''Pháp vực''', là khu vực [[Tỉnh Fars|Fars]], nằm ở phía tây nam của [[Iran]] hiện đại, hiện đã trở thành một tỉnh. [[Người Ba Tư]] được cho là ban đầu đã di cư từ [[Trung Á]] hoặc có thể, có khả năng cao, từ phía bắc thông qua Caucasus.<ref name="MAD"/> Sau đó, họ đã di cư đến vùng Persis hiện tại vào đầu [[thế kỷ 1 TCN]].<ref name="MAD">{{chú thích sách |last1=Dandamaev |first1=Muhammad A. |last2=Lukonin |first2=Vladimir G. |title=The Culture and Social Institutions of Ancient Iran |date=2004 |publisher=Cambridge University Press |isbn=9780521611916 |pages=1–5 |url=https://books.google.com/books?id=g7N74BFaC90C&pg=PA1 |language=en}}</ref> Tên quốc gia Ba Tư bắt nguồn trực tiếp từ [[tiếng Ba Tư]] cổ ''Parsa''.

== Đế quốc Achaemenid ==
[[Tập tin:Seal of Darius the Great British Museum.jpg|thumb|right|Con dấu của [[Darius Đại đế]] đi săn trên xe ngựa, chữ viết "Tôi là Darius, Vua Đại đế" bằng tiếng Ba Tư cổ ([[:wikt:𐎠𐎭𐎶|𐎠𐎭𐎶]]𐏐[[:wikt:𐎭𐎠𐎼𐎹𐎺𐎢𐏁𐎴|𐎭𐎠𐎼𐎹𐎺𐎢𐏁𐎴]] [[:wikt:𐏋|𐏋]], "''adam Dārayavaʰuš xšāyaθiya''"), cũng như trong [[Tiếng Elam|Elamite]] và tiếng [[Akkadian|Babylonian]]. [[Bảo tàng Anh]].<ref>{{chú thích web|url=https://www.britishmuseum.org/collection/object/W_1835-0630-1|title=cylinder seal - British Museum|website=The British Museum}}</ref><ref>{{chú thích web|url=https://www.livius.org/pictures/a/iran/darius-seal-photo/|title=Darius' seal, photo - Livius|website=www.livius.org}}</ref>]]
Các người Ba Tư cổ đại đã xuất hiện trong vùng Persis từ khoảng [[thế kỷ 10 TCN]]. Họ trở thành những người cai trị của đế chế lớn nhất thế giới từ trước tới nay dưới triều đại [[Achaemenid]] được thành lập vào cuối [[thế kỷ 6 TCN]], ở đỉnh điểm của nó mở rộng từ [[Thrace]]-[[Macedonia]], [[Bulgaria]]-[[Paeonia]] và [[Đông Âu]] thực sự ở phía tây, đến thung lũng [[Sông Indus]] ở phía đông xa.<ref name=book>{{chú thích sách| author = David Sacks, Oswyn Murray, Lisa R. Brody|author2=Oswyn Murray |author3=Lisa R. Brody | title = Encyclopedia of the ancient Greek world| url = https://books.google.com/books?id=gsGmuQAACAAJ| year = 2005| publisher = Infobase Publishing| isbn = 978-0-8160-5722-1| pages = 256 (tại phần bên phải của trang) }}</ref> Những di tích của [[Persepolis]] và [[Pasargadae]], hai trong số bốn thủ đô của [[Đế chế Achaemenid]], nằm ở Fars.
==Tham khảo==
{{EB1911 Poster|Persis}}
{{tham khảo}}
{{sơ khai}}

[[Thể loại:Ba Tư cổ đại]]
[[Thể loại:Lịch sử tỉnh Fars]]
[[Thể loại:Vùng lịch sử của Iran]]
[[Thể loại:Từ và cụm từ tiếng Hy Lạp]]