Triệu (họ)

Triệu
Tiếng Việt
Chữ Quốc ngữ	Triệu
Tiếng Trung
Chữ Hán	趙
Trung Quốc đại lụcbính âm	Zhao
Đài LoanWade–Giles	Chao
Tiếng Triều Tiên
Hangul	조
Romaja quốc ngữ	Cho - Jo

Triệu là một họ phổ biến ở châu Á. Trong sách Bách gia tính (liệt kê các họ của người Trung Quốc) thì họ này đứng đầu tiên vì tác phẩm được xuất bản thời nhà Tống, khi các hoàng đế Trung Quốc mang họ Triệu (chữ Hán: 趙, Bính âm: Zhao, Wade-Giles: Chao). Họ này cũng có mặt ở Việt Nam (đặc biệt là ở Thanh Hóa) và Triều Tiên (Hangul: 조, Romaja quốc ngữ: Cho hoặc Jo).

Lịch sử họ Triệu tại Việt Nam

Tại Việt Nam, họ Triệu là một dòng họ rất lâu đời và có nhiều người nổi tiếng. người họ Triệu có thể là người Kinh, người Mường, họ sống trải dài khắp các vùng của Việt Nam, song tập trung ở phía bắc nhiều hơn.

Sơ lược và những người Việt Nam họ Triệu nổi tiếng

Nhà Triệu (chữ Hán: 趙朝 / Triệu triều) là triều đại duy nhất cai trị nước Nam Việt suốt giai đoạn 207-111 trước Công nguyên. Năm 206 TCN, nhà Tần sụp đổ, các bộ tộc Bách Việt ở Quế Lâm và Tượng quận trở nên xa rời hơn với Trung Nguyên. Theo truyền thuyết, thủ lĩnh An Dương Vương ở phía nam đã thành lập vương quốc Âu Lạc (chữ Hán: 甌駱). Theo quan điểm hiện nay của chính phủ Việt Nam, khoảng năm 179 TCN, Triệu Đà đánh chiếm Âu Lạc của An Dương Vương, chia đất Âu Lạc làm 2 quận Giao Chỉ và Cửu Chân rồi sáp nhập vào Nam Hải, Quế Lâm, Tượng quận. Lãnh địa gồm 5 quận của Nam Việt ổn định cho tới khi nước này bị diệt cùng nhà Triệu.

Năm 204 TCN, Triệu Đà lập nước Nam Việt, định đô ở thành Phiên Ngung và tự xưng Nam Việt Vũ Vương (chữ Hán: 南越武王), sử quen gọi là Triệu Vũ Vương. Ban sơ, lãnh thổ Nam Việt gồm 3 quận Nam Hải (đại bộ phận tương đương Quảng Đông ngày nay), Quế Lâm (đông bộ Quảng Tây) và Tượng (tây bộ Quảng Tây, nam bộ Quý Châu). Nước Nam Việt phía bắc giáp Mân Việt và phong quốc Trường Sa của nhà Hán, phía tây giáp Dạ Lang, phía tây nam giáp Âu Lạc, phía đông nam giáp biển...

• Triệu Đà (hay Triệu Vũ Đế) Vua nước Nam Việt (207 TCN-137 TCN)
• Triệu Hồ (hay Triệu Văn Vương) Vua thứ 2 nhà Triệu, cháu nội của Triệu Đà (137 TCN-124 TCN)
• Triệu Anh Tề (Triệu Minh Vương) Vua thứ 3 của nhà Triệu (124 TCN-113 TCN)
• Triệu Hưng (Triệu Ai Vương) Vua thứ 4 của nhà Triệu (113 TCN-112 TCN)
• Triệu Kiến Đức (Triệu Dương Vương) Vua thứ 5 và là vị Vua cuối cùng của nhà Triệu nước Nam Việt (112 TCN-111 TCN)
• Bà Triệu, tên thật là Triệu Thị Trinh, anh hùng dân tộc Việt Nam
• Triệu Quốc Đạt, anh trai của Bà Triệu
• Triệu Tài Vinh, Bí thư tỉnh Hà Giang
• Triệu Túc, đại thần lập nước Vạn Xuân, cha Triệu Quang Phục
• Triệu Việt Vương, tên thật là Triệu Quang Phục, lãnh tụ khởi nghĩa thời nhà Lương
• Triệu Từ Truyền, tên thật là Triệu Công Tinh Trung, nhà thơ
• Triệu Quang Hà, cầu thủ bóng đá Việt Nam
• Triệu Quang Huy đạo diễn sản xuất âm nhạc

Người Trung Quốc họ Triệu nổi tiếng

• Triệu Thuẫn, thừa tướng nhà Tấn thời Xuân Thu
• Triệu Xa, danh tướng thời Chiến Quốc
• Triệu Cơ, thân mẫu Tần Thủy Hoàng
• Triệu Chính, tức Tần Thủy Hoàng
• Triệu Cao, đại hoạn quan nhà Tần
• Triệu Phi Yến, mĩ nhân nổi tiếng thời nhà Hán
• Triệu Vân, một trong Ngũ hổ tướng Thục Hán thời Tam Quốc
• Các vua nhà Tống bắt đầu từ Triệu Khuông Dẫn
• Triệu Lương Đống, Tướng lĩnh nhà Thanh thời Khang Hy
• Triệu Tử Dương, tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc
• Triệu Vi, diễn viên Trung Quốc
• Triệu Văn Trác, diễn viên Trung Quốc
• Triệu Dịch Hoan, diễn viên Trung Quốc
• Triệu Lệ Dĩnh, diễn viên Trung Quốc
• Triệu Quốc Vinh, danh thủ cờ tướng Trung Quốc

Người Triều Tiên họ Triệu nổi tiếng

• Jo In Sung (Hán Việt: Triệu Dần Thành), diễn viên Hàn Quốc
• Jo Chihun (Hán Việt: Triệu Trị Huân), kì thủ cờ vây Triều Tiên
• Cho Seung-Hui (Hán Việt: Triệu Thừa Hi), thủ phạm của Thảm sát Đại học Bách khoa Virginia
• Jo Kyuhyun (Hán Việt: Triệu Khuê Hiền), ca sĩ của nhóm nhạc Super Junior ở Hàn Quốc