Amalia của Tây Ban Nha

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Amalia của Tây Ban Nha
Vương tức Adalbert của Bayern
Thông tin chung
Sinh(1834-10-12)12 tháng 10 năm 1834
Madrid, Tây Ban Nha
Mất27 tháng 8 năm 1905(1905-08-27) (70 tuổi)
Cung điện Nymphenburg, München, (Vương quốc Bayern), Đức
Phối ngẫu
Adalbert của Bayern
(cưới 1856⁠–⁠1875)
Hậu duệLudwig Ferdinand, Vương tôn Bayern

Alfons, Vương tôn Bayern
Isabella, Công tước phu nhân xứ Genova
Elvira, Vương tôn nữ Bayern

Clara, Vương tôn nữ Bayern
Tên đầy đủ
Amalia Filipina del Pilar Blasa Bonisa Vita Rita Lutgarda Romana Judas Tadea Alberta Josefa Ana Joaquina Los Doce Apostólicos Bonifacia Domenica Bibiana Verónica de Borbón y Borbón-Dos Sicilias
Vương tộcNhà Borbón
Thân phụFrancisco de Paula của Tây Ban Nha
Thân mẫuLuisa Carlotta của Hai Sicilie
Tôn giáoCông giáo La Mã

Amalia của Tây Ban Nha hay Amalia de Borbón y Borbón-Dos Sicilias (tiếng Tây Ban Nha: Amalia de España; tiếng Đức: Amalia von Spanien; 12 tháng 10 năm 1834 – 27 tháng 8 năm 1905) là con gái út của Francisco de Paula của Tây Ban NhaLuisa Carlotta của Hai Sicilie. Anh cả của Amalia là Francisco de Asís kết hôn với Nữ vương Isabel II của Tây Ban Nha, em họ của Amalia.[a] Cô là một trong hai trong số năm chị em duy nhất kết hôn với người thuộc dòng dõi vương thất. Năm 1865, Amalia kết hôn với Vương tử Adalbert của Bayern, con trai của Ludwig I của Bayern. Sau khi kết hôn, Amalia chuyển đến München và sống tại đây đến khi qua đời. Tuy nhiên, Amalia vẫn gắn bó với quê hương và là người có công trong việc sắp xếp cuộc hôn nhân của người con trai cả là Ludwig Ferdinand của Bayern với cháu gái María de la Paz của Tây Ban Nha.

Thời thơ ấu[sửa | sửa mã nguồn]

Amalia sinh ra tại Cung điện Vương thất Madrid vào ngày 12 tháng 10 năm 1834, là người con thứ mười một và là con gái thứ sáu của Vương tử Francisco de Paula của Tây Ban Nha, em trai của Fernando VII của Tây Ban Nha, và Vương nữ Luisa Carlota của Hai Sicilie. Mẹ của Amalia chính là cháu gái gọi cậu của cha Amalia vì bà ngoại của Amalia, María Isabel của Tây Ban Nha chính là chị gái của Vương tử Francisco de Paula.[1]

Vương tôn nữ được rửa tội và được đặt tên là Amalia Filipina del Pilar Blasa Bonisa Vita Rita Lutgarda Romana Judas Tadea Alberta Josefa Ana Joaquina Los Doce Apostólicos Bonifacia Domenica Bibiana Verónica. Amalia được sinh ra vào thời kỳ đầu của triều đại của người em họ là Nữ vương Isabel II của Tây Ban Nha, bấy giờ được nhiếp chính bởi Thái hậu Maria Cristina, cũng chính là dì của Amalia. Tuy nhiên, mẹ của Amalia là Luisa Carlota của Hai Sicilie, vì một cuộc tranh cãi với với em gái nên cả gia đình Luisa Carlotta bị nhiếp chính hậu trục xuất khỏi Tây Ban Nha vào năm 1838. Gia đình của Amalia chuyển đến Pháp và sống dưới sự bảo hộ của Louis Philippe I, Quốc vương của người Pháp. Sau khi Thái hậu Maria Christina mất đi quyền lực vào tháng 10 năm 1840, người mẹ đầy tham vọng của Infanta Amalia đã đưa gia đình quay trở lại triều đình Madrid. Luisa Carlotta qua đời vào tháng 1 năm 1844, khi Amalia mới được 9 tuổi. Vương tôn nữ lớn lên tại triều đình Tây Ban Nha được được giáo dục cùng chị gái María Cristina Isabel.[2]

Hôn nhân[sửa | sửa mã nguồn]

Tranh phong cảnh nước Đức được vẽ bởi Infanta Amalia.
Chân dung bởi Franz Xaver Winterhalter (1860).

