Xem mã nguồn của Yemen

{{Thông tin quốc gia |
 Tên chính =Cộng hòa Yemen |
 Tên ngắn = Yemen |
 Lá cờ = Flag of Yemen.svg |
 Huy hiệu =Emblem of Yemen (2).svg |
 Khẩu hiệu quốc gia = {{native name|ar| ٱللَّهُ، ٱلْوَطَنُ، ٱلثَوْرَةُ، ٱلْوَحْدَةُ|Allāh|italics=off}}<br />{{transl|ar|Allāh, al-Waṭan, ath-Thawrah, al-Waḥdah}}<br /><nowiki>"Thượng đế, Quốc gia, Cách mạng, Thống nhất"}}</nowiki>|
 Bản đồ = Yemen on the globe (Yemen centered).svg | 
 Chú thích bản đồ = {{map caption |location_color= đỏ}}| 
 Bản đồ 2 = Yemen - Location Map (2013) - YEM - UNOCHA.svg|
 Quốc ca = {{native name|ar|نشيد اليمن الوطني|italics=off|nolink=on}}<br />{{small|"Nước Cộng hòa thống nhất"}}<br>{{center|[[Tập tin:United States Navy Band - United Republic.ogg]]}} |
 Ngôn ngữ chính thức = [[Tiếng Arab]]<ref>{{Chú thích web |title=Yemen's Constitution of 1991 with Amendments through 2015 |url=https://www.constituteproject.org/constitution/Yemen_2015.pdf?lang=en |website=Constitute Project |access-date=31 August 2020}}</ref> |
 Thủ đô = [[Sanaa]]{{refn|group="n"|Thủ đô theo hiến pháp nằm dưới sự kiểm soát của [[Hội đồng Chính trị Tối cao]] }}<br />[[Aden]] <small>(tạm thời, [[Abd Rabbuh Mansur Hadi|Chính phủ Hadi]])</small> |
 Tọa độ thủ đô = 15°21′N 12°24′E |
 Vĩ độ = 15 |
 Vĩ độ phút = 21 |
 Hướng vĩ độ = N |
 Kinh độ = 12 |
 Kinh độ phút = 24 |
 Hướng kinh độ = E |
 Thành phố lớn nhất = [[Sana'a]] |
 Loại chính phủ = [[Nhà nước đơn nhất|Nhất thể]] [[tổng thống chế]] [[cộng hoà]] dưới [[chính phủ lâm thời]] (tranh chấp){{efn|Do [[Nội chiến Yemen (2014–nay)|Nội chiến Yemen]].}}
| Loại viên chức = [[Tổng thống Yemen|Tổng thống]] 
| Tên viên chức = [[Rashad Al-Alimi]]<ref name="Presidential Council">{{chú thích báo |last1=Ghobari |first1=Mohamed |title=Yemen president sacks deputy, delegates presidential powers to council |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/yemen-president-relieves-deputy-his-post-2022-04-07/ |access-date=7 April 2022 |work=[[Reuters]] |location=[[Aden]] |date=7 April 2022 |quote=With this declaration a Presidential Leadership Council shall be established to complete the implementation of the tasks of the transitional period. I irreversibly delegate to the Presidential Leadership Council my full powers in accordance with the constitution and the Gulf Initiative and its executive mechanism.}}</ref> (tranh chấp)
| leader_title2 = [[Thủ tướng Yemen|Thủ tướng]]
| leader_name2 = [[Ahmad Awad bin Mubarak]] (tranh chấp)
| Diện tích km2= 555,000<ref>{{Chú thích web |title=IAEA's support to animal health services in Yemen |url=http://www-naweb.iaea.org/nafa/aph/stories/2009-iaea-yemen.html |website=[[IAEA]] |access-date=13 March 2021 |archive-date=15 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210415035133/http://www-naweb.iaea.org/nafa/aph/stories/2009-iaea-yemen.html |url-status=dead }}</ref>|
 Đứng hàng diện tích = 49 |
Diện tích dặm vuông = 203,850|
 Độ lớn diện tích = 1 E8 |
 Phần nước = không đáng kể 
 | Dân số ước lượng = 28,498,683
 |
 Năm ước lượng dân số = 2018|
 Đứng hàng dân số ước lượng = 48 |
 Dân số =19.685.000<ref name=yearbook2011>{{chú thích web|title=Statistical Yearbook 2011|url=http://www.cso-yemen.org/publiction/yearbook2011/population.xls|publisher=Central Statistical Organisation|access-date =ngày 24 tháng 2 năm 2013|archive-date = ngày 9 tháng 10 năm 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121009023840/http://www.cso-yemen.org/publiction/yearbook2011/population.xls}}</ref> |
 Năm thống kê dân số = 2004|
 Mật độ dân số km2 = 44,7|
 Mật độ dân số dặm vuông = 115,8 |
 Đứng hàng mật độ dân số = 160 |
 Thành thị = |
 Nông thôn = | GDP_PPP = 73,445 tỷ USD<ref name=imf2>{{chú thích web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=51&pr.y=9&sy=2016&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=474&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a= |title=Yemen |publisher=International Monetary Fund |access-date =ngày 24 tháng 4 năm 2012}}</ref>
 | Năm tính GDP PPP = 2018
 | GDP_PPP_rank =
 | GDP PPP bình quân đầu người = 2.521 USD<ref name=imf2/>
 | GDP_PPP_per_capita_rank =
 | GDP danh nghĩa = 31,326 tỷ USD<ref name=imf2/>
 | Năm tính GDP danh nghĩa = 2016
 | GDP_nominal_rank =
 | GDP danh nghĩa bình quân đầu người = 1.075 USD<ref name=imf2/>
 | GDP_nominal_per_capita_rank =
 | Gini = <!--number only--> 
| Gini_year = 
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady--> 
| Gini_ref = 
| Gini_rank =
 | HDI = 0.424
 | Năm tính HDI = 2022
|Cấp HDI = <font color="#E0584E">thấp</font>
 | Đứng hàng HDI = 186|
 Loại chủ quyền = Thống nhất|
 Sự kiện 1 = [[Cộng hòa Ả Rập Yemen|Bắc Yemen]] |
 Ngày 1 = [[1 tháng 11]] năm [[1918]] |
 Sự kiện 2 = [[Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Yemen|Nam Yemen]] |
 Ngày 2 = [[30 tháng 11]] năm [[1967]] |
 Sự kiện 3 = [[Thống nhất Yemen|Thống nhất]] |
 Ngày 3 = [[22 tháng 5]] năm [[1990]] |
 Sự kiện 4 = [[Nội chiến Yemen (2014–nay)|Nội chiến]] nổ ra |
 Ngày 4 = [[16 tháng 9]] năm [[2014]] |
 Đơn vị tiền tệ = [[Rial Yemen]] |
 Dấu đơn vị tiền tệ = |
 Mã đơn vị tiền tệ = YER |
 Múi giờ = |
 UTC = +3 |
 Múi giờ DST = |
 UTC DST = +4 |
 Tên vùng Internet = [[.ye]] |
 Mã số điện thoại = 967 |
 Ghi chú = 
|Tên bản ngữ={{native name|ar|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ ٱلْيَمَنِيَّةُ|italics=off}}<br />{{small|{{nobold|''al-Jumhūrīyah al-Yamanīyah''}}}}|Sắc tộc={{ublist|92.8% [[Arab]]|3.7% [[Somalis]]|1.1% [[Afro-Arab]]|2.4% khác}}|Tôn giáo=99% [[Đạo hồi]]}}

'''Yemen''' ({{IPAc-en|ˈ|j|ɛ|m|ən
| audio = En-us-Yemen.ogg
}}; {{lang-ar|ٱلْيَمَن|al-Yaman}}), tên chính thức '''Cộng hòa Yemen''' ({{lang-ar|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ ٱلْيَمَنِيَّةُ|al-Jumhūrīyah al-Yamanīyah}}) là một [[quốc gia]] nằm ở [[Tây Á]], tọa lạc ở phía nam [[bán đảo Ả Rập]]. Yemen là quốc gia lớn thứ hai trên bán đảo, trải rộng trên lãnh thổ 527,968 [[Kilômét vuông|km²]] (203,850 sq mi). Đường bờ biển dài khoảng 2.000 km (1,200 mi).<ref>Daniel McLaughlin ''Yemen: The Bradt Travel Guide'' p.3</ref> Nó có biến giới với [[Ả Rập Xê Út]] về phía bắc, [[biển Đỏ]] về phía tây, [[vịnh Aden]] và [[biển Ả Rập]] về phía nam, và [[Oman]] về phía đông-đông bắc, và có chung biên giới trên biển với [[Eritrea]], [[Djibouti]], [[Somaliland]]{{refn|[[Self-declared state|Self-declared country]] but internationally considered to be part of Somalia. [[Somaliland government]] however maintain sovereignty.<ref>{{Chú thích web |title=Resolution 1872 (2009) |editor=Adopted by the Security Council at its 6127th meeting |url= https://home.treasury.gov/system/files/126/1872.pdf |website=UN}}</ref>|grooup="n"}} và [[Somalia]]. Thủ đô được tuyên bố theo hiến pháp của Yemen, và thành phố lớn nhất, là thành phố [[Sana'a]], nhưng thành phố đang nằm dưới sự kiểm soát của [[Nội chiến Yemen (2014–nay)|phe đối lập]] từ tháng 2 năm 2015. Vì vậy, thủ đô Yemen hiện tạm thời là thành phố cảng [[Aden]] phía duyên hải miền nam.  Đến năm 2021, dân số cả nước ước tính khoảng 30.491.000 người. Yemen có hơn 200 hòn đảo; lớn nhất trong đó là [[Socotra]].

Trong thời cổ đại, Yemen là quê hương của người [[Người Saba|Sabaeans]],<ref name="Burrowes2010">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=tjXRfqBv_0UC|title=Historical Dictionary of Yemen|last=Burrowes|first=Robert D.|date=2010|publisher=Rowman & Littlefield|isbn=978-0-8108-5528-1|pages=319}}</ref><ref name="Simpson2002">{{Chú thích sách|title=Queen of Sheba: treasures from ancient Yemen|author=St. John Simpson|publisher=British Museum Press|year=2002|isbn=0-7141-1151-1|page=8}}</ref><ref name="Kitchen2003">{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/onreliabilityold00kitc|title=On the Reliability of the Old Testament|author=Kenneth Anderson Kitchen|publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing|year=2003|isbn=0-8028-4960-1|page=[https://archive.org/details/onreliabilityold00kitc/page/n139 116]|url-access=limited}}</ref>  một quốc gia buôn bán bao gồm các phần của Ethiopia và Eritrea ngày nay. Sau đó vào năm 275 CN, [[Vương quốc Himyar|vương quốc Himyarite]] bị ảnh hưởng bởi [[Do Thái giáo]].<ref>{{Chú thích sách|title=DNA & Tradition: The Genetic Link to the Ancient Hebrews|author=Yaakov Kleiman|publisher=Devora Publishing|year=2004|isbn=1-930143-89-3|page=70}}</ref> [[Kitô giáo|Cơ đốc giáo]] đến vào thế kỷ thứ tư. [[Hồi giáo]] lan rộng nhanh chóng vào thế kỷ thứ bảy và quân lính Yemen đóng vai trò quan trọng trong các cuộc chinh phục đầu tiên của người Hồi giáo.<ref>{{Chú thích sách|title=The Republic of Yemen: Development Challenges in the 21st Century|author=Marta Colburn|publisher=CIIR|year=2002|isbn=1-85287-249-7|page=13}}</ref> Một số triều đại nổi lên trong thế kỷ 9 đến thế kỷ 16, chẳng hạn như [[triều đại Rasulid]].<ref>{{Chú thích sách|title=Civil Wars of the World: Major Conflicts Since World War II, Volume 1|author1=Karl R. DeRouen|author2=Uk Heo|publisher=ABC-CLIO|year=2007|isbn=978-1-85109-919-1|page=810}}</ref> Đất nước bị chia cắt giữa đế quốc Ottoman và Anh vào những năm 1800. [[Vương quốc Yemen|Vương quốc Zaydi Mutawakkilite]] của Yemen được thành lập sau [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]] trước khi thành lập [[Cộng hòa Ả Rập Yemen]] vào năm 1962. Nam Yemen vẫn là một quốc gia bảo hộ của Anh với tư cách là Chính phủ bảo hộ Aden cho đến năm 1967 khi nó trở thành một quốc gia độc lập và sau đó là một quốc gia theo [[Chủ nghĩa Marx–Lenin|chủ nghĩa Mác-Lê nin]]. Hai nhà nước Yemen [[Thống nhất Yemen|thống nhất]] để thành lập nước Cộng hòa Yemen hiện đại (''al-Jumhūrīyah al-Yamanīyah'') vào năm 1990. Tổng thống [[Ali Abdullah Saleh]] là tổng thống đầu tiên của nước cộng hòa mới cho đến khi ông từ chức vào năm 2012 sau [[Mùa xuân Ả Rập]].<ref>{{Chú thích sách|title=Saudi Arabia and Yemen|author=Laura Etheredge|publisher=The Rosen Publishing Group|year=2011|isbn=978-1-61530-335-9|page=137}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.yementimes.com/en/1550/opinion/488/Why-most-Yemenis-should-despise--ex-president-Ali-Abdullah-Saleh.htm|title=Why Most Yemenis Should Despise Ex-president Ali Abdullah Saleh|last1=Burrowes|first1=Robert|website=Yemen Times|archive-url=https://web.archive.org/web/20170616171932/http://www.yementimes.com/en/1550/opinion/488/Why-most-Yemenis-should-despise--ex-president-Ali-Abdullah-Saleh.htm|archive-date=16 June 2017|url-status=dead|access-date=20 August 2015}}</ref>

