Chuyển đổi giới tính

Biểu tượng

Một người chuyển giới với chữ XY viết trên tay trong một cuộc biểu tình ở Paris ngày 1 tháng 10 năm 2005.

Xu hướng tính dục
Xu hướng tính dục
Dị tính luyến ái Đồng tính luyến ái Song tính luyến ái Vô tính luyến ái
Thuật ngữ liên quan
Androphilia và Gynephilia Bán vô tính luyến ái Bi-curious Dị tính Queer Hữu tính luyến ái Toàn tính luyến ái
Nghiên cứu
Thống kê Yếu tố sinh học Yếu tố môi trường Số lượng anh trai Đặc điểm tay thuận Thang Kinsey Lưới Klein Tình dục học
Động vật không phải con người
Đồng tính luyến ái ở động vật Hành vi tình dục ở động vật Hành vi tình dục không sinh sản ở động vật
Chủ đề liên quan
Xu hướng cảm xúc
Chủ đề: Đồng tính,song tính và hoán tính Chủ đề: Tình dục

Chuyển đổi giới tính (hoặc phẫu thuật chuyển giới) là khái niệm dùng để chỉ những biện pháp y khoa dùng để thay đổi giới tính của một người, trong đó bao gồm những công đoạn như phẫu thuật chuyển đổi giới tính, tiêm hoóc-môn, phẫu thuật chỉnh hình... Người chuyển đổi giới tính là người đã thực hiện chuyển đổi giới tính. Do đó khái niệm này không hoàn toàn đồng nhất với thuật ngữ Người chuyển giới (Transgender) dùng để chỉ những người có cảm nhận giới tính (giới tính xã hội) khác với giới tính bẩm sinh (giới tính sinh học) của mình, bất kể rằng người này có thực hiện phẫu thuật chuyển đổi giới tính hay không.

Một người có thể được khám để xác định xem người đó có cảm thấy không thoải mái hoặc phải chịu đựng đau khổ khi sống với giới tính bẩm sinh. Người muốn chuyển đổi giới tính bị kỳ thị ở nhiều nơi trên thế giới tuy nhiên họ đã được nhiều người biết đến ở phương Tây từ giữa thế kỷ 20 đặc biệt là khi cuộc cách mạng tình dục và giải phẫu chuyển đổi giới tính phổ biến.

Không nên nhầm lẫn thuật ngữ "chuyển đổi giới tính" (phẫu thuật chuyển giới) với thuật ngữ người chuyển giới - là khái niệm về bản dạng giới của con người, bao gồm cả những người chưa hoặc không thực hiện phẫu thuật chuyển giới nhưng có cảm nhận/nhận dạng giới tính trái ngược với giới tính sinh học của cơ thể.

Pháp luật về quyền chuyển đổi giới tính

Tính đến tháng 9/2015, đã 61 quốc gia trên thế giới hợp pháp hóa việc chuyển đổi giới tính và cho phép việc thay đổi giới tính trên giấy tờ nhân thân. Phần lớn các nước châu Âu, châu Mỹ và nhiều nước châu Á thừa nhận quyền thay đổi giấy tờ pháp lý sau khi phẫu thuật, và các nước đang thay đổi theo xu hướng thừa nhận quyền thay đổi giới tính trên giấy tờ ngay cả khi không cần phẫu thuật.

Các quốc gia đã hợp pháp quyền chuyển giới như: : Ba lan(1964), Thụy Điển(1972), Đức (1981), Ý (1982), Hà Lan (1985), Australia (1987), Iran, Thổ Nhĩ Kỳ (1988), New Zealand (1995), Panama (1975), New Zealand (1993), Romani (1996), Nam Phi, Bolivia, Trung Quốc (2003), Syria (2004), Tây Ban Nha, Panama (2006), Chile (2007), Vương quốc Anh, Phillipines, Cuba, Nhật Bản(2008), Urugoay (2009), Đức(2010), Bồ Đào Nha (2011), Lithuana, Serbia, Argentina, Malaysia, Thái Lan, Singapore, Philippines , Ấn Độ, Hồng Kông – Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc (2012), Việt Nam(2015), Nga, nhiều vùng/bang của Úc, Canada, Hoa Kỳ... Australia, New Zealand và Nepal đã cấp hộ chiếu (visa) công nhận người chuyển giới, trong đó những người không thuộc giới tính "M" hay "F" có thể chọn chữ "X" thay thế. Một số nước như Australia, Israel, Iran, Cuba... nhà nước chi trả chi phí cho những người phẫu thuật chuyển giới.

