Xem mã nguồn của Ferenc Puskás

{{Tên người Hungary|Họ=Puskás|Tên=Ferenc}}
{{Thông tin tiểu sử bóng đá 2
| image = Ferenc Puskás.jpg
| image_size = 250px
| caption = Puskás trong vai trò huấn luyện viên trưởng [[Panathinaikos]] năm 1971
| fullname = Ferenc Purczeld
| birthdate = {{birth date|1927|4|1|df=y}}
| birthplace = [[Budapest]], [[Hungary]]
| deathdate = {{death date and age|2006|11|17|1927|4|2|df=y}}
| deathplace = [[Budapest]], [[Hungary]]
| position = [[Tiền đạo (bóng đá)|Tiền đạo]]<br>[[Tiền vệ công]]<ref>{{chú thích báo|last=Glanville|first=Brian|url=http://www.guardian.co.uk/football/2006/nov/17/newsstory.sport8|title=Obituary:Ferenc Puskas|work=[[The Guardian]]|location=London|date=ngày 17 tháng 11 năm 2006}}</ref>
| height = {{convert|1,69|m|ftin|abbr=on}}
| years1 = 1943–1949
| years2 = 1949–1955
| years3 = 1957
| years4 = 1958–1966
| clubs1 = [[Kispest A.C.|Kispest]]
| clubs2 = [[Budapest Honvéd FC|Budapest Honvéd]]
| clubs4 = [[Real Madrid CF|Real Madrid]]
| caps1 = 177
| caps2 = 181
| caps3 = 0
| caps4 = 262
| goals1 = 187
| goals2 = 187
| goals3 = 0
| goals4 = 242
| totalcaps = 620
| totalgoals = 616
| nationalyears1 = 1945–1956
| nationalyears2 = 1961–1962
| nationalyears3 = 1971–1980
| nationalteam1 = [[Hungary]]
| nationalteam2 = [[Tây Ban Nha]]
| nationalcaps1 = 84
| nationalgoals1 = 85
| nationalcaps2 = 4
| nationalgoals2 = 0
| manageryears1 = 1967
| manageryears2 = 1968
| manageryears3 = 1968–1969
| manageryears4 = 1970–1974
| manageryears5 = 1975
| manageryears6 = 1975–1976
| manageryears7 = 1976–1977
| manageryears8 = 1978–1979
| manageryears9 = 1979–1982
| manageryears10 = 1985–1986
| manageryears11 = 1986–1989
| manageryears12 = 1989–1992
| manageryears13 = 1993
| managerclubs1 = [[San Francisco Golden Gate Gales]]
| managerclubs2 = [[Vancouver Royals]]
| managerclubs3 = [[Deportivo Alavés|Alavés]]
| managerclubs4 = [[Panathinaikos]]
| managerclubs5 = [[Real Murcia|Murcia]]
| managerclubs6 = [[Colo-Colo]]
| managerclubs7 = [[Đội tuyển bóng đá quốc gia Ả Rập Saudi|Ả Rập Xê Út]]
| managerclubs8 = [[AEK Athens F.C.|AEK Athens]]
| managerclubs9 = [[Al-Masry]]
| managerclubs10 = [[Club Sol de América|Sol de América]]
| managerclubs11 = [[Cerro Porteño]]
| managerclubs12 = [[South Melbourne Hellas]]
| managerclubs13 = [[Hungary]]
| medaltemplates = {{MedalCountry|{{HUN}}}}
{{MedalSport|[[Bóng đá]] nam}}
{{MedalCompetition|[[Thế vận hội mùa hè|Olympic Games]]}}
{{MedalGold|[[Thế vận hội Mùa hè 1952|Helsinki 1952]]|[[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1952|Đồng đội]]}}
{{MedalCompetition|[[FIFA World Cup|World Cup]]}}
{{Medal|RU|[[World Cup 1954|Thụy Sĩ 1954]]|[[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hungary|Đội bóng]]}}
}}
'''Ferenc Puskás''' ([[tiếng Hungary]]: '''Puskás Ferenc''', [[2 tháng 4]] năm [[1927]] – [[17 tháng 11]] năm [[2006]]), tên khai sinh là '''Purczeld Ferenc''', là một cố cầu thủ và huấn luyện viên bóng đá người [[Hungary]]. Với biệt danh "Thiếu tá siêu tốc" hay "Thiên Nga trắng", ông là cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử bóng đá Hungary, và là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại, xếp thứ 7 trong [[World Soccer#Danh sách cầu thủ|Danh sách 100 cầu thủ hay nhất thế giới thế kỷ 20 của World Soccer]]; ông đã ghi được 84 bàn thắng trong 85 [[trận đấu quốc tế]] cho [[đội tuyển bóng đá quốc gia Hungary]] cùng với 4 trận dưới màu áo [[đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha]] (không có bàn thắng) và 511 bàn thắng trong 533 trận đấu trong các giải vô địch Hungary và Tây Ban Nha. Mặc dù không có được những yếu tố cần thiết mà một tiền đạo điển hình cần có như [[chiều cao]], khả năng tranh bóng trên không,... Nhưng bù lại, Puskas lại sở hữu một chiếc chân trái vô cùng khéo léo, cùng tốc độ của một chiếc phi cơ. Ông đã ghi tổng cộng 85 bàn thắng trong 84 lần khoác áo ĐTQG Hungary. Kỷ lục ấy được Puskas giữ suốt thế kỷ trước và chỉ bị phá vỡ bởi tiền đạo người Iran - Ali Daei vào năm 2003 (cầu thủ này đã ghi được 109 bàn thắng cho ĐTQG, nhưng cựu cầu thủ của Bayern Munich phải mất đến 149 trận đấu).Khi nói về thành công của cá nhân, Puskas đã rất khiêm tốn khi cho rằng chính những đồng đội của ông mới là "ngọn nguồn" giúp ông được vinh danh trong lịch sử bóng đá. Quả thực, thế hệ vàng của Hungary đã sản sinh ra những cá nhân tài năng như Zoltán Czibor, József Bozsik, Sandor Kocsis và Nándor Hidegkuti. Đặc biệt, khi hầu hết các đội bóng bấy giờ còn chơi khá hoang dại, với sơ đồ chiến thuật gồm hầu hết là tiền đạo, thì Hungary đã biết áp dụng phong cách khoa học vào lối chơi.