Kể từ năm 2011, Yemen rơi vào tình trạng [[khủng hoảng chính trị]] bắt đầu với các cuộc [[biểu tình đường phố]] chống lại đói nghèo, thất nghiệp, [[tham nhũng]] và kế hoạch của Tổng thống Saleh là sửa đổi hiến pháp nhằm xóa bỏ giới hạn nhiệm kỳ của tổng thống.<ref name="Gelvin">{{Chú thích sách|title=The Arab Uprisings: What Everyone Needs to Know|url=https://archive.org/details/arabuprisingswha0000gelv|author=James L. Gelvin|publisher=Oxford University Press|year=2012|isbn=978-0-19-989177-1|page=[https://archive.org/details/arabuprisingswha0000gelv/page/68 68]}}</ref> Tổng thống Saleh từ chức và quyền lực tổng thống được chuyển giao cho [[Abdrabbuh Mansur Hadi]]. Kể từ đó, đất nước rơi vào cuộc [[Nội chiến Yemen (2014–nay)|nội chiến]] (cùng với cuộc [[Can thiệp của Ả Rập Xê Út ở Yemen|can thiệp quân sự do Ả Rập Xê-út]] dẫn đầu nhằm khôi phục chính phủ của Hadi) với một số thực thể ủng hộ nhà nước tuyên bố cai trị Yemen: [[Chính phủ Yemen|Nội các Yemen]] / [[Hội đồng Lãnh đạo Tổng thống]], [[Hội đồng Chính trị Tối cao]], và [[Hội đồng chuyển tiếp miền Nam]].<ref>{{Chú thích web|url=http://muftah.org/houthis-successful-yemen/#.VCicqfldWSo|title=Capturing Sanaa: Why the Houthis Were Successful in Yemen|author=Mareike Transfeld|date=2014|website=Muftah|access-date=17 October 2014|archive-date=2014-10-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20141021042202/http://muftah.org/houthis-successful-yemen/#.VCicqfldWSo|url-status=dead}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.ipinst.org/wp-content/uploads/publications/ipi_e_pub_mediating_transition.pdf|title=Mediating Transition in Yemen: Achievements and Lessons|author=Steven A. Zyck|date=2014|website=International Peace Institute|access-date=17 October 2014}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.washingtonpost.com/blogs/monkey-cage/wp/2014/09/26/shifting-balances-of-power-in-yemens-crisis/|title=Shifting balances of power in Yemen's crisis|author=Silvana Toska|date=26 September 2014|website=The Washington Post|access-date=24 October 2014}}</ref><ref name="glorious">{{chú thích báo|date=8 February 2015|title=Houthi leader vows to defend 'glorious revolution'|agency=Al Jazeera|url=http://www.aljazeera.com/news/2015/02/houthi-leader-vows-defend-glorious-revolution-150207145038603.html|access-date=7 February 2015}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://www.aljazeera.com/indepth/opinion/yemen-fate-sealed-years-171123110813931.html|title=Yemen's fate was sealed six years ago|last=Aboueldahab|first=Noha|website=www.aljazeera.com}}</ref> Ít nhất 56.000 dân thường và chiến binh đã thiệt mạng trong bạo lực vũ trang ở Yemen kể từ tháng 1 năm 2016.<ref>{{chú thích báo|date=26 October 2018|title=The Yemen war death toll is five times higher than we think – we can't shrug off our responsibilities any longer|work=The Independent|url=https://www.independent.co.uk/voices/yemen-war-death-toll-saudi-arabia-allies-how-many-killed-responsibility-a8603326.html}}</ref> Cuộc chiến đã dẫn đến [[Nạn đói ở Yemen (2016–nay)|nạn đói]] ảnh hưởng đến 17 triệu người.<ref>{{chú thích báo|last1=Bin Javaid|first1=Osama|date=25 April 2017|title=A cry for help: Millions facing famine in Yemen|work=[[Al-Jazeera]]|url=http://www.aljazeera.com/video/news/2017/04/raises-famine-alarm-yemen-170425075042281.html|access-date=28 June 2017}}</ref> Tình trạng thiếu nước uống an toàn, do các tầng chứa nước cạn kiệt và cơ sở hạ tầng nước của đất nước bị phá hủy, cũng là nguyên nhân dẫn đến đợt bùng phát [[Bệnh tả|dịch tả]] lớn nhất, lây lan nhanh nhất trong lịch sử hiện đại, với số ca nghi ngờ vượt quá 994.751.<ref>{{chú thích báo|last=Lyons|first=Kate|date=2017-10-12|title=Yemen's cholera outbreak now the worst in history as millionth case looms|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/global-development/2017/oct/12/yemen-cholera-outbreak-worst-in-history-1-million-cases-by-end-of-year|access-date=2019-04-26|issn=0261-3077}}</ref><ref name=":0">{{Chú thích web|url=http://www.emro.who.int/images/stories/yemen/Yemen_Cholera_Response_-_Weekly_Epidemiological_Bulletin_-_W50_2017_Dec_11-Dec_17.pdf?ua=1|title=Yemen. Cholera Response. Weekly Epidemiological Bulletin|date=2017-12-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20180107192303/http://www.emro.who.int/images/stories/yemen/Yemen_Cholera_Response_-_Weekly_Epidemiological_Bulletin_-_W50_2017_Dec_11-Dec_17.pdf?ua=1|archive-date=7 January 2018|url-status=dead}}</ref> Hơn 2.226 người đã chết kể từ khi dịch bùng phát bắt đầu lan nhanh vào cuối tháng 4 năm 2017.<ref name=":0" /><ref>{{Chú thích web|url=https://www.unocha.org/sites/unocha/files/Yemen%20-%20GA.pdf|title=High-Level Meeting on the Humanitarian Situation in Yemen|date=22 September 2017|work=UN (OCHA)|access-date=1 October 2017|archive-date=2017-10-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20171002022602/https://www.unocha.org/sites/unocha/files/Yemen%20-%20GA.pdf|url-status=dead}}</ref> Cuộc khủng hoảng nhân đạo và xung đột đang diễn ra đã nhận được nhiều lời chỉ trích vì đã gây ảnh hưởng xấu hơn đáng kể đến tình hình nhân đạo của Yemen, mà một số người cho rằng đã đạt đến mức độ của một " thảm họa nhân đạo".<ref name="auto">{{chú thích báo|last=Borger|first=Julian|author-link=Julian Borger|date=5 June 2015|title=Saudi-led naval blockade leaves 20&nbsp;m Yemenis facing humanitarian disaster|newspaper=[[The Guardian]]|url=https://www.theguardian.com/world/2015/jun/05/saudi-led-naval-blockade-worsens-yemen-humanitarian-disaster|access-date=31 October 2015}}</ref> và một số người thậm chí còn gán cho nó là một tội ác [[diệt chủng]].<ref>{{chú thích báo|last=Kentish|first=Benjamin|date=October 9, 2016|title=Saudi-led coalition in Yemen accused of 'genocide' after airstrike on funeral hall kills 140|newspaper=[[The Independent]]|url=https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/yemen-air-strike-bomb-kills-140-saudi-arabia-usa-white-house-a7352386.html|access-date=August 6, 2020}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://theconversation.com/us-complicity-in-the-saudi-led-genocide-in-yemen-spans-obama-trump-administrations-106896|title=US complicity in the Saudi-led genocide in Yemen spans Obama, Trump administrations|last=Bachman|first=Jeff|date=November 26, 2018|website=[[The Conversation (website)|The Conversation]]|access-date=January 13, 2020|quote=As a scholar of genocide and human rights, I believe the destruction brought about by these attacks combined with the blockade amounts to genocide.}}</ref><ref>{{Cite report|url=https://www.researchgate.net/publication/331306103|title=Genocide in Yemen-Is the West Complicit?|last=Taves|first=Harold|date=2019-02-23|quote=Is there a genocide in Yemen? Based on the definition of genocide: The deliberate killing of a large group of people, especially those of a particular ethnic group or nation. The answer is an unequivocal YES.|type=Essay}}</ref> Nó đã làm tồi tệ thêm tình hình [[nhân quyền]] vốn đã nghèo nàn của đất nước.

Yemen là thành viên của [[Liên đoàn Ả Rập]], [[Liên Hợp Quốc|Liên hợp quốc]], [[Phong trào không liên kết|Phong trào Không liên kết]] và [[Tổ chức Hợp tác Hồi giáo]].  Nó thuộc nhóm nước kém phát triển nhất,<ref>{{Chú thích web|url=https://www.un.org/development/desa/dpad/least-developed-country-category/ldcs-at-a-glance.html|title=LDCs at a Glance {{!}} Department of Economic and Social Affairs|date=2008-05-25|website=Economic Analysis & Policy Division {{!}} Dept of Economic & Social Affairs {{!}} United Nations|access-date=2020-07-29}}</ref>  do có vô số "trở ngại nghiêm trọng về cấu trúc đối với sự phát triển bền vững".<ref>{{Chú thích web|url=https://www.un.org/development/desa/dpad/least-developed-country-category.html|title=Least Developed Countries (LDCs) {{!}} Department of Economic and Social Affairs|date=2010-09-23|website=Economic Analysis & Policy Division {{!}} Dept of Economic & Social Affairs {{!}} United Nations|access-date=2020-07-29}}</ref> Năm 2019, Liên hợp quốc báo cáo rằng Yemen là quốc gia có nhiều người cần viện trợ nhân đạo nhất, khoảng 24 triệu người, chiếm 85% dân số.<ref name="ReliefWeb 2019">{{Chú thích web|url=https://reliefweb.int/report/yemen/yemen-2019-humanitarian-needs-overview-enar|title=Yemen: 2019 Humanitarian Needs Overview &#91;EN/AR&#93;|date=2019-02-14|website=ReliefWeb|publisher=United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (OCHA)|access-date=2019-06-17}}</ref> Tính đến năm 2020, quốc gia này được xếp hạng cao nhất trong [[Chỉ số Trạng thái mong manh]],<ref name="fragilestatesindex.org">{{Chú thích web|url=https://fragilestatesindex.org/data/|title=Global Data {{!}} Fragile States Index|website=fragilestatesindex.org|access-date=2020-07-29}}</ref> tệ thứ hai trong [[Chỉ số Đói toàn cầu]], chỉ sau [[Cộng hòa Trung Phi]] vượt qua<ref name="fragilestatesindex.org" /> và có [[Chỉ số phát triển con người|Chỉ số Phát triển Con người]] thấp nhất trong số tất cả các nước ngoài châu Phi.

