Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ngữ hệ Turk”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Replace dead-url=yes to url-status=dead.
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 20: Dòng 20:
Những đặc điểm của tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, như sự [[hài hòa nguyên âm]] (vowel harmony), [[ngôn ngữ chắp dính|tính chắp dính]], và sự thiếu vắng [[giống (ngữ pháp)|giống]] ngữ pháp, cũng là đặc điểm chung của toàn ngữ hệ Turk.<ref name="LanguagesOfTheWorld"/> Người nói các [[nhóm ngôn ngữ Oghuz|ngôn ngữ Oghuz]] (gồm [[tiếng Thổ Nhĩ Kỳ]], [[tiếng Azerbaijan|Azerbaijan]], [[tiếng Turkmen|Turkmen]], [[tiếng Qashqai|Qashqai]], và [[tiếng Gagauz|Gagauz]]) có thể hiểu lẫn nhau trong rất nhiều trường hợp.<ref name="Language Materials Project">{{Chú thích web|nhà xuất bản=[[UCLA]] International Institute, Center for World Languages|url=http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?LangID=67&menu=004|tiêu đề=Language Materials Project: Turkish|ngày truy cập=2007-04-26|ngày=February 2007|archive-date=2007-10-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20071011180149/http://lmp.ucla.edu/Profile.aspx?menu=004&LangID=67|url-status=dead}}</ref>
Những đặc điểm của tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, như sự [[hài hòa nguyên âm]] (vowel harmony), [[ngôn ngữ chắp dính|tính chắp dính]], và sự thiếu vắng [[giống (ngữ pháp)|giống]] ngữ pháp, cũng là đặc điểm chung của toàn ngữ hệ Turk.<ref name="LanguagesOfTheWorld"/> Người nói các [[nhóm ngôn ngữ Oghuz|ngôn ngữ Oghuz]] (gồm [[tiếng Thổ Nhĩ Kỳ]], [[tiếng Azerbaijan|Azerbaijan]], [[tiếng Turkmen|Turkmen]], [[tiếng Qashqai|Qashqai]], và [[tiếng Gagauz|Gagauz]]) có thể hiểu lẫn nhau trong rất nhiều trường hợp.<ref name="Language Materials Project">{{Chú thích web|nhà xuất bản=[[UCLA]] International Institute, Center for World Languages|url=http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?LangID=67&menu=004|tiêu đề=Language Materials Project: Turkish|ngày truy cập=2007-04-26|ngày=February 2007|archive-date=2007-10-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20071011180149/http://lmp.ucla.edu/Profile.aspx?menu=004&LangID=67|url-status=dead}}</ref>


Cách gọi cả ngữ hệ này là ''ngữ hệ Thổ Nhĩ Kỳ'' là không chính xác.
Cách gọi cả ngữ hệ này là ''ngữ hệ Thổ Nhĩ Kỳ'' là có thể gây lầm lẫn hay thiếu chính xác.


== Tham khảo ==
== Tham khảo ==

Phiên bản lúc 03:12, ngày 15 tháng 5 năm 2021

Ngữ hệ Turk
Phân bố
địa lý
Từ Đông Nam châu Âu tới miền Tây Trung Quốc và Siberia
Phân loại ngôn ngữ họcMột trong những ngữ hệ chính trên thế giới
Ngôn ngữ nguyên thủy:Turk nguyên thủy
Ngôn ngữ con:
ISO 639-5:trk
Glottolog:turk1311[1]
{{{mapalt}}}
Ngữ hệ Turk

Ngữ hệ Turk hay ngữ hệ Đột Quyết là một ngữ hệ gồm ít nhất 35 ngôn ngữ[2], được nói bởi các dân tộc Turk trên một khu vực rộng lớn từ Đông Âu và Địa Trung Hải tới Siberia và miền Tây Trung Quốc. Vùng đất khởi nguồn của hệ là Tây Trung Quốc và Mông Cổ, từ đó mở rộng ra Trung Á và xa hơn nữa về phía tây.[3][4]

Các ngôn ngữ Turk được sử dụng như tiếng bản ngữ bởi chừng 170 triệu người, và tổng số người nói, gồm cả người nói như ngôn ngữ thứ hai, là hơn 200 triệu.[5][6][7] Ngôn ngữ Turk với lượng người nói lớn nhất là tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, được sử dụng chủ yếu tại Tiểu Ábán đảo Balkan, chiếm 40% tổng số người nói các ngôn ngữ Turk.[4]

Những đặc điểm của tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, như sự hài hòa nguyên âm (vowel harmony), tính chắp dính, và sự thiếu vắng giống ngữ pháp, cũng là đặc điểm chung của toàn ngữ hệ Turk.[4] Người nói các ngôn ngữ Oghuz (gồm tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan, Turkmen, Qashqai, và Gagauz) có thể hiểu lẫn nhau trong rất nhiều trường hợp.[8]

Cách gọi cả ngữ hệ này là ngữ hệ Thổ Nhĩ Kỳ là có thể gây lầm lẫn hay thiếu chính xác.

Tham khảo

  1. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Turkic”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  2. ^ Dybo A.V., "Chronology of Türkic languages and linguistic contacts of early Türks", Moskow, 2007, p. 766, [1] Lưu trữ 2005-03-11 tại Wayback Machine (In Russian)
  3. ^ Gordon, Raymond G., Jr. (ed.) (2005). “Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition. Language Family Trees - Altaic”. Truy cập ngày 18 tháng 3 năm 2007.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết) Quản lý CS1: văn bản dư: danh sách tác giả (liên kết)
  4. ^ a b c Katzner, Kenneth (2002). Languages of the World, Third Edition. Routledge, an imprint of Taylor & Francis Books Ltd. ISBN 978-0415250047. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)
  5. ^ Brigitte Moser, Michael Wilhelm Weithmann, Landeskunde Türkei: Geschichte, Gesellschaft und Kultur, Buske Publishing, 2008, p.173
  6. ^ Deutsches Orient-Institut, Orient, Vol. 41, Alfred Röper Publushing, 2000, p.611
  7. ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 1 năm 2014. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2016.
  8. ^ “Language Materials Project: Turkish”. UCLA International Institute, Center for World Languages. tháng 2 năm 2007. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 26 tháng 4 năm 2007.