Wikipedia:Dự án/Châu Âu thời Trung cổ

Dự án Châu Âu thời Trung cổ thuộc nhóm những tiểu dự án có mục đích xây dựng các bài viết về những đề tài cơ bản. Tiểu dự án này hiện đang cố gắng hình thành một hệ thống các bài giới thiệu hoàn chỉnh về lịch sử phát triển của chế độ phong kiến châu Âu thời Trung cổ.

Danh sách bài

Hoàn thành

• Đại công quốc Oldenburg
• Công quốc Toropets
• Công quốc Polotsk
• Liên hiệp vương triều

Cần bổ sung

• Tước hiệu quý tộc Âu châu: hoàn chỉnh đối chiếu tương đương hệ thống tước hiệu quý tộc phong kiến châu Âu thời Trung cổ
• Tuyển đế hầu: bổ sung nội dung
• Kurpfalz: bổ sung nội dung

Cần dịch mới

• Giáo phận vương quyền: en:Hochstift
• Nghị viện Đế chế (Thánh chế La Mã): en:Imperial Diet (Holy Roman Empire)
• Thân vương Đế chế: en:Princes of the Holy Roman Empire
• Hoàng đế trực trị: en:Imperial immediacy
• Quý tộc trung gian: en:Mediatized Houses

Chi tiết công việc

Những thành viên tham gia dự án sẽ thực hiện những công việc sau:

• Dịch những bài viết về các vương quốc, công quốc có chủ quyền châu Âu thời Trung Cổ
• Viết mới nếu thành viên có khả năng.
• Đặt tiêu chuẩn cho các bài viết của dự án.

Danh sách thành viên

Đây là danh sách các thành viên tham gia dự án này. Bạn chỉ cần điền tên mình vào mục này và bắt đầu tham gia đóng góp!

• Thái Nhi
• Truy Mộng

Bài dịch

• Về sự thống nhất trong cách dùng từ: trong quá trình dịch bài từ các ngôn ngữ khác sang tiếng Việt có thể sẽ phát sinh sự sai khác trong cách dùng từ. Vấn đề này cần được thảo luận thêm trong trang thảo luận của dự án này. Mỗi khi gặp một thuật ngữ khó hiểu hoặc chưa tìm được từ tiếng Việt đồng nghĩa, bạn hãy trao đổi ngay với những thành viên khác trong dự án để tạo ra sự thống nhất trong cách dịch thuật và dùng từ.
• Bạn có thể đưa phần nội dung ngoại ngữ từ các Wiki nước ngoài vào bài tiếng Việt tương ứng để dịch dần. Đừng quên thêm tiêu bản {{Đang dịch}} để kêu gọi mọi người cùng góp sức.
• Nếu bạn lập một trang mới từ nội dung tiếng nước ngoài mà chưa có thời gian để tiến hành dịch ngay lúc đó, bạn hãy dịch tạm phần mở đầu của bài vì Wiki Việt ngữ không chấp nhận bài viết chưa có tiếng Việt.

Đề xuất thuật ngữ

Dưới đây là các thuật ngữ đề nghị khi chuyển ngữ (tiếng Anh và ngôn ngữ khác nếu có sự khác biệt với tiếng Anh):

Chuyển ngữ tước hiệu

Quý tộc lãnh địa (Quý tộc cao cấp)

