Kỳ thi tuyển sinh đại học và cao đẳng tại Việt Nam

Hệ thống Giáo dục Việt Nam     Giáo dục mầm non     Giáo dục tiểu học     Giáo dục trung học     (Cơ sở, Phổ thông, Trung cấp)     Giáo dục đại học     (Cao đẳng, Đại học, Cao học)
Giáo dục thường xuyên     Đào tạo từ xa     Đào tạo tại chức (vừa học vừa làm)
Công lập     Tư thục     Bán công     Dân lập
Các kỳ thi quan trọng
Tốt nghiệp trung học phổ thông (cũ)     Tuyển sinh đại học và cao đẳng (cũ)     Kỳ thi trung học phổ thông quốc gia

Kỳ thi tuyển sinh đại học và cao đẳng là một kì thi từng được tổ chức tại Việt Nam nhằm mục đích lấy sinh viên đầu vào cho các trường đại học và cao đẳng. Kì thi này còn được gọi nôm na là kỳ thi "3 chung" (chung đợt, chung đề và dùng chung kết quả), do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hằng năm, ngay sau kì thi tốt nghiệp trung học phổ thông khoảng một tháng. Trong những năm tổ chức, kì thi này được diễn ra vào thượng tuần và trung tuần tháng 7 theo lịch sau:

• Đợt 1: Ngày 4 tháng 7 và 5 tháng 7: thi các khối A, A1, V của hệ đại học. Thí sinh thi khối V, sau khi dự thi môn Toán, Lý thì thi tiếp năng khiếu vẽ đến ngày 8 tháng 7 (tùy trường).
• Đợt 2: Ngày 9 tháng 7 và 10 tháng 7 thi các khối B, C, D, N, H, M, T, S, R, K của hệ đại học. Thí sinh thi các khối năng khiếu, sau khi dự thi các môn văn hóa (khối H, N thi Văn theo đề thi khối C; khối M thi Văn, Toán theo đề thi khối D; khối T thi Sinh, Toán theo đề thi khối B; khối R thi Văn, Sử theo đề thi khối C; khối K thi Toán, Lý theo đề thi khối A) thì thi tiếp các môn năng khiếu vẽ, thể dục, nhạc và kĩ thuật đến ngày 14 tháng 7 (tùy trường).
• Đợt 3: Ngày 15 tháng 7 và 16 tháng 7 thi tất cả các khối của hệ cao đẳng.

Từ năm 2015, cùng với kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, kỳ thi tuyển sinh đại học và cao đẳng bị bãi bỏ để thay thế bằng một kỳ thi hợp nhất là kỳ thi trung học phổ thông quốc gia.

Điều kiện

Những ai đã có bằng tốt nghiệp trung học phổ thông, giấy chứng nhận tốt nghiệp trung học phổ thông tạm thời hoặc bậc học tương đương (bổ túc, trung học nghề).

Các khối thi và môn thi

• Khối A: Toán, Vật lý, Hóa học
• Khối A1: Toán, Vật lý, Tiếng Anh
• Khối B: Toán, Hóa học, Sinh học
• Khối C: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý
• Khối D: Ngữ văn, Toán còn môn Ngoại ngữ sẽ khác nhau:
  • D1: Ngữ văn, Toán, Tiếng Anh
  • D2: Ngữ văn, Toán, Tiếng Nga
  • D3: Ngữ văn, Toán, Tiếng Pháp
  • D4: Ngữ văn, Toán, Tiếng Trung
  • D5: Ngữ văn, Toán, Tiếng Đức
  • D6: Ngữ văn, Toán, Tiếng Nhật

Khối A1 là khối thi mới được bổ sung từ kì thi năm 2012 , theo đó hai môn (Toán, Vật lý thi theo đề khối A) còn Tiếng Anh thi theo đề riêng.

Khối D5 và D6 được bổ sung từ kì thi năm 2008.

