Gia tộc Nhật Bản

Đây là một danh sách các gia tộc của Nhật Bản. Các gia tộc cổ đại (gozoku) đề cập đến trong Nihonshoki và Kojiki bị mất quyền lực chính trị của họ vào trước thời kì Heian. Trong thời kỳ Heian, các đại gia tộc như gia tộc Minamoto, gia tộc Taira, và gia tộc Fujiwara thuộc dòng dõi Hoàng tộc đã thay nhau thống trị nền chính trị Nhật Bản thời bấy giờ. Thay cho gozoku, tầng lớp quý tộc mới, các gia tộc kuge (công gia) cũng xuất hiện trong thời gian này. Ở cuối thời Heian, các gia tộc chiến binh (samurai) dần dần có sức mạnh và sau đó thống trị đất nước như gia tộc Hậu Hōjō, gia tộc Ashikaga, và gia tộc Tokugawa.

Đây là một danh sách chưa hoàn tất, và có thể sẽ không bao giờ thỏa mãn yêu cầu hoàn tất. Bạn có thể đóng góp bằng cách mở rộng nó bằng các thông tin đáng tin cậy.

Tên các gia tộc cổ đại[sửa | sửa mã nguồn]

Có những tên gia tộc vào thời cổ đại được gọi là Uji-na (氏名^{(thị danh)}, Uji-na^?) hoặc Honsei (本姓^{(bản tính)}, Honsei^?).

Hoàng gia[sửa | sửa mã nguồn]

Hoàng tộc - có thể là hậu duệ của Oa Ngũ vương và chính thể Yamato trong thời kỳ Kofun. Các Thiên hoàng của gia tộc này và các thành viên gia tộc khác không có tên gia tộc, nhưng được gọi là "vương thị" (王氏) nếu cần thiết.

Bốn đại gia tộc[sửa | sửa mã nguồn]

Genpeitōkitsu (源平藤橘^{(Nguyên Bình Đằng Quất)}, Genpeitōkitsu^?), bốn đại gia tộc của Nhật Bản:

Gia tộc Minamoto (源氏) - còn được biết với tên gọi Genji; gồm 21 chi tộc nhánh hậu duệ của Hoàng thất.
- Daigo Genji (醍醐源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Daigo.
- Go-Daigo Genji (後醍醐源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Go-Daigo.
- Go-Fukakusa Genji (後深草源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Go-Fukakusa.
- Go-Nijō Genji (後二条源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Go-Nijō.
- Go-Saga Genji (後嵯峨源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Go-Saga.
- Go-Sanjō Genji (後三条源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Go-Sanjō.
  Mon của gia tộc Minamoto
- Go-Shirakawa Genji (後白河源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Go-Shirakawa.
- Juntoku Genji (順徳源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Juntoku.
- Kameyama Genji (亀山源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Kameyama.
- Kazan Genji (花山源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Kazan.
- Kōkō Genji (光孝源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Kōkō.
- Montoku Genji (文徳源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Montoku.
- Murakami Genji (村上源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Murakami.
- Nimmyō Genji (仁明源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Nimmyō.
- Ōgimachi Genji (正親町源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Ōgimachi.
- Reizei Genji (冷泉源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Reizei.
- Saga Genji (嵯峨源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Saga.
- Sanjō Genji (三条源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Sanjō.
- Seiwa Genji (清和源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Seiwa; là gốc gác của nhiều gia tộc samurai.
  - Kawachi Genji (河内源氏) - cũng được biết với tên gọi Genke; là hậu duệ của Minamoto no Yorinobu; là gốc gác của các gia tộc Hitachi Genji (常陸源氏), Ishikawa Genji (石川源氏) và Kai Genji (甲斐源氏); nổi tiếng với ba shogun của Mạc phủ Kamakura, hậu duệ của gia tộc này còn tồn tại đến ngày nay được biết đến là Minamoto Takahito.
  - Settsu Genji (摂津源氏) - hậu duệ của Minamoto no Yorimitsu; là gốc gác của các gia tộc Tada Genji (多田源氏), Mino Genji (美濃源氏) và Shinano Genji (信濃源氏).
  - Yamato Genji (大和源氏) - hậu duệ của Minamoto no Yorichika.
- Uda Genji (宇多源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Uda; là gốc gác của gia tộc Ōmi Genji (近江源氏).
- Yōzei Genji (陽成源氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Yōzei.