== Từ nguyên ==
Thuật ngữ ''Yamnat'' đã được đề cập trong các bia ký Old South Arabian về danh hiệu của một trong những vị vua của [[vương quốc Himyar]]ite thứ hai được gọi là Shammar Yahrʽish II. Thuật ngữ này có thể dùng để chỉ đường bờ biển phía tây nam của bán đảo Ả Rập và đường bờ biển phía nam giữa [[Aden]] và [[Hadramout]].<ref>{{Chú thích sách|author=Jawād ʻAlī|publisher=Dār al-ʻIlm li-l-Malāyīn|year=1968|volume=1|page=171|language=ar|script-title=ar:الـمـفـصـّل في تـاريـخ العـرب قبـل الإسـلام|trans-title=Detailed history of Arabs before Islam|orig-year=Digitized 17 February 2007}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=GcgCErhKGrAC&pg=PA33|title=The Qur??n in Context: Historical and Literary Investigations Into the Qur??nic Milieu|last1=Neuwirth|first1=Angelika|last2=Sinai|first2=Nicolai|last3=Marx|first3=Michael|date=2010|publisher=BRILL|isbn=9789004176881}}</ref> Yemen trong lịch sử bao gồm lãnh thổ rộng lớn hơn nhiều so với quốc gia hiện tại, trải dài từ phía bắc [['Asir (vùng)|Asir]] ở tây nam Ả Rập Saudi đến Dhofar ở nam Oman..<ref>{{Harvp|Burrowes|2010|p=145}}</ref><ref>{{Chú thích sách|title=Kinship and Marriage in Early Arabia|last=Smith|first=William Robertson|isbn=1-117-53193-7|page=193|quote=He was worshiped by the Madhij and their allies at Jorash (Asir) in Northern Yemen}}</ref>

Một từ nguyên bắt nguồn của Yemen từ ''ymnt'', nghĩa là "phía nam", và đóng vai trò đáng kể trên khái niệm về vùng đất bên phải. ([[wiktionary:Reconstruction:Proto-Semitic/yamīn-|𐩺𐩣𐩬]]).<ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/stream/mo3sab/Sabaic.Dictionary-pages-OCR#page/n0/mode/2up|title=Sabaic Dictionary|last1=Beeston|first1=A.F.L.|last2=Ghul|first2=M.A.|last3=Müller|first3=W.W.|last4=Ryckmans|first4=J.|date=1982|publisher=University of Sanaa, YAR|isbn=2-8017-0194-7|page=168}}</ref>

Các nguồn khác cho rằng Yemen có liên quan đến ''yamn'' hay ''yumn'', có nghĩa là "trọng tội" hoặc "may mắn", vì phần lớn đất nước màu mỡ, phì nhiêu.<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=0J6oJjgvefQC&q=yemen+means+blessed&pg=PA149|title=Enemies from the East?: V. S. Soloviev on Paganism, Asian Civilizations, and Islam|author=Vladimir Sergeyevich Solovyov|publisher=Northwestern University Press|year=2007|isbn=978-0-8101-2417-2|page=149}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=d9UBAAAAYAAJ&q=yemen+means+felicity&pg=RA1-PA240|title=Cyclopædia of India and of Eastern and Southern Asia, Commercial, Industrial and Scientific: Products of the Mineral, Vegetable and Animal Kingdoms, Useful Arts and Manufactures, Band 5|author=Edward Balfour|publisher=Printed at the Scottish & Adelphi presses|year=1873|page=240}}</ref> Người La Mã gọi nó là ''[[Arabia Felix]]'' (Ả Rập "hạnh phúc" hoặc "may mắn"), trái ngược với ''[[Arabia Deserta]]'' ("Ả Rập hoang vắng"). Các nhà văn Latinh và Hy Lạp gọi Yemen cổ đại là "India"(Ấn Độ), vốn phát sinh từ người Ba Tư gọi là Những người Abyssinians mà họ tiếp xúc ở Nam Ả Rập bằng tên của những người da đen sống cạnh họ, tức là [[Người Ấn Độ|người Ấn Độ]].<ref>{{Chú thích web|url=http://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.528983|title=Origin Of Islam In Its Christian Environment|last=Bell|first=Richard|date=20 October 1926|via=Internet Archive}}</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/GeschichteDerPerserUndAraber|title=T. Nöldeke, Geschichte der Perser und Araber zur Zeit der en aus der arabischen Chronik des Tabari: Übersetzt und mit ausführlichen Erläuterungen und ergänzungen Versehn|last=Nöldeke|first=Theodor|publisher=[[Brill Publishers|E.J. Brill]]|year=1879|location=Leiden|pages=[https://archive.org/details/GeschichteDerPerserUndAraber/page/n255 222]}}</ref>

== Địa lý ==
{{Chính|Địa lý Yemen}}Yemen nằm trong [[thế giới Ả Rập]], trong nửa phía nam của [[bán đảo Ả Rập]],<ref name="Burrows20102">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=tjXRfqBv_0UC|title=Historical Dictionary of Yemen|author=Robert D. Burrowes|publisher=[[Rowman & Littlefield]]|year=2010|isbn=978-0-8108-5528-1|pages=5–340}}</ref> Nó có biên giới với [[Ả Rập Xê Út|Saudi Arabia]] ở phía bắc [[Oman]] ở đông bắc, giáp [[biển Ả Rập]], vùng [[vịnh Aden]], và [[Biển Đỏ]], giữa các vĩ độ 12 và 19 ° N và các kinh độ 42 và 55 ° E. Yemen ở 15°B 48°Đ, và có diện tích  {{convert|527,970|km2||0|abbr=off}}.

Một số các đảo Biển Đỏ, bao gồm cả quần đảo [[Hanish]], [[Kamaran]], và [[Perim]], cũng như [[Socotra]] ở [[Biển Ả Rập]], thuộc về Yemen; Đảo lớn nhất là [[Socotra]].Nhiều số đảo trong số các [[đảo]] là [[núi lửa]], ví dụ [[Jabal al-Tair]] đã có một vụ phun trào núi lửa trong năm 2007 và trước đó vào năm 1883. Mặc dù lục địa Yemen nằm ở phía nam bán đảo Ả Rập và do đó là một phần của châu Á, quần đảo Hanish và Perim trên Biển Đỏ liên kết với châu Á, nhưng quần đảo Socotra, nằm về phía đông sừng của [[Somalia]] và gần với châu Phi hơn nhiều so với đến Châu Á, có liên quan về mặt địa lý và địa sinh học với Châu Phi.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.worldwildlife.org/ecoregions/at1318|title=Islands east of the Horn of Africa and south of Yemen|work=WorldWildlife.org|publisher=World Wildlife Fund|access-date=4 February 2019}}</ref> Socotra đối diện với [[Kênh Guardafui]] và [[Biển Somali]].<ref>McLaughlin, Rob. "The Continuing Conundrum of the Somali Territorial Sea and Exclusive Economic Zone." The International Journal of Marine and Coastal Law 30.2 (2015): 305-334.</ref>

Với tổng diện tích 527.970 km2 (203.850 dặm vuông), Yemen là quốc gia lớn thứ 49 thế giới về diện tích. Quốc gia này có diện tích ngang với [[Thái Lan]] và tiểu bang [[California]].

=== Khu vực và khí hậu ===
[[Tập tin:Koppen-Geiger_Map_YEM_present.svg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koppen-Geiger_Map_YEM_present.svg|nhỏ|Bản đồ [[phân loại khí hậu Köppen]] của Yemen dựa trên thảm thực vật bản địa, nhiệt độ, lượng mưa và tính theo mùa của chúng.
{|
|{{legend|#FE0000|[[Khí hậu sa mạc#Khí hậu sa mạc nóng|BWh sa mạc nóng]]}} {{legend|#FE9695|[[Khí hậu sa mạc#Khí hậu sa mạc lạnh|BWk Sa mạc lạnh]]}} {{legend|#F5A301|[[Khí hậu bán khô hạn#Khí hậu bán khô hạn nóng|BSh bán khô hạn nóng]]}} {{legend|#FFDB63|[[Khí hậu bán khô hạn#Khí hậu bán khô hạn lạnh|BSk bán khô hạn lạnh]]}} {{legend|#63C764|[[khí hậu cao nguyên cận nhiệt đới|CWb Cao nguyên cận nhiệt đới]]}}
| width="5" |
|
|}
]]
Về mặt địa lý, Yemen có thể được chia thành 4 vùng chính:đồng bằng ven biển ở phía tây, cao nguyên phía tây, cao nguyên phía đông và [[Rub' al Khali|Rub 'al Khali]] ở phía đông. [[Tihamah|Tihāmah]] ("vùng đất nóng" hay "đất nóng") tạo thành một vùng đồng bằng ven biển rất khô cằn và bằng phẳng dọc theo toàn bộ đường bờ biển Biển Đỏ của Yemen. Mặc dù khô cằn nhưng sự hiện diện của nhiều đầm phá khiến vùng này rất lầy lội và là nơi sinh sản thích hợp của muỗi sốt rét. Những cồn cát hình trăng lưỡi liềm trải rộng hiện hữu. Lượng bốc hơi ở Tihamah lớn đến mức các dòng suối từ cao nguyên không bao giờ đổ ra biển, nhưng chúng góp phần tạo ra nguồn dự trữ nước ngầm rộng lớn. Ngày nay, chúng được khai thác nhiều để sử dụng trong nông nghiệp. Gần làng Madar khoảng {{convert|50|km|mi|-1|abbr=on}} về phía bắc Sana'a, dấu chân [[khủng long]] đã được tìm thấy, cho thấy khu vực này từng là một bãi lầy. Tihamah đột ngột kết thúc tại vách đá của vùng cao nguyên phía tây. Khu vực này, hiện có nhiều [[Ruộng bậc thang|bậc thang]] để đáp ứng nhu cầu lương thực, nhận được lượng mưa cao nhất ở Ả Rập, tăng nhanh từ 100&nbsp;mm (3,9 in) mỗi năm lên khoảng 760&nbsp;mm (29,9 in) ở Taiz và hơn 1.000&nbsp;mm ( 39,4 in) ở Ibb. Nhiệt độ ấm vào ban ngày nhưng giảm đột ngột vào ban đêm. Các dòng suối lâu năm xuất hiện ở các vùng cao nguyên, nhưng chúng không bao giờ chảy ra biển do lượng bốc hơi cao ở Tihamah.

