Nguyễn Thị Hồng Ngát

Đừng nhầm lẫn với Hồng Ngát.

Nguyễn Thị Hồng Ngát
Phó Chủ tịch thường trực Hội Điện ảnh Việt Nam
Nhiệm kỳ	2010 – 2020
Giám đốc Hãng phim Hội Điện ảnh Việt Nam (Hodafilm)
Nhiệm kỳ	2005 – 2010
Kế nhiệm	Thanh Vân
Phó cục trưởng Cục Điện ảnh
Nhiệm kỳ	2001 – 2006
Cục trưởng	Nguyễn Phúc Thảnh
Giám đốc Hãng phim truyện Việt Nam
Nhiệm kỳ	1999 – 2001
Tiền nhiệm	Nguyễn Kim Cương
Kế nhiệm	Nguyễn Văn Nam
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh	30 tháng 10, 1950
Nơi sinh	Hưng Yên, Việt Nam
Giới tính	nữ
Quốc tịch	Việt Nam
Đảng chính trị	Đảng Cộng sản Việt Nam
Dân tộc	Kinh
Nghề nghiệp	Nhà thơ, nhà báo, biên kịch
Gia đình
Chồng	Thu Bồn (cưới 1978–1988) Phan Hồng Giang (cưới 1990)
Con cái	Cù Thái Dương Cù Thu Thủy Cù Kim Chi
Khen thưởng	Huân chương Lao động hạng Nhất
Sự nghiệp điện ảnh
Năm hoạt động	1987 – nay
Giải thưởng	Biên kịch xuất sắc Liên hoan phim Việt Nam 1993
Sự nghiệp văn học
Giải thưởng	Giải Khuyến khích cuộc thi thơ báo Văn nghệ (1973–1974) Giải Nhì cuộc thi Viết cho các em do Nhà xuất bản Trẻ và Hội nhà văn thành phố Hồ Chí Minh (1996)
Giải thưởng
Giải thưởng Nhà nước 2012 Văn học Nghệ thuật

Nguyễn Thị Hồng Ngát (sinh ngày 30 tháng 10 năm 1950) là một nhà thơ, nhà biên kịch, nguyên giám đốc Hãng phim truyện Việt Nam, Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh, thành viên của Hội đồng duyệt phim quốc gia và Phó Chủ tịch thường trực Hội Điện ảnh Việt Nam. Bà được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật vào năm 2012.

Cuộc đời

Bà sinh ngày 30 tháng 10 năm 1950, quê ở thôn Phú Thị, xã Mễ Sở, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên. Năm 15 tuổi, bà thi đỗ vào trường Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội. Từ năm 1968, 3 năm sau khi tốt nghiệp, bà được phân về đoàn chèo Thanh niên của Nhà hát Chèo Việt Nam và hoạt động chủ yếu ở chiến trường miền Nam Việt Nam. Năm 1981, bà được cử sang Liên Xô để học biên kịch sân khấu tại VGIK. Tuy nhiên, vì trường không có ngành biên kịch sân khấu mà bà đã chọn chuyển sang biên kịch điện ảnh. Cũng từ đây mà sự nghiệp Nguyễn Thị Hồng ngát gắn liền với điện ảnh. Hoàn thành việc học sau 7 năm, bà trở về Việt Nam và bắt đầu công việc tại Hãng phim truyện Việt Nam. Trong 10 năm công tác, Nguyễn Thị Hồng Ngát lần lượt đảm nhiệm trưởng phòng biên kịch, trưởng xưởng phim Thanh thiếu nhi, rồi phó giám đốc nghệ thuật.