Thái Lan và Iran được coi là các trung tâm thực hiện chuyển đổi giới tính lớn nhất thế giới, thường được những người chuyển giới lựa chọn. Hiện tại, chính phủ Iran chi trả 50% chi phí cho các trường hợp phẫu thuật chuyển giới. Thái Lan cũng là nước có nhiều người nước ngoài tới thực hiện chuyển giới. Tại Thái Lan hàng năm còn diễn ra các cuộc thi sắc đẹp quy mô dành cho người chuyển giới như Miss Tiffany’s Universe...

Các quốc gia trên thế giới cũng đã ban hành những chính sách nhằm giúp người chuyển giới hoà nhập xã hội. Đầu năm 2010, Ý bắt đầu xây nhà tù dành cho các tù nhân chuyển giới đầu tiên trên thế giới tại Pozzale, gần Thành phố Tuscan (tỉnh Florence), hiện tại Ý có khoảng 60 tù nhân dạng này. Các nhóm hoạt động nhân quyền tại Ý đã rất hoan nghênh, cho rằng đây là sự ủng hộ về mặt tâm lý đối với tù nhân chuyển giới vì những tù nhân chuyển giới khi nhốt chung với các tù nhân khác thường gặp phải sự kỳ thị và phân biệt đối xử. Năm 2008, Trường Trung học Kampang (Thái Lan) đã xây một kiểu nhà vệ sinh công cộng dành cho người chuyển giới, đặt ở giữa khu vực nhà vệ sinh nam và nữ. Năm 2005, thị trấn Nova Igaucu, một thị trấn có 28.000 người đồng tính ở Brasil, đã bắt buộc các trung tâm thương mại phải có khu vực vệ sinh riêng cho người chuyển giới...

Xu hướng công nhận quyền chuyển đổi giới tính trên thế giới có nhiều chuyển biến rõ rệt. Theo đó, các quốc gia như Áo, Thụy Điển, Hà Lan, Phần Lan, Vương Quốc Anh, Đức, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Belarus, Malta, Moldova, Estonia, Hungary, Iceland, Canada, Croatia, Nam Phi, Israel, Hàn Quốc, Đài Loan... cho phép người chuyển giới được phép đổi lại giấy tờ theo giới tính mong muốn mà không phải trải qua phẫu thuật chuyển giới, bởi không phải người chuyển giới nào cũng có đủ điều kiện tài chính và sức khỏe để tiến hành phẫu thuật. Các quốc gia gần đây công nhận điều này gồm: Argentina, Malta, Colombia, Đan Mạch, Ireland......Chẳng hạn, Argentina đã thông qua Luật công nhận giới tính vào năm 2012, trong đó quy định không yêu cầu phải qua phẫu thuật, điều trị hormon hoặc can thiệp của bên thứ ba, được thừa nhận rộng rãi là bộ luật có ít cản trở nhất đối với người chuyển giới trong việc đăng ký giới tính mà họ chọn. Năm 2013, Tòa án Tối cao Hàn Quốc ra phán quyết rằng một người không nhất thiết phải phẫu thuật chuyển giới mới có thể thay đổi giới tính trên giấy tờ, sau một vụ kiện mà nguyên đơn là 5 người chuyển giới đều chưa trải qua phẫu thuật. Các quốc gia khác như Colombia, Đan Mạch, Ireland và Malta – đã hủy bỏ các quy định về phẫu thuật, triệt sản bắt buộc, đánh giá tâm lý, thời gian chờ đợi kéo dài và ly hôn... để công nhận thay đổi pháp lý về giới tính. Xu hướng này thể hiện sự phát triển cao nhất trong việc bảo vệ và đảm bảo quyền lợi cho người chuyển giới, khi đó trong Giấy khai sinh của công dân, phần khai báo giới tính ngoài "Nam" và "Nữ" sẽ có thêm một mục là "Người chuyển giới".

Nguyên nhân

Bài chi tiết: Rối loạn định dạng giới

Những trường hợp bị khuyết tật bẩm sinh về cơ quan sinh dục khiến việc xác định giới tính trở nên không rõ ràng, cần phải phẫu thuật để chỉnh sửa khiếm khuyết thì gọi là "xác định lại giới tính". Việc phẫu thuật của họ không được coi là chuyển đổi giới tính mà chỉ là sự chỉnh hình lại để giới tính trở nên rõ ràng.

