Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhóm ngôn ngữ Bahnar”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Đã lùi lại sửa đổi 64896374 của P.T.Đ (thảo luận)
Thẻ: Lùi sửa Đã bị lùi lại
Đã lùi lại sửa đổi 64896371 của P.T.Đ (thảo luận) Bahnaric như phiên bản tiếng Anh cho chắc, vì người ta cứ nhầm lẫn Bahnar có nhiều dân tộc..
Thẻ: Lùi sửa Đã bị lùi lại
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox language family
{{Infobox language family
|name=Ngữ chi Bahnar
|name=Ngữ chi Bahnaric
|region=[[Đông Dương]]
|region=[[Đông Dương]]
|familycolor=Austro-Asiatic
|familycolor=Austro-Asiatic
|glotto=bahn1264
|glotto=bahn1264
|glottorefname=Bahnar
|glottorefname=Bahnaric
|child1=Bahnar Trung
|child1=Bahnaric Trung
|child2=Bahnar Bắc
|child2=Bahnaric Bắc
|child3=Bahnar Tây
|child3=Bahnaric Tây
|child4=Bahnar Đông
|child4=Bahnaric Đông
}}
}}


'''Ngữ chi Bahnar''' là một nhóm gồm chừng 30 ngôn ngữ được nói bởi chừng 700.000 người ở [[Việt Nam]], [[Campuchia]], và [[Lào]]. Hầu hết ngôn ngữ trong nhóm này đều khá điển hình cho ngữ hệ Nam Á nói chung, cả về từ vựng và ngữ âm. [[Paul Sidwell]] ghi nhận rằng những ngôn ngữ Nam Á mà về địa lý càng gần với nhánh Bahnar và [[Ngữ chi Cơ Tu|Cơ Tu]] thì lại càng giống những nhánh này.
'''Ngữ chi Bahnar''' là một nhóm gồm chừng 30 ngôn ngữ được nói bởi chừng 700.000 người ở [[Việt Nam]], [[Campuchia]], và [[Lào]]. Hầu hết ngôn ngữ trong nhóm này đều khá điển hình cho ngữ hệ Nam Á nói chung, cả về từ vựng và ngữ âm. [[Paul Sidwell]] ghi nhận rằng những ngôn ngữ Nam Á mà về địa lý càng gần với nhánh Bahnaric và [[Ngữ chi Cơ Tu|Cơ Tu]] thì lại càng giống những nhánh này.


==Ngôn ngữ==
==Ngôn ngữ==
Sidwell (2009) tạm chia ngữ chi Bahnar ra thành bốn nhánh con, trong đó [[tiếng Co]] (Kor) nằm riêng trong nhánh Bahnar Đông.<ref>Sidwell, Paul. 2009. "[https://openresearch-repository.anu.edu.au/handle/1885/49761 How many branches in a tree? Cua and East (North) Bahnaric]". In Evans, Bethwyn (ed). ''Discovering History Through Language: Papers in Honour of Malcolm Ross''. Canberra: Pacific Linguistics.</ref><ref>Sidwell, Paul. 2010. "[http://www.mksjournal.org/mksj39.pdf Cua (Kor) historical phonology and classification] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304033430/http://www.mksjournal.org/mksj39.pdf |date=2016-03-04 }}." ''Mon-Khmer Studies'' 39:105-122.</ref>
Sidwell (2009) tạm chia ngữ chi Bahnaric ra thành bốn nhánh con, trong đó [[tiếng Co]] (Kor) nằm riêng trong nhánh Bahnaric Đông.<ref>Sidwell, Paul. 2009. "[https://openresearch-repository.anu.edu.au/handle/1885/49761 How many branches in a tree? Cua and East (North) Bahnaric]". In Evans, Bethwyn (ed). ''Discovering History Through Language: Papers in Honour of Malcolm Ross''. Canberra: Pacific Linguistics.</ref><ref>Sidwell, Paul. 2010. "[http://www.mksjournal.org/mksj39.pdf Cua (Kor) historical phonology and classification] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304033430/http://www.mksjournal.org/mksj39.pdf |date=2016-03-04 }}." ''Mon-Khmer Studies'' 39:105-122.</ref>


