Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
n clean up
n cld
Dòng 12: Dòng 12:
| p2 = Cộng hoà Dân chủ Azerbaijan
| p2 = Cộng hoà Dân chủ Azerbaijan
| flag_p2 = Flag of the Democratic Republic of Azerbaijan.svg
| flag_p2 = Flag of the Democratic Republic of Azerbaijan.svg
| p3 = Cộng hoà Dân chủ Georgia
| p3 = Cộng hoà Dân chủ Gruzia
| flag_p3 = Flag of Georgia (1918-1921).svg
| flag_p3 = Flag of Georgia (1918-1921).svg
| s1 = Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia
| s1 = Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia
Dòng 33: Dòng 33:
| ussr-start = [[30 tháng 12]], [[1922]]
| ussr-start = [[30 tháng 12]], [[1922]]
| ussr-end = [[5 tháng 12]], [[1936]]
| ussr-end = [[5 tháng 12]], [[1936]]
| area-rank = thứ tư năm 1922 và thứ sáu năm 1929
| area-rank = thứ tư (1922) và thứ sáu (1929)
| area = 186.100
| area = 186.100
| water = 4.7%
| water = 4.7%
| time-zone = + 3 đến + 5
| time-zone = + 3 đến + 5
| medals = Không có
| medals = Không có
}}
}}


'''Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz''' ({{lang-hy|Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն}}; [[tiếng Azerbaijanii]]: Загафгија Совет Федератив Сосиалист Республикасы ''Zaqafqaziya Sovet Federativ Sosialist Respublikası''; {{lang-ka|ამიერკავკასიის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა}}; {{lang-ru|Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика [ЗСФСР]}} ''Zakavkazskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsalisticheskaya Respublika [ZSFSR]''), hay còn gọi là '''Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Ngoại Kavkaz Xô Viết''', '''Ngoại Kavkaz SFSR''' hoặc gọi tắt là '''TSFSR''', là một nước [[Các nước cộng hòa của Liên bang Xô viết|Cộng hoà]] tồn tại trong một thời gian ngắn, bao gồm [[Gruzia]], [[Armenia]], và [[Azerbaijan]] (thường được biết đến dưới tên các nước Cộng hoà Ngoại Kavkaz), tạo nên [[Liên Xô|Liên bang Xô Viết]] trước đây.
'''Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz''' ({{lang-hy|Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն}}; [[tiếng Azerbaijan]]: Загафгија Совет Федератив Сосиалист Республикасы ''Zaqafqaziya Sovet Federativ Sosialist Respublikası''; {{lang-ka|ამიერკავკასიის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა}}; {{lang-ru|Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика [ЗСФСР]}} ''Zakavkazskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsalisticheskaya Respublika [ZSFSR]'') - hay còn gọi là '''Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Ngoại Kavkaz Xô Viết''', '''Ngoại Kavkaz SFSR''' hoặc gọi tắt là '''TSFSR''' - là một nước [[Các nước cộng hòa của Liên bang Xô viết|Cộng hoà]] tồn tại trong một thời gian ngắn, bao gồm [[Gruzia]], [[Armenia]], và [[Azerbaijan]] (thường được biết đến dưới tên các nước Cộng hoà Ngoại Kavkaz), một bộ phận của [[Liên Xô|Liên bang Xô Viết]] trước đây.


[[Tập tin:Caucasiamapussr.gif|nhỏ|trái|200px|Bản đồ "vùng Ngoại Kavkaz" trong thời kỳ Xô Viết.]]
[[Tập tin:Caucasiamapussr.gif|nhỏ|trái|200px|Bản đồ "vùng Ngoại Kavkaz" trong thời kỳ Xô Viết]]


