Cúp bóng đá châu Phi

Cúp bóng đá châu Phi

Thành lập	1957
Khu vực	Châu Phi (CAF)
Số đội	16
Đội vô địch hiện tại	Cameroon (lần thứ 5)
Đội bóng thành công nhất	Ai Cập (7 lần)
Cúp bóng đá châu Phi 2017

Đồng hồ đếm ngược đến ngày khai mạc vòng chung kết CAN 2010 tại Angola
Các giải đấu
1957 1959 1962 1963 1965 1968 1970 1972 1974 1976 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2013 2015 2017

Cúp bóng đá châu Phi (tiếng Pháp: Coupe d'Afrique des Nations, viết tắt: CAN; tiếng Anh: African Nation's Cup) là cúp bóng đá giữa các quốc gia châu Phi do Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) tổ chức. Giải lần đầu tiên được tổ chức năm 1957 chỉ với 3 đội bóng. Từ năm 1968, giải chính thức được tổ chức 2 năm một lần. Từ năm 2013, giải được chuyển sang tổ chức vào các năm lẻ để tránh trùng với Cúp bóng đá thế giới. Như vậy lần thứ hai giải được tổ chức vào hai năm liên tiếp (2012 và 2013, sau lần đầu tiên vào 50 năm trước đó).

Đội bóng đoạt nhiều chức vô địch nhất là đội tuyển Ai Cập với 7 lần bước lên ngôi cao nhất vào các năm 1957, 1959, 1986, 1998, 2006, 2008 và 2010.

Kết quả các trận chung kết và tranh hạng 3

Năm	Chủ nhà		Chung kết				Hạng ba
			Vô địch	Tỉ số	Hạng nhì
1957 Chi tiết	Sudan		Ai Cập	4–0	Ethiopia		Sudan
1959 Chi tiết	CH Ả Rập Thống nhất		CH Ả Rập Thống nhất	2–1 (1)	Sudan		Ethiopia
Năm	Chủ nhà		Chung kết				Tranh hạng ba
			Vô địch	Tỉ số	Hạng nhì		Hạng ba	Tỉ số	Hạng tư
1962 Chi tiết	Ethiopia		Ethiopia	4–2 (h.p.)	CH Ả Rập Thống nhất		Tunisia	3–0	Uganda
1963 Chi tiết	Ghana		Ghana	3–0	Sudan		CH Ả Rập Thống nhất	3–0	Ethiopia
1965 Chi tiết	Tunisia		Ghana	3–2 (h.p.)	Tunisia		Bờ Biển Ngà	1–0	Sénégal
1968 Chi tiết	Ethiopia		CHDC Congo	1–0	Ghana		Bờ Biển Ngà	1–0	Ethiopia
1970 Chi tiết	Sudan		Sudan	3–2	Ghana		CH Ả Rập Thống nhất	3–1	Bờ Biển Ngà
1972 Chi tiết	Cameroon		Cộng hòa Congo	3–2	Mali		Cameroon	5–2	Zaire
1974 Chi tiết	Ai Cập		Zaire	2–2 (h.p.) Play-off 2–0	Zambia		Ai Cập	4–0	Cộng hòa Congo
1976 Chi tiết	Ethiopia		Maroc	1–1 (2)	Guinée		Nigeria	3–2 (2)	Ai Cập
1978 Chi tiết	Ghana		Ghana	2–0	Uganda		Nigeria	2–0 (3)	Tunisia
1980 Chi tiết	Nigeria		Nigeria	3–0	Algérie		Maroc	2–0	Ai Cập
1982 Chi tiết	Libya		Ghana	1–1 (s.h.p.) (7–6) (11m)	Libya		Zambia	2–0	Algérie
1984 Chi tiết	Bờ Biển Ngà		Cameroon	3–1	Nigeria		Algérie	3–1	Ai Cập
1986 Chi tiết	Ai Cập		Ai Cập	0–0 (s.h.p.) (5–4) (11m)	Cameroon		Bờ Biển Ngà	3–2	Maroc
1988 Chi tiết	Maroc		Cameroon	1–0	Nigeria		Algérie	1–1 (s.h.p.) (4–3) (11m)	Maroc
1990 Chi tiết	Algérie		Algérie	1–0	Nigeria		Zambia	1–0	Sénégal
1992 Chi tiết	Senegal		Bờ Biển Ngà	0–0 (s.h.p.) (11–10) (11m)	Ghana		Nigeria	2–1	Cameroon
1994 Chi tiết	Tunisia		Nigeria	2–1	Zambia		Bờ Biển Ngà	3–1	Mali
1996 Chi tiết	Nam Phi		Nam Phi	2–0	Tunisia		Zambia	1–0	Ghana
1998 Chi tiết	Burkina Faso		Ai Cập	2–0	Nam Phi		CHDC Congo	4–4 (s.h.p.) (4–1) (11m)	Burkina Faso
2000 Chi tiết	Ghana & Nigeria		Cameroon	2–2 (s.h.p.) (4–3) (11m)	Nigeria		Nam Phi	2–2 (s.h.p.) (4–3) (11m)	Tunisia
2002 Chi tiết	Mali		Cameroon	0–0 (s.h.p.) (3–2) (11m)	Sénégal		Nigeria	1–0	Mali
2004 Chi tiết	Tunisia		Tunisia	2–1	Maroc		Nigeria	2–1	Mali
2006 Chi tiết	Ai Cập		Ai Cập	0–0 (s.h.p.) (4–2) (11m)	Bờ Biển Ngà		Nigeria	1–0	Sénégal
2008 Chi tiết	Ghana		Ai Cập	1–0	Cameroon		Ghana	4–2	Bờ Biển Ngà
2010 Chi tiết	Angola		Ai Cập	1–0	Ghana		Nigeria	1–0	Algérie
2012 Chi tiết	Gabon & Guinea Xích đạo		Zambia	0–0 (s.h.p.) (8–7) (11m)	Bờ Biển Ngà		Mali	2–0	Ghana
2013 Chi tiết	Nam Phi		Nigeria	1–0	Burkina Faso		Mali	3–1	Ghana
2015 Chi tiết	Guinea Xích đạo		Bờ Biển Ngà	0–0 (s.h.p.) (9–8) (11m)	Ghana		CHDC Congo	0–0 (s.h.p.) (4–2) (11m)	Guinea Xích Đạo
2017 Chi tiết	Gabon		Cameroon	2–1	Ai Cập		Burkina Faso	1–0	Ghana
2019 Chi tiết	Cameroon		Chưa xác định				Chưa xác định
2021 Chi tiết	Bờ Biển Ngà		Chưa xác định				Chưa xác định
2023 Chi tiết	Guinée		Chưa xác định				Chưa xác định