Từ năm 1990 đến 1995, bà là uỷ viên Ban chấp hành Hội văn học Hà Nội và sau đó thì trở thành uỷ viên Ban chấp hành Hội Điện ảnh Việt Nam, Trưởng ban lý luận phê bình của Hội từ tháng 8 năm 1995. Trong năm 1998 và 1999, bà nhậm chức phó giám đốc rồi giám đốc Hãng phim truyện Việt Nam. Năm 2001, bà trở thành phó cục trưởng Cục Điện ảnh kiêm Trưởng ban biên tập chương trình Điện ảnh chiều thứ bảy của Đài Truyền hình Việt Nam và đảm nhiệm những chức vụ này cho đến khi về hưu vào năm 2006. Ngoài ra, bà còn từng tham gia Ban Chấp hành Hội Văn học Hà Nội, Ban Chấp hành Hội Điện ảnh Việt Nam, Trưởng ban Lý luận phê bình của Hội. Sau khi về hưu, bà vẫn tiếp tục hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh khi đảm nhiệm giám đốc Hãng phim Hội Điện ảnh Việt Nam (Hodafilm) đến năm 2010 và phó chủ tịch thường trực của Hội Điện ảnh Việt Nam hai khóa liền (2010–2020).

Năm 2011, Hồng Ngát được đề nghị xét tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật ở lĩnh vực Văn học cho kịch bản các phim Canh bạc, Trăng trên đất khách, Cha tôi và hai người đàn bà, trở thành biên kịch duy nhất được xét giải trong đợt này. Năm 2012, bà chính thức nhận được Giải thưởng Nhà nước.

Sự nghiệp

Năm 1981, Nguyễn Thị Hồng Ngát được cử sang học tập tại Liên Xô. Bà dành 1 năm để học tiếng Nga tại Kiev và sau đó là 5 năm học chuyên ngành tại Đại học Điện ảnh Quốc gia (VGIK). Tác phẩm tốt nghiệp chuyên ngành biên kịch điện ảnh của bà là kịch bản mang tên "Sẽ tới một mùa mưa". Đây là 1 trong 2 tác phẩm được hội đồng đánh giá là xuất sắc và giúp bà tốt nghiệp loại ưu. Kịch bản này đã được Hãng phim truyện Việt Nam dựng thành bộ phim mang tên Một thời đã sống.

Năm 1991, bộ phim Canh bạc do Hồng Ngát viết kịch bản đã chính thức ra mắt khán giả. Mặc dù là tác phẩm đầu tay của đạo diễn Lưu Trọng Ninh, nhưng bộ phim không chỉ giành được Bông sen bạc mà còn giúp Hồng Ngát chiến thắng giải Biên kịch xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10. Tuy nhiên, bộ phim từng gây ồn ào trong dư luận vì liên quan đến vấn đề bản quyền. Kịch bản bộ phim được cho là dựa trên truyện ngắn "Canh bạc gá vợ" của nhà báo Nguyễn Thành Phong, tuy nhiên phần giới thiệu phim lại hoàn toàn không nhắc đến tên tác giả.

Năm 2009, kịch bản Nhìn ra biển cả của Nguyễn Thị Hồng Ngát viết về tuổi trẻ của Hồ Chí Minh giành được giải nhì cuộc thi sáng tác kịch bản điện ảnh hưởng ứng Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Kịch bản đã được chuyển thể thành bộ phim cùng tên và ra mắt vào năm 2010. Ban đầu, bộ phim được giao cho Trần Lực, người từng thủ vai chính trong bộ phim Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong năm 2003. Tuy nhiên, đến tháng 8 cùng năm thì Trần Lực từ chối vì bận công tác tại hãng phim Đông A. Vai trò đạo diễn được giao lại cho Nghệ sĩ ưu tú Vũ Châu. Tuy nhiên, bộ phim do nhà nước Việt Nam đặt hàng với kinh phí hơn 6 tỷ đồng này đã không nhận được phản ứng tích cực từ khán giả.

Năm 2014, kịch bản Gương trời của bà chuẩn bị được chuyển thể thành phim. Tuy nhiên, với kinh phí chỉ 400 triệu đồng, Nguyễn Thị Hồng Ngát đã quyết định tự mình làm đạo diễn cho bộ phim. Ở tuổi 64, đây là lần đầu tiên bà đứng ở vai trò đạo diễn cho một bộ phim.