Ở độ tuổi hai mươi, Amalia là con út trong số năm chị em gái không mấy nổi bật và gần như đã bị lãng quên ở triều đình Tây Ban Nha. Tuy nhiên, Amalia và chị gái María Cristina Isabel là những người duy nhất trong số các chị em có một cuộc hôn nhân vương giả.[2]

Năm 1856, Vương tử Adalbert của Bayern, con trai thứ tư và con thứ chín của Ludwig I của BayernTherese xứ Sachsen-Hildburghausen đã đến triều đình Tây Ban Nha để tìm kiếm một người vợ và Amalia đã được ngỏ lời cầu hôn. Khi Adalbert đến Madrid, Amalia đã được người chị em họ kiêm chị dâu là Nữ vương Isabel II trao tặng cho Amalia lượng của hồi môn tương đối lớn. Hôn lễ giữa Amalia và Adalbert được cử hành vào ngày 25 tháng 8 năm 1856 tại Madrid. Sau khi kết hôn, Amalia trở thành Vương tức của Bayern.[2]

Khi Infanta Amalia đến triều đình Bayern, cha chồng của Vương tôn nữ, Quốc vương Ludwig I của Bayern, một người rất ái mộ những người phụ nữ đẹp, đã rất thất vọng khi gặp cô con dâu mới tròn trĩnh và đơn điệu.[2] Infanta Amalia cũng gây sốc cho triều đình Bayern vì thói quen hút thuốc của mình. Chồng của Amalia, Vương tử Adalbert, cũng có dáng người tròn trĩnh như vợ nhưng lại rất cao ráo. Adalbert có sở thích uống rượu và cũng có những mối tình ngoài luồng, nhưng cuộc hôn nhân của hai vợ chồng vẫn bền vững.[2] Amalia và Adalbert có với nhau năm người con:[3]

Cuộc sống sau này và qua đời[sửa | sửa mã nguồn]

Vương huy của Infanta Amalia của Tây Ban Nha, Vương tức Bayern

Mặc dù Infanta Amalia sống đến hết đời ở München nhưng Vương tôn nữ vẫn gắn bó với quê hương. Amalia thường xuyên đến thăm Tây Ban Nha và con trai cả của Amalia là Vương tôn Ludwig Ferdinand của Bayern được sinh ra tại Cung điện Vương thất Madrid.[2] Amalia trải qua mùa đông tại dinh thự München và mùa hè tại Cung điện Nymphenburg.[2] Adalbert qua đời vào năm 1875 và Amalia sống lâu hơn chồng ba mươi năm.

Amalia duy trì mối liên kết giữa mình với Tây Ban Nha thông qua thế hệ tiếp theo. Tất cả năm người con của Infanta Amalia đều nói tiếng Tây Ban Nha trôi chảy và Amalia còn khuyến khích con trai Ludwig Ferdinand kết hôn với cháu gái gọi cô cũng như là con gái đỡ đầu của mình là Vương nữ María de la Paz của Tây Ban Nha. Ludwig và Paz đã kết hôn năm 1883.[2]

Amalia qua đời tại Cung điện Nymphenburg, thọ 70 tuổi, vào ngày 27 tháng 8 năm 1905[3] và được an táng tại Nhà thờ thánh Michael, München.

Gia phả[sửa | sửa mã nguồn]

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ The dòng cha, Amalia và Isabel II của Tây Ban Nha là chị em họ vì cha của Amalia là Francisco de Paula của Tây Ban Nha là em trai của Fernando VII của Tây Ban Nha, cha của Nữ vương Isabel II. Theo dòng mẹ, Amalia là chị họ của Isabel II vì mẹ của Amalia là Luisa Carlotta của Hai Sicilie là chị gái của Maria Cristina của Hai Sicilie, mẹ của Nữ vương Isabel II.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b c Calvo Maturana, Antonio Juan. “Francisco de Paula Antonio María de Borbón”. Diccionario biográfico España (bằng tiếng Tây Ban Nha). Real Academia de la Historia.
  2. ^ a b c d e f g h Mateos Sainz de Medrano, Ricardo, The Unconventional Sisters of King Francisco de Asis of Spain, European Royal History Journal (Issue XXII, April 2001), pp. 18-19.
  3. ^ a b Montgomery-Massingberd, Hugh biên tập (1977). Burke's Royal Families of the World, Volume 1: Europe & Latin America. London: Burke's Peerage. tr. 155–156, 498. ISBN 0-85011-023-8.
  4. ^ Enache, Nicolas. La Descendance de Marie-Therese de Habsburg. ICC, Paris, 1996. pp. 54, 58. (French). ISBN 2-908003-04-X
  5. ^ a b Mateos Sáinz de Medrano, Ricardo. “Luisa Carlota de Borbón y Borbón”. Diccionario biográfico España (bằng tiếng Tây Ban Nha). Real Academia de la Historia.
  6. ^ a b c d e f g h Genealogie ascendante jusqu'au quatrieme degre inclusivement de tous les Rois et Princes de maisons souveraines de l'Europe actuellement vivans [Genealogy up to the fourth degree inclusive of all the Kings and Princes of sovereign houses of Europe currently living] (bằng tiếng Pháp). Bourdeaux: Frederic Guillaume Birnstiel. 1768. tr. 9.
  7. ^ a b c d e f Genealogie ascendate, p. 96
  8. ^ a b Chisholm, Hugh biên tập (1911). “Francis I. of the Two Sicilies” . Encyclopædia Britannica. 10 (ấn bản 11). Cambridge University Press.
  9. ^ a b Navarrete Martínez, Esperanza Navarrete Martínez. “María de la O Isabel de Borbón”. Diccionario biográfico España (bằng tiếng Tây Ban Nha). Real Academia de la Historia. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 8 năm 2020. Truy cập ngày 31 tháng 3 năm 2019.
  10. ^ a b Genealogie ascendate, p. 1