Những ngôn ngữ Bahnar chưa phân loại ở Campuchia là [[Tiếng Mel|Mel]], [[Tiếng Khaonh|Khaonh]], [[Tiếng Ra’ong|Ra’ong]], và [[Tiếng Thmon|Thmon]].<ref name="BarrPawley">Barr, Julie and Eric Pawley. 2013. ''[http://www.sil.org/resources/publications/entry/52517 Bahnaric Language Cluster survey of Mondul Kiri and Kratie Provinces, Cambodia]''. SIL International.</ref>
Những ngôn ngữ Bahnaric chưa phân loại ở Campuchia là [[Tiếng Mel|Mel]], [[Tiếng Khaonh|Khaonh]], [[Tiếng Ra’ong|Ra’ong]], và [[Tiếng Thmon|Thmon]].<ref name="BarrPawley">Barr, Julie and Eric Pawley. 2013. ''[http://www.sil.org/resources/publications/entry/52517 Bahnaric Language Cluster survey of Mondul Kiri and Kratie Provinces, Cambodia]''. SIL International.</ref>


;Ngữ chi Bahnar
;Ngữ chi Bahnaric
*Nhóm Bahnar Tây
*Nhóm Bahnaric Tây
**[[Tiếng Jru'|Jru']] ([[Tiếng Laven|Laven]]), [[Tiếng Juk|Juk]], [[Tiếng Su'|Su']]
**[[Tiếng Jru'|Jru']] ([[Tiếng Laven|Laven]]), [[Tiếng Juk|Juk]], [[Tiếng Su'|Su']]
**[[Tiếng Nyaheun|Nyaheun]]
**[[Tiếng Nyaheun|Nyaheun]]
**[[Tiếng Oi|Oi]], [[Tiếng Oi|The]], [[Tiếng Oi|Sok]], [[Tiếng Sapuan|Sapuan]], [[Tiếng Cheng|Cheng]]
**[[Tiếng Oi|Oi]], [[Tiếng Oi|The]], [[Tiếng Oi|Sok]], [[Tiếng Sapuan|Sapuan]], [[Tiếng Cheng|Cheng]]
**[[Tiếng Brâu|Brâu]], [[Brâu|Laveh]], [[Brâu|Krung]], [[Brâu|Kravet]]
**[[Tiếng Brâu|Brâu]], [[Brâu|Laveh]], [[Brâu|Krung]], [[Brâu|Kravet]]
*Nhóm Bahnar Trung
*Nhóm Bahnaric Trung
**[[Tiếng Taliang|Taliang]] ([[Tiếng Kassang|Kasseng]])
**[[Tiếng Taliang|Taliang]] ([[Tiếng Kassang|Kasseng]])
**[[Tiếng Alak|Alak]]
**[[Tiếng Alak|Alak]]
Dòng 30: Dòng 30:
***[[Tiếng Tampuon|Tampuon]]
***[[Tiếng Tampuon|Tampuon]]
***[[Tiếng Bahnar|Bahnar]]
***[[Tiếng Bahnar|Bahnar]]
***Bahnar Nam
***Bahnaric Nam
****[[Tiếng Chơ Ro|Chơ Ro]]
****[[Tiếng Chơ Ro|Chơ Ro]]
****[[Tiếng Srê|Srê]] (Kơ Ho)
****[[Tiếng Srê|Srê]] (Kơ Ho)
****[[Tiếng Xtiêng|Xtiêng]]
****[[Tiếng Xtiêng|Xtiêng]]
****[[Tiếng M'Nông|M'Nông]]
****[[Tiếng M'Nông|M'Nông]]
*Bahnar Bắc
*Bahnaric Bắc
**[[Tiếng Halang|Halang]], [[Tiếng Kayong|Kayong]]
**[[Tiếng Halang|Halang]], [[Tiếng Kayong|Kayong]]
**[[Tiếng Giẻ|Giẻ]]
**[[Tiếng Giẻ|Giẻ]]
Dòng 45: Dòng 45:
**[[Tiếng Rengao|Rengao]]
**[[Tiếng Rengao|Rengao]]
**[[Tiếng Kaco’|Kaco’]], [[Tiếng Rơ Măm|Rơ Năm]]
**[[Tiếng Kaco’|Kaco’]], [[Tiếng Rơ Măm|Rơ Năm]]
*Bahnar Đông
*Bahnaric Đông
**[[Tiếng Co|Co]] (Kor)
**[[Tiếng Co|Co]] (Kor)