Gốc rễ của nền Cộng hoà quay lại sau khi [[Đế quốc Nga]] tan rã vào năm [[1917]], trong [[Cách mạng Nga (1917)|Cách mạng Nga]], khi mà các tỉnh thuộc vùng [[Kavkaz]] ly khai và cố gắng thành lập thể chế Liên bang của riêng mình gọi [[Cộng hoà dân chủ Liên bang Ngoại Kavkaz|Liên bang Ngoại Kavkaz]]. Quan tâm cạnh tranh đến các Quốc gia và chiến tranh với [[Thổ Nhĩ Kỳ]] khiến cho nền Cộng hoà sụp đổ nửa năm sau, vào [[tháng tư|tháng 4]] năm [[1918]].
Gốc rễ của nền Cộng hoà thể xét từ sau khi [[Đế quốc Nga]] tan rã vào năm [[1917]] trong [[Cách mạng Nga (1917)|Cách mạng Nga]], khi mà các tỉnh thuộc vùng [[Kavkaz]] ly khai và cố gắng thành lập thể chế Liên bang của riêng mình với tên gọi [[Cộng hoà dân chủ Liên bang Ngoại Kavkaz|Liên bang Ngoại Kavkaz]]. Mải tranh giành lợi ích dân tộc-quốc gia và đối đầu với [[Thổ Nhĩ Kỳ]] trong Thế chiến thứ nhất là các nguyên nhân khién nền Cộng hoà sụp đổ hai tháng sau đó, tức là vào [[tháng tư|tháng 4]] năm [[1918]].


Trong những năm tiếp theo, ba vùng hợp nhất với nhau đi qua chiến tranh công dân bao gồm [[Hồng Quân|Hồng quân]], với các nước Cộng hoà Xô Viết. Vào [[tháng ba|tháng 3]] năm [[1922]], vùng này được hợp nhất như một phần của các nước Cộng hoà Viết. Được chứng nhận lại như một quốc gia Cộng hoà riêng rẽ vào tháng 12 năm đó. Vào năm [[1936]], nền Cộng hoà giải thể và ba vùng trở thành [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Gruzia]], [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia|Armenia]] và [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan|Azerbaijan]] riêng rẽ.
Trong những năm tiếp theo, ba nhà nước kế tục tiếp tục tồn tại cho đến khi nội chiến Nga chấm dứt được [[Hồng Quân|Hồng quân]] biến thành các nước cộng hòa Xô Viết. Vào [[tháng ba|tháng 3]] năm [[1922]], vùng này được hợp nhất thành một nước cộng hòa duy nhất gia nhập Liên vào tháng 12 cùng năm. Vào năm [[1936]], nước cộng hoà này giải thể và lại phân thành ba nước cộng hòa riêng rẽ, gồm [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Gruzia]], [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Armenia|Armenia]] và [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan|Azerbaijan]].


== Lịch sử tem và bưu chính ==
== Lịch sử tem và bưu chính ==
{{chất lượng dịch}}
[[Tập tin:Stamp Transcaucasian 1923 2k.jpg|trái|200px|nhỏ|Giá trị<!-- Tem? --> 2 cô pếch vào năm 1923]]
[[Tập tin:Stamp Transcaucasian 1923 2k.jpg|trái|200px|nhỏ|Giá trị<!-- Tem? --> 2 cô pếch vào năm 1923]]