Tác phẩm

Văn học

Thơ

• Trái cam vàng (1974)
• Thơm hương mái tóc (1982)
• Nhớ và khát (1988)
• Ngôi nhà sau cơn bão (1990)
• Bài ca số phận (1993)
• Biển đêm (1996)
• Bâng khuâng chiều (2000)
• Thơ Nguyễn Thị Hồng Ngát (2003)
• Gió thổi tràn qua mặt (2006)
• Cỏ thơm mây trắng (2013, tập thơ)
• Thơ vui về con gái Hưng Yên (2017)
• Những con sóng (2021, tập thơ)

Khác

• Hai lần sống một mình (1990, tiểu thuyết)
• Người muôn năm cũ (1994, tập truyện)
• Chuyện của cu Minh (1996)
• Điện ảnh - nghĩ về nghề (2005, tiểu luận)

Phim

Năm	Phim	Đạo diễn	Vai trò				Chú	Nguồn
			Biên kịch	Biên tập	Sản xuất	Khác
1987	Một thời đã sống	Xuân Sơn	Có	Không	Không	Không
1991	Canh bạc	Lưu Trọng Ninh	Có	Không	Không	Không
1994	Anh sẽ về	Lê Anh	Có	Không	Không	Không
1995	Dã tràng xe cát biển Đông	NSND Khánh Dư	Có	Không	Không	Không
	Cô bé bên hồ	NSƯT Trần Lực	Có	Không	Không	Không
1996	Cha tôi và hai người đàn bà	Vũ Châu	Có	Không	Không	Không
	Bỏ trốn	NSND Phạm Nhuệ Giang	Không	Có	Có	Không
	Bà và cháu	Cao Mạnh, NSƯT Trần Lực	Có	Không	Không	Không
1997	Một ông sao sáng hai ông sáng sao	NSND Bùi Cường	Có	Không	Không	Không
1998	Trăng trên đất khách	NSƯT Tất Bình	Có	Không	Không	Không
1999	Đời cát	NSND Nguyễn Thanh Vân	Không	Có	Có	Không
	Ranh giới mong manh	Vũ Minh Trí	Có	Không	Không	Không
2000	Bến không chồng	Lưu Trọng Ninh	Không	Có	Không	Không
2002	Hà Nội 12 ngày đêm	NSND Bùi Đình Hạc	Có	Không	Không	Không
	Của rơi	Vương Đức	Không	Có	Không	Không
	Vua bãi rác	NSƯT Đỗ Minh Tuấn	Không	Có	Không	Không
2003	Nhật ký chiến trường	Nguyễn Thế Vinh	Có	Không	Không	Không
2004	Ký ức Điện Biên	NSƯT Đỗ Minh Tuấn	Có	Không	Không	Không
2005	Những đứa con của núi	NSƯT Đặng Lưu Việt Bảo	Không	Có	Không	Không
2007	Em muốn làm người nổi tiếng	NSƯT Nguyễn Đức Việt	Có	Không	Không	Không
	Hoa đào	Nguyễn Thế Vinh	Có	Không	Không	Không
2008	Đừng đốt	NSND Đặng Nhật Minh	Không	Không	Có	Không
	Nhìn ra biển cả	Vũ Châu	Có	Không	Không	Không
	Hồ Chí Minh nhìn từ thế kỷ XXI	Nguyễn Anh Tuấn	Có	Không	Không	Không
2010	Người con của Rồng	NSND Phạm Minh Trí	Có	Không	Có	Không
2013	Gương trời	Nguyễn Thị Hồng Ngát	Có	Không	Không	Đạo diễn
2014	Những đứa con của làng	NSƯT Nguyễn Đức Việt	Không	Không	Có	Không
2016	Biên cương	NSƯT Nguyễn Đức Việt	Có	Không	Có	Không
2018	Truyền thuyết về Quán Tiên	Đinh Tuấn Vũ	Không	Không	Có	Không
2019	550 năm Nghi Lộc – Đất và người	NSƯT Nguyễn Đức Việt	Có	Không	Có	Viết lời bình
2021	Đất nước nhìn từ biển	Tạ Quốc Lâm	Có	Không	Không	Không