Cao nguyên trung tâm là một cao nguyên rộng lớn có độ cao hơn 2.000&nbsp;m (6.562&nbsp;ft). Khu vực này khô hơn các cao nguyên phía tây do ảnh hưởng của bóng mưa, nhưng vẫn nhận đủ mưa trong những năm ẩm ướt để trồng trọt trên diện rộng.  Tích trữ nước cho phép tưới tiêu và trồng lúa mì và lúa mạch. Sana'a thuộc vùng này. Điểm cao nhất ở Yemen và Ả Rập là [[Jabal An-Nabi Shu'ayb]], vào khoảng 3.666&nbsp;m (12.028&nbsp;ft).<ref name="Burrows20102"/>{{sfnp|McLaughlin|2008|p=3}}

Phần của sa mạc Rub al Khali ở phía đông của Yemen thấp hơn nhiều, thường là dưới 1.000&nbsp;m (3,281&nbsp;ft) và hầu như không có mưa. Nó chỉ có dân cư là những người chăn nuôi lạc đà Bedouin. Sự khan hiếm nước ngày càng tăng là một nguồn nước ngày càng được quốc tế quan tâm.{{citation needed|date=April 2019}}

== Lịch sử ==
{{Chính|Lịch sử Yemen}}
Từ thời Cổ đại, vùng này đã có những mối quan hệ với các nền [[văn minh Lưỡng Hà]], văn minh [[Iran|Ba Tư]] và [[văn minh Ấn Độ]]. Xứ sở này được [[Hồi giáo]] hóa và thuộc quyền kiểm soát của [[nhà Abbas|triều đại Abbasid]] từ [[thế kỷ VII]]. Từ năm 1508 đến năm [[1648]], lãnh thổ do [[người Bồ Đào Nha]] kiểm soát, sau đó lại rơi vào tay người [[Thổ Nhĩ Kỳ]] thuộc [[đế quốc Ottoman]], nhưng đến năm 1741 [[Ahmah ibn Sa'id]] đã đánh đuổi người [[Thổ Nhĩ Kỳ]]. Hậu duệ của [[Vua|Quốc vương]] ([[Sultan]]) [[Ahmah]] cai trị [[Oman]] đến ngày nay.

Quốc gia này sớm phát triển về lãnh vực [[thương mại]] nhờ vị trí địa lý thuận lợi, có ảnh hưởng rộng lớn khắp các vùng tại [[vịnh Ba Tư]] và một số vùng ven biển ở phía đông [[châu Phi]] trong hai [[thế kỷ XVII]] và XVIII. Từ [[thế kỷ XIX]], Oman liên kết chặt chẽ với [[Anh]] thông qua hiệp ước ký kết năm [[1891]]. Đầu năm 1918, lợi dụng sự suy yếu của [[Đế quốc Ottoman]], Bắc Yemen tuyên bố độc lập và các Imam (Giáo trưởng Hồi giáo) duy trì quyền cai trị đến năm 1962. Trong khi đó, Nam Yemen vẫn thuộc quyền bảo hộ của [[đế quốc Anh]] cho đến năm 1967.

=== Bắc Yemen ===
{{Chính|Cộng hòa Ả Rập Yemen}}

Năm 1962, cuộc đảo chính quân sự được sự trợ giúp của [[Ai Cập]] đã lật đổ vị Giáo trưởng Hồi giáo với sự ra đời của nền cộng hòa. Phái bảo hoàng, do [[Ả Rập Xê Út]] yểm trợ, đã tiến hành cuộc chiến chống lại những người cộng hòa và quân đội Viễn chinh [[Ai Cập]]. Năm 1972, cuộc chiến tranh giữa hai miền Yemen bùng nổ và kết thúc bằng một hiệp ước dự kiến thống nhất đất nước nhưng vẫn không có hiệu lực. Năm 1974, Đại tá [[Ibrahim al-Hamdi]] lên nắm quyền và thành công trong việc thực thi quyền lực của chính phủ trung ương trên toàn lãnh thổ Bắc Yemen. Cuộc mưu sát [[Tổng thống]] [[Cộng hòa Ả Rập Yemen]] (1978) đã dẫn đến việc cắt đứt các mối quan hệ ngoại giao, cuộc chiến tranh giữa hai nước lại bùng nổ. Trung tá [[Ali Abdullah Saleh]] được bổ nhiệm vào chức vụ Tổng thống. Năm 1980, Saleh kêu gọi sự giúp đỡ của [[Liên Xô]], bất chấp áp lực từ [[Hoa Kỳ]] và [[Ả Rập Xê Út]], cải thiện các mối quan hệ với Nam Yemen. Tái đắc cử năm 1983 và năm 1988, Saleh đã ký kết với Nam Yemen một hiệp ước nhằm thực hiện tiến trình thống nhất đất nước năm 1989 và có hiệu lực năm 1990.

=== Nam Yemen === 
{{Chính|Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Yemen}}

* Năm 1962, Nam Yemen (còn được gọi là Yemen Miền Nam) phát động cuộc nổi dậy chống lại sự cai trị của vương quốc Anh và quyết định tách khỏi chính phủ Yemen chính thức.
* Mặt trận giải phóng dân tộc (National Liberation Front - NLF) là tổ chức chủ lực lãnh đạo cuộc đấu tranh độc lập ở Nam Yemen.
* Năm 1967, Nam Yemen tuyên bố độc lập và đổi tên thành Cộng hòa Nhân dân Xã hội chủ nghĩa Yemen (People's Democratic Republic of Yemen - PDRY). Salim Ali Rubayyi trở thành Chủ tịch nước đầu tiên của PDRY.
* Salim Ali Rubayyi xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa ở PDRY, trong đó có sự can thiệp mạnh mẽ của Đảng Xã hội chủ nghĩa Yemen (Yemen Socialist Party - YSP).
* Năm 1978, Salim Ali Rubayyi bị một đảng phái trong quân đội lật đổ. Ali Nasir Muhammad trở thành Chủ tịch nước mới và giữ cương vị lãnh đạo của Đảng Xã hội chủ nghĩa Yemen.
* Năm 1986, Ali Nasir Muhammad bị lật đổ trong một cuộc đảo chính và xảy ra cuộc nội chiến kéo dài 15 ngày giữa các phe phái đối lập. Cuộc nội chiến này đã gây thiệt mạng cho khoảng 12.000 người.
* Sau cuộc nội chiến, Abu Bakr al-Attas trở thành nhà lãnh đạo mới của PDRY. Ông tạo mối quan hệ thân thiện với Yemen Bắc (cũng được gọi là Yemen Cộng hòa) và cuối cùng dẫn đến việc thống nhất hai miền thành Yemen thống nhất vào năm 1990.

=== Thống nhất === 
Sau cuộc họp thượng đỉnh tại thành phố Aden vào ngày 22 tháng 5 năm 1990, các nhà lãnh đạo Yemen Miền Nam và Yemen Bắc đã đạt được thỏa thuận thống nhất đất nước và tuyên bố thành lập Nhà nước Cộng hòa Yemen. Ali Abdullah Saleh đã trở thành Tổng thống của Yemen thống nhất.

Tuy nhiên, sau thống nhất, căng thẳng giữa hai miền Yemen đã leo thang thành cuộc chiến tranh năm 1994. Cuộc chiến này được coi là cuộc xung đột giữa các thế lực trong chính phủ và quân đội từ cả miền Nam và miền Bắc. Lực lượng miền Bắc, được lãnh đạo bởi Tổng thống Ali Abdullah Saleh và Đảng Quốc gia Yemen, đã giành chiến thắng và thiết lập quyền lực vững mạnh cho Saleh và đảng cầm quyền.

Sau cuộc chiến tranh năm 1994, Ali Abdullah Saleh tiếp tục nắm quyền lực và lãnh đạo Yemen trong nhiều năm. Ông đã đảm nhận chức Tổng thống Yemen cho đến khi bị lật đổ trong cuộc cách mạng Yemen năm 2011.

== Chính trị ==
{{Chính|Chính trị Yemen}}Yemen là một nước cộng hòa với [[Chế độ lưỡng viện|cơ quan lập pháp lưỡng viện]]. Theo hiến pháp năm 1991, một tổng thống được bầu, một Hội đồng dân biểu gồm 301 ghế được bầu và một Hội đồng Shura gồm 111 thành viên được chỉ định chia sẻ quyền lực. [[Tổng thống Yemen|Tổng thống]] là nguyên thủ quốc gia, và Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ. Tại [[Sana'a]], một Hội đồng Chính trị Tối cao (không được quốc tế công nhận) thành lập chính phủ.

Hiến pháp năm 1991 quy định rằng tổng thống được bầu bằng phổ thông đầu phiếu từ ít nhất hai ứng cử viên được ít nhất 15 thành viên của Nghị viện tán thành. Đến lượt thủ tướng, do tổng thống bổ nhiệm và phải được 2/3 Nghị viện phê chuẩn. Nhiệm kỳ của tổng thống là bảy năm và nhiệm kỳ của đâị biểu quốc hội là sáu năm. [[Quyền bầu cử]] phổ biến đối với những người từ 18 tuổi trở lên, nhưng chỉ những người theo đạo Hồi mới có thể giữ chức vụ dân cử.<ref>{{Chú thích web|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2005/51614.htm|title=Yemen|date=8 November 2005|work=State.gov|access-date=17 October 2010}}</ref>

Tổng thống [[Ali Abdullah Saleh]] trở thành tổng thống được bầu đầu tiên của Yemen thống nhất vào năm 1999 (mặc dù ông đã là Tổng thống của Yemen thống nhất từ năm 1990 và tổng thống của Bắc Yemen từ năm 1978). Ông được bầu lại vào chức vụ vào tháng 9 năm 2006. Chiến thắng của Saleh được đánh dấu bằng một cuộc bầu cử mà giới quan sát quốc tế đánh giá là "tự do một phần", mặc dù cuộc bầu cử đi kèm với bạo lực, vi phạm quyền tự do báo chí và cáo buộc gian lận.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.freedomhouse.org/report/freedom-world/2007/yemen|title=Freedom in the World – Yemen (2007)|year=2007|publisher=Freedomhouse.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20160311113508/https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2007/yemen|archive-date=11 March 2016|url-status=dead|access-date=17 October 2010}}</ref> Cuộc bầu cử Quốc hội được tổ chức vào tháng 4 năm 2003 và  đảng Đại hội đại biểu Nhân dân ([[General People's Congress Yemen|General People's Congress]] - GPC) duy trì đa số tuyệt đối. Saleh hầu như không bị tranh chấp trong ghế quyền lực của mình cho đến năm 2011, khi sự thất vọng của địa phương về việc ông từ chối tổ chức một vòng bầu cử khác, kết hợp với tác động của [[Mùa xuân Ả Rập]] 2011, dẫn đến các cuộc biểu tình lớn.<ref name="Lewis 20122">{{chú thích tạp chí|last=Lewis|first=Alexandra|date=May 2012|title=Changing Seasons: The Arab Spring's Position Within the Political Evolution of the Yemeni State|url=http://www.york.ac.uk/media/politics/prdu/documents/publications/PRDU%20Working%20Paper%203%20May%5B1%5D.pdf|journal=Post-war Reconstruction and Development Unit Working Paper Series|series=3}}{{dead link|date=December 2013}}</ref> Năm 2012, ông buộc phải từ chức, mặc dù ông vẫn là một nhân vật quan trọng trong chính trường Yemen, đồng minh với người [[Houthis]] trong thời gian họ tiếp quản vào giữa những năm 2010.<ref>{{chú thích báo|date=10 May 2015|title=Yemen's Saleh declares alliance with Houthis|agency=Al Jazeera|url=http://www.aljazeera.com/news/2015/05/cloneofcloneofcloneofstrikes-yemen-saada-breach--150510143647004.html|access-date=5 January 2016}}</ref>

Hiến pháp yêu cầu một nền tư pháp độc lập. Các bộ luật miền Bắc và miền Nam trước đây đã được thống nhất. Hệ thống pháp luật bao gồm các tòa án thương mại riêng biệt và một Tòa án tối cao có trụ sở tại Sana'a. [[:en:Sharia|Sharia]] Sharia là nguồn luật chính, với nhiều phiên tòa được tranh luận theo cơ sở tôn giáo của luật và nhiều thẩm phán là các học giả tôn giáo cũng như các cơ quan pháp luật. Đạo luật Tổ chức Cơ quan Quản lý Nhà tù, Sắc lệnh Cộng hòa số 48 (1981), và các quy định của Đạo luật Nhà tù, cung cấp khuôn khổ pháp lý để quản lý hệ thống nhà tù của đất nước.<ref>{{Chú thích sách|url=https://purl.fdlp.gov/GPO/gpo58370|title=Prisons in Yemen|last1=Mangan|first1=Fiona|date=March 2015|publisher=United States Institute of Peace|location=Washington, DC|page=9|access-date=21 June 2015}}</ref>

=== Đối ngoại ===
{{Main|Đối ngoại của Yemen}}
[[Tập tin:Ali_Abdullah_Saleh_meets_Donald_H._Rumsfeld_at_Pentagon_2004.jpg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ali_Abdullah_Saleh_meets_Donald_H._Rumsfeld_at_Pentagon_2004.jpg|nhỏ|Cựu Tổng thống Yemen [[Ali Abdullah Saleh]] tại [[Lầu Năm Góc]], ngày 8 tháng 6 năm 2004]]
Vị trí địa lý và các lãnh tụ cai trị của Bắc Yemen đã giữ cho đất nước bị cô lập khỏi ảnh hưởng của nước ngoài trước năm 1962. Mối quan hệ của nước này với Ả Rập Xê-út được xác định bởi [[Hiệp định Taif]] năm 1934, trong đó phân định phần cực bắc của biên giới giữa hai vương quốc và thiết lập khuôn khổ cho thương mại và giao hợp khác. Hiệp định Taif đã được gia hạn định kỳ trong 20 năm, và hiệu lực của nó được tái khẳng định vào năm 1995. Quan hệ với chính quyền thuộc địa Anh ở Aden và miền nam thường căng thẳng.

