Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Marathi”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Đã cứu 1 nguồn và đánh dấu 0 nguồn là hỏng.) #IABot (v2.0.8
n →‎top: clean up
Dòng 9: Dòng 9:
|pronunciation={{IPA-mr|məˈɾaʈʰi|}}
|pronunciation={{IPA-mr|məˈɾaʈʰi|}}
|states=[[Maharashtra]]
|states=[[Maharashtra]]
|region=[[Maharashtra]], [[Goa]], [[Karnataka]], [[Madhya Pradesh]], [[Chhattisgarh]], [[Gujarat]], [[Tamil Nadu]], [[Telangana]], [[Andhra Pradesh]], [[Dadra and Nagar Haveli]], [[Daman và Diu]]. Cộng đồng kiều dân nói tiếng Marathi có mặt ở [[Israel]] và [[Mauritius]]<ref>{{cite web|url=http://marathi.com/Marathi |accessdate=5 December 2014 }}{{dead link|date=June 2016|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}} Marathi. Retrieved on 2013-07-28.</ref>
|region=[[Maharashtra]], [[Goa]], [[Karnataka]], [[Madhya Pradesh]], [[Chhattisgarh]], [[Gujarat]], [[Tamil Nadu]], [[Telangana]], [[Andhra Pradesh]], [[Dadra and Nagar Haveli]], [[Daman và Diu]]. Cộng đồng kiều dân nói tiếng Marathi có mặt ở [[Israel]] và [[Mauritius]]<ref>{{chú thích web|url=http://marathi.com/Marathi |access-date =ngày 5 tháng 12 năm 2014 }}{{dead link|date=June 2016|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}} Marathi. Truy cập 2013-07-28.</ref>
|ethnicity = [[Người Marathi]]
|ethnicity = [[Người Marathi]]
|speakers = {{sigfig|72,9|2}} triệu (2007)
|speakers = {{sigfig|72,9|2}} triệu (2007)
Dòng 19: Dòng 19:
|fam6=[[Nhóm ngôn ngữ Marathi–Konkan|Marathi–Konkan]]
|fam6=[[Nhóm ngôn ngữ Marathi–Konkan|Marathi–Konkan]]
|ancestor=[[Maharashtri Prakrit]]
|ancestor=[[Maharashtri Prakrit]]
|script= [[Devanagari]] ([[Balbodh]])<ref>{{cite book|last1=Campbell|first1=George L.|title=Concise compendium of the world's languages|date=1999|publisher=Routledge|location=London|isbn=978-0415160490|edition=[Paperback ed., reprinted].|url=https://books.google.com/?id=hSffBQAAQBAJ&pg=PT367&lpg=PT367&dq=balbodh+devanagari+script+marathi+difference+-modi#v=onepage&q=balbodh%20&f=false|accessdate=8 January 2017}}</ref><br />[[Hệ chữ nổi Devanagari]]<br />[[Chữ Modi|Modi]] (lịch sử/truyền thống)<ref>http://www.unicode.org/L2/L2011/11212r2-n4034-modi.pdf</ref>
|script= [[Devanagari]] ([[Balbodh]])<ref>{{chú thích sách|last1=Campbell|first1=George L.|title=Concise compendium of the world's languages|date=1999|publisher=Routledge|location=London|isbn=978-0415160490|edition=[Paperback ed., reprinted].|url=https://books.google.com/?id=hSffBQAAQBAJ&pg=PT367&lpg=PT367&dq=balbodh+devanagari+script+marathi+difference+-modi#v=onepage&q=balbodh%20&f=false|access-date =ngày 8 tháng 1 năm 2017}}</ref><br />[[Hệ chữ nổi Devanagari]]<br />[[Chữ Modi|Modi]] (lịch sử/truyền thống)<ref>http://www.unicode.org/L2/L2011/11212r2-n4034-modi.pdf</ref>
|nation= {{IND}} - [[Maharashtra]], [[Goa]], [[Daman và Diu]],<ref name="goa">The Goa, Daman and Diu Official Language Act, 1987 makes Konkani the official language, but provides that Marathi may also be used "for all or any of the official purposes". The Government also has a policy of replying in Marathi to correspondence received in Marathi. Commissioner Linguistic Minorities, [http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm ], pp. para 11.3 {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20090919055657/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm |date=19 September 2009 }}</ref> và [[Dadra và Nagar Haveli]]<ref name="dadra">[http://dnh.nic.in/deptdoc/vguide.pdf ] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20121107091953/http://dnh.nic.in/deptdoc/vguide.pdf |date=7 November 2012 }}</ref>
|nation= {{IND}} - [[Maharashtra]], [[Goa]], [[Daman và Diu]],<ref name="goa">The Goa, Daman and Diu Official Language Act, 1987 makes Konkani the official language, but provides that Marathi may also be used "for all or any of the official purposes". The Government also has a policy of replying in Marathi to correspondence received in Marathi. Commissioner Linguistic Minorities, [http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm ], pp. para 11.3 {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20090919055657/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/35.htm |date=ngày 19 tháng 9 năm 2009 }}</ref> và [[Dadra và Nagar Haveli]]<ref name="dadra">[http://dnh.nic.in/deptdoc/vguide.pdf ] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20121107091953/http://dnh.nic.in/deptdoc/vguide.pdf |date=ngày 7 tháng 11 năm 2012 }}</ref>
|agency=[[Maharashtra Sahitya Parishad]] & một số tổ chức khác
|agency=[[Maharashtra Sahitya Parishad]] & một số tổ chức khác
|iso1=mr
|iso1=mr
Dòng 39: Dòng 39:
}}
}}