Gia tộc Taira (平氏) - cũng được biết đến là Heishi; 4 chi tộc nhánh của Hoàng gia Nhật Bản.
- Kammu Heishi (桓武平氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Kammu, nổi tiếng với Taira no Masakado.
  - Bandō 8 Heishi (坂東八平氏) - hậu duệ của Taira no Yoshifumi.
  - Ise Heishi (伊勢平氏) - cũng được biết đến như Heike; hậu duệ của Taira no Korehira, nổi tiếng với Taira no Kiyomori.
- Kōkō Heishi (光孝平氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Kōkō.
- Montoku Heishi (文徳平氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Montoku.
- Nimmyō Heishi (仁明平氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Nimmyō.
Gia tộc Fujiwara (藤原氏) - hậu duệ của Fujiwara no Kamatari.
Mon của Gia tộc Fujiwara
- 4 dòng họ của Fujiwara (藤原四家) - hậu duệ của bốn con trai của Fujiwara no Fuhito.
  - Fujiwara Hokke (藤原北家) - dòng họ phía Bắc; hậu duệ của Fujiwara no Fusasaki.
  - Fujiwara Kyōke (藤原京家) - hậu duệ của Fujiwara no Maro.
  - Fujiwara Nanke (藤原南家) - dòng họ phía Nam; hậu duệ của Fujiwara no Muchimaro.
  - Fujiwara Shikike (藤原式家) - hậu duệ của Fujiwara no Umakai.
- Gia tộc Bắc Fujiwara (奥州藤原氏) - cũng được biết đến như gia tộc Ōshū Fujiwara; hậu duệ của Fujiwara no Hidesato.
Gia tộc Tachibana (橘氏) - hậu duệ của Hoàng tử Naniwa-Ō, con trai của hoàng tử Shōtoku-Taishi (572-621), con trai thứ của Thiên hoàng Yōmei, không trực tiếp liên quan đến gia tộc phong kiến Tachibana (立花氏)
Mon của Gia tộc Tachibana

Các gia đình quý tộc[sửa | sửa mã nguồn]

Các gia tộc bản địa[sửa | sửa mã nguồn]

Gia tộc Minamoto (源氏) - hậu duệ của các Thiên hoàng, từ thời kỳ Heian tại Heian-Kyo (Nay là Kyoto).
Gia tộc Abe (阿部氏/安倍氏) - hậu duệ của Hoàng tử Ōhiko, con trai của Thiên hoàng Kōgen; không có quan hệ trực tiếp nào với Gia tộc Abe của Ōshū (安倍氏).
Gia tộc Abe của Ōshū (安倍氏) - hậu duệ của Abihiko (đang tranh luận); không có quan hệ trực tiếp nào với Gia tộc Abe theo nhánh Kōgen (阿部氏), nổi tiếng với Abe no Hirafu và Abe no Yoritoki.
Gia tộc Aya của tỉnh Sanuki - Theo Kojiki, là hậu duệ của Hoàng tử Takekaiko, cháu trai Thiên hoàng Keikō.
Gia tộc Hashiji (土師氏) - hậu duệ của kami Nomi no Sukune (truyền thuyết).
Gia tộc Imube (忌部氏) - hậu duệ của kami Ame no Futotama no Mikoto (truyền thuyết), và hậu duệ của ông là Ame no Tomi no Mikoto đồng hành cùng Thiên hoàng Jimmu.
Gia tộc Ki (紀氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Kōgen theo nhánh tể tướng Takeshi-uchi no Sukune; nổi tiếng với Ki no Tsurayuki.
Gia tộc Kusakabe (日下部氏) - hậu duệ của Thiên hoàng thứ 9 Kaika, hoặc Thiên hoàng thứ 36 Kōtoku (đang tranh luận).
Gia tộc Mononobe (物部氏) - hậu duệ của kami Nigihayahi no Mikoto (truyền thuyết), một hậu duệ của anh trai của Ninigi no Mikoto (truyền thuyết), cụ của Thiên hoàng Jimmu; nổi tiếng với Mononobe no Moriya.
Gia tộc Nakatomi (中臣氏) - hậu duệ của kami Ame no Koyane no Mikoto (truyền thuyết), và hậu duệ của ông là Ame no Taneko no Mikoto đồng hành với Thiên hoàng Jimmu; là gốc của Gia tộc Fujiwara.
Gia tộc Chiba (建軍千葉) - hậu duệ của Gia tộc Jianjun.
Gia tộc Ō (多氏) - hậu duệ của Hoàng tử Kamuyaimimi no Mikoto, con trai của Thiên hoàng Jimmu.
Gia tộc Ochi (越智氏) - hậu duệ của Gia tộc Mononobe.
Gia tộc Ōe (大江氏) - hậu duệ của Gia tộc Hashiji.
Gia tộc Ōtomo (大伴氏) - hậu duệ của Michi-omi no Mikoto, đồng hành cùng Thiên hoàng Jimmu; không có mối liên hệ trực tiếp nào với gia tộc nhập cư Ōtomo (大友氏) hoặc gia tộc phong kiến Ōtomo (大友氏); nổi tiếng với Ōtomo no Yakamochi.
Gia tộc Ozutsuki (大筒木氏)
Gia tộc Soga (蘇我氏) - hậu duệ của Thiên hoàng Kōgen, theo nhánh tể tướng Takeshi-uchi no Sukune; nổi tiếng với Soga no Umako.
Gia tộc Sugawara (菅原氏) - hậu duệ của Gia tộc Hashiji; nổi tiếng với Sugawara no Michizane
Gia tộc Takahashi (高橋氏) - hậu duệ của gia tộc Minamoto

