Triệu chứng của COVID-19
Triệu chứng của COVID-19 rất khác nhau, từ các triệu chứng nhẹ đến bệnh nặng.[1][2] Các triệu chứng phổ biến bao gồm nhức đầu,[3] mất khứu giác[4] và vị giác,[5] nghẹt mũi và chảy nước mũi, ho, đau cơ, đau họng, sốt,[6] tiêu chảy và khó thở.[7] Những người cùng nhiễm bệnh có thể có các triệu chứng khác nhau và các triệu chứng của họ có thể thay đổi theo thời gian. Ba cụm triệu chứng phổ biến đã được xác định: một cụm triệu chứng hô hấp với ho, khạc đờm, khó thở và sốt; một loạt triệu chứng cơ xương khớp với đau cơ và đau khớp, nhức đầu và mệt mỏi; một loạt các triệu chứng ở hệ tiêu hóa với đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy.[7] Ở những người không bị các chứng bệnh tai, mũi và họng trước đó, việc mất vị giác kết hợp với mất khứu giác được coi là có liên quan đến COVID-19.[8]
Trong số những người có triệu chứng, 81% số người chỉ phát triển các triệu chứng nhẹ đến trung bình (cho đến viêm phổi nhẹ), trong khi 14% phát triển các triệu chứng nghiêm trọng (khó thở, thiếu oxy hoặc hơn 50% ảnh hưởng đến phổi trên hình ảnh) và 5% bệnh nhân có các triệu chứng nghiêm trọng. (suy hô hấp, sốc, hoặc rối loạn chức năng đa nội tạng).[9] Ít nhất một phần ba số người bị nhiễm COVID 19 không phát triển các triệu chứng đáng chú ý tại bất kỳ thời điểm nào.[10][11][12][13] Những người mang mầm bệnh không có triệu chứng này có xu hướng không đi xét nghiệm và có thể làm lây lan mầm bệnh.[13][14][15][16] Những người bị nhiễm bệnh khác sẽ phát triển các triệu chứng sau đó, được gọi là "tiền triệu chứng", hoặc có các triệu chứng rất nhẹ và cũng có thể làm lây lan virus.[16]
Như thường gặp với các bệnh nhiễm trùng, có thời gian ủ bệnh giữa thời điểm một người vừa mới bị nhiễm bệnh và thời điểm xuất hiện của các triệu chứng đầu tiên. Thời gian ủ bệnh trung bình đối với COVID-19 là 4 đến 5 ngày.[17] Hầu hết những người có triệu chứng đều trải qua các triệu chứng này trong vòng từ hai đến bảy ngày sau khi tiếp xúc, và hầu hết tất cả các bệnh nhân sẽ gặp ít nhất một triệu chứng trong vòng 12 ngày.[17][18]
Hầu hết mọi người đều hồi phục sau giai đoạn cấp tính của bệnh. Tuy nhiên, một số người - quá nửa của một nhóm bệnh nhân trẻ tại nhà sống cô lập[19][20] - tiếp tục gặp một loạt các hiệu ứng, chẳng hạn như mệt mỏi - nhiều tháng sau khi phục hồi - được đặt tên là COVID kéo dài - và làm hỏng các cơ quan nội tạng. Các nghiên cứu kéo dài nhiều năm đang được tiến hành để điều tra thêm về những ảnh hưởng lâu dài của căn bệnh này.[21]
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ “Symptoms of Coronavirus”. U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 22 tháng 2 năm 2021. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 3 năm 2021.
- ^ Grant MC, Geoghegan L, Arbyn M, Mohammed Z, McGuinness L, Clarke EL, Wade RG (ngày 23 tháng 6 năm 2020). “The prevalence of symptoms in 24,410 adults infected by the novel coronavirus (SARS-CoV-2; COVID-19): A systematic review and meta-analysis of 148 studies from 9 countries”. PLOS ONE. 15 (6): e0234765. Bibcode:2020PLoSO..1534765G. doi:10.1371/journal.pone.0234765. PMC 7310678. PMID 32574165.
- ^ Islam MA (tháng 11 năm 2020). “Prevalence of Headache in Patients With Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): A Systematic Review and Meta-Analysis of 14,275 Patients”. Frontiers in Neurology. 11: 562634. doi:10.3389/fneur.2020.562634. PMC 7728918. PMID 33329305.
- ^ Saniasiaya J, Islam MA (tháng 4 năm 2021). “Prevalence of Olfactory Dysfunction in Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): A Meta-analysis of 27,492 Patients”. The Laryngoscope. 131 (4): 865–878. doi:10.1002/lary.29286. PMC 7753439. PMID 33219539.
- ^ Saniasiaya J, Islam MA (tháng 11 năm 2020). “Prevalence and Characteristics of Taste Disorders in Cases of COVID-19: A Meta-analysis of 29,349 Patients”. Otolaryngology–Head and Neck Surgery: 1–10. doi:10.1177/0194599820981018. PMID 33320033.