Tước vị (nam / nữ)	Bản ngữ	Lãnh thổ sử dụng	Ghi chú
Đế quốc
Hoàng đế / Nữ hoàng	(el) αὔγουστος / αὐγούστα (el) βασιλεύς / βασιλίννα (el) αὐτοκράτωρ / αὐτοκράτειρα	Đế quốc Byzantine
	(la) Imperator / Imperatrix (de) Kaiser / Kaiserin	Đế quốc La Mã Thần thánh
	(ru) Император / Императрица (ru) Царь / Царица	Đế quốc Nga	Dùng cho quân chủ Nga từ sau năm 1547. Từ khác: Nga hoàng, Sa hoàng.
	(en) King / Queen	Đế quốc Anh	Dùng cho quân chủ Anh từ sau năm 1603. Từ khác: Anh hoàng.
	(fr) Empereur / Impératrice (fr) Roi / Reine	Đế quốc Pháp	Dùng cho quân chủ Pháp từ sau năm 1620. Từ khác: Pháp hoàng.
	(de) Kaiser / Kaiserin	Đế quốc Áo	Dùng cho quân chủ Áo từ sau năm 1804. Từ khác: Áo hoàng.
	(de) Kaiser / Kaiserin	Đế quốc Đức	Dùng cho quân chủ Đức từ sau năm 1871. Từ khác: Đức hoàng.
	(bg) Цар / Царица	Đế quốc Bulgaria
	(tr) Sultan / Sultana	Đế quốc Ottoman
Vương quốc
Quốc vương / Nữ vương	(en) King / Queen	Vương quốc Anh Vương quốc Scotland Vương quốc Ireland
	(de) König / Königin	Vương quốc Đức Vương quốc Bohemia Vương quốc Phổ Vương quốc Württemberg Vương quốc Bayern Vương quốc Sachsen
	(it) Rex / Regina	Vương quốc Ý
	(fr) Roi / Reine	Vương quốc Frank Vương quốc Pháp Vương quốc Navarre
	(es) Rey / Reina	Vương quốc Tây Ban Nha
	(pt) Rei / Rainha	Vương quốc Bồ Đào Nha
	(sv) Kung (hoặc Konung) / Drottning	Vương quốc Thụy Điển
	(hu) Király / Királynő	Vương quốc Hungary
	(pl) Król / Królowa	Vương quốc Ba Lan
Công quốc
Đại vương công / Nữ Đại vương công	(ru) Великий Князь / Великая Княгиня	Đại công quốc Rus Đại công quốc Moskva Đại công quốc Vladimir	Dùng cho các quân chủ Nga trước năm 1547. Tước vị tương đương quốc vương trong Đế quốc La Mã Thần thánh.
	(de) Erzherzog / Erzherzogin	Đại công quốc Áo	Tước vị cao nhất dưới tước vị hoàng đế và ngang quốc vương trong Đế quốc La Mã Thần thánh.
	(de) Großfürst / Großfürstin	Đại công quốc Siebenbürgen
	(fi) Suurherttua / Suurherttuatar (fi) Suuriruhtinas / Suuriruhtinatar	Đại công quốc Phần Lan
	(lt) Didysis kunigaikštis / Didžioji kunigaikštytė	Đại công quốc Litva
Đại công tước / Nữ Đại công tước	(de) Groussherzog / Groussherzogin	Đại công quốc Hessen Đại công quốc Oldenburg Đại công quốc Baden
	(it) Granduca / Granduchessa	Đại công quốc Toscana
	(lb) Groussherzog / Groussherzogin (fr) Grand-Duc / Grande-Duchesse (de) Groussherzog / Groussherzogin	Đại công quốc Luxembourg
Vương công / Nữ vương công	(ru) Князь / Княгиня	Công quốc Tver Công quốc Kholm Công quốc Novgorod
	(ro) Domn / Voievod	Công quốc Wallachia	Tước hiệu chỉ có ở dạng nam
Giám mục vương quyền	(de) Fürstbischof (fr) Prince-évêque (it) Principe vescovo	Công quốc Köln Công quốc Mainz Công quốc Trier	Tước hiệu chỉ có ở dạng nam
Công tước / Nữ công tước	(en) Duke / Duchess	Công quốc Cornwall Công quốc Lancaster
	(fr) Duc / Duchesse	Công quốc Bourgogne Công quốc Normandy Công quốc Orléans Công quốc Lorraine
	(de) Herzog / Herzogin	Công quốc Bayern Công quốc Bremen Công quốc Pommern Công quốc Sachsen
	(it) Duca / Duchessa	Công quốc Milano Công quốc Parma Công quốc Firenze
Thân vương / Nữ thân vương	(de) Fürst / Fürstin	Công quốc Liechtenstein
	(en) Prince / Princess	Công quốc Wales
	(fr) Prince / Princesse (it) Principe / Principessa	Công quốc Monaco
	(fr) Prince / Princesse	Công quốc Andorra
	(la) Princeps / Principissa (es) Príncipe / Princesa	Công quốc Catalunya
Bá quốc
Hầu tước / Nữ hầu tước	(nl) Markies / Markiezin (fr) Marquis / Marquise (la) Marchio / Marchionissa	Bá quốc Flandre
	(de) Markgraf / Markgräfin	Bá quốc Brandenburg
	(it) Marchese / Marchesa	Bá quốc Tuscia
	(fr) Marquis / Marquise	Bá quốc Provence
Bá tước / Nữ bá tước	(it) Conte / Contessa	Bá quốc Sicilia Bá quốc Aversa
	(es) Conde / Condesa	Bá quốc Barcelona
	(es) Conde / Condesa	Bá quốc Bồ Đào Nha

