Wikipedia:Dự án/Châu Âu thời Trung cổ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bước tới điều hướng Bước tới tìm kiếm

Dự án Châu Âu thời Trung cổ thuộc nhóm những tiểu dự án có mục đích xây dựng các bài viết về những đề tài cơ bản. Tiểu dự án này hiện đang cố gắng hình thành một hệ thống các bài giới thiệu hoàn chỉnh về lịch sử phát triển của chế độ phong kiến châu Âu thời Trung cổ.

Danh sách bài[sửa mã nguồn]

Hoàn thành[sửa mã nguồn]

Cần bổ sung[sửa mã nguồn]

Cần dịch mới[sửa mã nguồn]

Chi tiết công việc[sửa mã nguồn]

Những thành viên tham gia dự án sẽ thực hiện những công việc sau:

  • Dịch những bài viết về các vương quốc, công quốc có chủ quyền châu Âu thời Trung Cổ
  • Viết mới nếu thành viên có khả năng.
  • Đặt tiêu chuẩn cho các bài viết của dự án.

Danh sách thành viên[sửa mã nguồn]

Đây là danh sách các thành viên tham gia dự án này. Bạn chỉ cần điền tên mình vào mục này và bắt đầu tham gia đóng góp!

Bài dịch[sửa mã nguồn]

  • Về sự thống nhất trong cách dùng từ: trong quá trình dịch bài từ các ngôn ngữ khác sang tiếng Việt có thể sẽ phát sinh sự sai khác trong cách dùng từ. Vấn đề này cần được thảo luận thêm trong trang thảo luận của dự án này. Mỗi khi gặp một thuật ngữ khó hiểu hoặc chưa tìm được từ tiếng Việt đồng nghĩa, bạn hãy trao đổi ngay với những thành viên khác trong dự án để tạo ra sự thống nhất trong cách dịch thuật và dùng từ.
  • Bạn có thể đưa phần nội dung ngoại ngữ từ các Wiki nước ngoài vào bài tiếng Việt tương ứng để dịch dần. Đừng quên thêm tiêu bản {{Đang dịch}} để kêu gọi mọi người cùng góp sức.
  • Nếu bạn lập một trang mới từ nội dung tiếng nước ngoài mà chưa có thời gian để tiến hành dịch ngay lúc đó, bạn hãy dịch tạm phần mở đầu của bài vì Wiki Việt ngữ không chấp nhận bài viết chưa có tiếng Việt.

Đề xuất thuật ngữ[sửa mã nguồn]

Dưới đây là các thuật ngữ đề nghị khi chuyển ngữ (tiếng Anh và ngôn ngữ khác nếu có sự khác biệt với tiếng Anh):

Chuyển ngữ tước hiệu[sửa mã nguồn]

Quý tộc lãnh địa (Quý tộc cao cấp)[sửa mã nguồn]

Tước vị
(nam / nữ) 		Bản ngữ Lãnh thổ sử dụng Ghi chú
Đế quốc
Hoàng đế /
Nữ hoàng 		(el) αὔγουστος / αὐγούστα

(el) βασιλεύς / βασιλίννα
(el) αὐτοκράτωρ / αὐτοκράτειρα

Đế quốc Byzantine
(la) Imperator / Imperatrix

(de) Kaiser / Kaiserin

Đế quốc La Mã Thần thánh
(ru) Император / Императрица

(ru) Царь / Царица

Đế quốc Nga Dùng cho quân chủ Nga từ sau năm 1547. Từ khác: Nga hoàng, Sa hoàng.
(en) King / Queen Đế quốc Anh Dùng cho quân chủ Anh từ sau năm 1603. Từ khác: Anh hoàng.
(fr) Empereur / Impératrice