'''Marathi''' ({{lang|mr|मराठी}} ''{{lang|mr-Latn|Marāṭhī}}''; {{IPA-mr|məˈɾaʈʰi|lang|MarathiLanguage_pronunciation.ogg}}) là một [[ngữ chi Ấn-Arya|ngôn ngữ Ấn-Arya]] chủ yếu được người [[người Marathi]] ở [[Maharashtra]] nói. Đây là ngôn ngữ chính thức của [[Maharashtra]] và đồng chính thức của [[Goa]], hai bang miền [[Tây Ấn Độ]]. Với 73 triệu người nói vào thời điểm 2007; tiếng Marathi là ngôn ngữ có số người bản ngữ nhiều thứ 19 trên thế giới. Tiếng Marathi là ngôn ngữ đông người nói thứ 4, sau [[tiếng Hindi]], [[tiếng Bengal]] và [[tiếng Telugu]].<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Census_Data_Online/Language/Statement1.htm |title=Abstract of Language Strength in India: 2001 Census |publisher=Censusindia.gov.in |date= |accessdate=2013-05-09 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130210004955/http://censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Census_Data_Online/Language/Statement1.htm |archivedate=10 February 2013 }}</ref> Tiếng Marathi có nền văn học viết vào loại cổ nhất trong các ngôn ngữ Ấn-Arya hiện đại, với lịch sử bắt đầu từ khoảng năm 900.<ref>arts, South Asian." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite.</ref> Hai dạng chính của ngôn ngữ này là tiếng Marathi chuẩn và [[phương ngữ Varhadi]].<ref name=kas>{{cite journal|title=Marathi|journal=London Oriental and African language library|volume=13 |first1=Rameśa|last1= Dhoṅgaḍe|first2=Kashi|last2=Wali|publisher=John Benjamins Publishing Company|year=2009|isbn=9789027238139|pages=101, 139}}</ref> [[Tiếng Koli]] và [[tiếng Konkan Malvan]] là những thứ tiếng đã chịu ảnh hưởng nặng từ tiếng Marathi. Những bằng chứng cổ nhất cho thấy sự tồn tại của tiếng Marathi như một ngôn ngữ riêng biệt có niên đại từ 2.000 năm trước.<ref>{{cite news|title=Marathi may become the sixth classical language|url=http://archive.indianexpress.com/news/marathi-may-become-the-sixth-classical-language/1137485/0|accessdate=25 June 2017|publisher=Indian Express|date=4 July 2013}}</ref><ref>{{cite journal|title=SUBMISSION FOR CLASSICAL STATUS OF MARATHI LANGUAGE|date=November 2013|page=36|url=https://marathibhasha.maharashtra.gov.in/Site/pdf/english/main.pdf|accessdate=25 June 2017|journal=|archive-date=2016-04-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20160411025852/https://marathibhasha.maharashtra.gov.in/Site/pdf/english/main.pdf}}</ref>