Trong khi đó, người có mong muốn "chuyển đổi giới tính" thì có cơ thể hoàn toàn bình thường, nhưng về mặt tâm thần của họ có những biểu hiện sau:

• Tự cho bản thân thuộc giới tính khác: những người này hoàn toàn bình thường về giải phẫu và sinh học nhưng tự cho bản thân thuộc giới tính khác và tìm cách thực hiện ý định chuyển đổi giới tính bằng các phương pháp phẫu thuật và sinh hóa (tiêm Hormone).
• Trạng thái tự cải trang quần áo để biểu lộ thành giới khác: là những người chỉ thích mặc quần áo khác giới để cảm thấy mình đặc biệt so với giới tính sinh học của mình.

Những trường hợp này còn gọi là Rối loạn định dạng giới (Gender Identity Disorder). Năm 1980, Hiệp hội Tâm thần học Mỹ (APA) chính thức phân loại Rối loạn định dạng giới là một dạng bệnh tâm thần.

Các điều khoản chẩn đoán về chuyển giới, rối loạn định dạng giới ở thanh thiếu niên và người trưởng thành được liệt kê chung trong Bảng phân loại quốc tế về bệnh (ICD) và Thống kê các chứng rối loạn tâm thần của Hội chẩn đoán y khoa Hoa Kỳ (DSM) dưới mã số F64.0, F64.1, 302,85 và 302,6 tương ứng., đến năm 2015 thì được phân loại lại với mã số F64.8, F-64.9 và 302.8 cùng tên gọi mới là Mặc cảm giới tính (Gender dysphoria). Trung tâm cai nghiện và Sức khỏe tâm thần Hoa Kỳ xếp rối loạn này vào Mục DSM-V, kèm với đó là phác đồ điều trị của nhóm này.

Rối loạn định dạng giới cũng được phân loại như là một chứng rối loạn tâm thần bởi Trung tâm quốc tế về Phân loại bệnh và các vấn đề sức khỏe liên quan, biểu hiện của nó là những hành vi, thái độ chối bỏ giới tính của bản thân mình, gồm các tiêu chuẩn chẩn đoán:

• Muốn được sống và chấp nhận như một người khác giới tính, thường đi kèm với những mong muốn làm cho cơ thể, ngoại hình càng giống người khác giới càng tốt (qua trang phục, đi đứng, cách cư xử, thậm chí qua phẫu thuật chuyển giới), dù các bộ phận giới tính và sinh lý cơ thể của họ hoàn toàn bình thường và không bị dị tật.
• Tâm lý trên tồn tại liên tục trong ít nhất 2 năm.
• Rối loạn định dạng giới có biểu hiện rõ ngay cả ở trẻ nhỏ (APA, 2000). Ví dụ: một trẻ nam bị rối loạn này ưa thích các trò chơi và các hoạt động dành cho giới nữ: thích chơi với búp bê hơn là ô tô, lính nhựa, thích tô son, mặc váy trong khi tránh né các trò chơi gây hấn điển hình dành cho trẻ nam như đấu vật, chọi tay... Trẻ đòi ngồi khi đi tiểu và thường che giấu dương vật của mình (APA, 2000). Trẻ có thể biểu hiện khó chịu với dương vật của mình, muốn hủy hoại dương vật để thay thế nó bằng cơ quan sinh dục nữ.

Ước tính có khoảng 0,005% đến 0,014% nam giới và 0,002% đến 0,003% nữ giới được chẩn đoán mắc chứng Rối loạn định dạng giới, dựa trên các tiêu chí chẩn đoán hiện tại Rối loạn định dạng giới nếu không được phát hiện và chữa trị thì tâm lý trên sẽ trở nên mạnh hơn, bệnh nhân sẽ chối bỏ giới tính của cơ thể và muốn được tiến hành phẫu thuật chuyển đổi giới tính.