===Bahnar Bắc===
===Bahnaric Bắc===
Nhóm ngôn ngữ Bahnar Bắc nằm ở phía bắc của [[nhóm ngôn ngữ Chăm-Aceh]].<ref>Sidwell, Edmondson, & Gregerson. 2011. "The North Bahnaric Clade: A Computational Approach." In Srichampa, Sidwell & Gregerson (eds.) ''[http://icaal.org/ICAAL-4.2.pdf Austroasiatic Studies: papers from the ICAAL4: Mon-Khmer Studies Journal Special Issue No. 3]'', pp.23-37</ref> Tiếng Xơ Đăng và Hrê có đông người nói nhất (mỗi tiếng có chừng 100.000 người).
Nhóm ngôn ngữ Bahnaric Bắc nằm ở phía bắc của [[nhóm ngôn ngữ Chăm-Aceh]].<ref>Sidwell, Edmondson, & Gregerson. 2011. "The North Bahnaric Clade: A Computational Approach." In Srichampa, Sidwell & Gregerson (eds.) ''[http://icaal.org/ICAAL-4.2.pdf Austroasiatic Studies: papers from the ICAAL4: Mon-Khmer Studies Journal Special Issue No. 3]'', pp.23-37</ref> Tiếng Xơ Đăng và Hrê có đông người nói nhất (mỗi tiếng có chừng 100.000 người).


{{clade
{{clade
Dòng 79: Dòng 79:
}}
}}


Hai ngôn ngữ Bahnar Bắc có quá ít thông tin để phân loại chính xác hơn là [[tiếng Duan]] và [[Tiếng Katua|Katua]].
Hai ngôn ngữ Bahnaric Bắc có quá ít thông tin để phân loại chính xác hơn là [[tiếng Duan]] và [[Tiếng Katua|Katua]].


===Bahnar Tây===
===Bahnaric Tây===
Nhóm Bahnar Tây nằm ở phía tây nhóm Bahnar Bắc,<ref name=draft>{{Chú thích web|url=http://email.eva.mpg.de/~wichmann/Sidwell_ASJP_draft.pdf |tiêu đề=Archived copy |ngày truy cập=2012-04-03 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110611042638/http://email.eva.mpg.de/~wichmann/Sidwell_ASJP_draft.pdf |archivedate=2011-06-11 }}</ref> Khác các nhánh ngôn ngữ Bahnar khác, nhánh Bahnar Tây chịu ảnh hưởng của tiếng Khmer thay vì của các ngôn ngữ Chăm-Aceh, và cũng chịu ảnh hưởng của ngữ chi Cơ Tu (Sidwell 2003).
Nhóm Bahnaric Tây nằm ở phía tây nhóm Bahnaric Bắc,<ref name=draft>{{Chú thích web|url=http://email.eva.mpg.de/~wichmann/Sidwell_ASJP_draft.pdf |tiêu đề=Archived copy |ngày truy cập=2012-04-03 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110611042638/http://email.eva.mpg.de/~wichmann/Sidwell_ASJP_draft.pdf |archivedate=2011-06-11 }}</ref> Khác các nhánh ngôn ngữ Bahnaric khác, nhánh Bahnaric Tây chịu ảnh hưởng của tiếng Khmer thay vì của các ngôn ngữ Chăm-Aceh, và cũng chịu ảnh hưởng của ngữ chi Cơ Tu (Sidwell 2003).
*Bahnar Tây
*Bahnaric Tây
**Brâu–Kavet: [[Tiếng Lave|Lave]] (Brâu), [[Tiếng Kru'ng|Kru'ng]], [[Tiếng Kravet|Kravet]]
**Brâu–Kavet: [[Tiếng Lave|Lave]] (Brâu), [[Tiếng Kru'ng|Kru'ng]], [[Tiếng Kravet|Kravet]]
**[[Tiếng Jru'|Jru']], [[Tiếng Su'|Su']], [[Tiếng Juk|Juk]]
**[[Tiếng Jru'|Jru']], [[Tiếng Su'|Su']], [[Tiếng Juk|Juk]]
Dòng 89: Dòng 89:
**Oi–The: [[Tiếng Jeng|Jeng]]; [[Tiếng Oy|Oy]], [[Tiếng Sok|Sok]], [[Tiếng Sapuan|Sapuan]], [[Tiếng The|The]]
**Oi–The: [[Tiếng Jeng|Jeng]]; [[Tiếng Oy|Oy]], [[Tiếng Sok|Sok]], [[Tiếng Sapuan|Sapuan]], [[Tiếng The|The]]