==Cuộc đời và sự nghiệp==
Ferenc Puskás sinh tại thành phố [[Budapest]], thủ đô Hungary. Năm [[1939]], ông gia nhập câu lạc bộ bóng đá [[Kispest Honvéd FC|Kispest Honvéd]]. Sau đó, ông tham gia đội tuyển bóng đá quốc gia Hungary và đạt rất nhiều thành công. Đội tuyển Hungary thời đó được coi là Đội tuyển Vàng của bóng đá Hungary với huy chương vàng [[Thế vận hội Mùa hè 1952]], huy chương bạc [[giải vô địch bóng đá thế giới 1954]] và là đội bóng đầu tiên đánh bại [[đội tuyển bóng đá quốc gia Anh]] ngay tại [[Sân vận động Wembley (1923)|sân vận động Wembley]] với tỷ số 6–3.

Năm [[1956]], ông sang [[Tây Ban Nha]] chơi cho [[R.C.D. Espanyol de Barcelona|R.C.D. Espanyol]], sau đó chuyển sang [[Real Madrid CF|Real Madrid]] cho đến khi ông từ giã sự nghiệp cầu thủ vào năm [[1967]]. Trong 11 năm thi đấu cho Real Madrid, ông đã ghi tổng cộng 512 bàn thắng trong 528 trận, 3 lần vô địch [[cúp các đội vô địch bóng đá quốc gia châu Âu|cúp C1 châu Âu]]..., trở thành một trong những cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử câu lạc bộ. Đến năm [[1961]], Puskás nhập quốc tịch Tây Ban Nha và thi đấu cho đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha.