Tiến sĩ Paul R. McHugh – trưởng khoa tâm thần của Bệnh viện Johns Hopkins, Giáo sư tâm thần với danh hiệu phục vụ xuất sắc (Distinguished Service Professor) khẳng định: người chuyển giới (Transgenderism) là một rối loạn tâm thần và cần được điều trị, chuyển đổi giới tính thực ra là điều “không thể làm được về mặt sinh học”. Những người cổ vũ hợp pháp hóa việc phẫu thuật chuyển giới đã vô tình ủng hộ việc bệnh nhân rối loạn tâm thần tự tàn phá cơ thể mình, trong khi lẽ ra phải giúp họ tìm cách chữa trị về tâm thần. Phẫu thuật chuyển đổi giới tính không phải là cách giải quyết cho những người bị rối loạn định dạng giới. Ông nói:

Những người lập chính sách và truyền thông đã không làm việc có ích cho công chúng hoặc những người nghĩ rằng giới tính của họ không đúng với thể chất. Trái lại, họ bóp méo bản chất rối loạn tâm thần của những người này thành một dạng "nhân quyền cần được bảo vệ", họ cổ vũ người chuyển giới "sống thật với bản thân", trong khi bản chất thực sự của chuyển giới là một rối loạn tâm thần cần có sự thông hiểu, điều trị và phòng ngừa.

Cảm giác mãnh liệt về việc chối bỏ giới tính cơ thể đã tạo nên một rối loạn tâm thần theo hai khía cạnh. Thứ nhất là sự không tương ứng giữa tâm lý với thực tại thể chất. Khía cạnh thứ hai là cảm giác này có thể đưa đến kết quả tâm lý rất đáng sợ: Đây là một rối loạn tâm thần gây hại tương tự như việc một người gầy ốm nhưng lại chán ăn và luôn nghĩ rằng họ bị thừa cân

Những người ủng hộ chuyển giới không muốn biết rằng những nghiên cứu cho thấy khoảng 70-80% trẻ em bộc lộ những cảm giác rối loạn giới tính đã mất đi những cảm giác này một cách tự nhiên theo thời gian. Và vì thế, chúng tôi (Bệnh viện Johns Hopkins) đã ngừng phẫu thuật chuyển giới, vì làm hài lòng một bệnh nhân tâm thần không thể là lý do biện minh cho việc cắt cụt những bộ phận bình thường của cơ thể họ.

Thay đổi giới tính vốn là điều không thể làm được về mặt sinh học. Những người phẫu thuật chuyển giới sẽ không thay đổi từ nam sang nữ hoặc ngược lại. Thực chất, họ vẫn là những người nam bị nữ hoá hoặc người nữ bị nam hoá. Các tuyên bố kiểu như "chuyển đổi giới tính là quyền dân sự" và việc hợp pháp hóa phẫu thuật chuyển giới thực ra chính là sự cổ súy cho bệnh nhân rối loạn tâm thần tự gây hại cho sức khỏe của mình."

Ảnh hưởng về pháp lý, xã hội và cá nhân

Pháp lý

Bên cạnh việc xung đột với các tư tưởng tôn giáo hoặc các giá trị văn hóa, việc cho phép chuyển đổi giới tính gây lo ngại về những hậu quả pháp lý sẽ xảy ra nếu việc này bị lợi dụng hoặc được pháp luật cho phép tiến hành, ví dụ như:

• Nhiều người (đa số là nam giới) sẽ chuyển đổi giới tính để trốn tránh nghĩa vụ quân sự, đặc biệt là khi đất nước sắp có chiến tranh.
• Chuyển đổi giới tính để gian lận trong thể thao hoặc lừa đảo tài sản.
• Chuyển đổi giới tính để trốn việc bị tòa án truy nã.
• Chuyển đổi giới tính để hoạt động mại dâm.
• Nếu người chuyển giới đã kết hôn thì sau khi chuyển giới, các thỏa thuận hôn nhân với chồng/vợ của họ sẽ đột nhiên trở nên vô hiệu, dẫn tới kiện cáo hoặc cố tình chuyển giới để vô hiệu hóa các thỏa thuận, điều luật trong hôn nhân (trốn tránh việc cấp dưỡng, nuôi con, chia tài sản...)
• Nếu người chuyển giới đã có con thì đứa trẻ sẽ "bỗng nhiên" bị mất cha/mẹ trên giấy tờ nhân thân và trong cuộc sống gia đình, dẫn tới nhiều hệ lụy xấu cho đứa trẻ về sau.
• Phẫu thuật chuyển giới dễ dẫn tới tai biến do hàng loạt các cuộc phẫu thuật liên tiếp, dẫn tới các vụ kiện cáo sau này.
• Người đã chuyển đổi giới tính có thể sẽ thấy hối hận sau khi tiến hành, nhưng khi đã phẫu thuật rồi thì không thể đảo ngược kết quả được nữa.
• Người tiến hành chuyển giới sẽ phải chịu sự phản đối của gia đình cũng như khó tìm việc làm, dễ dẫn tới các hành vi tiêu cực, làm tăng tỷ lệ phạm tội và bất ổn xã hội.
• Việc phải tiêm hoóc-môn (kích thích tố giới tính) liên tục khiến người chuyển giới mắc nhiều tác dụng phụ, sức khỏe suy giảm và bị giảm đáng kể tuổi thọ, tạo ra gánh nặng cho gia đình, hệ thống y tế và an sinh xã hội.