Sidwell (2003) đề xuất cách phân loại nhánh Bahnar Tây như sau, trong đó tiếng Lavi tách ra trước nhất. Tiếng Jru'/Laven, Su', và Juk tạo ra nhóm chung tách ra thứ hai, rồi đến phần còn lại. [[Tiếng Jru']] và [[tiếng Brâu]] mỗi tiếng đều có vài chục ngàn người nói, còn các ngôn ngữ khác chỉ đến vài ngàn.
Sidwell (2003) đề xuất cách phân loại nhánh Bahnaric Tây như sau, trong đó tiếng Lavi tách ra trước nhất. Tiếng Jru'/Laven, Su', và Juk tạo ra nhóm chung tách ra thứ hai, rồi đến phần còn lại. [[Tiếng Jru']] và [[tiếng Brâu]] mỗi tiếng đều có vài chục ngàn người nói, còn các ngôn ngữ khác chỉ đến vài ngàn.


*Bahnar Tây
*Bahnaric Tây
**[[Tiếng Lavi|Lavi]]
**[[Tiếng Lavi|Lavi]]
**(phân nhánh)
**(phân nhánh)
Dòng 101: Dòng 101:
****Laveh/[[Brâu|Brâu]]
****Laveh/[[Brâu|Brâu]]


===Bahnar Trung===
===Bahnaric Trung===
Về địa lý, nhóm ngôn ngữ Bahnar Trung bị tách đôi, với người nói ngôn ngữ Chăm-Aceh ở giữa,<ref name=draft/><ref name="autogenerated1">[http://www.anu.edu.au/~u9907217/languages/Bahnaric-Central.html]</ref> Tiếng Bahnar, M'Nông, và Xrê (Kơ Ho) mỗi ngôn ngữ có hơn 100.000 người nói.
Về địa lý, nhóm ngôn ngữ Bahnaric Trung bị tách đôi, với người nói ngôn ngữ Chăm-Aceh ở giữa,<ref name=draft/><ref name="autogenerated1">[http://www.anu.edu.au/~u9907217/languages/Bahnaric-Central.html]</ref> Tiếng Bahnar, M'Nông, và Xrê (Kơ Ho) mỗi ngôn ngữ có hơn 100.000 người nói.
*Bahnar Trung
*Bahnaric Trung
**[[Tiếng Alak|Alak]]
**[[Tiếng Alak|Alak]]
**[[Tiếng Co|Co]]
**[[Tiếng Co|Co]]
Dòng 110: Dòng 110:
***[[Tiếng Tampuon|Tampuon]]
***[[Tiếng Tampuon|Tampuon]]
***[[Tiếng Bahnar|Bahnar]]
***[[Tiếng Bahnar|Bahnar]]
***Bahnar Nam
***Bahnaric Nam
****Xtiêng–Chơ Ro: [[Tiếng Chơ Ro|Chơ Ro]],<ref name="autogenerated1"/> [[Tiếng Xtiêng|Xtiêng]] (Bulo, Budeh)
****Xtiêng–Chơ Ro: [[Tiếng Chơ Ro|Chơ Ro]],<ref name="autogenerated1"/> [[Tiếng Xtiêng|Xtiêng]] (Bulo, Budeh)
****Srê–M'Nông: [[Tiếng Kơ Ho|Kơ Ho]], [[Tiếng M'Nông|M'Nông]]
****Srê–M'Nông: [[Tiếng Kơ Ho|Kơ Ho]], [[Tiếng M'Nông|M'Nông]]


Tiếng Kassang là một ngôn ngữ Bahnar (Sidwell 2003), dù ''Ethnologue'' xếp nó vào nhóm Cơ Tu.
Tiếng Kassang là một ngôn ngữ Bahnaric (Sidwell 2003), dù ''Ethnologue'' xếp nó vào nhóm Cơ Tu.