Sau khi giã từ sự nghiệp vào năm 1967, ông trở thành huấn luyện viên của nhiều câu lạc bộ bóng đá trong đó có cả [[đội tuyển bóng đá quốc gia Ả Rập Xê út]] và Đội tuyển bóng đá quốc gia Hungary.

Ngày [[17 tháng 11]] năm [[2006]], ông mất do [[bệnh viêm phổi]] tại Budapest, thọ 79 tuổi. Để tưởng nhớ ông, FIFA đã lấy tên Puskas làm phần thưởng vinh danh bàn thắng đẹp nhất trong năm. Cristiano Ronaldo là cầu thủ đầu tiên nhận danh hiệu này năm 2009.

==Thống kê sự nghiệp==
===Câu lạc bộ===
Nguồn:<ref>{{trích dẫn web|title=Ferenc Puskás – Hồ sơ người chơi ARFTS|url=http://arfts.com/paginas/profile/players/fpuskas|ngày truy cập=20 tháng 12 năm 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20171222053854/http://arfts.com/paginas/profile/players/fpuskas|archive-date=2017-12-22|url-status=dead}}</ref>
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|-
! rowspan="2" | Câu lạc bộ
! rowspan="2" | Mùa
! colspan="3" | liên đoàn
! colspan="2" | cúp quốc gia
! colspan="2" | lục địa
! colspan="2" | Tổng cộng
|-
! Phân công
! Ứng dụng!! bàn thắng
! Ứng dụng!! bàn thắng
! Ứng dụng!! bàn thắng
! Ứng dụng!! bàn thắng
|-
| rowspan="17" |[[Budapest Honvéd FC|Kispest/Budapesti<br />Honvéd SE]]
|[[Nemzeti Bajnokság I 1943-44|1943–44]]||[[Nemzeti Bajnokság I]]||18||7||-||-||-||-||18||7
|-
|1944–45
|Nemzeti Bajnokság I||2||1||-||-||-||-||2||1
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1944|1944]]
|Nemzeti Bajnokság I||11||6||-||-||-||-||11||6
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1945|1945]]
|Nemzeti Bajnokság I||20||10||-||-||-||-||20||10
|-
|[[Nemzeti Bajnokság I 1945-46|1945–46]]
|Nemzeti Bajnokság I||34||36||-||-||-||-||34||36
|-
|[[Nemzeti Bajnokság I 1946-47|1946–47]]
|Nemzeti Bajnokság I||29||32||-||-||-||-||29||32
|-
|[[Nemzeti Bajnokság I 1947-48|1947–48]]
|Nemzeti Bajnokság I||31||50||-||-||-||-||31||50
|-
|[[Nemzeti Bajnokság I 1948-49|1948–49]]
|Nemzeti Bajnokság I||28||46||-||-||-||-||28||46
|-
|[[Nemzeti Bajnokság I 1949-50|1949–50]]||Nemzeti Bajnokság I||30||31||-||-||-||-||30||31
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1950|1950]]
|Nemzeti Bajnokság I||15||25||-||-||-||-||15||25
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1951|1951]]
|Nemzeti Bajnokság I||21||21||2||4||-||-||23||25
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1952|1952]]
|Nemzeti Bajnokság I||26||22||-||-||-||-||26||22
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1953|1953]]
|Nemzeti Bajnokság I||26||27||3||12||-||-||29||39
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1954|1954]]
|Nemzeti Bajnokság I||20||21||-||-||-||-||20||21
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1955|1955]]
|Nemzeti Bajnokság I||26||18||6||4||4||4||36||25
|-
|[[Nemzeti Bajnoksag I 1956|1956]]
|Nemzeti Bajnokság I||13||5||-||-||2||1||15||6
|-
! colspan="2" |Tổng cộng
! 350
!358
! 11
!20
! 6
!5
! 367
!383
|-
| rowspan="9" |[[Real Madrid C.F.|Real Madrid]]
|[[La Liga 1958–59|1958–59]]||[[La Liga]]||24||21||5||2||5||2||34||25
|-
|[[1959–60 La Liga|1959–60]]
|La Liga||24||25||5||10||7||12||36||47
|-
|[[La Liga 1960–61|1960–61]]
|La Liga||28||28||9||14||4||2||41||44
|-
|[[1961–62 La Liga|1961–62]]
|La Liga||23||20||8||13||9||7||40||40
|-
|[[1962–63 La Liga|1962–63]]
|La Liga||30||26||7||5||2||0||39||31
|-
|[[La Liga 1963–64|1963–64]]
|La Liga||25||21||0||0||8||7||33||28
|-
|[[La Liga 1964–65|1964–65]]
|La Liga||18||11||4||4||3||2||25||17
|-
|[[1965–66 La Liga|1965–66]]
|La Liga||8||4||3||1||3||5||14||10
|-
! colspan="2" |Tổng cộng
!180||156||41||49||41||37||262||242
|-
! colspan="3" |Tổng Sự nghiệp
!530||514||52||69||47||42||629||625
|}

