Xem mã nguồn của Robert Altman

{{Thông tin nhân vật
| tên = Robert Altman
| hình = Robert Altman - 1983.jpg
| ghi chú hình = Altman in 1983
| tên khai sinh = Robert Bernard Altman
| ngày sinh = {{Birth date|1925|2|20}}
| ngày mất = {{Death date and age|2006|11|20|1925|2|20}}
| nơi mất = [[West Hollywood]], [[California]], [[Hoa Kỳ]]
| nguyên nhân cái chết = [[Leukemia]]
| nghề nghiệp = [[Đạo diễn phim]] và [[nhà biên kịch]]
| năm hoạt động = 1947–2006
| người hôn phối = LaVonne Elmer (1946–51)<br />Lotus Corelli (1954–57)<br />Kathryn Reed (1959–2006)
| con cái = 6, trong đó có Michael và Robert Reed Altman
| nơi sinh = [[Kansas City, Missouri]], [[Hoa Kỳ]]
}}
'''Robert Bernard Altman''' ({{IPAc-en|ˈ|ɔː|l|t|m|ən}}; 20 tháng 2 năm 1925 - 20 tháng 11 năm 2006) là một [[đạo diễn phim]], [[nhà biên kịch]], nhà sản xuất phim người Mỹ. Ông được đề cử 5 lần cho [[giải Oscar cho đạo diễn xuất sắc nhất]] và được coi là nhân vật tiêu biểu cho thời đại [[New Hollywood]]. Altman được coi là phi chính thống khi các [[Điện ảnh Hoa Kỳ|phim]] của ông làm đều theo chủ nghĩa tự nhiên nhưng có tầm nhìn phong cách không giống hầu hết các phim của Hollywood. 
Ông luôn được xếp hạng là một trong những nhà làm phim vĩ đại nhất và có ảnh hưởng nhất trong lịch sử.

Phong cách làm phim của ông là duy nhất trong số các đạo diễn cùng thời. Phim của ông bao gồm hầu hết các thể loại, nhưng với một phong cách "nổi loạn", thường dựa vào châm biếm và hài hước để thể hiện tầm nhìn cá nhân của ông. Altman đã phát triển một danh tiếng của ông theo kiểu "chống Hollywood", không theo khuôn mẫu trong cả chủ đề phim và phong cách đạo diễn phim. Tuy nhiên, các diễn viên đặc biệt ưa thích làm việc dưới sự chỉ đạo của ông vì ông đã khuyến khích họ ứng biến, do đó đã tạo cảm hứng cho sự sáng tạo của diễn viên.

Ông thích chuẩn bị một kho quần áo lớn cho các bộ phim của mình, và phát triển một kỹ thuật quay phim multitrack để sản xuất các đoạn phim có đối thoại chồng lấn của nhiều diễn viên. Điều này tạo ra một kinh nghiệm vừa phức tạp hơn, vừa tự nhiên hơn, năng động hơn cho người xem. Ông cũng sử dụng các máy ảnh làm việc di động cao và ống kính zoom để tăng cường cho các hành động diễn ra trên màn hình. Nhà phê bình [[Pauline Kael]] khi viết về phong cách chỉ đạo của ông, nói rằng Altman có thể "làm cho kịch tính của bộ phim xảy ra ở chỗ gần như không có gì."<ref name="Wakeman">John Wakeman, ed.</ref>

Năm 2006, [[Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh]] ghi nhận công lao của Altman với một [[giải Oscar danh dự]]. Mặc dù đã được đề cử 5 lần nhưng ông chưa từng chính thức giành giải Oscar. Các phim ''MASH'' (1970), ''McCabe & Mrs. Miller'' (1971), và ''Nashville'' (1975) của ông đã được lưu trữ tại [[Viện lưu trữ phim quốc gia (Hoa Kỳ)|Viện lưu trữ phim quốc gia Hoa Kỳ]]. Altman là một trong số ít các nhà làm phim có phim giành được [[Gấu Vàng|giải Gấu Vàng]] tại [[Liên hoan phim quốc tế Berlin|Berlin]], [[giải Sư tử vàng]] tại [[Liên hoan phim Venezia|Venice]], và [[Cành cọ vàng|giải Cành cọ vàng]] tại [[Liên hoan phim Cannes|Cannes]].

== Sách tiểu sử ==
* [http://www.lib.berkeley.edu/MRC/altman.html Robert Altman Bibliography (via UC Berkeley)]
* Rafal Syska, ''Keep the Distance. Film World of Robert Altman'', Rabid, Cracow 2008. [[Special:BookSources/9788360236369|ISBN 978-83-60236-36-9]]

