Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ruột già”

Đây là một bài viết cơ bản. Nhấn vào đây để biết thêm thông tin.
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 39: Dòng 39:


===Manh tràng===
===Manh tràng===
Từ ''cecum'' có nguồn gốc từ tiếng Latin: ''caecum'', có nghĩa là "mù" (từ "manh" trong tiếng Hán Việt cũng có nghĩa là mù). Manh tràng có hình dạng giống như 1 cái túi tròn và nằm ngay phía dưới khu vực hổng tràng đổ vào ruột già. Phía đầu bịt kín có một đoạn ngắn hình giun gọi là [[ruột thừa]] có hình dạng như ngón tay với chiều dài trung bình ở người lớn khoảng 9&nbsp;cm và đường kính 0,5-1 cm.<ref name="ruột già"/> Ruột thừa được coi là đi tích còn sót lại của quá trình tiến hoá ở người và vượn người.
Từ ''cecum'' có nguồn gốc từ tiếng Latin: ''caecum'', có nghĩa là "mù" (từ "manh" trong tiếng Hán Việt cũng có nghĩa là mù). Manh tràng có hình dạng giống như 1 cái túi tròn và nằm ngay phía dưới khu vực hổng tràng đổ vào ruột già. Phía đầu bịt kín có một đoạn ngắn hình giun gọi là [[ruột thừa]] có hình dạng như ngón tay với chiều dài trung bình ở người lớn khoảng 9&nbsp;cm và đường kính 0,5-1 cm.<ref name="ruột già"/>

⚫
Ruột thừa được coi là đi tích còn sót lại của quá trình tiến hoá ở người và vượn người. Ruột thừa có thể có hoặc không là 3 cơ dọc ở manh trang hợp thành là (cơ tự do, cơ dọc sau ngoài và sau trong). Cách xác định gốc ruột thừa là nó nằm ở giữa đường nối từ rốn đến gai chậu trước trên (trường phái Pháp) và nằm ở chỗ nối 1/3 ngoài và 2/3 trong của đường nối từ rốn đến gai chậu trước trên (trường phái Mỹ) bên phải. Dựa vào đó có thể nghĩ ngay đến 1 cơn đau ở bụng có phải là đau ruột thừa hay không.


===Kết tràng===
===Kết tràng===
Dòng 53: Dòng 55:
* Lớp dưới thanh mạc.
* Lớp dưới thanh mạc.
* Lớp thanh mạc.
* Lớp thanh mạc.

⚫
Ruột thừa có thể có hoặc không là 3 cơ dọc ở manh trang hợp thành là (cơ tự do, cơ dọc sau ngoài và sau trong). Cách xác định gốc ruột thừa là nó nằm ở giữa đường nối từ rốn đến gai chậu trước trên (trường phái Pháp) và nằm ở chỗ nối 1/3 ngoài và 2/3 trong của đường nối từ rốn đến gai chậu trước trên (trường phái Mỹ) bên phải. Dựa vào đó có thể nghĩ ngay đến 1 cơn đau ở bụng có phải là đau ruột thừa hay không.


{{y khoa}}
{{y khoa}}

Phiên bản lúc 07:58, ngày 20 tháng 12 năm 2015

Large intestine
Phía trước của bụng, cho thấy trong ruột già, với dạ dày và ruột non ở cương đứt.
Phía trước của bụng, dấu hiệu bề mặt hiển thị cho gan (màu đỏ), và dạ dày và ruột già (màu xanh)
Chi tiết
Động mạchĐộng mạch mạc treo tràng trên và dưới, động mạch chậu
Bạch huyếthạch bạch huyết mạc treo ruột dưới
Định danh
Latinhintestinum crassum
MeSHD007420
TAA05.7.01.001
FMA7201
Thuật ngữ giải phẫu

Ruột già hay đại tràng ([intestinum crassum] lỗi: {{lang-xx}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (trợ giúp)) còn gọi là colon, nghĩa là ruột dày, là phần áp cuối trong hệ tiêu hóa — chặng cuối cùng của ống tiêu hóa là hậu môn - trong những động vật có xương sống. Nó có chức năng nhận thức ăn đã được tiêu hóa và hấp thu từ ruột non. Nó hấp thụ nước và muối khoáng từ thức ăn và cùng với sự phân hủy cùng các vi khuẩn tạo bã thức ăn thành phân, khi đủ lượng đại tràng sẽ co bóp tạo nhu động và bài tiết phân qua trực tràng, phần cuối cùng của đại tràng gần hậu môn. [1] Ruột già dài khoảng 1,5 mét (4,9 ft) chiều dài có thể đạt 1m9 và trung bình của người Việt Nam dài 1m48cm và còn khác nhau ở mỗi người và các giới tính, khoảng 1/5 chiều dài của ống tiêu hóa có nghĩa là ruột già dài bằng khoảng 1/4 ruột non, nhưng tiết diện lại lớn hơn.

