Natri đithionit

Natri đithionit
Natri đithionit
Tên khác	D-Ox Hiđrolin Reductone Natri hiđrosunfit Natri sunfoxilat Sunfoxilat Vatrolite Virtex L
Nhận dạng
Số CAS	7775-14-6
PubChem	24489
Số EINECS	231-890-0
Số RTECS	JP2100000
Thuộc tính
Công thức phân tử	Na2S2O4
Khối lượng mol	174.107 g/mol
Bề ngoài	bột tinh thể màu trắng đến hơi xám
Khối lượng riêng	2.19 g/cm3, solid
Điểm nóng chảy	52 °C (325 K; 126 °F)
Điểm sôi	phân hủy
Độ hòa tan trong nước	tan rất tốt
Các nguy hiểm
Phân loại của EU	Có hại (Xn)
Chỉ mục EU	016-028-00-1
NFPA 704	3 2 1
Chỉ dẫn R	R7, R22, R31 (xem Danh sách nhóm từ R)
Chỉ dẫn S	S2, S7/8, S26, S28, S43 (xem [Danh sách nhóm từ S]])
Điểm bắt lửa	100 °C
Nhiệt độ tự cháy	200 °C
Các hợp chất liên quan
Anion khác	Natri sunfit Natri sunfat
Hợp chất liên quan	Natri thiosunfat Nati bisunfit Natri metabisunfit Natri bisunfat
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Y kiểm chứng (cái gì YN ?) Tham khảo hộp thông tin

Natri đithionit (còn được biết là natri hiđrosunfit) là chất bột dạng tinh thể màu trắng cso mùi lưu huỳnh nhẹ. Dù nó bền trong hầu hết các điều kiện khác nhau, natri đithionit phân hủy trong nước nóng và trong dung dịch axit. Nó có thể thu được từ natri bisunfit theo phản ứng sau:

2 NaHSO₃ + Zn → Na₂S₂O₄ + Zn(OH)₂

Cấu trúc

Các nghiên cứu quang phổ học Raman và sự nhiễu xạ tia X đơn tinh thể về natri đithionit ở thể rắn chỉ ra rằng nó tồn tại trong nhiều dạng khác nhau. Ở dạng khan, ion đithionit có dạng hình học C₂, được che khuất bởi một góc xoắn O-S-S-O 16°. Ở dạng hiđrat hóa (Na
₂S
₂O
₄.2H
₂O), anion đithionit có độ dài liên kết S-S ngắn hơn và góc xoắn là 56⁰.

Ứng dụng

Công nghiệp

Hợp chất này là một muối tan được trong nước, và có thể dùng làm chất khử trong dung dịch nước. Nó dùng trong quá trình chế biến phẩm nhuộm công nghiệp, trong đó một chất nhuộm không tan trong nước trái ngược bị khử thành muối kim loại kiềm tan được. Đặc tính khử của natri đithionit còn khử luôn phẩm nhuộm dư, oxit dư và phẩm màu ngoài dự tính, do đó cải thiện toàn bộ chất lượng màu, Phản ứng với fomanđehit tạo ra Rongalite, dùng làm thuốc tẩy, trong việc tẩy bột giấy, sợi bông, len, da, chất thuốc da crom và kaolinit.

Na₂S₂O₄ + 2 HCHO → 2 HOCH₂SO₂^- + 2 Na⁺

Natri đithionit còn dùng trong xử lý nước, tinh chế ga, chùi rửa và tẩy gỉ. Nó còn dùng trong chế biến công nghiệp làm chất sunfonat hóa hay nguồn ion natri. Ngoài công nghiệp dệt, hợp chất này dùng trong các ngành công nghiệp liên quan đến da, thực phẩm, polyme, chụp ảnh, và nhiều ngành khác. Ứng dụng rộng rãi của nó có thể do độc tính thấp (liều gay chết trung bình là 5 g/kg), và vì thế có nhiều ứng dụng.

Khoa học sinh học

Natri đithionit thường dùng trong các thí nghiệm sinh lý học làm giảm thế oxi hóa khử của dung dịch (E^o' -0.66 V với NHE ở pH = 7). Kali ferrixianua thường dùng làm chất oxi hóa trong thí nghiệm trên (E^o' ~ 436 mV ở pH = 7). Ngoài ra, natri đithionit dùng trong các thí nghiệm về khoa học đất để xác định lượng sắt không kết hợp với các silicat. Vì thế, sắt mà được rút ra bởi natri đithionit gọi là "sắt tự do". Ái lực mạnh của ion đithionit với các cation kim loại hóa trị II hay III cho phép nó tăng khả năng tan của sắt và vì thế natri đithionit là một chất tạo phức chelat hiệu quả. Khi tăng nhiệt độ phản ứng, sắc cầu vồng hiện ra do năng lượng chuyển trạng thái cao.

Khoahọc địa lý

Natri đithionit đang được dùng trong chế hóa dầu để làm ổn định polyme poliacriamit chống lại sự biến chất cơ bản do sự có mặt của sắt. Nó còn dùng trong các ứng dụng về môi trường để nhân giống E_h thấp dưới mặt đất để loại bỏ chất gây ô nhiễm như crom.