==Tham khảo==
{{tham khảo|30em}}

== Đọc thêm ==
* {{Chú thích sách|last=Caso|first=Frank|title=Robert Altman in the American Grain|location=London|publisher=Reaktion Books|year=2015|isbn=978-1-78023-522-6}}<cite class="citation book">''Robert Altman in the American Grain''. London: Reaktion Books.</cite><cite class="citation book">[[ISBN]]&nbsp;978-1-78023-522-6.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3ARobert+Altman&rft.aufirst=Frank&rft.aulast=Caso&rft.btitle=Robert+Altman+in+the+American+Grain&rft.date=2015&rft.genre=book&rft.isbn=978-1-78023-522-6&rft.place=London&rft.pub=Reaktion+Books&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook">&nbsp;</span>
* Bình luận của đạo diễn trong ''McCabe & Mrs. Miller'' DVD,  trong khi tập trung vào bộ phim đó, cũng có nói đến phương pháp luận chung của Altman về nghề đạo diễn.
* Judith M. Kass. ''Robert Altman: American Innovator'' early (1978)  đánh giá công việc của Altman và sự quan tâm của ông cho cờ bạc. 
* Ban nhạc Anh Maxïmo Park có bài hát mang tên "Robert Altman", mặt B của đĩa đơn "Our Velocity"
* The Criterion Collection đã phát hành vài phim của Altman trên DVD (Short Cuts, 3 Women, Tanner '88, Secret Honor) trong đó bao gồm các cuộc phỏng vấn và bình luận video âm thanh với ông với mục đích làm sáng tỏ về phong cách đạo diễn của ông.
* Charles Warren, "Cavell, Altman and Cassavetes" in the Stanley Cavell special issue, Jeffey Crouse (ed.), ''Film International'', Issue 22, Vol. 4, No. 4, 2006, pp.&nbsp;14–20.
* Rick Armstrong, "Robert Altman: Critical Essays" Diễn viên, nhà sử học, các học giả điện ảnh, và các nhà lý thuyết văn hóa bình luận về Altman và sự nghiệp năm thập kỷ của ông...(McFarland, ngày 18 tháng 2 năm 2011)
* Mitchell Zuckoff, ''Robert Altman: The Oral Biography.'' New York: Alfred A. Knopf, 2009. [[Special:BookSources/9780307267689|ISBN 978-0-307-26768-9]]

== Liên kết ngoài ==
* {{Imdb name|265}}
* {{Ibdb|14032}}Internet Broadway Database
* [http://www.lortel.org/LLA_archive/index.cfm?search_by=people&first=Robert&last=Altman&middle= Robert Altman] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20040619151104/http://www.lortel.org/LLA_archive/index.cfm?search_by=people&first=Robert&middle=&last=Altman |date = ngày 19 tháng 6 năm 2004}}<span> at the </span>Internet Off-Broadway Database
* [http://www.criterion.com/explore/82-robert-altman Robert Altman] at the Criterion Collection
* [http://sounds.bl.uk/View.aspx?item=024M-C0095X0140XX-0100V0.xml Listen to Robert Altman discussing his career] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120119102143/http://sounds.bl.uk/View.aspx?item=024M-C0095X0140XX-0100V0.xml |date=2012-01-19 }}&nbsp;– a British Library recording.
* [http://www.lib.berkeley.edu/MRC/altman.html Robert Altman bibliography] via UC Berkeley Media Resources Center
* [http://www.guardian.co.uk/weekend/story/0,3605,1205890,00.html Still up to mischief]&nbsp;– ''[[The Guardian]]'', ngày 1 tháng 5 năm 2004
* [http://www.reverseshot.com/article/robert_altman ''Reverse Shot'' interview]
* [http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/20061121/PEOPLE/60424007 Ebert's Altman Home Companion] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130208152010/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F20061121%2FPEOPLE%2F60424007 |date=2013-02-08 }}
* [http://www.geraldpeary.com/interviews/abc/altman.html Gerald Peary interview]
* [http://www.virtual-history.com/movie/person/1459/robert-altman Literature on Robert Altman]
* [http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/19740407/PEOPLE/903099998 "Altman: Would you go to a movie that was hailed as a masterpiece?" by Roger Ebert] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120722224720/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F19740407%2FPEOPLE%2F903099998 |date=2012-07-22 }}
* [http://bombsite.com/issues/68/articles/2237 ''Bomb'' magazine interview] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111113072750/http://bombsite.com/issues/68/articles/2237 |date=2011-11-13 }}
* [http://www.hyenaproductions.com/robert-altman.aspx Artist of the Month: Robert Altman at Hyena Productions] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111106145706/http://www.hyenaproductions.com/robert-altman.aspx |date=2011-11-06 }}
* [http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=16729954 Find A Grave]
* [http://www.hellisforhyphenates.com/blog/2014/06/30/june-2014/ The films of Robert Altman], ''Hell Is For Hyphenates'', ngày 30 tháng 6 năm 2014
* [http://fieldday.ie/wp-content/uploads/2014/12/Stephen-Rea.pdf Robert Altman Obituary, by Stephen Rea, 'Field Day Review 3' (Dublin, 2007)]

{{Giải BAFTA cho đạo diễn xuất sắc nhất}}

{{DEFAULTSORT:Altman, Robert}}
[[Thể loại:Sinh năm 1925]]
[[Thể loại:Mất năm 2006]]
[[Thể loại:Nhà soạn kịch thế kỷ 20]]
[[Thể loại:Giải Oscar danh dự]]
[[Thể loại:Đạo diễn điện ảnh Mỹ]]
[[Thể loại:Nhà sản xuất phim Mỹ]]
[[Thể loại:Người Mỹ gốc Anh]]
[[Thể loại:Người Mỹ gốc Đức]]
[[Thể loại:Người Mỹ gốc Ireland]]
[[Thể loại:Người đoạt giải Quả cầu vàng cho Đạo diễn xuất sắc nhất]]
[[Thể loại:Chết vì bệnh bạch cầu]]
[[Thể loại:Người ghép nội tạng]]
[[Thể loại:Người đoạt giải Primetime Emmy]]
[[Thể loại:Quân nhân Hoa Kỳ trong Thế chiến thứ hai]]
[[Thể loại:Tử vong vì ung thư ở California]]
[[Thể loại:Người Kansas City, Missouri]]
[[Thể loại:Nhà văn Missouri]]
[[Thể loại:Nam nhà văn Mỹ thế kỷ 20]]
[[Thể loại:Nam biên kịch Mỹ]]
[[Thể loại:Người giành giải BAFTA cho Đạo diễn xuất sắc nhất]]