(fr) Roi / Reine

Đế quốc Pháp Dùng cho quân chủ Pháp từ sau năm 1620. Từ khác: Pháp hoàng.
(de) Kaiser / Kaiserin Đế quốc Áo Dùng cho quân chủ Áo từ sau năm 1804. Từ khác: Áo hoàng.
(de) Kaiser / Kaiserin Đế quốc Đức Dùng cho quân chủ Đức từ sau năm 1871. Từ khác: Đức hoàng.
(bg) Цар / Царица Đế quốc Bulgaria
(tr) Sultan / Sultana Đế quốc Ottoman
Vương quốc
Quốc vương /
Nữ vương 		(en) King / Queen Vương quốc Anh
Vương quốc Scotland
Vương quốc Ireland
(de) König / Königin Vương quốc Đức
Vương quốc Bohemia
Vương quốc Phổ
Vương quốc Württemberg
Vương quốc Bayern
Vương quốc Sachsen
(it) Rex / Regina Vương quốc Ý
(fr) Roi / Reine Vương quốc Frank
Vương quốc Pháp
Vương quốc Navarre
(es) Rey / Reina Vương quốc Tây Ban Nha
(pt) Rei / Rainha Vương quốc Bồ Đào Nha
(sv) Kung (hoặc Konung) / Drottning Vương quốc Thụy Điển
(hu) Király / Királynő Vương quốc Hungary
(pl) Król / Królowa Vương quốc Ba Lan
Công quốc
Đại vương công /
Nữ Đại vương công 		(ru) Великий Князь /
Великая Княгиня 		Đại công quốc Rus
Đại công quốc Moskva
Đại công quốc Vladimir 		Dùng cho các quân chủ Nga trước năm 1547. Tước vị tương đương quốc vương trong Đế quốc La Mã Thần thánh.
(de) Erzherzog / Erzherzogin Đại công quốc Áo Tước vị cao nhất dưới tước vị hoàng đế và ngang quốc vương trong Đế quốc La Mã Thần thánh.
(de) Großfürst / Großfürstin Đại công quốc Siebenbürgen
(fi) Suurherttua / Suurherttuatar

(fi) Suuriruhtinas / Suuriruhtinatar

Đại công quốc Phần Lan
(lt) Didysis kunigaikštis / Didžioji kunigaikštytė Đại công quốc Litva
Đại công tước /
Nữ Đại công tước 		(de) Groussherzog / Groussherzogin Đại công quốc Hessen
Đại công quốc Oldenburg
Đại công quốc Baden
(it) Granduca / Granduchessa Đại công quốc Toscana
(lb) Groussherzog / Groussherzogin

(fr) Grand-Duc / Grande-Duchesse
(de) Groussherzog / Groussherzogin

Đại công quốc Luxembourg
Vương công /
Nữ vương công 		(ru) Князь / Княгиня
Công quốc Tver
Công quốc Kholm
Công quốc Novgorod
(ro) Domn / Voievod Công quốc Wallachia Tước hiệu chỉ có ở dạng nam
Giám mục vương quyền (de) Fürstbischof

(fr) Prince-évêque
(it) Principe vescovo

Công quốc Köln
Công quốc Mainz
Công quốc Trier 		Tước hiệu chỉ có ở dạng nam
Công tước /
Nữ công tước 		(en) Duke / Duchess Công quốc Cornwall
Công quốc Lancaster
(fr) Duc / Duchesse Công quốc Bourgogne
Công quốc Normandy
Công quốc Orléans
Công quốc Lorraine
(de) Herzog / Herzogin Công quốc Bayern
Công quốc Bremen
Công quốc Pommern
Công quốc Sachsen
(it) Duca / Duchessa Công quốc Milano
Công quốc Parma
Công quốc Firenze
Thân vương /
Nữ thân vương 		(de) Fürst / Fürstin Công quốc Liechtenstein
(en) Prince / Princess Công quốc Wales
(fr) Prince / Princesse

(it) Principe / Principessa

Công quốc Monaco
(fr) Prince / Princesse Công quốc Andorra
(la) Princeps / Principissa

(es) Príncipe / Princesa

Công quốc Catalunya
Bá quốc
Hầu tước /
Nữ hầu tước 		(nl) Markies / Markiezin

(fr) Marquis / Marquise
(la) Marchio / Marchionissa

Bá quốc Flandre
(de) Markgraf / Markgräfin Bá quốc Brandenburg
(it) Marchese / Marchesa Bá quốc Tuscia
(fr) Marquis / Marquise Bá quốc Provence
Bá tước /
Nữ bá tước 		(it) Conte / Contessa Bá quốc Sicilia
Bá quốc Aversa
(es) Conde / Condesa Bá quốc Barcelona
(es) Conde / Condesa Bá quốc Bồ Đào Nha

Quý tộc phi lãnh địa (Quý tộc sơ cấp)[sửa mã nguồn]