Trước năm [[1923]], mỗi vùng Georgia, Armenia, và Azerbaijan có [[tem thư|tem bưu chính]] riêng của từng vùng. Thể chế Liên bang bắt đầu phát hành tem của chính mình vào [[15 tháng 9]], 1923, và bỏ không dùng tem của những vùng riêng rẽ vào [[1 tháng 10]]. Lần phát hành đầu tiên có một số con tem của Nga và Armenia được in đè chứa ngôi sao chứa năm chữ cái của cụm từ viết tắt Liên bang bên trong các điểm. Sự to lớn được đặt vào đây, theo ảnh hưởng thiết kế của Liên bang, bốn mỏ dầu, bốn ký tự Xô Viết và các mũi khoan giếng dầu, giá nằm trong khoảng 40.000 đến 500.000 [[rúp Nga|rúp]]. Từ 40.000r và 75.000r bây giờ đã tăng lên 700.000 rúp. Vào [[24 tháng 10]], tem được phát hành lại với giá từ 1 đến 18 cô pếch vàng. Bắt đầu từ năm [[1924]], Liên bang sử dụng tem của [[Liên Xô]].
Trước năm [[1923]], mỗi vùng Gruzia, Armenia, và Azerbaijan có [[tem thư|tem bưu chính]] riêng của từng vùng. Thể chế Liên bang bắt đầu phát hành tem của chính mình vào ngày [[15 tháng 9]] năm 1923, và bỏ không dùng tem của những vùng riêng rẽ vào ngày [[1 tháng 10]]. Lần phát hành đầu tiên có một số con tem của Nga và Armenia được in đè chứa ngôi sao chứa năm chữ cái của cụm từ viết tắt Liên bang bên trong các điểm. Sự to lớn được đặt vào đây, theo ảnh hưởng thiết kế của Liên bang, bốn mỏ dầu, bốn ký tự Xô Viết và các mũi khoan giếng dầu, giá nằm trong khoảng 40.000 đến 500.000 [[rúp Nga|rúp]]. Từ 40.000 rúp và 75.000 rúp, giờ đã tăng lên 700.000 rúp. Vào ngày [[24 tháng 10]], tem được phát hành lại với giá từ 1 đến 18 cô pếch vàng. Bắt đầu từ năm [[1924]], Liên bang sử dụng tem của [[Liên Xô]].


Phần lớn các tem của Liên bang không đặc biệt hiếm vào ngày nay, với [[1998]] mức giá trong khoảng US$1–2, mặc dù tem in đè Armenian có giá khoảng US$200. Có thể vì được chờ đợi trong thời gian ngắn, các tem dùng rồi ít hơn các tem không được sử dụng, và không được thấy thường xuyên.
Phần lớn các tem của Liên bang không đặc biệt hiếm vào ngày nay, với [[1998]] mức giá trong khoảng 1–2 đô la Mỹ, mặc dù tem in đè Armenian có giá khoảng 200 đô la Mỹ. Có thể vì được chờ đợi trong thời gian ngắn, các tem dùng rồi ít hơn các tem không được sử dụng, và không được thấy thường xuyên.