Sân khấu

Vở diễn	Thể loại	Đạo diễn	Nguồn
Duyên trời	Chèo	NSND Phạm Thị Thành
Lên tiên		Ngọc Thủy
Những khoảnh khắc cuộc đời	Cải lương	NSƯT Lê Chức
Trái tim người mẹ	Kịch

Vinh danh

• Huân chương Lao động hạng Nhất
• Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật (2012)

Giải thưởng văn học

• Giải Khuyến khích cuộc thi thơ báo Văn nghệ năm 1973–1974.
• Giải Nhì cuộc thi Viết cho các em do Nhà xuất bản Trẻ và Hội nhà văn thành phố Hồ Chí Minh tổ chức năm 1996 (tác phẩm Chuyện cu Minh).

Giải thưởng điện ảnh

Năm	Lễ trao giải	Hạng mục	Tác phẩm	Kết quả	Nguồn
Vai trò biên kịch
1993	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10	Phim truyện điện ảnh xuất sắc	Canh bạc	Bông sen bạc
		Biên kịch xuất sắc		Đoạt giải
1995	Hội diễn sân khấu toàn quốc		Trái tim người mẹ	Huy chương vàng
1996	Giải thưởng Hội Điện ảnh Việt Nam 1995	Phim truyện nhựa	Dã tràng xe cát biển Đông	Giải B
1999	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 12	Phim truyện điện ảnh xuất sắc	Cha tôi và hai người đàn bà	Bông sen bạc
			Trăng trên đất khách	Bằng khen
2017	Giải Cánh diều 2016	Phim truyện truyền hình xuất sắc	Biên cương	Bằng khen
Vai trò sản xuất
2000	Liên hoan phim châu Á-Thái Bình Dương	Phim hay nhất	Đời cát	Đoạt giải
2001	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 13	Phim truyện điện ảnh xuất sắc		Bông sen vàng
2009	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 16		Đừng đốt	Bông sen vàng
	Liên hoan phim quốc tế Fukuoka (Nhật Bản)	Phim hay nhất do khán giả bình chọn		Đoạt giải
2010	Giải Cánh diều 2009	Phim truyện điện ảnh xuất sắc		Cánh diều vàng
2015	Giải Cánh diều 2014		Những đứa con của làng	Cánh diều bạc
	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 19	Phim truyện điện ảnh xuất sắc		Bông sen bạc

Đời tư

Trong thời gian tham gia chiến tranh Việt Nam ở miền Nam, Nguyễn Thị Hồng Ngát đã gặp và kết hôn với người chồng đầu tiên. Tuy nhiên, sau 8 năm chung sống thì hai người chia tay. Không lâu sau, bà bước vào cuộc hôn nhân thứ hai với nhà thơ Thu Bồn. Lúc bấy giờ, Hồng Ngát 28 tuổi đã có 3 người con, Thu Bồn hơn bà 15 tuổi cũng đã có 2 người con riêng sau cuộc hôn nhân đầu tiên. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân này cũng chấm dứt không lâu sau khi Hồng Ngát tốt nghiệp VGIK và về nước. Năm 1988, thời điểm kịch bản tốt nghiệp "Sẽ tới một mùa mưa" của bà được Hãng phim truyện Việt Nam dựng thành phim cũng là lúc bà chấm dứt cuộc hôn nhân thứ hai. Năm 1990, bà gặp được người chồng thứ ba là tiến sĩ ngữ văn Phan Hồng Giang, con trai nhà phê bình Hoài Thanh, một người lớn hơn bà 20 tuổi.

Nguyễn Thị Hồng Ngát chỉ sinh 3 người con với người chồng đầu tiên, gồm 1 con trai và 2 con gái. Con trai lớn của bà là Cù Thái Dương đã tốt nghiệp lớp điện ảnh của Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội năm 1993. Người con gái thứ hai của bà là Cù Thu Thủy từng theo học Mỹ thuật Công nghiệp, đến năm thứ 4 thì theo chồng sang định cư ở Úc. Còn người con gái út là Cù Kim Chi từ nhỏ đã sống với mẹ, từng làm việc tại Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam nhưng sau đó cũng đã tốt nghiệp khoa đạo diễn của Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh vào năm 2004.