Sidwell (2002, 2003) đề xuất cách phân loại sau.<ref>Sidwell, Paul (2002). "[http://sealang.net/sala/archives/pdf8/sidwell2002genetic.pdf Genetic classification of the Bahnaric languages: a comprehensive review]." Mon-Khmer Studies: A Journal of Southeast Asian Linguistics and Languages 32: 1-24.</ref> Chú ý rằng Sidwell (2009) phân loại tiếng Co vào một nhánh riêng, gọi là Bahnar Đông.
Sidwell (2002, 2003) đề xuất cách phân loại sau.<ref>Sidwell, Paul (2002). "[http://sealang.net/sala/archives/pdf8/sidwell2002genetic.pdf Genetic classification of the Bahnaric languages: a comprehensive review]." Mon-Khmer Studies: A Journal of Southeast Asian Linguistics and Languages 32: 1-24.</ref> Chú ý rằng Sidwell (2009) phân loại tiếng Co vào một nhánh riêng, gọi là Bahnaric Đông.


*Bahnar Trung
*Bahnaric Trung
**Trung Bắc
**Trung Bắc
***[[Tiếng Alak|Alak]] (Halak)
***[[Tiếng Alak|Alak]] (Halak)
Dòng 127: Dòng 127:
***[[Tiếng Tampuon|Tampuon]]
***[[Tiếng Tampuon|Tampuon]]
***[[Tiếng Bahnar|Bahnar]]
***[[Tiếng Bahnar|Bahnar]]
****Bahnar Nam
****Bahnaric Nam
*****[[Tiếng Chơ Ro|Chơ Ro]]
*****[[Tiếng Chơ Ro|Chơ Ro]]
*****[[Tiếng Kơ Ho|Kơ Ho]]
*****[[Tiếng Kơ Ho|Kơ Ho]]
Dòng 138: Dòng 138:


==Tham khảo==
==Tham khảo==
*Cheeseman, Nathaniel; Herington, Jennifer; Sidwell, Paul (2013). [https://www.researchgate.net/publication/268390843_Bahnaric_Linguistic_Bibliography_with_Selected_Annotations Bahnar Bahnar linguistic bibliography with selected annotations]''. Mon-Khmer Studies vol. 42 Mahidol University and SIL International.
*Cheeseman, Nathaniel; Herington, Jennifer; Sidwell, Paul (2013). [https://www.researchgate.net/publication/268390843_Bahnaric_Linguistic_Bibliography_with_Selected_Annotations Bahnaric Bahnaric linguistic bibliography with selected annotations]''. Mon-Khmer Studies vol. 42 Mahidol University and SIL International.
*Sidwell, Paul (2003). ''[https://www.academia.edu/1546654/A_handbook_of_comparative_Bahnaric A Handbook of comparative Bahnar, Vol. 1]: West Bahnar''. Pacific Linguistics, 551. Canberra: Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University.
*Sidwell, Paul (2003). ''[https://www.academia.edu/1546654/A_handbook_of_comparative_Bahnaric A Handbook of comparative Bahnaric, Vol. 1]: West Bahnaric''. Pacific Linguistics, 551. Canberra: Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University.
*Jacq, P., & Sidewell, P. (2000). ''A comparative West Bahnar dictionary''. Languages of the world, 21. München: LINCOM Europa. {{ISBN|3-89586-558-3}}
*Jacq, P., & Sidewell, P. (2000). ''A comparative West Bahnaric dictionary''. Languages of the world, 21. München: LINCOM Europa. {{ISBN|3-89586-558-3}}
* Sidwell, Paul. (2002). [http://sealang.net/sala/archives/pdf8/sidwell2002genetic.pdf Genetic Classification of the Bahnar Languages: a comprehensive review]. Mon-Khmer Studies, Vol. 32. Mahidol University, Thailand.
* Sidwell, Paul. (2002). [http://sealang.net/sala/archives/pdf8/sidwell2002genetic.pdf Genetic Classification of the Bahnaric Languages: a comprehensive review]. Mon-Khmer Studies, Vol. 32. Mahidol University, Thailand.
*Sidwell, Paul (2000). ''[https://www.academia.edu/1540085/Proto_South_Bahnaric_a_reconstruction_of_a_Mon-Khmer_language_of_Indo-China Proto South Bahnar: a reconstruction of a Mon–Khmer language of Indo-China]''. Pacific Linguistics, 501. Canberra: Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University. {{ISBN|0-85883-444-8}}
*Sidwell, Paul (2000). ''[https://www.academia.edu/1540085/Proto_South_Bahnaric_a_reconstruction_of_a_Mon-Khmer_language_of_Indo-China Proto South Bahnaric: a reconstruction of a Mon–Khmer language of Indo-China]''. Pacific Linguistics, 501. Canberra: Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University. {{ISBN|0-85883-444-8}}
*Smith, K. D. (1972). ''[http://www.sil.org/resources/archives/4194 A phonological reconstruction of Proto-North-Bahnar]''. Language data: Asian-Pacific series, no. 2. Santa Ana, Calif: Summer Institute of Linguistics.
*Smith, K. D. (1972). ''[http://www.sil.org/resources/archives/4194 A phonological reconstruction of Proto-North-Bahnaric]''. Language data: Asian-Pacific series, no. 2. Santa Ana, Calif: Summer Institute of Linguistics.