'''Marathi''' ({{lang|mr|मराठी}} ''{{lang|mr-Latn|Marāṭhī}}''; {{IPA-mr|məˈɾaʈʰi|lang|MarathiLanguage_pronunciation.ogg}}) là một [[ngữ chi Ấn-Arya|ngôn ngữ Ấn-Arya]] chủ yếu được người [[người Marathi]] ở [[Maharashtra]] nói. Đây là ngôn ngữ chính thức của [[Maharashtra]] và đồng chính thức của [[Goa]], hai bang miền [[Tây Ấn Độ]]. Với 73 triệu người nói vào thời điểm 2007; tiếng Marathi là ngôn ngữ có số người bản ngữ nhiều thứ 19 trên thế giới. Tiếng Marathi là ngôn ngữ đông người nói thứ 4, sau [[tiếng Hindi]], [[tiếng Bengal]] và [[tiếng Telugu]].<ref>{{chú thích web|url=http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Census_Data_Online/Language/Statement1.htm |title=Abstract of Language Strength in India: 2001 Census |publisher=Censusindia.gov.in |date= |access-date = ngày 9 tháng 5 năm 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130210004955/http://censusindia.gov.in/Census_Data_2001/Census_Data_Online/Language/Statement1.htm |archivedate=ngày 10 tháng 2 năm 2013 }}</ref> Tiếng Marathi có nền văn học viết vào loại cổ nhất trong các ngôn ngữ Ấn-Arya hiện đại, với lịch sử bắt đầu từ khoảng năm 900.<ref>arts, South Asian." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite.</ref> Hai dạng chính của ngôn ngữ này là tiếng Marathi chuẩn và [[phương ngữ Varhadi]].<ref name=kas>{{cite journal|title=Marathi|journal=London Oriental and African language library|volume=13 |first1=Rameśa|last1= Dhoṅgaḍe|first2=Kashi|last2=Wali|publisher=John Benjamins Publishing Company|year=2009|isbn=9789027238139|pages=101, 139}}</ref> [[Tiếng Koli]] và [[tiếng Konkan Malvan]] là những thứ tiếng đã chịu ảnh hưởng nặng từ tiếng Marathi. Những bằng chứng cổ nhất cho thấy sự tồn tại của tiếng Marathi như một ngôn ngữ riêng biệt có niên đại từ 2.000 năm trước.<ref>{{chú thích báo|title=Marathi may become the sixth classical language|url=http://archive.indianexpress.com/news/marathi-may-become-the-sixth-classical-language/1137485/0|access-date =ngày 25 tháng 6 năm 2017|publisher=Indian Express|date=ngày 4 tháng 7 năm 2013}}</ref><ref>{{cite journal|title=SUBMISSION FOR CLASSICAL STATUS OF MARATHI LANGUAGE|date=November 2013|page=36|url=https://marathibhasha.maharashtra.gov.in/Site/pdf/english/main.pdf|access-date =ngày 25 tháng 6 năm 2017|journal=|archive-date = ngày 11 tháng 4 năm 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160411025852/https://marathibhasha.maharashtra.gov.in/Site/pdf/english/main.pdf}}</ref>
== Tham khảo ==
== Tham khảo ==
{{tham khảo|colwidth=30em}}
{{tham khảo|colwidth=30em}}