- ^ Islam MA (tháng 4 năm 2021). “Prevalence and characteristics of fever in adult and paediatric patients with coronavirus disease 2019 (COVID-19): A systematic review and meta-analysis of 17515 patients”. PLOS ONE. 16 (4): e0249788. Bibcode:2021PLoSO..1649788I. doi:10.1371/journal.pone.0249788. PMC 8023501. PMID 33822812.
- ^ a b “Clinical characteristics of COVID-19”. European Centre for Disease Prevention and Control (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2020.
- ^ Niazkar HR, Zibaee B, Nasimi A, Bahri N (tháng 7 năm 2020). “The neurological manifestations of COVID-19: a review article”. Neurological Sciences. 41 (7): 1667–1671. doi:10.1007/s10072-020-04486-3. PMC 7262683. PMID 32483687.
- ^ “Interim Clinical Guidance for Management of Patients with Confirmed Coronavirus Disease (COVID-19)”. U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). ngày 6 tháng 4 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2020.
- ^ Oran DP, Topol EJ (tháng 1 năm 2021). “The Proportion of SARS-CoV-2 Infections That Are Asymptomatic: A Systematic Review”. Annals of Internal Medicine. 174 (5): 655–662. doi:10.7326/M20-6976. PMC 7839426. PMID 33481642.
- ^ “Transmission of COVID-19”. European Centre for Disease Prevention and Control (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2020.
- ^ Nogrady B (tháng 11 năm 2020). “What the data say about asymptomatic COVID infections”. Nature. 587 (7835): 534–535. Bibcode:2020Natur.587..534N. doi:10.1038/d41586-020-03141-3. PMID 33214725.
- ^ a b Gao Z, Xu Y, Sun C, Wang X, Guo Y, Qiu S, Ma K (tháng 2 năm 2021). “A systematic review of asymptomatic infections with COVID-19”. Journal of Microbiology, Immunology, and Infection = Wei Mian Yu Gan Ran Za Zhi. 54 (1): 12–16. doi:10.1016/j.jmii.2020.05.001. PMC 7227597. PMID 32425996.
- ^ Oran, Daniel P., and Eric J. Topol. "Prevalence of Asymptomatic SARS-CoV-2 Infection: A Narrative Review." Annals of Internal Medicine. vol. 173,5 (2020): 362-367. doi:10.7326/M20-3012 PMID 32491919 Retrieved ngày 14 tháng 1 năm 2021.
- ^ Lai CC, Liu YH, Wang CY, Wang YH, Hsueh SC, Yen MY, và đồng nghiệp (tháng 6 năm 2020). “Asymptomatic carrier state, acute respiratory disease, and pneumonia due to severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2): Facts and myths”. Journal of Microbiology, Immunology, and Infection = Wei Mian Yu Gan Ran Za Zhi. 53 (3): 404–412. doi:10.1016/j.jmii.2020.02.012. PMC 7128959. PMID 32173241.
- ^ a b Furukawa NW, Brooks JT, Sobel J (tháng 7 năm 2020). “Evidence Supporting Transmission of Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 While Presymptomatic or Asymptomatic”. Emerging Infectious Diseases. 26 (7). doi:10.3201/eid2607.201595. PMC 7323549. PMID 32364890.
- ^ a b Gandhi RT, Lynch JB, Del Rio C (tháng 10 năm 2020). “Mild or Moderate Covid-19”. The New England Journal of Medicine. 383 (18): 1757–1766. doi:10.1056/NEJMcp2009249. PMID 32329974.
- ^ Wiersinga WJ, Rhodes A, Cheng AC, Peacock SJ, Prescott HC (tháng 8 năm 2020). “Pathophysiology, Transmission, Diagnosis, and Treatment of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): A Review”. JAMA. 324 (8): 782–793. doi:10.1001/jama.2020.12839. PMID 32648899.
- ^ “Half of young adults with COVID-19 have persistent symptoms after 6 months”. medicalxpress.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2021.
- ^ Blomberg, Bjørn; Mohn, Kristin Greve-Isdahl; Brokstad, Karl Albert; Zhou, Fan; Linchausen, Dagrun Waag; Hansen, Bent-Are; Lartey, Sarah; Onyango, Therese Bredholt; Kuwelker, Kanika (ngày 23 tháng 6 năm 2021). “Long COVID in a prospective cohort of home-isolated patients”. Nature Medicine (bằng tiếng Anh): 1–7. doi:10.1038/s41591-021-01433-3. ISSN 1546-170X. PMID 34163090.
- ^ CDC (11 tháng 2 năm 2020). “COVID-19 and Your Health”. Centers for Disease Control and Prevention (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2021.