==Liên kết ngoài==
==Liên kết ngoài==
*[http://sealang.net/sala/mk-class.htm SEALang SALA provisional classification of Mon–Khmer]
*[http://sealang.net/sala/mk-class.htm SEALang SALA provisional classification of Mon–Khmer]
*[https://web.archive.org/web/20110305110023/http://people.anu.edu.au/~u9907217/languages/Bahnaric.html Bahnar languages (2003)]
*[https://web.archive.org/web/20110305110023/http://people.anu.edu.au/~u9907217/languages/Bahnaric.html Bahnaric languages (2003)]
*http://projekt.ht.lu.se/rwaai RWAAI (Repository and Workspace for Austroasiatic Intangible Heritage)
*http://projekt.ht.lu.se/rwaai RWAAI (Repository and Workspace for Austroasiatic Intangible Heritage)
*[[hdl:10050/00-0000-0000-0003-6711-8@view|http://hdl.handle.net/10050/00-0000-0000-0003-6711-8@view]] Bahnar languages in RWAAI Digital Archive
*[[hdl:10050/00-0000-0000-0003-6711-8@view|http://hdl.handle.net/10050/00-0000-0000-0003-6711-8@view]] Bahnaric languages in RWAAI Digital Archive


{{Austro-Asiatic languages}}
{{Austro-Asiatic languages}}

Phiên bản lúc 15:38, ngày 13 tháng 5 năm 2021

Ngữ chi Bahnaric
Phân bố
địa lý		Đông Dương
Phân loại ngôn ngữ họcNam Á
  • Ngữ chi Bahnaric
Ngôn ngữ con:
  • Bahnaric Trung
  • Bahnaric Bắc
  • Bahnaric Tây
  • Bahnaric Đông
Glottolog:bahn1264[1]

Ngữ chi Bahnar là một nhóm gồm chừng 30 ngôn ngữ được nói bởi chừng 700.000 người ở Việt Nam, Campuchia, và Lào. Hầu hết ngôn ngữ trong nhóm này đều khá điển hình cho ngữ hệ Nam Á nói chung, cả về từ vựng và ngữ âm. Paul Sidwell ghi nhận rằng những ngôn ngữ Nam Á mà về địa lý càng gần với nhánh Bahnaric và Cơ Tu thì lại càng giống những nhánh này.