Quý tộc phi lãnh địa (Quý tộc sơ cấp)

Ngôn ngữ	Tử tước	Nam tước	Tòng nam tước	Tước sĩ	Quý nhân
Anh	Viscount, Viscountess	Baron, Baroness	Baronet Baronetess	Knight, Dame	Esquire/Gentleman
Latin	Vicecomes, Vicecomitissa	Baro, Baronissa		Eques	Nobilis Homo (N.H.)
Bulgaria	Виконт, Виконтеса	Барон, Баронеса	Баронет, Дама	Рицар, Дама	Господин
Czech	Vikomt, Vikomtka/Vikomtesa	Baron, Baronka	Baronet	Rytíř	Pán, Paní
Đan Mạch	Vicegreve, Vicegrevinde/ Vicekomtesse	Baron, Friherre, Baronesse, Friherreinde	Baronet, Baronetesse	Ridder	Junker
Hà Lan	Burggraaf, Burggravin	Baron, Barones(se)	Erfridder style of wife: Mevrouw	Ridder	Jonkheer, Jonkvrouw
Estonia	Vikont, Vikontess	Parun, Paruness	Baronet	Rüütel	Džentelmen
Phần Lan	Varakreivi, Varakreivitär	Paroni, Vapaaherra, Paronitar, Rouva/ Vapaaherratar	Baronetti, "Herra" (=fiefholder), Herratar	Aatelinen/Ritari style of wife: Rouva
Pháp	Vicomte, Vicomtesse	Baron, Baronne	Baronnet	Chevalier	Ecuyer, Gentilhomme
Đức	Vizegraf, Burggraf Vizegräfin, Burggräfin	Baron, Herr, Freiherr Baronin, Frau, Freifrau, Freiin		Ritter	Junker (Prussia), Edler (Austria), Junkerin, Edle
Hy Lạp	Υποκόμης, Υποκόμισσα	Bαρώνος	Βαρωνίσκος	Ιππότης, Ντάμα	Νωβελίσσιμος, Νωβελίσσιμα;
Hungaria	Várgróf, vikomt Várgrófnő (vikomtnő)	Báró, bárónő	Baronet, baronetnő	Lovag (vitéz)	Nemes, nemesasszony
Iceland	Vísigreifi, vísigreifynja	Barón, fríherra, barónessa		Riddari	Aðalsmaður, aðalskona
Ý	Visconte, Viscontessa	Barone, Baronessa	Baronetto	Cavaliere	Nobile, Nobiluomo
Latvia	Vikonts, Vikontese	Barons, Baronese	Baronets	Bruņinieks, Bruņiniece	Dižciltīgais/Augstdzimušais, Dižciltīgā/ Augstdzimusī
Litva	Vikontas, Vikontienė	Baronas/Freiheras, Baronienė/Freifrau	Baronetas, Baronetė	Riteris	Skvairas, Džentelmenas Ponas, Ponia
Luxembourg	Vizegrof/Vicomte, Vizegrofin/Vicomtesse	Baron, Baroness(e)		Ritter
Na Uy	Vikomte/Visegreve, Visegrevinne	Baron, Friherre, Baronesse, Friherreinde		Ridder	Adelsmann, Adelskvinne
Ba Lan	Wicehrabia, Wicehrabina	Baron, Baronowa	Baronet	Rycerz/ Kawaler	Szlachcic
Bồ Đào Nha	Visconde, Viscondessa	Barão, Baronesa	Baronete, Baronetesa;	Cavaleiro	Fidalgo
Romania	Viconte, Vicontesă	Baron, Baroneasă, Baronă	Baronet	Cavaler
Nga	Виконт (Vikont), Виконтесса (Vikontessa)	Барон (Baron), Баронесса (Baronessa)	Баронет (Baronet)	Рыцарь (Rytsar), Дама (Dama)	Господин (Gospodin), Госпожа (Gospozha)
Serbia	Vikont, Vikontica	Baron, Baronica/ Baronesa	Barunet, Baruneta	Vitez	Gospodin
Tây Ban Nha	Vizconde, Vizcondesa	Barón, Baronesa	Baronet	Caballero	Escudero, Hidalgo
Slovakia	Vikomt, Vikontesa	Barón, Barónka	Baronet	Rytier
Slovenia	Vikont, Vikontinja	Baron, Baronica	Baronet, Baronetinja	Vitez	Oproda
Thụy Điển	Vicomte, Vicomtessa	Baron, Herre, Friherre, Baronessa, Fru, Friherreinde		Riddare/Frälseman, Dam/Fru
Ukraina	Віконт (Vikont), Віконтесса (Vikontessa)	Барон (Baron), Баронесса (Baronessa)	Баронет (Baronet)	Лицар (Lytsar)	Пан/Господар (Pan/Hospodar), Пані/Господиня (Pani/Hospodynia)