== Nguyên thủ Quốc gia ==
== Nguyên thủ Quốc gia ==
Dòng 63: Dòng 64:
| [[Nariman Narimanov]] || tháng 3 - tháng 12 năm 1922 || [[Đảng Cộng sản Azerbaijan]]
| [[Nariman Narimanov]] || tháng 3 - tháng 12 năm 1922 || [[Đảng Cộng sản Azerbaijan]]
|-
|-
| [[Polikarp Mdivani]] || tháng 3 - tháng 12 năm 1922 || [[Đảng Cộng sản Georgia]]
| [[Polikarp Mdivani]] || tháng 3 - tháng 12 năm 1922 || [[Đảng Cộng sản Gruzia]]
|-
|-
| [[Aleksandr Myasnikyan]] || tháng 3 - tháng 12 năm 1922 || [[Đảng Cộng sản Armenia]]
| [[Aleksandr Myasnikyan]] || tháng 3 - tháng 12 năm 1922 || [[Đảng Cộng sản Armenia]]
Dòng 73: Dòng 74:
! Chủ tịch Uỷ ban chấp hành Trung Ương !! Thời hạn !! Cho
! Chủ tịch Uỷ ban chấp hành Trung Ương !! Thời hạn !! Cho
|-
|-
| [[Mikhail Tskhakaya]] (1x) || 1922-1927 ||Georgia
| [[Mikhail Tskhakaya]] (1x) || 1922-1927 ||Gruzia
|-
|-
| [[Samad aga Aliyev]] || 1922-1929 || Azerbaijan
| [[Samad aga Aliyev]] || 1922-1929 || Azerbaijan
Dòng 81: Dòng 82:
| [[Sarkis Kasyan]] || 1927-1931 || Armenia
| [[Sarkis Kasyan]] || 1927-1931 || Armenia
|-
|-
| [[Filipp Makharadze]] (1x) || 1927-1928 || Georgia
| [[Filipp Makharadze]] (1x) || 1927-1928 || Gruzia
|-
|-
| [[Mikhail Tskhakaya]] (2x) || 1928-1931 || Georgia
| [[Mikhail Tskhakaya]] (2x) || 1928-1931 || Gruzia
|-
|-
| [[Gazanfar Musabekov]] || 1929-1931 || Azerbaijan
| [[Gazanfar Musabekov]] || 1929-1931 || Azerbaijan
|-
|-
| [[Filipp Makharadze]] (2x) || 1931-1935 || Georgia
| [[Filipp Makharadze]] (2x) || 1931-1935 || Gruzia
|-
|-
| [[Armenek Ananjan]] || 1931-1935 || Armenia
| [[Armenek Ananjan]] || 1931-1935 || Armenia
Dòng 95: Dòng 96:
| [[Sergo Martikiyan]] || 1935-1936 || Armenia
| [[Sergo Martikiyan]] || 1935-1936 || Armenia
|-
|-
| [[Aveli Enukidze]] || Mar-tháng 5 năm 1935 || Georgia
| [[Aveli Enukidze]] || Mar-tháng 5 năm 1935 || Gruzia
|-
|-
| [[Filipp Makharadze]] (3x) || 1935-1936 || Georgia
| [[Filipp Makharadze]] (3x) || 1935-1936 || Gruzia
|-
|-
|}
|}

Phiên bản lúc 11:08, ngày 30 tháng 12 năm 2013

Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz
Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն


1922 — 1936


Quốc kỳ Quốc huy
Khẩu hiệu quốc gia:
tiếng Nga: Пролетарии всех стран, соединяйтесь!
Dịch nghĩa: Vô sản toàn thế giới, đoàn kết lại!
Thủ đôTbilisi
Ngôn ngữ chính thứcTiếng Armenia, Tiếng Azerbaijan, Tiếng GruziaTiếng Nga
Thành lập
Trong Liên Xô:
 - Từ
 - Đến
12 tháng 3, 1922

30 tháng 12, 1922
5 tháng 12, 1936
Diện tích
 - Tổng cộng
 - Nước (%)
Thứ thứ tư (1922) và thứ sáu (1929) toàn Liên Xô
186.100 km²
4.7%
Tiền tệrúp (рубль)
Múi giờ UTC + 3 đến + 5
Huân chươngKhông có

Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Ngoại Kavkaz (tiếng Armenia: Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն; tiếng Azerbaijan: Загафгија Совет Федератив Сосиалист Республикасы Zaqafqaziya Sovet Federativ Sosialist Respublikası; tiếng Gruzia: ამიერკავკასიის საბჭოთა ფედერაციული სოციალისტური რესპუბლიკა; tiếng Nga: Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика [ЗСФСР] Zakavkazskaya Sovetskaya Federativnaya Sotsalisticheskaya Respublika [ZSFSR]) - hay còn gọi là Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Ngoại Kavkaz Xô Viết, Ngoại Kavkaz SFSR hoặc gọi tắt là TSFSR - là một nước Cộng hoà tồn tại trong một thời gian ngắn, bao gồm Gruzia, Armenia, và Azerbaijan (thường được biết đến dưới tên các nước Cộng hoà Ngoại Kavkaz), một bộ phận của Liên bang Xô Viết trước đây.