Ngôn ngữ Tử tước Nam tước Tòng nam tước Tước sĩ Quý nhân
Anh Viscount,
Viscountess 		Baron,
Baroness 		Baronet
Baronetess 		Knight,
Dame 		Esquire/Gentleman
Latin Vicecomes,
Vicecomitissa 		Baro,
Baronissa 		  Eques Nobilis Homo (N.H.)
Bulgaria Виконт,
Виконтеса 		Барон,
Баронеса 		Баронет,
Дама 		Рицар,
Дама 		Господин
Czech Vikomt,
Vikomtka/Vikomtesa 		Baron,
Baronka 		Baronet Rytíř Pán,
Paní
Đan Mạch Vicegreve,
Vicegrevinde/
Vicekomtesse 		Baron, Friherre,
Baronesse, Friherreinde 		Baronet,
Baronetesse 		Ridder Junker
Hà Lan Burggraaf,
Burggravin 		Baron,
Barones(se) 		Erfridder
style of wife: Mevrouw 		Ridder Jonkheer,

Jonkvrouw

Estonia Vikont,
Vikontess 		Parun,
Paruness 		Baronet Rüütel Džentelmen
Phần Lan Varakreivi,
Varakreivitär 		Paroni, Vapaaherra,
Paronitar, Rouva/ Vapaaherratar 		Baronetti, "Herra" (=fiefholder),
Herratar 		Aatelinen/Ritari
style of wife: Rouva 		 
Pháp Vicomte,
Vicomtesse 		Baron,
Baronne 		Baronnet Chevalier Ecuyer,
Gentilhomme
Đức Vizegraf, Burggraf
Vizegräfin, Burggräfin 		Baron, Herr, Freiherr
Baronin, Frau, Freifrau, Freiin 		  Ritter Junker (Prussia), Edler (Austria),
Junkerin, Edle
Hy Lạp Υποκόμης,
Υποκόμισσα 		Bαρώνος Βαρωνίσκος Ιππότης,
Ντάμα 		Νωβελίσσιμος,
Νωβελίσσιμα;
Hungaria Várgróf, vikomt
Várgrófnő (vikomtnő) 		Báró,
bárónő 		Baronet,
baronetnő 		Lovag (vitéz) Nemes,
nemesasszony
Iceland Vísigreifi,
vísigreifynja 		Barón, fríherra,
barónessa 		Riddari Aðalsmaður,
aðalskona
Ý Visconte,
Viscontessa 		Barone,
Baronessa 		Baronetto Cavaliere Nobile, Nobiluomo
Latvia Vikonts,
Vikontese 		Barons,
Baronese 		Baronets Bruņinieks,
Bruņiniece 		Dižciltīgais/Augstdzimušais,
Dižciltīgā/
Augstdzimusī
Litva Vikontas,
Vikontienė 		Baronas/Freiheras,
Baronienė/Freifrau 		Baronetas,

Baronetė

Riteris Skvairas, Džentelmenas

Ponas, Ponia

Luxembourg Vizegrof/Vicomte,
Vizegrofin/Vicomtesse 		Baron,
Baroness(e) 		Ritter
Na Uy Vikomte/Visegreve,
Visegrevinne 		Baron, Friherre,
Baronesse, Friherreinde 		  Ridder Adelsmann,
Adelskvinne
Ba Lan Wicehrabia,
Wicehrabina 		Baron,
Baronowa 		Baronet Rycerz/ Kawaler Szlachcic
Bồ Đào Nha Visconde,
Viscondessa 		Barão,
Baronesa 		Baronete,
Baronetesa; 		Cavaleiro Fidalgo
Romania Viconte,
Vicontesă 		Baron,
Baroneasă, Baronă 		Baronet Cavaler
Nga Виконт (Vikont),
Виконтесса (Vikontessa) 		Барон (Baron),
Баронесса (Baronessa) 		Баронет (Baronet) Рыцарь (Rytsar),

Дама (Dama)

Господин (Gospodin),

Госпожа (Gospozha)

Serbia Vikont,
Vikontica 		Baron,
Baronica/
Baronesa 		Barunet,
Baruneta 		Vitez Gospodin
Tây Ban Nha Vizconde,
Vizcondesa 		Barón,
Baronesa 		Baronet Caballero Escudero, Hidalgo
Slovakia Vikomt,
Vikontesa 		Barón,
Barónka 		Baronet Rytier  
Slovenia Vikont,
Vikontinja 		Baron,
Baronica 		Baronet,
Baronetinja 		Vitez Oproda
Thụy Điển Vicomte,
Vicomtessa 		Baron, Herre, Friherre,
Baronessa, Fru, Friherreinde 		  Riddare/Frälseman,
Dam/Fru 		 
Ukraina Віконт (Vikont),
Віконтесса (Vikontessa) 		Барон (Baron),
Баронесса (Baronessa) 		Баронет (Baronet) Лицар (Lytsar) Пан/Господар (Pan/Hospodar),
Пані/Господиня (Pani/Hospodynia)

