Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nguyễn Khánh”
n Robot: Sửa đổi hướng |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
| Dòng 3: | Dòng 3: | ||
{{Tiểu sử quân nhân |
{{Tiểu sử quân nhân |
||
|tên= Nguyễn Khánh |
|tên= Nguyễn Khánh |
||
|ngày sinh= |
|ngày sinh = 08 tháng 11, 1927 |
||
|ngày mất= |
|ngày mất = 11 tháng 1, 2013 ( 85 tuổi ) |
||
|hình= [[Tập tin:General Nguyen Khanh.JPG|250px]] |
|hình= [[Tập tin:General Nguyen Khanh.JPG|250px]] |
||
|chú thích hình= Hình cựu tướng Nguyễn Khánh năm 2000 |
|chú thích hình = Hình cựu tướng Nguyễn Khánh năm 2000 |
||
|quốc tịch= |
|quốc tịch = |
||
|biệt danh= |
|biệt danh = |
||
|nơi sinh= [[Trà Vinh]], Việt Nam |
|nơi sinh = [[Trà Vinh]], Việt Nam |
||
|nơi mất= [[San Jose, California|San Jose]], [[California]] - [[Hoa Kỳ]] |
|nơi mất = [[San Jose, California|San Jose]], [[California]] - [[Hoa Kỳ]] |
||
|thuộc= [[Tập tin:Flag of the South Vietnamese Army.jpg|22px]] [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] |
|thuộc = [[Tập tin:Flag of the South Vietnamese Army.jpg|22px]] [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] |
||
|năm phục vụ= 1950-1965 |
|năm phục vụ = 1950-1965 |
||
|cấp bậc= [[Tập tin:US-O10 insignia.svg|30px]] [[Đại tướng]] |
|cấp bậc = [[Tập tin:US-O10 insignia.svg|30px]] [[Đại tướng]] |
||
|đơn vị= |
|đơn vị = |
||
|chỉ huy= [[Tập tin:Flag of France.svg|22px]] [[Quân đội Pháp]]<br>[[Tập tin:Flag of the South Vietnamese Army.jpg|22px]] [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] |
|chỉ huy = [[Tập tin:Flag of France.svg|22px]] [[Quân đội Pháp]]<br>[[Tập tin:Flag of the South Vietnamese Army.jpg|22px]] [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] |
||
|tham chiến= |
|tham chiến = |
||
|khen thưởng= |
|khen thưởng = |
||
|công việc khác= Tổng tư lệnh<br>Tổng tham mưu trưởng [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]]<br>Quốc trưởng<br>Thủ tướng [[Việt Nam Cộng hòa]]}} |
|công việc khác = Tổng tư lệnh<br>Tổng tham mưu trưởng [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]]<br>Quốc trưởng<br>Thủ tướng [[Việt Nam Cộng hòa]]}} |
||
'''Nguyễn Khánh''' ([[8 tháng 11|08 tháng 11]] năm [[1927]] – [[11 tháng 1]] năm [[2013]]) là một cựu tướng lĩnh và cựu chính khách [[Việt Nam Cộng hòa]]. Ông từng giữ chức [[Nguyên thủ quốc gia|Quốc trưởng]] và [[Thủ tướng]] của [[Việt Nam Cộng hòa]], cũng như đã từng là [[Đại tướng]], [[Tổng tư lệnh]] và [[Tổng tham mưu trưởng]] của [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] trong giai đoạn [[1964]]-[[1965]]. Ông được xem là người nắm giữ nhiều quyền lực tối cao nhất trong lịch sử 20 năm tồn tại của Việt Nam Cộng hòa.<ref>[http://www.vnmedia.vn/NewsDetail.asp?Catid=11&NewsId=101810/ Đôi nét Nguyễn Khánh (theo Vnmedia)]</ref> Nguyễn Khánh qua đời tại nhà thương Kaiser ở T.P San Jose, bang California, Hoa Kỳ vào lúc 4 giờ 57 sáng (giờ địa phương) ngày 11 tháng 01, năm 2013.<ref>[http://www.vietvungvinh.com/2013/index.php?option=com_content&view=article&id=2641:dai-tuong-nguyen-khanh-qua-doi-tai-san-jose&catid=55:vietnam-hai-ngoai&Itemid=76 / Cựu Ðại Tướng Nguyễn Khánh từ trần, thọ 86 tuổi (VietVungVinh)]</ref> |