Phiên bản lúc 21:03, ngày 13 tháng 8 năm 2021

Tiếng Marathi
मराठी
Marathi
Từ "Marathi" viết bằng Devanagari
Phát âm[məˈɾaʈʰi]
Sử dụng tạiMaharashtra
Khu vựcMaharashtra, Goa, Karnataka, Madhya Pradesh, Chhattisgarh, Gujarat, Tamil Nadu, Telangana, Andhra Pradesh, Dadra and Nagar Haveli, Daman và Diu. Cộng đồng kiều dân nói tiếng Marathi có mặt ở IsraelMauritius[1]
Tổng số người nói73 triệu (2007)
Dân tộcNgười Marathi
Phân loạiẤn-Âu
Ngôn ngữ tiền thân
Maharashtri Prakrit
  • Tiếng Marathi
Hệ chữ viếtDevanagari (Balbodh)[2]
Hệ chữ nổi Devanagari
Modi (lịch sử/truyền thống)[3]
Địa vị chính thức
Ngôn ngữ chính thức tại
 Ấn Độ - Maharashtra, Goa, Daman và Diu,[4]Dadra và Nagar Haveli[5]
Quy định bởiMaharashtra Sahitya Parishad & một số tổ chức khác
Mã ngôn ngữ
ISO 639-1mr
ISO 639-2mar
ISO 639-3cả hai:
mar – Tiếng Marathi hiện đại
omr – Tiếng Marathi cổ
Glottologmara1378  Tiếng Marathi cổ[6]
oldm1244  Tiếng Marathi cổ[7]
Linguasphere59-AAF-o

Marathi (मराठी Marāṭhī; phát âm địa phương: [məˈɾaʈʰi] ) là một ngôn ngữ Ấn-Arya chủ yếu được người người MarathiMaharashtra nói. Đây là ngôn ngữ chính thức của Maharashtra và đồng chính thức của Goa, hai bang miền Tây Ấn Độ. Với 73 triệu người nói vào thời điểm 2007; tiếng Marathi là ngôn ngữ có số người bản ngữ nhiều thứ 19 trên thế giới. Tiếng Marathi là ngôn ngữ đông người nói thứ 4, sau tiếng Hindi, tiếng Bengaltiếng Telugu.[8] Tiếng Marathi có nền văn học viết vào loại cổ nhất trong các ngôn ngữ Ấn-Arya hiện đại, với lịch sử bắt đầu từ khoảng năm 900.[9] Hai dạng chính của ngôn ngữ này là tiếng Marathi chuẩn và phương ngữ Varhadi.[10] Tiếng Kolitiếng Konkan Malvan là những thứ tiếng đã chịu ảnh hưởng nặng từ tiếng Marathi. Những bằng chứng cổ nhất cho thấy sự tồn tại của tiếng Marathi như một ngôn ngữ riêng biệt có niên đại từ 2.000 năm trước.[11][12]

Tham khảo

  1. ^ http://marathi.com/Marathi. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2014. |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)[liên kết hỏng] Marathi. Truy cập 2013-07-28.
  2. ^ Campbell, George L. (1999). Concise compendium of the world's languages . London: Routledge. ISBN 978-0415160490. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2017.
  3. ^ http://www.unicode.org/L2/L2011/11212r2-n4034-modi.pdf
  4. ^ The Goa, Daman and Diu Official Language Act, 1987 makes Konkani the official language, but provides that Marathi may also be used "for all or any of the official purposes". The Government also has a policy of replying in Marathi to correspondence received in Marathi. Commissioner Linguistic Minorities, [1], pp. para 11.3 Lưu trữ 2009-09-19 tại Wayback Machine
  5. ^ [2] Lưu trữ 2012-11-07 tại Wayback Machine
  6. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Tiếng Marathi cổ”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  7. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Tiếng Marathi cổ”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  8. ^ “Abstract of Language Strength in India: 2001 Census”. Censusindia.gov.in. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 2 năm 2013. Truy cập ngày 9 tháng 5 năm 2013.
  9. ^ arts, South Asian." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite.
  10. ^ Dhoṅgaḍe, Rameśa; Wali, Kashi (2009). “Marathi”. London Oriental and African language library. John Benjamins Publishing Company. 13: 101, 139. ISBN 9789027238139.
  11. ^ “Marathi may become the sixth classical language”. Indian Express. ngày 4 tháng 7 năm 2013. Truy cập ngày 25 tháng 6 năm 2017.
  12. ^ “SUBMISSION FOR CLASSICAL STATUS OF MARATHI LANGUAGE” (PDF). tháng 11 năm 2013: 36. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 11 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 25 tháng 6 năm 2017. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)

Liên kết ngoài