Các Phái đoàn Viện trợ của Liên Xô và Trung Quốc được thành lập vào năm 1958 và 1959 là những đơn vị quan trọng đầu tiên không theo đạo Hồi ở Bắc Yemen. Sau cuộc cách mạng tháng 9 năm 1962, [[Cộng hòa Ả Rập Yemen]] trở thành đồng minh chặt chẽ và phụ thuộc nhiều vào Ai Cập. [[Ả Rập Xê Út|Saudi Arabia]] hỗ trợ phe bảo hoàng trong nỗ lực đánh bại phe Cộng hòa và không công nhận Cộng hòa Arab Yemen cho đến năm 1970.Đồng thời, Saudi Arabia duy trì liên hệ trực tiếp với các bộ tộc Yemen, điều này đôi khi làm căng thẳng quan hệ chính thức với Chính phủ Yemen. Ả Rập Xê-út vẫn thù địch với bất kỳ hình thức cải cách chính trị và xã hội nào ở Yemen<ref>{{Chú thích sách|url=https://archive.org/details/twoyemens00bidw|title=The Two Yemens|last=[[Robin Leonard Bidwell|Bidwell]]|first=Robin|publisher=Longman and Westview Press|year=1983|isbn=978-0-86531-295-1|location=Harlow|pages=[https://archive.org/details/twoyemens00bidw/page/243 243–244]|url-access=registration}}</ref> và tiếp tục hỗ trợ tài chính cho giới tinh hoa bộ lạc.<ref>F. Gregory Gause. Saudi-Yemeni Relations: Domestic Structures and Foreign Influence. p. 26</ref>

Vào tháng 2 năm 1989, Bắc Yemen cùng với [[Iraq]], [[Jordan]] và [[Ai Cập]] thành lập [[Hội đồng Hợp tác Ả Rập]] (ACC), một tổ chức được thành lập một phần để đáp lại sự thành lập của [[Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh]] và nhằm thúc đẩy hợp tác và hội nhập kinh tế chặt chẽ hơn giữa các thành viên.Sau khi thống nhất, Cộng hòa Yemen được chấp nhận là thành viên của ACC thay cho tiền thân YAR của nó. Sau cuộc khủng hoảng Vịnh Ba Tư, ACC ngừng hoạt động. Yemen không phải là thành viên của [[Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh]] chủ yếu là cho chính phủ cộng hòa của nó.<ref>F. Gregory Gause. Saudi-Yemeni Relations: Domestic Structures and Foreign Influence. Columbia University Press p. 4</ref>

Yemen là thành viên của [[Liên Hợp Quốc|Liên hợp quốc]], [[Liên đoàn Ả Rập]] và [[Tổ chức Hợp tác Hồi giáo]], đồng thời cũng tham gia vào [[phong trào không liên kết]]. Cộng hòa Yemen nhận trách nhiệm về tất cả các hiệp ước và các khoản nợ của các nước tiền nhiệm là Cộng hòa Ả Rập Yemen (YAR) và [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Yemen]] (PDRY). Yemen đã tham gia [[Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân]].
[[Tập tin:Secretary_Kerry_Shakes_Hands_With_Yemeni_President_Hadi_Before_Bilateral_Meeting_in_Saudi_Arabia_(17212641020).jpg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Secretary_Kerry_Shakes_Hands_With_Yemeni_President_Hadi_Before_Bilateral_Meeting_in_Saudi_Arabia_(17212641020).jpg|nhỏ|Tổng thống Yemen bị lật đổ [[Abdrabbuh Mansur Hadi]] với [[Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ|Ngoại trưởng Mỹ]] [[John Kerry]], ngày 7 tháng 5 năm 2015]]
[[Tập tin:019_Rally_(39025071401).jpg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:019_Rally_(39025071401).jpg|nhỏ|Biểu tình phản đối việc [[Ả Rập Saudi phong tỏa Yemen]], [[Thành phố New York]], 2017]]
Kể từ khi kết thúc cuộc nội chiến năm 1994, tiến bộ rõ ràng đã đạt được trên mặt trận ngoại giao trong việc khôi phục quan hệ bình thường với các nước láng giềng của Yemen. Vào mùa hè năm 2000, Yemen và Saudi Arabia đã ký Hiệp ước Biên giới Quốc tế giải quyết tranh chấp kéo dài 50 năm về vị trí của biên giới giữa hai nước. Cho đến khi ký hiệp ước hòa bình Yemen-Saudi Arabia<ref>{{Chú thích web|url=http://www.theestimate.com/public/063000.html|title=The Yemeni-Saudi Border Treaty|date=June 2000|work=Theestimate.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20010415211150/http://theestimate.com/public/063000.html|archive-date=15 April 2001|access-date=22 February 2013}}</ref> vào tháng 7 năm 2000, biên giới phía bắc của Yemen vẫn chưa được xác định, [[Hoang mạc Ả Rập|Sa mạc Ả Rập]] đã ngăn cản mọi sự cư trú của con người ở đó. Yemen đã giải quyết tranh chấp với [[Eritrea]] về [[quần đảo Hanish]] vào năm 1998. Hàng rào Ả Rập Xê Út - Yemen được Ả Rập Xê Út xây dựng nhằm chống lại dòng người nhập cư bất hợp pháp và chống buôn lậu ma túy và vũ khí.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.yobserver.com/front-page/10013538.html|title=Saudi authorities erect barriers on Yemeni border|date=2008-01-20|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20080120230115/http://www.yobserver.com/front-page/10013538.html|archive-date=20 January 2008|url-status=dead|access-date=2022-02-26}}</ref> Tờ ''Independent'' đã dẫn lời một bài báo viết "Ả Rập Xê-út, một trong những nước chỉ trích mạnh mẽ nhất trong thế giới Ả Rập về" hàng rào an ninh "của [[Israel]] ở [[Bờ Tây]], đang âm thầm noi gương Israel bằng cách dựng một hàng rào dọc theo biên giới với Yemen."<ref>{{chú thích báo|last=Bradley|first=John|date=11 February 2004|title=Saudi Arabia enrages Yemen with fence|work=The Independent|location=London|url=https://groups.yahoo.com/neo/groups/IslamicNewsUpdates/conversations/topics/4148|access-date=23 March 2007|archive-date=2013-10-13|archive-url=https://archive.today/20131013122024/http://groups.yahoo.com/neo/groups/IslamicNewsUpdates/conversations/topics/4148|url-status=dead}}</ref>

Vào tháng 3 năm 2020, chính quyền [[Donald Trump|Trump]] và các đồng minh chủ chốt của Mỹ, bao gồm Ả Rập Xê-út và [[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất]], đã cắt hàng chục triệu đô la cho các chương trình chăm sóc sức khỏe và các khoản viện trợ khác theo lời kêu gọi của [[Liên Hợp Quốc|Liên hợp quốc]] dành cho Yemen.  Do việc cắt giảm kinh phí, [[Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hợp Quốc|Văn phòng Điều phối các vấn đề Nhân đạo của Liên hợp quốc]] (UNOCHA) tuyên bố rằng các cơ quan của [[Liên Hợp Quốc|Liên hợp quốc]] đã buộc phải đóng cửa hoặc cắt giảm hơn 75% các chương trình của mình chỉ trong năm đó, ảnh hưởng đến hơn 8 triệu người. Ả Rập Saudi từng dẫn đầu một liên minh quân sự do phương Tây hậu thuẫn, bao gồm Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất là thành viên chủ chốt, đã can thiệp vào Yemen vào năm 2015, trong nỗ lực khôi phục chính phủ bị [[Houthis|phong trào Houthi]] lật đổ. Liên hợp quốc mô tả tình hình ở Yemen, nơi cuộc chiến đã giết chết hàng chục nghìn người và khiến hàng triệu người trên bờ vực nạn đói, là cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới.<ref>{{Chú thích web|url=https://edition.cnn.com/2020/09/15/middleeast/yemen-funding-crisis-intl/index.html|title=The hardest part is when we lose a child|website=CNN|access-date=15 September 2020}}</ref>

=== Quân sự ===
[[Tập tin:Soldiers_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg|liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Soldiers_-_Flickr_-_Al_Jazeera_English.jpg|nhỏ|Soldiers of the [[:en:Yemeni Army|Yemeni Army]] in 2011.]]
Các lực lượng quân sự của Yemen bao gồm [[quân đội Yemen]] (bao gồm Vệ binh Cộng hòa), Hải quân (bao gồm cả thủy quân), Không Quân (''Al Quwwat al Jawwiya al Yamaniya''; Bao gồm Phòng không).  Một cuộc tái tổ chức lớn của các lực lượng vũ trang vẫn tiếp tục. Các lực lượng phòng không và không quân thống nhất hiện nằm dưới một quyền chỉ huy. Hải quân tập trung ở Aden. Tổng số lực lượng vũ trang có khoảng 401.000 quân nhân tại ngũ, bao gồm cả lính nghĩa vụ đặc biệt. Cộng hòa Ả Rập Yemen và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Yemen tham gia thành lập Cộng hòa Yemen vào ngày 22 tháng 5 năm 1990.{{citation needed|date=January 2018}} Tư lệnh tối cao của các lực lượng vũ trang là Tổng thống Cộng hòa Yemen.

Số lượng quân nhân ở Yemen tương đối cao; nói chung, Yemen có lực lượng quân sự lớn thứ hai trên Bán đảo Ả Rập sau Ả Rập Xê-út. Năm 2012, tổng quân số tại ngũ ước tính như sau: quân số 390.000 người; hải quân, 7.000; và không quân, 5.000. Vào tháng 9 năm 2007, chính phủ tuyên bố khôi phục nghĩa vụ quân sự bắt buộc.  Ngân sách quốc phòng của Yemen, năm 2006 chiếm khoảng 40% tổng ngân sách chính phủ, dự kiến sẽ vẫn ở mức cao trong thời gian tới, khi dự thảo quân sự có hiệu lực và các mối đe dọa an ninh nội bộ tiếp tục leo thang. Đến năm 2012, Yemen có 401.000 quân nhân tại ngũ.