'''Nguyễn Khánh''' ([[8 tháng 11|08 tháng 11]] năm [[1927]] – [[11 tháng 1]] năm [[2013]]) là một cựu tướng lĩnh và cựu chính khách [[Việt Nam Cộng hòa]]. Ông từng giữ chức [[Nguyên thủ quốc gia|Quốc trưởng]] và [[Thủ tướng]] của [[Việt Nam Cộng hòa]], cũng như đã từng là [[Đại tướng]], [[Tổng tư lệnh]] và [[Tổng tham mưu trưởng]] của [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] trong giai đoạn [[1964]]-[[1965]]. Ông được xem là người nắm giữ nhiều quyền lực tối cao nhất trong lịch sử 20 năm tồn tại của Việt Nam Cộng hòa.<ref>[http://www.vnmedia.vn/NewsDetail.asp?Catid=11&NewsId=101810/ Đôi nét Nguyễn Khánh (theo Vnmedia)]</ref> Nguyễn Khánh qua đời tại nhà thương Kaiser ở T.P San Jose, bang California, Hoa Kỳ vào lúc 4 giờ 57 sáng (giờ địa phương) ngày 11 tháng 01, năm 2013.<ref>[http://www.vietvungvinh.com/2013/index.php?option=com_content&view=article&id=2641:dai-tuong-nguyen-khanh-qua-doi-tai-san-jose&catid=55:vietnam-hai-ngoai&Itemid=76 / Cựu Ðại Tướng Nguyễn Khánh từ trần, thọ 86 tuổi (VietVungVinh)]</ref> |
||
Phiên bản lúc 12:27, ngày 25 tháng 2 năm 2013
 | Bài viết này đang được sửa đổi liên tục vì chủ thể bài viết vừa mới qua đời. Thông tin về nguyên nhân qua đời và các sự kiện xung quanh nó có thể thay đổi nhanh chóng khi có thêm nhiều sự việc, thông tin mới được công bố. Các tin tức ban đầu có thể không đáng tin cậy, và các bản cập nhật cuối cùng của bài viết này có thể không phản ánh những thông tin mới nhất. |
Nguyễn Khánh | |
|---|---|
| Tập tin:General Nguyen Khanh.JPG Hình cựu tướng Nguyễn Khánh năm 2000 | |
| Sinh | 08 tháng 11, 1927 Trà Vinh, Việt Nam |
| Mất | 11 tháng 1, 2013 ( 85 tuổi ) San Jose, California - Hoa Kỳ |
| Thuộc |  Quân lực Việt Nam Cộng hòa |
| Năm tại ngũ | 1950-1965 |
| Quân hàm |  Đại tướng |
| Chỉ huy |  Quân đội Pháp Quân lực Việt Nam Cộng hòa |
| Công việc khác | Tổng tư lệnh Tổng tham mưu trưởng Quân lực Việt Nam Cộng hòa Quốc trưởng Thủ tướng Việt Nam Cộng hòa |
Nguyễn Khánh (08 tháng 11 năm 1927 – 11 tháng 1 năm 2013) là một cựu tướng lĩnh và cựu chính khách Việt Nam Cộng hòa. Ông từng giữ chức Quốc trưởng và Thủ tướng của Việt Nam Cộng hòa, cũng như đã từng là Đại tướng, Tổng tư lệnh và Tổng tham mưu trưởng của Quân lực Việt Nam Cộng hòa trong giai đoạn 1964-1965. Ông được xem là người nắm giữ nhiều quyền lực tối cao nhất trong lịch sử 20 năm tồn tại của Việt Nam Cộng hòa.[1] Nguyễn Khánh qua đời tại nhà thương Kaiser ở T.P San Jose, bang California, Hoa Kỳ vào lúc 4 giờ 57 sáng (giờ địa phương) ngày 11 tháng 01, năm 2013.[2]
Con đường binh nghiệp
Ông sinh ngày 08 tháng 11 năm 1927 tại tỉnh Trà Vinh, con của ông Nguyễn Bửu - một địa chủ lớn.[cần dẫn nguồn] Thời trẻ, ông có tham gia Việt Minh một thời gian ngắn (15 tháng) rồi trở về học Trường võ bị liên quân Đà Lạt, sau đó, ông được đưa sang Pháp tu nghiệp ở Trường quân sự Saint Saumur. Thời gian này, ông lấy tên là Raymond Khánh hoặc Nicolas Turner Khánh.[cần dẫn nguồn]
Sau khi tốt nghiệp Saint Saumur và trường Võ bị Viễn Đông (Đà Lạt), ông tham gia Quân đội Quốc gia Việt Nam và được thăng chức khá nhanh. Từ 1949-52, ông là một thiếu úy, chỉ huy đơn vị lính dù đầu tiên trong Quân đội quốc gia Việt Nam sau khi được gửi sang Pháp đào tạo. Ông sau đó đã được thăng cấp bậc và chỉ huy đầu tiên lính dù Việt Nam, tham gia trong trận Hòa Bình ở miền Bắc Việt Nam dưới sự chỉ huy của tướng Jean de Lattre de Tassigny.