Quy ước danh xưng quý tộc

Dạng thức tiêu chuẩn của danh xưng quý tộc châu Âu sẽ có dạng "[tên hiệu], [tước hiệu]". Để dễ nhân dạng, có thể chia quy ước các trường hợp sau:

Quân chủ và Hoàng gia

Danh xưng tiêu chuẩn của các quân chủ cai trị lãnh thổ Đế quốc, Vương quốc sẽ có dạng "[tên hiệu], [tước hiệu]+[quốc gia cai trị]" (như Friedrich III, Hoàng đế Đức). Dạng phổ thông có thể được sử dụng là "[tên hiệu]+"của"+[quốc gia cai trị]" (như "Henri IV của Pháp") hoặc "[tên hiệu], "Vua của"+[quốc gia cai trị]" (như "Philip III, Vua của Navarre").

Danh xưng tiêu chuẩn của quân chủ cai trị lãnh thổ Công quốc, Bá quốc cũng sẽ có dạng "[tên hiệu], [tước hiệu]+[lãnh thổ cai trị]" (như "Albert II, Thân vương Monaco"). Tuy nhiên, ở dạng phổ thông, có thể sử dụng là "[tên hiệu]+"xứ"+[lãnh thổ cai trị]" (như "Robert I xứ Bourgogne") hoặc "[tên hiệu], "Vua xứ" [hoặc "Lãnh chúa xứ"]+[lãnh thổ cai trị]" (như "Ramón Berenguer I, Vua xứ Barcelona").

Tên hiệu các thành viên hoàng gia cũng có dang tương tự tương ứng, tức có dạng "X của Y" nếu Y là Đế quốc hoặc Vương quốc; và "X xứ Y" nếu Y là Công quốc hoặc Bá quốc.

Prince / Princess

Prince

• "Vương công" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Đông Âu
• "Thân vương" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Tây Âu
• "Hoàng tử" đối với con trai các vị quân chủ mang tước vị Emperor hoặc Tsar trước đây, hoặc King / Queen đối với các hoàng gia hiện đại (như Anh, Thụy Điển, Hà Lan, Đan Mạch...)
• "Vương tử" đối với con trai các vị quân chủ mang tước vị King hoặc Duke trước đây, hoặc Prince đối với các hoàng gia hiện đại (như Luxembourg, Liechtenstein, Monaco...)
• "Hoàng thân" đối với nam giới là hôn phối hoàng gia là Nữ hoàng hoặc Công chúa
• "Vương thân" đối với nam giới là hậu duệ của các quý tộc mang tước vị Duke hoặc Prince.

Princess

• "Nữ vương công" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Đông Âu
• "Nữ thân vương" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Tây Âu
• "Công chúa" đối với con gái các vị quân chủ mang tước vị King (hoặc Knyaz) trở lên
• "Công nương" đối với nữ là hậu duệ của các quý tộc mang tước vị Duke hoặc Prince.
• "Vương phi" đối với các nữ giới là hôn phối hoàng gia là Thân vương hoặc Hoàng tử
• "Phu nhân" đối với các nữ giới là hôn phối của các hậu duệ quý tộc mang tước vị Duke hoặc Prince.

House và Royalty

• "Gia tộc" (House) để chỉ các dòng họ quý tộc nói chung, chủ yếu để chỉ nhánh gia tộc của các quân chủ mang tước vị dưới King
• "Vương tộc" (House) để chỉ nhánh gia tộc của các quân chủ mang tước vị King trở lên
• "Hoàng tộc" (Royalty): dùng để chỉ các nhánh gia tộc của các quân chủ từng cai trị trong lãnh thổ quốc gia hiện đại, tức các vương tộc theo quốc gia)
• "Hoàng gia" (Royal families): dùng để chỉ nhánh gia đình các quân chủ cai trị tương ứng lãnh thổ quốc gia hiện đại, tức các vương thất theo quốc gia).