=== Nhân quyền ===
Chính phủ và lực lượng an ninh của họ, thường bị coi là nạn tham nhũng tràn lan,<ref>{{chú thích tạp chí|last=Lewis|first=Alexandra|date=14 May 2013|title=Violence in Yemen: Thinking About Violence in Fragile States Beyond the Confines of Conflict and Terrorism|url=http://www.stabilityjournal.org/article/view/sta.az/56|journal=Stability: International Journal of Security and Development|volume=2|issue=1|page=13|doi=10.5334/sta.az|doi-access=free|access-date=2022-04-14|archive-date=2015-01-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20150124024957/http://www.stabilityjournal.org/article/view/sta.az/56 |issn=2165-2627 }}</ref> đã phải chịu trách nhiệm về tra tấn, đối xử vô nhân đạo và hành quyết phi pháp luật. Có những vụ bắt bớ tùy tiện công dân, đặc biệt là ở miền nam, cũng như khám xét nhà tùy tiện. Việc giam giữ kéo dài trước khi xét xử là một vấn đề nghiêm trọng, và sự tham nhũng của tư pháp, sự kém hiệu quả và sự can thiệp của hành pháp làm suy yếu quy trình tố tụng. [[Tự do ngôn luận]], [[Tự do báo chí|báo chí]] và [[Tự do tôn giáo|tôn giáo]] đều bị hạn chế. Các nhà báo chỉ trích chính phủ thường bị cảnh sát sách nhiễu và đe dọa.<ref name="YemenProfile2008">{{Chú thích web|url=http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/Yemen.pdf|title=Country Profile: Yemen|date=August 2008|publisher=Library of Congress – Federal Research Division|access-date=7 April 2010}}</ref> [[Đồng tính luyến ái]] là bất hợp pháp, bị trừng phạt bằng cái chết.<ref>{{chú thích báo|date=24 February 2014|title=Here are the 10 countries where homosexuality may be punished by death|newspaper=[[The Washington Post]]|url=https://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2014/02/24/here-are-the-10-countries-where-homosexuality-may-be-punished-by-death/}}</ref>

Kể từ khi cuộc nổi dậy của người Shia bắt đầu, nhiều người bị buộc tội ủng hộ al-Houthi đã bị bắt và giam giữ mà không bị buộc tội hoặc xét xử. Theo Báo cáo Tự do Tôn giáo Quốc tế của [[Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ|Bộ Ngoại giao Mỹ]] năm 2007, "Một số người Zaydis đã báo cáo chính phủ quấy rối và phân biệt đối xử vì họ bị nghi ngờ có thiện cảm với al-Houthis. Tuy nhiên, có vẻ như các hành động của Chính phủ chống lại nhóm này có lẽ là có động cơ về mặt chính trị, không phải về mặt tôn giáo."<ref>{{Chú thích web|url=https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90224.htm|title=Yemen: International Religious Freedom Report 2007|date=14 September 2007|publisher=U.S. State Department|access-date=21 March 2010}}</ref>

Ủy ban Người tị nạn và Nhập cư Hoa Kỳ đã báo cáo một số vi phạm về quyền của người tị nạn và người xin tị nạn trong Cuộc khảo sát về người tị nạn thế giới (''World Refugee Survey'') năm 2008 của tổ chức. Các nhà chức trách Yemen cho biết đã trục xuất nhiều người nước ngoài mà không cho họ tiếp cận [[Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn|Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn]], bất chấp các yêu cầu của Liên hợp quốc nhiều lần. Những người tị nạn cho biết thêm rằng chính quyền Yemen đã chống lại họ khi sống trong các trại tị nạn. Các quan chức Yemen được cho là đã cưỡng hiếp và đánh đập những người tị nạn trong trại không bị trừng phạt vào năm 2007.<ref name="World Refugee Survey 2008">{{Chú thích web|url=http://www.refugees.org/resources/refugee-warehousing/archived-world-refugee-surveys/2008-world-refugee-survey.html|title=World Refugee Survey 2008|date=19 June 2008|publisher=U.S. Committee for Refugees and Immigrants|archive-url=https://web.archive.org/web/20141019224639/http://www.refugees.org/resources/refugee-warehousing/archived-world-refugee-surveys/2008-world-refugee-survey.html|archive-date=19 October 2014|url-status=dead|access-date=13 December 2013}}</ref>

Yemen được xếp hạng cuối cùng trong số 135 quốc gia trong [[Báo cáo Khoảng cách Giới toàn cầu]]<ref>{{Chú thích web|url=http://www3.weforum.org/docs/WEF_GenderGap_Report_2012.pdf|title=The Global Gender Gap Report 2012|year=2012|publisher=World Economic Forum|access-date=13 December 2013}}</ref> năm 2012. [[Tổ chức Theo dõi Nhân quyền]] đã báo cáo về tình trạng phân biệt đối xử và bạo lực đối với phụ nữ cũng như về việc xóa bỏ độ tuổi kết hôn tối thiểu là mười lăm đối với phụ nữ. Thay vào đó, bắt đầu dậy thì (được một số người giải thích là thấp nhất là 9 tuổi) được đặt ra như một yêu cầu cho việc kết hôn.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/wr2k1/mideast/yemen.html|title=World Report 2001 on Yemen|year=2001|publisher=Human Rights Watch|access-date=13 December 2013}}</ref> Việc công khai vụ án đứa trẻ 10 tuổi người Yemen ly hôn Nujood Ali đã khiến vấn đề tảo hôn không chỉ ở Yemen mà trên toàn thế giới trở nên nổi cộm.<ref name="Daragahi2008">{{chú thích báo|last=Daragahi|first=Borzou|date=11 June 2008|title=Yemeni bride, 10, says I won't|work=Los Angeles Times|url=http://articles.latimes.com/2008/jun/11/world/fg-childbride11|access-date=16 February 2010}}</ref><ref name="Walt2009">{{chú thích báo|last=Walt|first=Vivienne|date=3 February 2009|title=A 10-Year-Old Divorcée Takes Paris|work=Time/CNN|url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1876652,00.html|url-status=dead|access-date=16 February 2010|archive-url=https://web.archive.org/web/20090205112432/http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1876652,00.html|archive-date=5 February 2009}}</ref><ref name="Madabish2009">{{chú thích báo|last=Madabish|first=Arafat|date=28 March 2009|title=Sanaa's first woman lawyer|work=Asharq Alawsat English edition|url=http://www.asharq-e.com/news.asp?id=16210|url-status=dead|access-date=16 February 2010|archive-url=https://archive.today/20130407181022/http://www.asharq-e.com/news.asp?id=16210|archive-date=7 April 2013}}</ref>

Năm 2017, [[Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc|Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc]] đã bỏ phiếu thành lập một nhóm chuyên gia để điều tra các hành vi bị nghi ngờ vi phạm luật nhân đạo và nhân quyền ở Yemen.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.refworld.org/docid/59d1f0de4.html|title=Refworld {{!}} UN: Breakthrough resolution establishes expert group to investigate violations in Yemen|last=Refugees|first=United Nations High Commissioner for|website=Refworld|language=en|access-date=2021-12-01}}</ref> Vào tháng 12 năm 2021, [[The Guardian]] tiết lộ, Ả Rập Xê Út đã sử dụng "các biện pháp khuyến khích và đe dọa" như một phần của chiến dịch gây áp lực nhằm chấm dứt cuộc điều tra của Liên Hợp Quốc về các vi phạm nhân quyền ở Yemen.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.theguardian.com/world/2021/dec/01/saudi-arabia-yemen-un-human-rights-investigation-incentives-and-therats|title=Saudis used 'incentives and threats' to shut down UN investigation in Yemen|date=2021-12-01|website=the Guardian|language=en|access-date=2021-12-01}}</ref>

Ngày 30 tháng 6 năm 2020, một nhóm nhân quyền đã tiết lộ quy mô tra tấn và cái chết trong các trung tâm giam giữ không chính thức của Yemen. Các lực lượng [[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất|UAE]] và Ả Rập Xê Út chịu trách nhiệm về một số cách đối xử gây sốc nhất đối với các tù nhân, bao gồm việc bị treo ngược trong nhiều giờ và tra tấn tình dục như đốt bộ phận sinh dục.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.theguardian.com/world/2020/jun/30/scale-of-torture-and-deaths-in-yemens-unofficial-prisons-revealed|title=Scale of torture and deaths in Yemen's unofficial prisons revealed|date=30 June 2020|website=The Guardian|access-date=30 June 2020}}</ref>

==== Buôn người ====
Báo cáo về Nạn buôn người năm 2013 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã xếp Yemen là quốc gia Cấp 3,<ref name="trafficking-in-persons-2013">{{Chú thích web|url=https://2009-2017.state.gov/documents/organization/210742.pdf|title=Trafficking in Persons Report: Country Narratives T – Z and Special Case|year=2013|publisher=U.S. Department of State|access-date=19 August 2013}}</ref> có nghĩa là chính phủ nước này không tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn tối thiểu về chống buôn bán người và không có nỗ lực đáng kể để làm như vậy.<ref name="tiers-2013">{{Chú thích web|url=https://2009-2017.state.gov/j/tip/rls/tiprpt/2011/164221.htm|title=Tiers: Placement, Guide, and Penalties for Tier 3 Countries|year=2011|publisher=U.S. Department of State|access-date=19 August 2013}}</ref>

Yemen chính thức xóa bỏ [[Nô lệ|chế độ nô lệ]] vào năm 1962,<ref name="thedailystar2004">{{chú thích báo|author=Mohaiemen, N.|date=27 July 2004|title=Slaves in Saudi|newspaper=[[The Daily Star (Bangladesh)|The Daily Star]]|url=http://www.thedailystar.net/2004/07/27/d40727150297.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20040811225821/http://www.thedailystar.net/2004/07/27/d40727150297.htm|archive-date=11 August 2004}}</ref> nhưng nó vẫn đang được thực hiện.<ref name="Al-Arabiya 2010">{{chú thích báo|date=21 July 2010|title=Slaves in impoverished Yemen dream of freedom|publisher=[[Al Arabiya]]|url=http://www.alarabiya.net/articles/2010/07/21/114451.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120112103701/http://www.alarabiya.net/articles/2010/07/21/114451.html|archive-date=12 January 2012}}</ref>

Ngày 22 tháng 6 năm 2020, [[Tổ chức Theo dõi Nhân quyền]] đã viết thư ngỏ cho [[Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc|Tổng thư ký Liên hợp quốc]] về báo cáo “Trẻ em và Xung đột vũ trang” nhằm cải thiện việc bảo vệ trẻ em ở Yemen và ở [[Myanmar]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.hrw.org/news/2020/06/23/open-letter-un-secretary-general-children-and-armed-conflict|title=Open Letter to the UN Secretary-General on Children and Armed Conflict|website=HRW|access-date=22 June 2020}}</ref> [[Ân xá Quốc tế|Tổ chức Ân xá]] cho biết, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc phải khẩn trương sửa chữa cơ chế giám sát và báo cáo đối với trẻ em bị ảnh hưởng bởi xung đột vũ trang.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.amnesty.org/en/latest/news/2020/06/un-children-in-war-must-never-be-a-political-bargaining-chip/|title=UN: Children in war must never be a political bargaining chip|date=23 June 2020|website=Amnesty|access-date=23 June 2020}}</ref>

Ngày 14 tháng 9 năm 2020, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã yêu cầu chấm dứt sự can thiệp của phiến quân Houthi và các cơ quan chức năng khác vào các hoạt động viện trợ ở Yemen, vì hàng triệu sinh mạng phụ thuộc vào các hoạt động viện trợ đang bị đe dọa.<ref>{{chú thích tạp chí|date=14 September 2020|title=Deadly Consequences Obstruction of Aid in Yemen During Covid-19|url=https://www.hrw.org/report/2020/09/14/deadly-consequences/obstruction-aid-yemen-during-covid-19|access-date=14 September 2020|website=Human Rights Watch}}</ref>