Quy ước danh xưng quý tộc[sửa mã nguồn]

Dạng thức tiêu chuẩn của danh xưng quý tộc châu Âu sẽ có dạng "[tên hiệu], [tước hiệu]". Để dễ nhân dạng, có thể chia quy ước các trường hợp sau:

Quân chủ và Hoàng gia[sửa mã nguồn]

Danh xưng tiêu chuẩn của các quân chủ cai trị lãnh thổ Đế quốc, Vương quốc sẽ có dạng "[tên hiệu], [tước hiệu]+[quốc gia cai trị]" (như Friedrich III, Hoàng đế Đức). Dạng phổ thông có thể được sử dụng là "[tên hiệu]+"của"+[quốc gia cai trị]" (như "Henri IV của Pháp") hoặc "[tên hiệu], "Vua của"+[quốc gia cai trị]" (như "Philip III, Vua của Navarre").

Danh xưng tiêu chuẩn của quân chủ cai trị lãnh thổ Công quốc, Bá quốc cũng sẽ có dạng "[tên hiệu], [tước hiệu]+[lãnh thổ cai trị]" (như "Albert II, Thân vương Monaco"). Tuy nhiên, ở dạng phổ thông, có thể sử dụng là "[tên hiệu]+"xứ"+[lãnh thổ cai trị]" (như "Robert I xứ Bourgogne") hoặc "[tên hiệu], "Vua xứ" [hoặc "Lãnh chúa xứ"]+[lãnh thổ cai trị]" (như "Ramón Berenguer I, Vua xứ Barcelona").

Tên hiệu các thành viên hoàng gia cũng có dang tương tự tương ứng, tức có dạng "X của Y" nếu Y là Đế quốc hoặc Vương quốc; và "X xứ Y" nếu Y là Công quốc hoặc Bá quốc.

Prince / Princess[sửa mã nguồn]

Prince
  • "Vương công" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Đông Âu
  • "Thân vương" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Tây Âu
  • "Hoàng tử" đối với con trai các vị quân chủ mang tước vị Emperor hoặc Tsar trước đây, hoặc King / Queen đối với các hoàng gia hiện đại (như Anh, Thụy Điển, Hà Lan, Đan Mạch...)
  • "Vương tử" đối với con trai các vị quân chủ mang tước vị King hoặc Duke trước đây, hoặc Prince đối với các hoàng gia hiện đại (như Luxembourg, Liechtenstein, Monaco...)
  • "Hoàng thân" đối với nam giới là hôn phối hoàng gia là Nữ hoàng hoặc Công chúa
  • "Vương thân" đối với nam giới là hậu duệ của các quý tộc mang tước vị Duke hoặc Prince.
Princess
  • "Nữ vương công" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Đông Âu
  • "Nữ thân vương" đối với các vị quân chủ cai trị lãnh địa Principality Tây Âu
  • "Công chúa" đối với con gái các vị quân chủ mang tước vị King (hoặc Knyaz) trở lên
  • "Công nương" đối với nữ là hậu duệ của các quý tộc mang tước vị Duke hoặc Prince.
  • "Vương phi" đối với các nữ giới là hôn phối hoàng gia là Thân vương hoặc Hoàng tử
  • "Phu nhân" đối với các nữ giới là hôn phối của các hậu duệ quý tộc mang tước vị Duke hoặc Prince.

House và Royalty[sửa mã nguồn]

  • "Gia tộc" (House) để chỉ các dòng họ quý tộc nói chung, chủ yếu để chỉ nhánh gia tộc của các quân chủ mang tước vị dưới King
  • "Vương tộc" (House) để chỉ nhánh gia tộc của các quân chủ mang tước vị King trở lên
  • "Hoàng tộc" (Royalty): dùng để chỉ các nhánh gia tộc của các quân chủ từng cai trị trong lãnh thổ quốc gia hiện đại, tức các vương tộc theo quốc gia)
  • "Hoàng gia" (Royal families): dùng để chỉ nhánh gia đình các quân chủ cai trị tương ứng lãnh thổ quốc gia hiện đại, tức các vương thất theo quốc gia).
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Dự_án/Châu_Âu_thời_Trung_cổ&oldid=64291664”