Khối năng khiếu

• Khối H: Văn, Họa (Hình họa bằng bút chì và vẽ trang trí màu)
• Khối K: Toán, Vật lý, Kĩ thuật
• Khối M: Văn, Toán, Năng khiếu mẫu giáo (Hát, Kể chuyện, Đọc diễn cảm)
• Khối N: Văn, 2 môn Năng khiếu nhạc (Thẩm âm - Tiết tấu và Thanh nhạc)
• Khối R: Văn, Lịch sử, Năng khiếu báo chí
• Khối T: Sinh học, Toán, Năng khiếu thể dục thể thao (chạy cự li ngắn, bật tại chỗ, gập thân, có yêu cầu về hình thể)
• Khối V: Toán, Vật lý, Vẽ
• Khối S: Văn, 2 môn năng khiếu Sân khấu.

Phụ huynh và học sinh tại kỳ thi tuyển vào Đại học Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh năm 2012.

Hình thức thi

Những năm trước (từ năm 2001 trở về trước), mỗi trường tự tổ chức kì thi, dưới sự giám sát của Bộ giáo dục. Theo đó, thí sinh đăng kì dự thi bao nhiêu trường, thì phải trải qua bấy nhiêu kì thi. Điều nay gây nên sự tốn kém rất lớn, và mất công mất việc của rất nhiều các bậc phụ huynh, cũng như không thực sự cần thiết. Từ năm 2002 trở đi, Bộ Giáo dục tổ chức một kì thi duy nhất, sau đó kết quả được áp dụng sang các trường mà thí sinh đã đăng ký nguyện vọng .

Năm 2006, hình thức thi trắc nghiệm khách quan được áp dụng đầu tiên cho bốn môn Ngoại ngữ của khối D là Tiếng Anh, Tiếng Nga, Tiếng Pháp và Tiếng Trung; đề thi gồm 70 câu trắc nghiệm. Từ năm 2007 đến nay, hình thức thi này được Bộ nhân rộng và áp dụng cho các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học và Ngoại ngữ với thời gian làm bài là 90 phút, đề thi có 80 câu dành cho các môn Ngoại ngữ và 50 câu dành cho môn Vật lý, Hóa học và Sinh học; bốn môn văn hóa còn lại là Toán, Văn, Lịch sử và Địa lý thi tự luận với thời gian làm bài là 180 phút.

Các khái niệm

Hồ sơ đăng ký dự thi

Để được dự thi đại học hay cao đẳng, thí sinh cần có một bộ hồ sơ đăng ký và phải nộp trước khi thi để nhập dữ liệu. Bộ hồ sơ này gồm hai lá phiếu có nội dung khai báo như nhau: phiếu số 1 nộp cho trường đăng ký thi, phiếu số 2 thí sinh giữ để làm gốc. Sau khi tiếp nhận hồ sơ và nhập dữ liệu, trường sẽ gửi giấy báo dự thi về cho thí sinh. Giấy này rất quan trọng bởi vì có nó, thí sinh mới được phép vào phòng thi.

Điểm sàn

Điểm sàn là mức điểm tối thiểu để các trường nhận đơn xét tuyển của thí sinh thi theo đề thi chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo, điểm sàn chính thức được áp dụng từ năm 2004. Hiểu đơn giản, đây là mức điểm tối thiểu thí sinh cần phải đạt được để có quyền xét được xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng, nếu không đạt đến điểm sàn, thí sinh gần như đã không trúng tuyển. Một số trường hợp, điểm sàn có thể điều chỉnh theo từng trường nếu được phép của Bộ giáo dục.

Năm	Đại học					Cao đẳng
	Khối A	Khối A1	Khối B	Khối C	Khối D	Khối A	Khối A1	Khối B	Khối C	Khối D
2004	14		15	15	14	11		12	12	11
2005	15		15	14	14	12		12	11	11
2006	13		14	14	13	10		11	11	10
2007	15		15	14	13	12		12	11	10
2008	13		15	14	13	10		12	11	10
2009	13		14	14	13	10		11	11	10
2010	13		14	14	13	10		11	11	10
2011	13		14	14	13	10		11	11	10
2012	13	13	14	14,5	13,5	10	10	11	11,5	10,5
2013	13	13	14	14	13,5	10	10	11	11	10

Xem thêm

• Danh sách trường đại học, học viện và cao đẳng tại Việt Nam