Đức

Từ năm 1981 tòa án xã hội bang Stuttgart đã công nhận ý muốn chuyển đổi giới tính như là một bệnh tật theo luật về bảo hiểm sức khỏe, hãng bảo hiểm phải trả tiền cho các biện pháp y khoa để chuyển đổi giới tính“.

Sức khỏe

Người chuyển giới trước khi can thiệp phẫu thuật phải sử dụng hormone trong một thời gian khá dài, khiến tâm lý bị đảo lộn, cơ thể của họ bị yếu đi trông thấy, dễ nhiễm bệnh. Tiêm không đúng cách và liều lượng có thể nguy hiểm tính mạng. Sau đó họ sẽ phải trải qua vài chục cuộc tiểu phẫu với những đau đớn và nguy cơ tai biến cả về thể chất lẫn tâm lý. Sau vài năm, họ sẽ già đi nhanh chóng, sức khỏe của họ trở nên tồi tệ do những biến chứng từ phẫu thuật và tiêm hoóc-môn, những cơn đau thể xác giày vò cả ngày lẫn đêm. Đối với nam chuyển sang nữ, những lớp mỡ sẽ biến mất, vú teo lại mà trơ ra là khung xương thô kệch của đàn ông. Đối với nữ chuyển sang nam, râu tóc của họ sẽ rụng, dương vật giả sẽ teo đi (thậm chí bị hoại tử), khung xương chậu bị tổn thương khiến đi lại khó khăn. Những người không có đủ tiền để uống/tiêm kích thích tố đều đặn thì những hậu quả này thậm chí sẽ xuất hiện nhanh hơn. Ca sĩ chuyển giới Nong Poy (Thái Lan) chia sẻ: khi chuyển giới tức là chấp nhận rút ngắn tuổi thọ xuống khoảng 20 năm, người chuyển giới khó có thể sống ngoài 40 tuổi

Những người chuyển giới đều chung số phận: Vĩnh viễn không thể có con, phải uống/tiêm thuốc kích thích tố nam hoặc nữ suốt đời, vẻ "mỹ miều" bên ngoài chỉ trụ được 5-10 năm, sau đó thân hình, da dẻ mau chóng già nua nhanh hơn nhiều so với người bình thường. Về đời sống tình dục cũng rất bất ổn do các bộ phận nhân tạo không thể có chức năng như bộ phận của người thường. Hiếm hoi lắm mới có một người chuyển giới tìm được hạnh phúc gia đình thực sự.

Nghiên cứu năm 2014 ở Mỹ cho thấy người chuyển giới có tỷ lệ đặc biệt cao về trầm cảm và tự sát do những thất vọng về cuộc sống sau khi chuyển giới. Tỷ lệ tự sát ở nhóm này ít nhất ở mức 30-40%, trong khi ở những ước lượng cao lên tới 50-60% Những rủi ro liên quan với việc tiêm hormone, cắt sửa bộ phận sinh dục và các phẫu thuật khác như bệnh ung thư (vú và tuyến tiền liệt), bệnh tim (đột quỵ, bệnh tim mạch), và tắc mạch máu não trong những người chuyển giới đang tiếp tục được nghiên cứu.

Tại Thái Lan (một "thiên đường" của việc chuyển đổi giới tính), nhà hoạt động Nathee Teerarojanapong nói về kết quả không mong đợi từ việc chuyển đổi giới tính: "Tôi nhận được nhiều cuộc gọi từ những người nói họ cảm thấy tiếc vì đã chuyển giới. Họ đã phạm một sai lầm lớn và muốn trở lại như cũ nhưng không thể".

Bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình Trần Ngọc Vinh cho biết: việc chuyển đổi giới tính không chỉ đơn giản là việc chuyển đổi bộ phận sinh dục mà các diễn biến tâm lý, đời sống sau đó của người chuyển giới mới là vấn đề lớn. Bác sĩ Trần Ngọc Vinh tiết lộ: "Hầu hết bệnh nhân sau khi sang Thái Lan phẫu thuật chuyển đổi giới tính xong đều thấy ân hận, thất vọng. Đối với mọi người xung quanh, họ vẫn tỏ ra là hạnh phúc, mãn nguyện nhưng khi nói chuyện với các bác sĩ tâm lý, bác sĩ chuyên khoa thì lại khác. Nhiều người chuyển giới không thể tìm được những khoái cảm (trong cuộc sống và tình dục) như đối với giới tính ban đầu. Họ đâm ra chán con người mới của mình mà trước đó, họ khát khao vô cùng". Bác sĩ Nguyễn Hà cho biết: "Sau một thời gian “hồ hởi” sống với giới tính mới của mình, nhiều người chuyển giới suy sụp vì không tìm được niềm vui trong cuộc sống... Một số người nam chuyển sang nữ sau một thời gian sống dặt dẹo thì chuyển nghề làm... gái mại dâm". Do vậy, bác sỹ Hà khuyên rằng: dù mang tâm lý không chấp nhận giới tính bẩm sinh của mình thì con người cũng không nên can thiệp dao kéo vào giới tính của cơ thể, vì phẫu thuật chuyển giới để lại hệ lụy rất khó kiểm soát về sau, nhất là vấn đề tâm lý.

Văn hóa

Nga

Theo báo điện tử "Công an nhân dân" dịch tin từ đài BBC, kể từ ngày 15/1/2015, tất cả những người đã chuyển đổi giới tính ở Nga đều bị cấm điều khiển các phương tiện cơ giới cá nhân. Ai vi phạm, ngoài khoản tiền phạt nặng ra, có thể bị cảnh sát truy tố ra tòa. Theo thông tư liên tịch giữa Bộ Nội vụ và Bộ Giao thông Vận tải Liên bang Nga, chính phủ Nga nghiêm cấm bất cứ cá nhân nào được cơ quan y tế chẩn đoán bị rối loạn nhân cách, bao gồm cả những người đã và đang muốn chuyển đổi giới tính sẽ không được lái xe, bởi ngoại hình thái quá của họ đã vi phạm thuần phong mỹ tục truyền thống của Nga.

Chuyển đổi giới tính ở Việt Nam

Nhiều người Việt Nam không phân biệt được những khái niệm người đồng tính luyến ái, người hoán tính/chuyển đổi giới tính, người lưỡng tính mặc dù đây là những khái niệm khác nhau.,

"Xác định lại giới tính" là thuật ngữ để chỉ những thủ tục dùng để điều chỉnh lại giới tính của một người do người đó có khuyết tật cơ thể về giới tính hoặc bộ phận sinh dục chưa được định hình chính xác. Trong khi đó, thuật ngữ "chuyển đổi giới tính" được áp dụng cho người có cơ thể bình thường nhưng vẫn đi phẫu thuật chuyển đổi giới tính do bị các vấn đề tâm thần (ví dụ như mắc chứng bệnh tâm thần Rối loạn định dạng giới). Nghị định Về xác định lại giới tính của chính phủ Việt Nam năm 2008 cho phép thực hiện xác định lại giới tính đối với những người có khuyết tật về cơ thể, đăng ký lại hộ tịch cho họ và nghiêm cấm phân biệt đối xử cũng như tiết lộ thông tin cho người khác biết. Đối với việc chuyển đổi giới tính cho những người đã có cơ thể đã định hình hoàn chỉnh về giới tính thì pháp luật Việt Nam nghiêm cấm.

Việt Nam là quốc gia thứ 62 trên thế giới, thứ 11 tại châu Á cho phép việc thay đổi giới tính trên giấy tờ nhân thân. Ngày 24/11/2015, với 282/366 số phiếu, Quốc hội Việt Nam đã thừa nhận quyền chuyển đổi giới tính. Theo đó, Bộ luật Dân sự mới quy định: “Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có các quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của bộ luật này và luật khác có liên quan”.

Xem thêm

• Chuyển giới tự nhiên (một số loài động vật có khả năng tự thay đổi giới tính)
• Người lưỡng tính
• Đồng tính luyến ái
• Đồng tính luyến ái ở Việt Nam
• Kathoey
• Shemale