Các gia tộc nhập cư[sửa | sửa mã nguồn]

Gia tộc Asukabe (飛鳥部氏) - hậu duệ của Gonji, con trai Bì Hữu Vương của Bách Tế.
Gia tộc Hata (秦氏) - hậu duệ của Hoàng tử Yuzuki no Kimi, một hậu duệ của Tần Thủy Hoàng.
- Gia tộc Chōsokabe (長宗我部氏) - hậu duệ của Gia tộc Hata (tranh luận); nổi tiếng với Chosokabe Motochika.
  Mon của Gia tộc Date
Gia tộc Kawachi no Aya (西漢氏)
Gia tộc Kawachi no Fumi (西文氏) - hậu duệ của học giả Wani, có gốc tận cùng tới Hán Cao Tổ.
Gia tộc Kikuchi (菊池氏) - hậu duệ của Thánh Vương của Bách Tế.
- Gia tộc Akahoshi (赤星氏) - chi tộc nhánh của Gia tộc Kikuchi.
- Gia tộc Jô (城氏) - chi tộc nhánh của Gia tộc Kikuchi.
- Gia tộc Saigo (西郷氏) - chi tộc nhánh của Gia tộc Kikuchi.
Gia tộc Koma (高麗氏) - hậu duệ của Bảo Tạng Vương của Cao Câu Ly.
Gia tộc Koremune (惟宗氏) - chi tộc nhánh bên của Gia tộc Hata, hậu duệ của Hoàng tử Kōman-Ō của triều Tần.
Gia tộc Kudara no Konikishi (百済王氏) - hậu duệ của Zenkō (善光 hoặc 禅広), con trai của Nghĩa Từ Vương, vua cuối cùng của Bách Tế.
Gia tộc Ōtomo (大友氏) - hậu duệ có nguồn gốc Trung Quốc; không có liên hệ trực tiếp nào tới gia tộc bản địa Ōtomo (大伴氏) hoặc gia tộc phong kiến Ōtomo (大友氏).
Gia tộc Ōuchi (大内氏) - hậu duệ của Hoàng tử Imseong, con trai thứ ba của Bách Tế Thánh Vương.
Gia tộc Sakanoue (坂上氏) - hậu duệ của Hán Linh Đế.
Gia tộc Shiba (司馬氏) - hậu duệ của Shiba Tatto, một nghệ nhân làm yên ngựa của Trung Quốc.
Gia tộc Sue (陶氏) - hậu duệ của Bách Tế Thánh Vương.
Gia tộc Takamuko (高向氏) - hậu duệ của Tào Phi của nhà Tào Ngụy; nổi tiếng với Takamuko no Kuromaro.
Gia tộc Yamato no Aya (東漢氏) - hậu duệ của Hoàng tử Achi no Omi, chắt của Hán Linh Đế.
- Gia tộc Ōkura (大蔵氏) - chi tộc nhánh của gia tộc Yamato no Aya.
Gia tộc Yamato no Fumi (東文氏) - có thể là một nhánh của gia tộc Yamato no Aya.

Gia tộc mới được tạo lập[sửa | sửa mã nguồn]

Gia tộc Toyotomi - cho Toyotomi Hideyoshi và gia đình của mình.

Tên gia đình[sửa | sửa mã nguồn]

Từ cuối thời cổ đại trở đi, tên gia đình (Myōji/苗字 hoặc 名字) đã thường được sử dụng bởi samurai để biểu thị gia đình của họ thay vì tên của gia tộc cổ xưa mà chi tộc thuộc về (uji-na/氏名 hoặc honsei/本姓), thứ chỉ được sử dụng trong hồ sơ chính thức trong triều đình. Các gia tộc kuge cũng đã sử dụng tên họ (Kamei/家名) cho cùng mục đích. Mỗi gia tộc samurai được gọi là "gia tộc [tên gia tộc] (氏)" như bên dưới, và tránh nhầm lẫn họ với tên các gia tộc cổ xưa: