Bước tới nội dung

Bastani

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bastani Sonnati
Tên khácKem Ba Tư
LoạiKem lạnh
Xuất xứ Iran
Nhiệt độ dùnglạnh
Thành phần chínhSữa, kem lạnh, đường, hương liệu (trái cây xay hoặc trái cây dằm nhiễn,...)

Bastani sonnati (tiếng Ba Tư: بستنی سنتی‎, nguyên văn 'kem truyền thống'), hoặc đơn giản là bastani bastani (بستنی), là một loại kem của Iran được làm từ sữa, trứng, đường, nước hoa hồng, saffron, vani và quả hồ trăn. Nó được biết đến phổ biến hơn là kem Ba Tư.[1][1] Salep đôi khi cũng được bổ sung vào món kem như một thành phần. Bastani thường chứa Kem vón cục đông lạnh.[2][3]

Āb havij bastani (tiếng Ba Tư: آب هویج بستنی‎) là một hỗn hợp nước ép cà rốt làm thành một cây kem nổi và đôi khi có thể được trang trí với quế, hạt nhục đậu khấu hoặc các loại gia vị khác.

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]
Một yakhchal, một loại nhà băng trữ nước đá lạnh cổ xưa ở Yazd, Iran.

Lịch sử của loại kem này có lẽ đã bắt đầu khoảng 500 trước Công nguyên vào thời Đế chế Achaemenid của Iran (Ba Tư), món kem được tạo thành từ sự kết hợp đá lạnh với hương vị.[4][5] Vào năm 400 trước Công nguyên, người Ba Tư đã phát minh ra một loại thực phẩm ướp lạnh đặc biệt làm từ nước hoa hồng và bún tàu, và được phục vụ cho hoàng gia trong mùa hè.[6] Băng được trộn với saffron, trái cây và nhiều hương vị khác. Vào thời Achaemenid, siro được đổ lên tuyết gọi là "nước đá trái cây" (Sorbet). Hoàng đế Alexander, vị vua đã đánh nhau với quân Ba Tư trong mười năm, rất thích "trái cây" được làm ngọt bằng mật ong và ướp lạnh với tuyết. Người Ba Tư đã phát minh ra một loại thực phẩm ướp lạnh đặc biệt, được làm từ nước hoa hồng và bún tàu, được phục vụ trong mùa hè nóng bức và được coi là nguồn gốc của món tráng miệng lạnh của Iran, faloodeh (tiếng Ba Tư: پالوده‎).[7] Họ đã giới thiệu kem và faloodeh cho người Ả Rập sau khi Ả Rập xâm chiếm Iran dẫn đến sự sụp đổ của Đế quốc Sasan Ba Tư.[8]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ a b Kitchen, Sephardi KitchenSephardi. “Bastani Persian Rose Water, Saffron And Pistachio Ice Cream) Recipe - Genius Kitchen”. www.geniuskitchen.com. Truy cập ngày 20 tháng 3 năm 2019.
  2. ^ “بستنیِ سنّتیِ زعفرانی”. iranchef. Bản gốc lưu trữ ngày 25 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 9 tháng 4 năm 2014.
  3. ^ “بستنی ایرانی چگونه ساخته می‌شد - سالارکتاب: اطلاعات معتبر و مستند”. سالارکتاب: اطلاعات معتبر و مستند (bằng tiếng Ba Tư). ngày 25 tháng 8 năm 2018. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 6 năm 2019. Truy cập ngày 3 tháng 10 năm 2018.
  4. ^ “Who Invented Ice Cream? - Ice Cream Inventor”. www.icecreamhistory.net (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 31 tháng 8 năm 2018. History of ice creams begun around 500 BCE in the Persian Empire where ice was used in combination with grape juices, fruits, and other flavors to produce very expensive and hard to produce summertime treats.
  5. ^ Book of Firsts (bằng tiếng Anh). RW Press. ISBN 9781909284296. c. 550-330 BC, First mention of flavoured snow or ice: during the Persian Empire
  6. ^ “History of Ice Cream”. thenibble.com.
  7. ^ The History of Ice Cream & The Ice Cream Cone
  8. ^ “علی (ع) و فالوده‌ خوردن با ایرانیان - سالارکتاب: اطلاعات معتبر و مستند”. سالارکتاب: اطلاعات معتبر و مستند (bằng tiếng Ba Tư). ngày 2 tháng 6 năm 2018. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 3 tháng 10 năm 2018.