Chú thích

Nguồn

• Bùi Đức Tịnh (2005). Lược khảo lịch sử văn học Việt Nam: từ khởi thủy đến cuối thế kỷ XX. Nhà xuất bản Văn nghệ Thành Phố Hồ Chí Minh. OCLC 61768088.
• Đại học Quốc gia Hà Nội (1996). 50 năm văn học Việt Nam sau cách mạng tháng 8. Nhà xuất bản Đại học quốc gia. OCLC 39258277.
• Đoàn Minh Tuấn (2000). Khuôn mặt & tác phẩm. Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh. OCLC 606470235.
• Đỗ Dũng (2003). Sân khấu cải lương Nam bộ, 1918-2000. Thành phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản Trẻ. OCLC 62272171.
• Hội Nhà văn Việt Nam (1997). Nhà văn Việt Nam hiện đại. Hà Nội: Nhà xuất bản Hội Nhà văn. OCLC 42413287.
• Lại Nguyên Ân (2000). Tuyển thơ tác giả nữ Việt Nam. Nhà xuất bản Phụ nữ. OCLC 47230235.
• Ngô Mạnh Lân; Ngô Phương Lan; Vũ Quang Chính; Đinh Tiếp; Lại Văn Sinh (2005). Nguyễn Thị Hồng Ngát; và đồng nghiệp (biên tập). Lịch sử điện ảnh Việt Nam, Tập 2. Hà Nội: Cục Điện ảnh Việt Nam. OCLC 53129383.
• Nguyễn Thị Hồng Ngát (2006). Điện ảnh: nghĩ về nghề. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 173842916.
• Nguyễn Thụy Kha (1998). Nửa thế kỷ tân nhạc. Nhà xuất bản Đà Nẵng. OCLC 41294126.
• Nhiều tác giả (2005). Ngọc Tân, ngày biển gọi. Nhà xuất bản Âm nhạc. OCLC 607355460.
• Nhiều tác giả (2007). Hành trình nghiên cứu điện ảnh Việt Nam. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 989966481.
• Phong Thu (2005). Đọc và cảm nhận. Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. OCLC 990800364.
• Trần Đình Sử; Đinh Văn Đức; Mã Giang Lân (2004). Văn học Việt Nam thế kỷ XX: những vấn đề lịch sử và lý luận. Nhà xuất bản Giáo dục. OCLC 255121847.
• Trần Mạnh Thường (2003). Từ điển tác giả văn học Việt Nam thế kỷ XX. Nhà xuất bản Hội nhà vǎn. OCLC 56482722.
• Trần Trọng Đăng Đàn (2005). Khoa học xã hội, nhìn từ phía văn hóa-tư tưởng: tạp văn nghiên cứu lý luận. Nhà xuất bản Văn nghệ. OCLC 180069422.
• Trần Tuấn Hiệp (2002). Điện ảnh không phải trò chơi: tập phê bình, tiểu luận điện ảnh. Hà Nội: Nhà xuất bản Văn hóa thông tin. OCLC 605594880.
• Trịnh Thanh Sơn (2002). Đi dọc cánh đồng thơ: tiểu luận, phê bình, chân dung văn học. Nhà xuất bản Lao động. OCLC 605986190.
• Vân Thanh; Nguyên An (2002). Bách khoa thư văn học thiếu nhi Việt Nam. Nhà xuất bản Từ điển bách khoa. OCLC 54529129.
• Viện khoa học xã hội Việt Nam (2004). Nguyễn Thế Nghĩa (biên tập). Tuyển tập tạp chí Khoa học xã hội. Nhà xuất bản Khoa học xã hội. OCLC 607568823.

Xem thêm

• Hồng Ngát
• Điện ảnh chiều thứ bảy
• Giải thưởng Nhà nước
• Giải thưởng Nhà nước đợt III (2012)

Liên kết ngoài

• Nguyễn Thị Hồng Ngát trên IMDb