Sau khi Thủ tướng Ngô Đình Diệm lên nắm quyền, ông ủng hộ chính phủ và tham gia chiến dịch Hoàng Diệu tiễu trừ lực lượng Bình Xuyên trong chức vụ Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng chiến dịch với hàm Trung tá (tháng 9 năm 1955). Sau chiến dịch này, ông được thăng hàm Đại tá.
Sau khi Quân lực Việt Nam Cộng hòa được thành lập, ông lần lượt giữ các chức vụ quan trọng như: Tư lệnh Sư đoàn 1 Bộ binh (1956-1957), Tư lệnh Miền Hậu Giang gồm các tỉnh Kiến Hòa, Mỹ Tho, Vĩnh Long (1957-1958), Tư lệnh Phân khu Miền Tây gồm các tỉnh từ Long An đến Cà Mau (1958-1959), Tổng thư ký Bộ Quốc phòng (1959-1960).
Ngày 11 tháng 11 năm 1960, Đại tá Nguyễn Chánh Thi thực hiện cuộc đảo chính chống chính phủ. Ông đã tổ chức phản công bảo vệ Tổng thống Ngô Đình Diệm và làm thất bại cuộc đảo chính. Do công lao này, ông được thăng hàm Thiếu tướng và giữ chức Tham mưu trưởng Liên quân (từ tháng 11 năm 1960 đến tháng 12 năm 1962). Đến đầu năm 1963, ông giữ chức vụ Tư lệnh Quân đoàn II.
Đỉnh cao quyền lực
Khi cuộc đảo chính ngày 1 tháng 11 năm 1963 nổ ra, tướng Khánh đã án binh bất động, không tỏ rõ thái độ. Khi đảo chính thành công, ông tuyên bố ủng hộ Hội đồng quân nhân cách mạng làm đảo chính lật đổ chính quyền. Do đó, ông được Hội đồng Quân nhân Cách mạng thăng cấp Trung tướng.
Nhưng chỉ sau đó 3 tháng, ngày 30 tháng 1 năm 1964, được sự ủng hộ của Mỹ và "nhóm các tướng trẻ", tướng Khánh đã thực hiện cuộc "chỉnh lý" cướp quyền, truất phế các tướng lĩnh chủ chốt của cuộc đảo chính là Dương Văn Minh, Trần Văn Đôn, Lê Văn Kim, Mai Hữu Xuân. Ông tự xưng là chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng kiêm Tổng tư lệnh quân đội. Ngày 28 tháng 2 năm 1964, ông phế truất chính phủ Nguyễn Ngọc Thơ và lên làm thủ tướng. Ngày 16 tháng 8 năm 1964, ông ban hành "Hiến chương Vũng Tàu", theo đó ông là Chủ tịch Hội đồng Quân nhân Cách mạng, kiêm Quốc trưởng, kiêm Thủ tướng của Việt Nam Cộng hòa, cũng như là Tổng tư lệnh, kiêm Tổng tham mưu trưởng của Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Uy quyền của ông lên đến mức tột đỉnh.
Tuy nhiên, tướng Khánh đã vấp sự phản đối quyết liệt của các đảng phái và quần chúng. Các cuộc biểu tình chống tướng Khánh nổ ra khắp nơi. Ngày 25 tháng 8 năm 1964, hàng chục ngàn người kéo đến nơi tướng Khánh làm việc, hô "Đả đảo Nguyễn Khánh!". Tướng Khánh buộc phải ra gặp đoàn biểu tình và cũng hô "đả đảo". Trước áp lực dư luận, tướng Khánh phải tuyên bố hủy bỏ "Hiến chương Vũng Tàu" và thành lập cơ chế "Tam đầu chế" (còn gọi là Ủy ban Lãnh đạo Quốc gia) để chia quyền bớt cho các tướng Dương Văn Minh và Trần Thiện Khiêm. Tháng 9, vai trò Quốc trưởng được giao cho tướng Dương Văn Minh. Ngày 26 tháng 10, Thượng hội đồng Quốc gia được triệu tập và bầu kỹ sư Phan Khắc Sửu là Quốc trưởng. Quốc trưởng cũng đã chỉ định ông Trần Văn Hương làm Thủ tướng. Cũng trong tháng này, tướng Khánh cũng được Quốc trưởng phong hàm Đại tướng cùng với tướng Dương Văn Minh.