Các bộ phận và vị trí

Ruột già chia ra làm 3 phần chính: manh tràng, kết tràng và trực tràng.[2] Ruột non thông với ruột già tại ranh giới giữa manh tràng và kết tràng. Giữa ruột non và ruột già có van hồi - manh giữ không cho các chất ở ruột già rơi ngược trở lại ruột non. .[3]

Manh tràng

Từ cecum có nguồn gốc từ tiếng Latin: caecum, có nghĩa là "mù" (từ "manh" trong tiếng Hán Việt cũng có nghĩa là mù). Manh tràng có hình dạng giống như 1 cái túi tròn và nằm ngay phía dưới khu vực hổng tràng đổ vào ruột già. Phía đầu bịt kín có một đoạn ngắn hình giun gọi là ruột thừa có hình dạng như ngón tay với chiều dài trung bình ở người lớn khoảng 9 cm và đường kính 0,5-1 cm.[2]

Ruột thừa được coi là đi tích còn sót lại của quá trình tiến hoá ở người và vượn người. Ruột thừa có thể có hoặc không là 3 cơ dọc ở manh trang hợp thành là (cơ tự do, cơ dọc sau ngoài và sau trong). Cách xác định gốc ruột thừa là nó nằm ở giữa đường nối từ rốn đến gai chậu trước trên (trường phái Pháp) và nằm ở chỗ nối 1/3 ngoài và 2/3 trong của đường nối từ rốn đến gai chậu trước trên (trường phái Mỹ) bên phải. Dựa vào đó có thể nghĩ ngay đến 1 cơn đau ở bụng có phải là đau ruột thừa hay không.

Kết tràng

Kết tràng là thành phần chính của ruột già, được chia làm 4 phần: kết tràng lên, kết tràng ngang, kết tràng xuống và kết tràng xích ma. Kết tràng lên đi từ manh tràng đi lên dọc theo bên phải ổ bụng cho đến khi gặp gan chỗ gặp gỡ nó uốn cong gọi là góc phải góc gan. Sau đó nó trở thành kết tràng ngang, đi ngang qua ổ bụng. Khi đi đến gần lách ở bên trái, nó quay xuống để tạo thành kết tràng xuống chỗ uốn cong gọi là góc trái hay góc tụy. Và khi đi vào khung chậu nó có hình chữ S tạo thành kết tràng xích ma.[2]Ruột kết là phần đầu của ruột già, tại đây chất cặn bã của thức ăn bị mất nước, cứng lại. Sau đó chất cặn bã này tới kết tràng xích ma, trực tràng rồi thải ra ngoài.

Trực tràng

Sau khi uốn cong 2 lần, kết tràng xích ma nối tiếp với trực tràng, là một ống thẳng, dài khoảng 15 cm và kết thúc ở hậu môn mở ra ngoài cơ thể. Có 2 cơ vòng để kiểm soát hoạt động đóng mở của hậu môn trực tràng nằm sau bàng quang ở nam và sau tử cung ở nữ.[2]

Thiết đồ ngang cho thấy ruột già cơ bản gồm 5 lớp thứ tự từ trong ra ngoài là

  • Lớp niêm mạc.
  • Lớp dưới niêm mạc.
  • Lớp cơ gồm cơ vòng ở trong và cơ dọc ở ngoài.
  • Lớp dưới thanh mạc.
  • Lớp thanh mạc.
Những thông tin y khoa của Wikipedia tiếng Việt chỉ mang tính chất tham khảo và không thể thay thế ý kiến chuyên môn.
Trước khi sử dụng những thông tin này, độc giả cần liên hệ và nhận sự tư vấn của các bác sĩ chuyên môn.

Một số bệnh liên quan

Viêm đại tràng

Viêm đại tràng có nghĩa là tình trạng đại tràng bị viêm nhiễm.

Nguyên nhân

Viêm đại tràng có thể có rất nhiều nguyên nhân khác nhau, dựa vào nguyên nhân người ta phân loại một số loại viêm đại tràng sau [4]:

  • Viêm đại tràng do vi khuẩn gây ra (như shigella ,Campylobacter , E. coli , và C. difficile )
  • Nhiễm nguyên sinh động vật: Amip…
  • Viêm đại tràng do virus (như cytomegalovirus [CMV])
  • Nhiễm ký sinh trùng: Các loại giun sống ký sinh ở đại tràng như giun đũa, giun kim, giun tóc và các loại sán ruột.
  • Chế độ ăn uống: Ăn uống không điều độ kéo dài hoặc các thức ăn gây kích thích như rượu, bia làm tổn thương niêm mạc ruột.
  • Bị táo bón kéo dài gây tổn thương thành đại tràng.
  • Viêm đại tràng bức xạ (ví dụ như sau điều trị bằng bức xạ cho bệnh ung thư tuyến tiền liệt )
  • Viêm đại tràng thiếu máu cục bộ (như tắc nghẽn của động mạch cung cấp máu cho đại tràng bởi một cục máu đông. Nếu cục máu đông ngắt dòng chảy của máu đến một phân đoạn của đại tràng, kết quả là viêm của đoạn đại tràng đó, và đôi khi thậm chí là hoại tử).
  • Bệnh Crohn và viêm loét đại tràng (do nhiễm khuẩn, dị ứng, hoặc bệnh tự miễn gây tổn thương hồi tràng).

Triệu chứng

Các triệu chứng thông thường của viêm đại tràng bao gồm:

  • Đau bụng, thường là đau bụng ở hố chậu trái hay phải.
  • Tiêu chảy, phân có nhày, có thể có máu
  • Chảy máu trực tràng

Chú thích

  1. ^ Maton, Anthea (1993). Human Biology and Health. Englewood Cliffs, New Jersey, USA: Prentice Hall. ISBN 0-13-981176-1. Đã bỏ qua tham số không rõ |coauthors= (gợi ý |author=) (trợ giúp)
  2. ^ a b c d “Hệ tiêu hóa - Ruột non - Ruột già”. 2008.
  3. ^ “Sự tiêu hóa ở ruột già”.
  4. ^ Viêm đại tràng là gì ? benhviemdaitrang

Liên kết ngoài

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Ruột_già&oldid=22570804”