=== Phân chia hành chính ===
{{multiple image
| align = right
| direction = vertical
| image1 = Regions of Yemen map.svg
| caption1 = Bản đồ các Vùng Liên bang của Yemen
| width1 = 220
| image2 = Yemen, administrative divisions - Nmbrs - colored.svg
| caption2 = Các tỉnh của Yemen
| width2 = 220
}}

Tính đến cuối năm 2004, Yemen được chia thành 20 tỉnh (''[[Muhafazah|muhafazat]]'' – mới nhất là Raymah, được thành lập vào năm 2004)  với một đô thị được gọi là "Amanat Al-Asemah" (sau này có thủ đô hiến pháp, Sana'a).<ref>Ministry of Public Health & Population, Yemen.</ref> Thêmmộtt tỉnh ([[:en:Soqatra Governorate|Soqatra Governorate]]) được thành lập vào tháng 12 năm 2013 bao gồm Đảo Socotra (góc dưới bên phải bản đồ), trước đây là một phần của Tỉnh Hadramaut.<ref name="Presidenthadi-gov-ye.info">{{Chú thích web|url=https://presidenthadi-gov-ye.info/en/archives/law-establishing-province-of-socotra-archipelago-issued/|title=Law establishing province of Socotra Archipelago issued|date=18 December 2013|publisher=Presidenthadi-gov-ye.info|archive-url=https://web.archive.org/web/20140222005055/https://presidenthadi-gov-ye.info/en/archives/law-establishing-province-of-socotra-archipelago-issued/|archive-date=22 February 2014|url-status=dead|access-date=15 February 2014}}</ref> Các tỉnh được chia thành 333 huyện (muderiah), được chia thành 2.210 phó huyện, và tiếp tục chia thành 38.284 làng (tính đến năm 2001).

Vào năm 2014, một hội đồng hiến pháp đã quyết định chia đất nước thành sáu khu vực—bốn ở phía bắc, hai ở phía nam và thủ đô Sana'a không thuộc khu vực nào—tạo ra một mô hình  liên bang.<ref name="ajsix">{{Chú thích web|url=http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2014/02/yemen-become-six-region-federation-2014210124731726931.html|title=Yemen to Become Six-Region Federation|date=10 February 2014|publisher=[[Al-Jazeera]]}}</ref> Đề xuất liên bang này là một yếu tố góp phần dẫn đến cuộc đảo chính sau đó của lực lượng Houthis chống lại chính phủ.<ref>{{chú thích báo|last=Al-Haj|first=Ahmed|date=3 January 2015|title=Yemen's Shiite rebels reject plan for federal system|agency=The Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/world/yemens-shiite-rebels-reject-federal-plan/2015/01/03/3b095132-9387-11e4-a900-9960214d4cd7_story.html|access-date=21 March 2015}}</ref><ref>{{chú thích báo|date=22 January 2015|title=Yemeni government quits in protest at Houthi rebellion|agency=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2015/jan/22/yemeni-government-quits-houthi-rebellion|access-date=21 March 2015}}</ref><ref>{{chú thích báo|last=Greenfield|first=Danya|date=22 January 2015|title=Yemen crisis: A coup in all but name|agency=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-middle-east-30941514|access-date=21 March 2015}}</ref>

Tính đến [[tháng hai|tháng 2]] năm [[2004]], Yemen được chia thành 20 vùng và 1 thành phố thủ đô.<ref>[http://www.statoids.com/uye.html Governorates of Yemen].</ref>
{| class="wikitable sortable"
|- bgcolor="#efefef"
! Vùng!! Thủ phủ!! Dân số<br />Thống kê năm 2004 <ref>Central Statistical Organisation of Yemen. General Population Housing and Establishment Census 2004 Final Results [http://www.cso-yemen.org/content.php?lng=english&id=293] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130521130719/http://www.cso-yemen.org/content.php?lng=english&id=293|date=ngày 21 tháng 5 năm 2013}}, Statistic Yearbook 2005 of Yemen [http://www.cso-yemen.org/books/book_year_2005/POPULATION/Population.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100620102015/http://cso-yemen.org/books/book_year_2005/POPULATION/Population.htm|date=ngày 20 tháng 6 năm 2010}}</ref>!!Dân số<br />Thống kê năm 2006.<ref>{{Chú thích web|url=http://www.cso-yemen.org/publication/Statistical_Year_Book2006/Population.xls|tựa đề=Statistic Yearbook 2006 of Yemen|archive-url=https://web.archive.org/web/20120226092744/http://www.cso-yemen.org/publication/Statistical_Year_Book2006/Population.xls|archive-date=ngày 26 tháng 2 năm 2012|ngày truy cập=2011-09-24}}</ref>!!Thứ tự
|-
! [['Adan Governorate|'Adan]]
| [[Aden]] || 589,419 ||634,710 || 1
|-
! [['Amran Governorate|'Amran]]
| [['Amran]]|| 877,786 ||909,992|| 2
|-
! [[Abyan Governorate|Abyan]]
| [[Zinjibar]] || 433,819 ||454,535|| 3
|-
! [[Ad Dali' Governorate|Ad Dali]]
| [[Ad Dali']]|| 470,564 ||504,533|| 4
|-
! [[Al Bayda' Governorate|Al Bayda']]
| [[Al Bayda, Yemen|Al Bayda]]|| 577,369 ||605,303|| 5
|-
! [[Al Hudaydah Governorate|Al Hudaydah]]
| [[Al Hudaydah]] || 2,157,552 ||2,300,179|| 6
|-
! [[Al Jawf Governorate|Al Jawf]]
| [[Al Jawf]]|| 443,797 ||465,737|| 7
|-
! [[Al Mahrah Governorate|Al Mahrah]]
| [[Al Ghaydah]]|| 88,594 ||96,768|| 8
|-
! [[Al Mahwit Governorate|Al Mahwit]]
| [[Al Mahwit]] || 494,557 ||523,236|| 9
|-
! [[Sana'a|Amanat Al Asimah]]
| [[Sana'a|Sanaa]] || 1,747,834 ||1,947,139|| 10
|-
! [[Dhamar Governorate|Dhamar]]
| [[Dhamar]]|| 1,330,108 ||1,412,142|| 11
|-
! [[Hadhramaut Governorate|Hadramaut]]
| [[Al Mukalla]] || 1,028,556 ||1,092,967|| 12
|-
! [[Hajjah Governorate|Hajjah]]
| [[Hajjah]] || 1,479,568 ||1,570,872|| 13
|-
! [[Ibb Governorate|Ibb]]
| [[Ibb]] || 2,131,861 ||2,238,537|| 14
|-
! [[Lahij Governorate|Lahij]]
| [[Lahij]]|| 722,694 ||761,160|| 15
|-
! [[Ma'rib Governorate|Ma'rib]]
| [[Ma'rib]] || 238,522 ||251,668|| 16
|-
! [[Raymah Governorate|Raymah]]
| [[Raymah]]|| 394,448 ||418,659|| 17
|-
! [[Sa'dah Governorate|Sa'dah]]
| [[Sa`dah]]|| 695,033 ||746,957|| 18
|-
! [[Sana'a Governorate|Sana'a]]
| [[San`a']] || 919,215 ||957,798|| 19
|-
! [[Shabwah Governorate|Shabwah]]
| [[Ataq]]|| 470,440 ||494,638|| 20
|-
! [[Ta'izz Governorate|Ta'izz]]
| [[Ta`izz]]|| 2,393,425 ||2,513,003|| 21
|}

Hai mươi mốt vùng được chia thành tiếp 333 huyện (muderiah), sau đó được chia thành 2.210 huyện phụ thuộc (sub), và sau đó là 38.284 làng.{{columns-list|# [[Saada Governorate|Saada]]
# [[Al Jawf Governorate|Al Jawf]]
# [[Hadhramaut Governorate|Hadhramaut]]
# [[Al Mahrah Governorate|Al Mahrah]]
# [[Hajjah Governorate|Hajjah]]
# [['Amran Governorate|'Amran]]
# [[Al Mahwit Governorate|Al Mahwit]]
# [[Sana'a|Amanat Al Asimah<br />(Sana'a City)]]
# [[Sana'a Governorate|Sana'a]]
# [[Ma'rib Governorate|Ma'rib]]
# [[Al Hudaydah Governorate|Al Hudaydah]]
# [[Raymah Governorate|Raymah]]
# [[Dhamar Governorate|Dhamar]]
# [[Ibb Governorate|Ibb]]
# [[Dhale Governorate|Dhale]]
# [[Al Bayda Governorate|Al Bayda]]
# [[Shabwah Governorate|Shabwah]]
# [[Taiz Governorate|Taiz]]
# [[Lahij Governorate|Lahij]]
# [[Abyan Governorate|Abyan]]
# [[Aden Governorate|Aden]]
# [[Socotra Governorate|Socotra]]<ref name="Presidenthadi-gov-ye.info" />|colwidth=22em}}
== Văn hóa ==
{{Chính|Văn hóa Yemen}}

== Kinh tế ==
{{Chính|Kinh tế Yemen}}
Yemen là nước nghèo của Tây Á. Địa hình khô cằn, sự ẩn náu của [[Al-Qaeda]], không có mấy tài nguyên khoáng sản ([[dầu mỏ]], [[khí thiên nhiên|khí đốt]],...) và nạn tham nhũng khiến Yemen là một trong những nước nghèo trên thế giới. Nạn thất nghiệp gia tăng, chính phủ yếu kém, nạn đói,... nên Yemen phần lớn phải nhờ [[Hoa Kỳ]] hỗ trợ.

Xét về thu nhập bình quân đầu người, Yemen là một trong những nước nghèo nhất so với các nước [[Ả Rập]] khác. Nền kinh tế Yemen dựa vào 3 nguồn chính là khai thác dầu lửa, sản xuất [[nông nghiệp]] và đánh cá. [[Dầu hỏa|Dầu lửa]] có trữ lượng khoảng 4 tỷ thùng; sản xuất trung bình 402.500 thùng/ngày và tiêu thụ 128.000 thùng/ngày. [[Khí thiên nhiên|Khí đốt]] trữ lượng 480 tỷ m³. Yemen đang cố gắng đa dạng hóa nguồn lợi thu về, không chỉ riêng dầu. Vì vậy, năm [[2006]] Yemen đã bắt đầu một chương trình cải cách kinh tế chú trọng vào các ngành kinh tế phi dầu mỏ và đầu tư nước ngoài. Kết quả của chương trình này, Yemen đã thu về khoảng 5 tỷ [[Đô la Mỹ|USD]] từ các dự án phát triển. Bên cạnh đó, những năm gần đây Yemen đã có sự tiến bộ trong việc cải cách các chính sách nhằm khuyến khích đầu tư nước ngoài. Hiện tại, tổng thu nhập về dầu mỏ của Yemen có thể đã tăng cao hơn so với năm 2007, đó là kết quả của giá dầu tăng cao hơn. Ngân sách của Yemen năm 2007 là 7,407 tỷ USD, nhưng con số chi tiêu là 8,177 tỷ USD đã vượt hơn cả ngân sách cả nước. Yemen đang đối mặt với việc nợ cao, chiếm 33,7% của tổng sản phẩm nội địa [[Tổng sản phẩm nội địa|GDP]] (theo CIA-2007). Tính đến năm 2016, GDP của Yemen đạt 31.326 USD, đứng thứ 99 thế giới, đứng thứ 33 châu Á và đứng thứ 13 [[Trung Đông]].

Các ngành công nghiệp có một số nhà máy [[xi măng]], dệt, diêm, xà phòng, [[thuốc lá]] và nước giải khát (ở miền bắc), cá hộp và dệt, chế biến thực phẩm, hàng thủ công (ở miền Nam). 
Yemen xuất khẩu [[dầu mỏ|dầu thô]], [[cà phê]], cá khô và cá muối; nhập khẩu [[thực phẩm|lương thực]], súc vật, máy móc và các thiết bị, hoá chất.

