Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngữ hệ Turk”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎top: clean up
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 3: Dòng 3:
|region = Từ [[Đông Nam châu Âu]] tới miền Tây Trung Quốc và [[Siberia]]
|region = Từ [[Đông Nam châu Âu]] tới miền Tây Trung Quốc và [[Siberia]]
|familycolor = Altaic
|familycolor = Altaic
|protoname = [[Ngôn ngữ Turk nguyên thủy|Turk nguyên thủy]]
|protoname = [[Ngôn ngữ Turk nguyên thủy|Proto-Turk]]
|family =Một trong những [[ngữ hệ]] chính trên thế giới
|family =Một trong những [[ngữ hệ]] chính trên thế giới
|child1 = [[Nhóm ngôn ngữ Turk Thường|Turk Thường]]
|child1 = [[Nhóm ngôn ngữ Turk Thường|Turk Thường]]
Dòng 10: Dòng 10:
|glotto = turk1311
|glotto = turk1311
|glottorefname = Turkic
|glottorefname = Turkic
|map = Lenguas túrquicas.png
| map = Turkic Languages distribution map.png
|mapcaption = Ngữ hệ Turk
| mapcaption = Phân bố địa lý của hệ Turk
| ethnicity = [[Các dân tộc Turk]]
}}
}}



Phiên bản lúc 13:46, ngày 15 tháng 10 năm 2021

Ngữ hệ Turk
Sắc tộcCác dân tộc Turk
Phân bố
địa lý
Từ Đông Nam châu Âu tới miền Tây Trung Quốc và Siberia
Phân loại ngôn ngữ họcMột trong những ngữ hệ chính trên thế giới
Ngôn ngữ nguyên thủy:Proto-Turk
Ngôn ngữ con:
ISO 639-5:trk
Glottolog:turk1311[1]
{{{mapalt}}}
Phân bố địa lý của hệ Turk

Ngữ hệ Turk hay ngữ hệ Đột Quyết là một ngữ hệ gồm ít nhất 35 ngôn ngữ[2], được nói bởi các dân tộc Turk trên một khu vực rộng lớn từ Đông Âu và Địa Trung Hải tới Siberia và miền Tây Trung Quốc. Vùng đất khởi nguồn của hệ là Tây Trung Quốc và Mông Cổ, từ đó mở rộng ra Trung Á và xa hơn nữa về phía tây.[3][4]

Các ngôn ngữ Turk được sử dụng như tiếng bản ngữ bởi chừng 170 triệu người, và tổng số người nói, gồm cả người nói như ngôn ngữ thứ hai, là hơn 200 triệu.[5][6][7] Ngôn ngữ Turk với lượng người nói lớn nhất là tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, được sử dụng chủ yếu tại Tiểu Ábán đảo Balkan, chiếm 40% tổng số người nói các ngôn ngữ Turk.[4]

Những đặc điểm của tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, như sự hài hòa nguyên âm (vowel harmony), tính chắp dính, và sự thiếu vắng giống ngữ pháp, cũng là đặc điểm chung của toàn ngữ hệ Turk.[4] Người nói các ngôn ngữ Oghuz (gồm tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan, Turkmen, Qashqai, và Gagauz) có thể hiểu lẫn nhau trong rất nhiều trường hợp.[8]

Cách gọi cả ngữ hệ này là ngữ hệ Thổ Nhĩ Kỳ là có thể gây lầm lẫn hay thiếu chính xác.

Tham khảo

  1. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Turkic”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  2. ^ Dybo A.V., "Chronology of Türkic languages and linguistic contacts of early Türks", Moskow, 2007, p. 766, [1] Lưu trữ 2005-03-11 tại Wayback Machine (In Russian)
  3. ^ Gordon, Raymond G., Jr. (ed.) (2005). “Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition. Language Family Trees - Altaic”. Truy cập ngày 18 tháng 3 năm 2007.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết) Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả (liên kết)
  4. ^ a b c Katzner, Kenneth (2002). Languages of the World, Third Edition. Routledge, an imprint of Taylor & Francis Books Ltd. ISBN 978-0415250047. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)
  5. ^ Brigitte Moser, Michael Wilhelm Weithmann, Landeskunde Türkei: Geschichte, Gesellschaft und Kultur, Buske Publishing, 2008, p.173
  6. ^ Deutsches Orient-Institut, Orient, Vol. 41, Alfred Röper Publushing, 2000, p.611
  7. ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 1 năm 2014. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2016.
  8. ^ “Language Materials Project: Turkish”. UCLA International Institute, Center for World Languages. tháng 2 năm 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 26 tháng 4 năm 2007.