Ngôn ngữ

Sidwell (2009) tạm chia ngữ chi Bahnaric ra thành bốn nhánh con, trong đó tiếng Co (Kor) nằm riêng trong nhánh Bahnaric Đông.[2][3]

Những ngôn ngữ Bahnaric chưa phân loại ở Campuchia là Mel, Khaonh, Ra’ong, và Thmon.[4]

Ngữ chi Bahnaric

Bahnaric Bắc

Nhóm ngôn ngữ Bahnaric Bắc nằm ở phía bắc của nhóm ngôn ngữ Chăm-Aceh.[5] Tiếng Xơ Đăng và Hrê có đông người nói nhất (mỗi tiếng có chừng 100.000 người).

Bắc
 

Giẻ

 
 

Halang

 
 
 

Kayong

 
 
 

Rơ Măm–Kaco’

 
 
 

Takua

 
 
 

Monom (Bonam, Monam)

 
 
 

Todrah (Didrah, Modrah)

 
 
 

Xơ Đăng

 
 

Rengao

 
 

Hrê

 
 
 
 
 
 
 
 

Hai ngôn ngữ Bahnaric Bắc có quá ít thông tin để phân loại chính xác hơn là tiếng Duan và Katua.

Bahnaric Tây

Nhóm Bahnaric Tây nằm ở phía tây nhóm Bahnaric Bắc,[6] Khác các nhánh ngôn ngữ Bahnaric khác, nhánh Bahnaric Tây chịu ảnh hưởng của tiếng Khmer thay vì của các ngôn ngữ Chăm-Aceh, và cũng chịu ảnh hưởng của ngữ chi Cơ Tu (Sidwell 2003).

Sidwell (2003) đề xuất cách phân loại nhánh Bahnaric Tây như sau, trong đó tiếng Lavi tách ra trước nhất. Tiếng Jru'/Laven, Su', và Juk tạo ra nhóm chung tách ra thứ hai, rồi đến phần còn lại. Tiếng Jru' và tiếng Brâu mỗi tiếng đều có vài chục ngàn người nói, còn các ngôn ngữ khác chỉ đến vài ngàn.

Bahnaric Trung

Về địa lý, nhóm ngôn ngữ Bahnaric Trung bị tách đôi, với người nói ngôn ngữ Chăm-Aceh ở giữa,[6][7] Tiếng Bahnar, M'Nông, và Xrê (Kơ Ho) mỗi ngôn ngữ có hơn 100.000 người nói.

Tiếng Kassang là một ngôn ngữ Bahnaric (Sidwell 2003), dù Ethnologue xếp nó vào nhóm Cơ Tu.

Sidwell (2002, 2003) đề xuất cách phân loại sau.[8] Chú ý rằng Sidwell (2009) phân loại tiếng Co vào một nhánh riêng, gọi là Bahnaric Đông.

Chú thích

  1. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Bahnaric”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  2. ^ Sidwell, Paul. 2009. "How many branches in a tree? Cua and East (North) Bahnaric". In Evans, Bethwyn (ed). Discovering History Through Language: Papers in Honour of Malcolm Ross. Canberra: Pacific Linguistics.
  3. ^ Sidwell, Paul. 2010. "Cua (Kor) historical phonology and classification Lưu trữ 2016-03-04 tại Wayback Machine." Mon-Khmer Studies 39:105-122.
  4. ^ Barr, Julie and Eric Pawley. 2013. Bahnaric Language Cluster survey of Mondul Kiri and Kratie Provinces, Cambodia. SIL International.
  5. ^ Sidwell, Edmondson, & Gregerson. 2011. "The North Bahnaric Clade: A Computational Approach." In Srichampa, Sidwell & Gregerson (eds.) Austroasiatic Studies: papers from the ICAAL4: Mon-Khmer Studies Journal Special Issue No. 3, pp.23-37
  6. ^ a b “Archived copy” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 11 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 3 tháng 4 năm 2012.Quản lý CS1: bản lưu trữ là tiêu đề (liên kết)
  7. ^ a b [1]
  8. ^ Sidwell, Paul (2002). "Genetic classification of the Bahnaric languages: a comprehensive review." Mon-Khmer Studies: A Journal of Southeast Asian Linguistics and Languages 32: 1-24.

Tham khảo

Liên kết ngoài

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nhóm_ngôn_ngữ_Bahnar&oldid=64900088”