Tình hình miền Nam dưới sự quản lý của tướng Khánh ngày càng loạn lạc: giai đoạn tướng Khánh nắm quyền là giai đoạn nổ ra nhiều cuộc đảo chính nhất. Ngày 13 tháng 9 năm 1964, các tướng Dương Văn Đức, Lâm Văn Phát kéo quân về Sài Gòn thị uy với tướng Khánh. Ngày 19 tháng 2 năm 1965, cuộc đảo chính do tướng Lâm Văn Phát và Đại tá Phạm Ngọc Thảo cầm đầu, suýt bắt được tướng Khánh. Nhờ sự ủng hộ của nhóm các tướng trẻ, tướng Khánh mới giữ được được tình hình.
Do chủ trương đưa quân Mỹ vào tham chiến ở Việt Nam và lời tuyên bố "Quân đội là cha quốc gia!", uy tín của tướng Khánh càng lúc càng xuống thấp và ngày càng mất lòng dân. Nhóm các tướng trẻ, do đó, thống nhất truất phế tướng Khánh. Ngày 25 tháng 2 năm 1965, tướng Nguyễn Khánh phải nhận chức đại sứ lưu động ở nước ngoài. Trước khi đi, ông còn nắm theo một miếng đất và tuyên bố: "Tôi có mang theo nắm đất quê hương, một ngày nào đó nhất định sẽ trở về". Tuy nhiên, lời tuyên bố này đến khi tướng Khánh qua đời vẫn không thể thực hiện được.
Cuộc sống lưu vong
Trong phim tài liệu "Heart & Mind" của đạo diễn Peter Davis do đài BBC Anh quốc sản xuất năm 1974 và đoạt giải Oscar cho phim tài liệu hay nhất năm 1975, Nguyễn Khánh cho biết chính Đại tướng Maxwell D. Taylor của Mỹ đã đích thân ra lệnh cho ông ta phải rời khỏi Việt Nam. Thậm chí, Nguyễn Khánh còn lén ghi âm lại lệnh "lưu đày không chính thức" này của Taylor.
Sau khi rời Việt Nam, tướng Khánh ở Mỹ một thời gian ngắn. Từ năm 1966, ông sang Pháp bằng trợ cấp dành cho những người từng phục vụ quân đội Pháp ở Đông Dương. Sau năm 1975, ông định cư tại Mỹ.
Ngày 2 tháng 1 năm 2005, tại Đại Hội quốc dân lần 2 (California, Mỹ), cựu tướng Nguyễn Khánh được bầu làm Quốc trưởng của Chính Phủ Lâm Thời Việt Nam Tự Do ở tuổi gần 80.
Trong cuộc họp báo ngày 17 tháng 8 năm 2008 tại thành phố Garden Grove (Nam California, Mỹ), với danh nghĩa Quốc trưởng Chính Phủ Việt Nam Tự Do, Nguyễn Khánh tuyên bố "sẽ tự giải tán Chính Phủ ngay khi một Liên Minh Dân Tộc, với sứ mạng bảo vệ chủ quyền đất nước, giành lại tự do, dân chủ cho nhân dân Việt Nam được thành lập".[3]
Những nhận xét
Về đời tư, ông được xem là người con có hiếu nghĩa. Do mẹ ruột mất sớm, ông được sự chăm sóc bởi người mẹ kế là nghệ sĩ Phùng Há và chịu nhiều ảnh hưởng của bà. Sau năm 1975, ông nhiều lần thể hiện ước nguyện được trở về Việt Nam để phụng dưỡng bà nhưng chính quyền Việt Nam nhiều lần khuất từ do lo sợ về các lịch sử chính trị của ông.[4]
Xem thêm
Chú thích
- ^ Đôi nét Nguyễn Khánh (theo Vnmedia)
- ^ / Cựu Ðại Tướng Nguyễn Khánh từ trần, thọ 86 tuổi (VietVungVinh)
- ^ "Chính Phủ Việt Nam Tự Do sẽ tự giải tán để vận động Liên Minh Dân Tộc cứu nguy Đất Nước" - Dantoc.net
- ^ “Cựu Tướng Nguyễn Khánh Từ Trần Tại California”. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2013.