===Quốc tế===
{{chính|Danh sách bàn thắng quốc tế do Ferenc Puskás ghi}}
'''Số lần ra sân và bàn thắng theo đội tuyển quốc gia và năm'''<ref name="Puskás">[https://web.archive.org/web/20150910061201/http://www.fifa.com/fifa-tournaments /players-coaches/people=174886/profile.html The Galloping Major]. [[FIFA]].com</ref><ref>{{NFT player|id=21029|name=Ferenc Puskás}}</ref><ref name="rsssf.com">{{cite web|url= https://www.rsssf.org/miscellaneous/puskas-intlg.html|title=Ferenc Puskás – Bàn thắng trong các trận đấu Quốc tế|publisher=Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation}}</ref>
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
!Đội tuyển quốc gia
!Năm!!Ứng dụng!!Mục tiêu
|-
|-
| rowspan="13" |[[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hungary|Hungary]]
|1945||2||3
|-
|1946||3||3
|-
|1947||5||5
|-
|1948||6||7
|-
|1949||8||11
|-
|1950||6||12
|-
|1951||3||4
|-
|1952||12||10
|-
|1953||7||6
|-
|1954||11||8
|-
|1955||12||10
|-
|1956||9||4
|-
!Tổng||85||84
|-
| rowspan="3" |[[Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha|Tây Ban Nha]]
|1961
|1
|0
|-
|1962
|3
|0
|-
!Tổng cộng
!4
!0
|-
| rowspan="2" |[[Đội bóng đá tự trị Madrid|Madrid]]
|1963
|1
|2
|-
!Tổng cộng
!1
!2
|-
! colspan="2" |Toàn bộ sự nghiệp
!90
!86
|}
===Quốc tế===
{{chính|Danh sách bàn thắng quốc tế do Ferenc Puskás ghi}}
'''Số lần ra sân và bàn thắng theo đội tuyển quốc gia và năm'''<ref name="Puskás"/><ref>{{NFT player|id=21029|name=Ferenc Puskás}}</ref><ref name="rsssf.com"/>
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
!Đội tuyển quốc gia
!Năm!!Ứng dụng!!Mục tiêu
|-
|-
| rowspan="13" |[[Đội tuyển bóng đá quốc gia Hungary|Hungary]]
|1945||2||3
|-
|1946||3||3
|-
|1947||5||5
|-
|1948||6||7
|-
|1949||8||11
|-
|1950||6||12
|-
|1951||3||4
|-
|1952||12||10
|-
|1953||7||6
|-
|1954||11||8
|-
|1955||12||10
|-
|1956||9||4
|-
!Tổng||85||84
|-
| rowspan="3" |[[Đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha|Tây Ban Nha]]
|1961
|1
|0
|-
|1962
|3
|0
|-
!Tổng cộng
!4
!0
|-
| rowspan="2" |[[Đội bóng đá tự trị Madrid|Madrid]]
|1963
|1
|2
|-
!Tổng cộng
!1
!2
|-
! colspan="2" |Toàn bộ sự nghiệp
!90
!86
|}