Bản đồ "vùng Ngoại Kavkaz" trong thời kỳ Xô Viết

Gốc rễ của nền Cộng hoà có thể xét từ sau khi Đế quốc Nga tan rã vào năm 1917 trong Cách mạng Nga, khi mà các tỉnh thuộc vùng Kavkaz ly khai và cố gắng thành lập thể chế Liên bang của riêng mình với tên gọi Liên bang Ngoại Kavkaz. Mải tranh giành lợi ích dân tộc-quốc gia và đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ trong Thế chiến thứ nhất là các nguyên nhân khién nền Cộng hoà sụp đổ hai tháng sau đó, tức là vào tháng 4 năm 1918.

Trong những năm tiếp theo, ba nhà nước kế tục tiếp tục tồn tại cho đến khi nội chiến Nga chấm dứt và được Hồng quân biến thành các nước cộng hòa Xô Viết. Vào tháng 3 năm 1922, vùng này được hợp nhất thành một nước cộng hòa duy nhất và gia nhập Liên Xô vào tháng 12 cùng năm. Vào năm 1936, nước cộng hoà này giải thể và lại phân thành ba nước cộng hòa riêng rẽ, gồm Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Gruzia, ArmeniaAzerbaijan.

Lịch sử tem và bưu chính

Giá trị 2 cô pếch vào năm 1923

Trước năm 1923, mỗi vùng Gruzia, Armenia, và Azerbaijan có tem bưu chính riêng của từng vùng. Thể chế Liên bang bắt đầu phát hành tem của chính mình vào ngày 15 tháng 9 năm 1923, và bỏ không dùng tem của những vùng riêng rẽ vào ngày 1 tháng 10. Lần phát hành đầu tiên có một số con tem của Nga và Armenia được in đè chứa ngôi sao chứa năm chữ cái của cụm từ viết tắt Liên bang bên trong các điểm. Sự to lớn được đặt vào đây, theo ảnh hưởng thiết kế của Liên bang, bốn mỏ dầu, bốn ký tự Xô Viết và các mũi khoan giếng dầu, giá nằm trong khoảng 40.000 đến 500.000 rúp. Từ 40.000 rúp và 75.000 rúp, giờ đã tăng lên 700.000 rúp. Vào ngày 24 tháng 10, tem được phát hành lại với giá từ 1 đến 18 cô pếch vàng. Bắt đầu từ năm 1924, Liên bang sử dụng tem của Liên Xô.

Phần lớn các tem của Liên bang không đặc biệt hiếm vào ngày nay, với 1998 mức giá trong khoảng 1–2 đô la Mỹ, mặc dù tem in đè Armenian có giá khoảng 200 đô la Mỹ. Có thể vì được chờ đợi trong thời gian ngắn, các tem dùng rồi ít hơn các tem không được sử dụng, và không được thấy thường xuyên.

Nguyên thủ Quốc gia

Chủ tịch Hội đồng Liên bang Ngày Tổ chức
Nariman Narimanov tháng 3 - tháng 12 năm 1922 Đảng Cộng sản Azerbaijan
Polikarp Mdivani tháng 3 - tháng 12 năm 1922 Đảng Cộng sản Gruzia
Aleksandr Myasnikyan tháng 3 - tháng 12 năm 1922 Đảng Cộng sản Armenia
Chủ tịch Uỷ ban chấp hành Trung Ương Thời hạn Cho
Mikhail Tskhakaya (1x) 1922-1927 Gruzia
Samad aga Aliyev 1922-1929 Azerbaijan
Sarkis Ambartsumyan 1922-1925 Armenia
Sarkis Kasyan 1927-1931 Armenia
Filipp Makharadze (1x) 1927-1928 Gruzia
Mikhail Tskhakaya (2x) 1928-1931 Gruzia
Gazanfar Musabekov 1929-1931 Azerbaijan
Filipp Makharadze (2x) 1931-1935 Gruzia
Armenek Ananjan 1931-1935 Armenia
Sultan Majid Afandiyev 1931-1936 Azerbaijan
Sergo Martikiyan 1935-1936 Armenia
Aveli Enukidze Mar-tháng 5 năm 1935 Gruzia
Filipp Makharadze (3x) 1935-1936 Gruzia

Xem thêm