Các bạn hàng chính: [[Ấn Độ]], [[Thái Lan]], [[Hàn Quốc]], [[Trung Quốc]], [[Malaysia]], [[Hoa Kỳ]], [[Singapore]], [[Ả Rập Xê Út]], [[Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất|Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất]], [[Nga]], [[Pháp]].

Cơ cấu kinh tế: [[Nông nghiệp]] 9,4%, [[Công nghiệp]] 52,4%, [[Dịch vụ]] 38,1% (2008).

Lực lượng lao động: 6,49 triệu người ([[Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)|CIA]]-2008), tỷ lệ thất nghiệp chiếm 35% dân số, tỷ lệ người sống dưới mức nghèo đói chiếm 45,2% (2003)

GDP năm 2008: 55,29 tỷ đô la (theo sức mua) và xếp thứ 88 trên thế giới, tính theo tỷ giá hối đoái hiện tại trên các thị trường tiền tệ quốc tế là 27,56 tỷ USD.

GDP bình quân đầu người tính theo sức mua tương đương: 2.400 USD (CIA-2008)

Tốc độ tăng trưởng: 3,2% năm 2008. [[Lạm phát]] năm 2008 là 12,5%.

Sản lượng khai thác dầu thô của Yemen trung bình 320.000 thùng/ngày (CIA-2007) và khả năng tiêu thụ dầu 135.000 thùng/ngày (CIA-2006).

== Dân số ==
{{main|Nhân khẩu Yemen}}
Dân số của Yemen là khoảng 24 triệu theo ước tính tháng 6 năm 2011, với 46% dân số dưới 15 tuổi và 2,7% trên 65 tuổi. Vào năm 1950, nó là 4,3 triệu.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.sabanews.net/en/news85385.htm | tiêu đề = Saba Net | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref> Đến năm 2050, dân số dự kiến tăng lên khoảng 60 triệu.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.irinnews.org/report/79232/yemen-government-planning-to-curb-population-growth | tiêu đề = YEMEN: Government planning to curb population growth | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = IRINnews | ngôn ngữ = }}</ref>

Yemen có mức sinh đẻ cao, 4,45 con trên một phụ nữ, cao thứ 30 trên thế giới.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2127rank.html | tiêu đề = CIA Site Redirect — Central Intelligence Agency | tác giả =  | ngày =  | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản =  | ngôn ngữ =  | archive-date = 2015-09-11 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150911145609/https://www.cia.gov/library/publications//the-world-factbook/rankorder/2127rank.html | url-status = dead }}</ref>

Trong cuối [[thế kỷ XX]] dân số Sana'a phát triển nhanh chóng, từ khoảng 55.000 năm 1978 lên hơn 1 triệu vào đầu [[thế kỷ XXI]].<ref>{{Chú thích web | url = http://www.saudiaramcoworld.com/issue/200601/sana.a.rising.htm | tiêu đề = Saudi Aramco World: Sana‘a Rising | tác giả =  | ngày =  | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản =  | ngôn ngữ =  | archive-date = 2013-11-27 | archive-url = https://web.archive.org/web/20131127165256/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/200601/sana.a.rising.htm | url-status = dead }}</ref>

Người Yemen có nguồn gốc chủ yếu từ [[Ả Rập]].<ref>{{Chú thích web | url = http://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ym.html | tiêu đề = CIA Site Redirect — Central Intelligence Agency | tác giả =  | ngày =  | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản =  | ngôn ngữ =  | archive-date = 2015-08-11 | archive-url = https://web.archive.org/web/20150811015707/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ym.html | url-status = dead }}</ref> Yemen vẫn còn là một xã hội [[bộ tộc]].<ref>{{Chú thích web | url = http://www.heraldscotland.com/news/world-news/the-children-of-yemen-s-tribal-war-1.990167 | tiêu đề = The children of Yemen’s tribal war | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = Herald Scotland | ngôn ngữ = }}</ref> Ở khu vực miền núi phía Bắc của đất nước là nơi sinh sống của khoảng 400 bộ lạc Zaydi.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.globalsecurity.org/military/intro/islam-zaydi.htm | tiêu đề = Zaydi Islam | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref> Ngoài ra còn có các nhóm đẳng cấp di truyền trong các khu đô thị như [[Al-Akhdam]].<ref>http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2973326/pdf/eugenrev00050-0031.pdf</ref>

Yemen chính thức bãi bỏ [[chế độ nô lệ]] vào năm 1962. [[Người Thổ Nhĩ Kỳ]] đến Yemen trong quá trình xâm chiếm của [[đế quốc Ottoman]]. Ngày hôm nay, có từ 10,000-30,000 người gốc Thổ Nhĩ Kỳ vẫn còn ở trong nước.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.tccb.gov.tr/haberler/170/78621/cumhurbaskani-gul-turkiyeyemen-is-forumunda.html | tiêu đề = 	T.C. CUMHURBAŞKANLIĞI: | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref> Ngoài ra, Yemen còn có [[người Do Thái]], cộng đồng Do Thái Yemen hình thành một thiểu số người Do Thái khá lớn ở Yemen với một nền văn hóa khác biệt với cộng đồng Do Thái trên thế giới.<ref>{{Chú thích web | url = http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/vjw/Yemen.html | tiêu đề = Yemen Virtual Jewish History Tour | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref> Hầu hết đã di cư đến [[Israel]] vào giữa [[thế kỷ XX]].<ref>{{Chú thích web | url = http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/anti-semitism/yemenjews.html | tiêu đề = Jews of Yemen | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>

Ước tính có khoảng 100.000 người gốc Ấn Độ đang tập trung ở phần phía nam của đất nước, xung quanh Aden, Mukalla, Shihr, Lahaj, Mokha và Hodeidah.<ref>{{Chú thích web |url=http://www.eoisanaa.org/NRI.html |ngày truy cập=2013-07-26 |tựa đề=Bản sao đã lưu trữ |archive-date = ngày 12 tháng 3 năm 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110312120804/http://www.eoisanaa.org/NRI.html }}</ref>

== Ngôn ngữ ==
[[Tiếng Ả Rập]] là ngôn ngữ chính thức, mặc dù [[tiếng Anh]] ngày càng được người dân ở các thành phố lớn sử dụng. Trong khu vực Mahra (cực đông) và đảo Soqotra, một số ngôn ngữ [[Do Thái]] và tiếng Ả Rập cổ đại được nói.<ref>{{Chú thích web | url = http://books.google.com.vn/books?id=UQpAuNIP4oIC&pg=PA228&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false | tiêu đề = The Ancient Languages of Asia and the Americas | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = Google Books | ngôn ngữ = }}</ref>

Ngôn ngữ chính thức là tiếng Ả Rập tiêu chuẩn hiện đại. Tiếng Ả Rập Yemen được nói trong nhiều tiếng địa phương khu vực.

== Tôn giáo ==
[[Tập tin:Yemen - Ibb IMG 2929A1-1600.jpg|nhỏ|Tháp của một nhà thờ Hồi giáo ở Jibla]]
{{main|Tôn giáo ở Yemen}}
{{Bar box
| title=Tôn giáo tại Yemen<ref>http://gulf2000.columbia.edu/images/maps/Yemen_Ethno_Religious_summary_lg.png</ref>
| titlebar=#ddd
| float=left
| bars=
{{Bar percent|[[Hồi giáo Sunni]]|green|56.36}}
{{Bar percent|[[Zaidiyyah]]|lime|42.10}}
{{Bar percent|[[Hồi giáo Shia]]|lightgreen|1.51}}
{{Bar percent|[[Salafi]]|darkolivegreen|0.03}}
{{Bar percent|Khác|red|0.01}}
}}
Tôn giáo tại Yemen bao gồm chủ yếu hai nhóm tôn giáo [[Hồi giáo]] chính, 55% dân số theo đạo [[Hồi giáo Sunni]] và 45% là người [[Shia]].<ref>{{Chú thích web | url = http://www.refworld.org/cgi-bin/texis/vtx/rwmain?page=topic&tocid=45a5199f2&toid=45a5f8b22&docid=488f180d1e&skip=0 | tiêu đề = Refworld | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>

Người Sunni chủ yếu sống ở phía nam và đông nam đất nước. Người Shia là các bộ tộc Zaydis chủ yếu sống ở phía bắc và tây bắc trong khi nhánh Hồi giáo Ismailis sống trong những trung tâm chính như Sana'a và Ma'rib. Có những cộng đồng Hồi giáo hỗn hợp trong các thành phố lớn. Khoảng 1% của Yemen không theo đạo Hồi, gồm các cộng đồng [[Thiên Chúa giáo]], [[Do Thái giáo]], [[Ấn Độ giáo]], hoặc chủ nghĩa [[vô thần]].<ref>{{Chú thích web | url = http://www.medea.be/en/countries/yemen/yemen/ | tiêu đề = YEMEN | tác giả =  | ngày =  | ngày truy cập = 7 tháng 11 năm 2015 | nơi xuất bản =  | ngôn ngữ =  | archive-date = ngày 6 tháng 12 năm 2013 | archive-url = https://web.archive.org/web/20131206102826/http://www.medea.be/en/countries/yemen/yemen/ }}</ref>

== Du lịch ==
{{Chính|Du lịch Yemen}}
Ngành công nghiệp du lịch của Yemen bị cản trở bởi cơ sở hạ tầng hạn chế cũng như các vấn đề an ninh nghiêm trọng. [[Khách sạn]] và [[nhà hàng]] của đất nước này nằm dưới các tiêu chuẩn quốc tế, vận tải hàng không và đường phần lớn là không đủ. Bắt cóc khách du lịch nước ngoài vẫn là một mối đe dọa, đặc biệt là bên ngoài các thành phố chính, cùng với vụ đánh bom khủng bố tại cảng Aden trong năm 2000 và 2002, trở thành một trở ngại đáng kể cho du lịch.

Gần đây nhất là tháng 9 năm 2006, các [[bộ lạc]] ở tỉnh Shabwa, phía đông thủ đô Sana'a, bắt cóc bốn khách du lịch [[Pháp]] trên đường đến Aden. Họ được trả tự do hai tuần sau đó. Tháng 10 năm 2006, [[Bộ Ngoại giao Mỹ]] đã nhắc lại cảnh báo cho công dân Mỹ, thúc giục mạnh mẽ họ xem xét cẩn thận những rủi ro khi du lịch đến Yemen. [[Bộ Ngoại giao Anh]] đã đưa ra một tư vấn tương tự. Thống kê gần đây cho khách du lịch ở Yemen đã giảm nhiều, năm 2003 chỉ có 155.000 người. Nhưng trong năm 2004, số lượng đã tăng lên đến 274.000 người .<ref>This article incorporates text from this source, which is in the public domain.</ref>

== Tham khảo ==
{{Notelist}}
{{Tham khảo|2}}

== Liên kết ngoài ==
{{Commons|Yemen}}
{{Sơ khai địa lý}}
{{Trung Đông}}
{{Châu Á}}
{{Liên đoàn Ả Rập}}
{{OIC}}
{{thể loại Commons|Yemen}}

[[Thể loại:Yemen| ]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên Liên đoàn Ả Rập]]
[[Thể loại:Cộng hòa Hồi giáo]]
[[Thể loại:Quốc gia và vùng lãnh thổ nói tiếng Ả Rập]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc]]
[[Thể loại:Quốc gia thành viên Tổ chức Hợp tác Hồi giáo]]
[[Thể loại:Quốc gia Trung Đông]]
[[Thể loại:Quốc gia Cận Đông]]
[[Thể loại:Nước kém phát triển]]