==Danh hiệu==
'''Budapest Honvéd''
* [[Nemzeti Bajnokság I]]: [[1949–50 Nemzeti Bajnokság I|1949–50]], [[1950 Nemzeti Bajnokság I|1950]], [[1952 Nemzeti Bajnokság I|1952]], [[1954 Nemzeti Bajnokság I|1954]], [[1955 Nemzeti Bajnokság I|1955]]

'''Real Madrid'''
* [[La Liga]]: [[1960–61 La Liga|1960–61]], [[1961–62 La Liga|1961–62]], [[1962–63 La Liga|1962–63]], [[1963–64 La Liga|1963–64]], [[1964–65 La Liga|1964–65]]
* [[Copa del Rey|Copa del Generalísimo]]: [[1961–62 Copa del Generalísimo|1961–62]]
* [[UEFA Champions League|Cup châu Âu]]: [[1958–59 European Cup|1958–59]], [[1959–60 European Cup|1959–60]], [[1965–66 European Cup|1965– 66]]
* [[Cúp Liên lục địa (bóng đá)|Cúp Liên lục địa]]: [[Cúp Liên lục địa 1960|1960]]

'''Hungary'''
* [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè#Kết quả|Thế vận hội Mùa hè]]: [[Bóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 1952|1952]]
* [[Cúp quốc tế Trung Âu]]: [[Cúp quốc tế Trung Âu 1948–53|1948–53]]; á quân: [[Cúp quốc tế Trung Âu 1955–60|1955–60]]
* [[Cúp Balkan]]: [[Cúp Balkan 1947|1947]]
* [[Giải vô địch bóng đá thế giới]] á quân: [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1954|1954]]

'''Cá nhân'''
* [[Quả bóng vàng]] Giải bạc: [[Quả bóng vàng 1960|1960]]<ref>{{cite web|url=https://www.rsssf.org/miscellaneous/europa-poy.html

1963<ref>[http://beyondthelastman.com/2013/04/29/eric-battys-world-xis-the-sixties/ "ERIC BATTY's WORLD XI – THE SIXTIES"] Truy cập ngày 26 tháng 11 năm 2015</ref>
* [[Giải vô địch bóng đá thế giới 1954]]: [[Giải thưởng FIFA World Cup#Quả bóng vàng|Quả bóng vàng]]
* Giải vô địch bóng đá thế giới 1954: [[Giải thưởng FIFA World Cup#Đội hình toàn sao|Đội hình toàn sao]]
* Cầu thủ châu Âu của thế kỷ 20 – [[L'Equipe]]
* Cầu thủ Hungary của thế kỷ 20 – [[Liên đoàn thống kê và lịch sử bóng đá quốc tế|IFFHS]]<ref name="RSSSF">[https://www.rsssf.org/miscellaneous/iffhs-century.html Thế kỷ của IFFHS Bầu cử]</ref>
* Cầu thủ ghi bàn hàng đầu của bóng đá thế kỷ 20 – IFFHS
* Thành viên của [[FIFA 100]]
*[[UEFA Jubilee Awards|Cầu thủ vàng UEFA]]: Cầu thủ bóng đá Hungary vĩ đại nhất trong 50 năm qua
* Người đầu tiên được giới thiệu vào Goal Hall of Fame 2014
* Top 10 Cầu thủ vĩ đại nhất thế kỷ 20 (#7) – Tạp chí World Soccer
* Top 10 cầu thủ xuất sắc nhất thế giới thế kỷ 20 (#6) – IFFHS<ref name="RSSSF"/>
* Top 10 cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu thế kỷ 20 (#4) – IFFHS<ref name="RSSSF"/>
* [[Chân vàng]]: 2006 (với tư cách là [[Chân vàng#Award legends|legend]])<ref>{{cite web |url=http://www.goldenfoot.com/legends.php?l=%20vi |title=Legends |publisher=Golden Foot |ngày truy cập=23 tháng 9 năm 2015 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150925120930/http://www.goldenfoot/ |archive-date=2015-09-25 }}</ref>
* [[Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới của IFFHS#Men Legends|IFFHS Legends]]<ref>{{cite web|url=http://iffhs.de/iffhs-has-announced-the-48-football-legend-players/| title=IFFHS công bố 48 cầu thủ huyền thoại bóng đá|publisher=IFFHS|date=25 tháng 1 năm 2016|ngày truy cập=14 tháng 9 năm 2016}}</ref>
* [[Đội IFFHS Thế giới#Đội Nam của Thế kỷ (1901–2000)|Đội Nam của Thế kỷ IFFHS (1901–2000)]]<ref>{{cite web|url=https://www.iffhs.com /posts/1060/|title=IFFHS ĐỘI TUYỂN NAM GIỚI THẾ KỶ XX (1901-2000)|publisher=IFFHS|date=21 tháng 4 năm 2021|ngày truy cập=16 tháng 2 năm 2022}}</ref>
== Hình ảnh ==
[[File:1961–62_European_Cup_-_Juventus_v_Real_Madrid_-_Puskás,_Gento_and_Araquistáin.jpg|400x233px]]
<gallery>
File:Puskas Top scorer of 20th century.JPG
File:Ferenc Puskas player licence.jpg
</gallery>
<gallery>
File:Stadion Puskas Ferenc.jpg|Sân vận động mang tên Puskas Ferenc ở Budapest, Hungary.
File:Puskas ferenc stadion panorama.jpg
</gallery>

{{thể loại Commons|Ferenc Puskas}}
==Tham khảo==
{{Tham khảo}}

==Liên kết ngoài==
{{Quả bóng vàng giải vô địch bóng đá thế giới}}
{{FIFA_100}}
{{Vua phá lưới UEFA Champions League}}
{{Thời gian sống|sinh=1927|mất=2006}}

{{Sơ khai bóng đá}}

{{DEFAULTSORT:Puskás, Ferenc}}
[[Thể loại:Mất năm 2006]]
[[Thể loại:FIFA 100]]
[[Thể loại:Cầu thủ vàng UEFA]]
[[Thể loại:Cầu thủ bóng đá nam Hungary]]
[[Thể loại:Cầu thủ đội tuyển bóng đá quốc gia Hungary]]
[[Thể loại:Cầu thủ bóng đá nam Tây Ban Nha]]
[[Thể loại:Cầu thủ bóng đá Real Madrid]]
[[Thể loại:Cầu thủ bóng đá Budapest Honvéd FC]]
[[Thể loại:Cầu thủ bóng đá RCD Espanyol]]
[[Thể loại:Huấn luyện viên bóng đá Hungary]]
[[Thể loại:Huấn luyện viên bóng đá Deportivo Alavés]]
[[Thể loại:Huấn luyện viên bóng đá Panathinaikos]]
[[Thể loại:Huấn luyện viên bóng đá AEK Athens FC]]
[[Thể loại:Huấn luyện viên bóng đá Tây Ban Nha]]
[[Thể loại:Cầu thủ đội tuyển bóng đá quốc gia Tây Ban Nha]]
[[Thể loại:Tiền đạo bóng đá nam]]
[[Thể loại:Huy chương bóng đá Thế vận hội]]
[[Thể loại:Cầu thủ Giải vô địch bóng đá thế giới 1962]]
[[Thể loại:Cầu thủ Giải vô địch bóng đá thế giới 1954]]