⁽¹⁾ Năm 1959, chỉ có 3 đội tham dự và trận cuối cùng được coi như trận chung kết.

⁽²⁾ Năm 1976, 4 đội cuối cùng (giải có 8 đội) đấu vòng tròn xếp hạng.

⁽³⁾ Năm 1978, đội Tunisia bỏ cuộc ở phút thứ 42 và đội Nigeria được xử thắng 2-0.

Các đội lọt vào top 4

Đội	Vô địch	Hạng nhì	Hạng ba	Hạng tư
Ai Cập	7 (1957, 1959*, 1986*, 1998, 2006*, 2008, 2010)	2 (1962, 2017)	3 (1963, 1970, 1974*)	3 (1976, 1980, 1984)
Cameroon	5 (1984, 1988, 2000, 2002, 2017)	2 (1986, 2008)	1 (1972*)	1 (1992)
Ghana	4 (1963*, 1965, 1978*, 1982)	5 (1968, 1970, 1992, 2010, 2015)	1 (2008*)	3 (1996, 2012, 2013, 2017)
Nigeria	3 (1980*, 1994, 2013)	4 (1984, 1988, 1990, 2000*)	7 (1976, 1978, 1992, 2002, 2004, 2006, 2010)	–
Bờ Biển Ngà	2 (1992, 2015)	2 (2006, 2012)	4 (1965, 1968, 1986, 1994)	2 (1970, 2008)
CHDC Congo	2 (1968, 1974)	–	2 (1998, 2015)	1 (1972)
Zambia	1 (2012)	2 (1974, 1994)	3 (1982, 1990, 1996)	–
Tunisia	1 (2004*)	2 (1965*, 1996)	1 (1962)	2 (1978, 2000)
Sudan	1 (1970*)	2 (1959, 1963)	1 (1957*)	–
Algérie	1 (1990*)	1 (1980)	2 (1984, 1988)	2 (1982, 2010)
Ethiopia	1 (1962*)	1 (1957)	1 (1959)	2 (1963, 1968*)
Maroc	1 (1976)	1 (2004)	1 (1980)	2 (1986, 1988*)
Nam Phi	1 (1996*)	1 (1998)	1 (2000)	–
Cộng hòa Congo	1 (1972)	–	–	1 (1974)
Mali	–	1 (1972)	2 (2012, 2013)	3 (1994, 2002*, 2004)
Burkina Faso	–	1 (2013)	1 (2017)	1 (1998*)
Sénégal	–	1 (2002)	–	3 (1965, 1990, 2006)
Uganda	–	1 (1978)	–	1 (1962)
Guinée	–	1 (1976)	–	–
Libya	–	1 (1982*)	–	–
Guinea Xích Đạo	–	–	–	1 (2015*)

* Chủ nhà

Kết quả của các nước chủ nhà

Năm	Nước đăng cai	Chung kết
1957	Sudan	Hạng ba
1959	Cộng hòa Ả Rập Thống nhất	Vô địch
1962	Ethiopia	Vô địch
1963	Ghana	Vô địch
1965	Tunisia	Á quân
1968	Ethiopia	Hạng tư
1970	Sudan	Vô địch
1972	Cameroon	Hạng ba
1974	Ai Cập	Hạng ba
1976	Ethiopia	Vòng bảng
1978	Ghana	Vô địch
1980	Kuwait	Vô địch
1982	Libya	Á quân
1984	Bờ Biển Ngà	Vòng bảng
1986	Ai Cập	Vô địch
1988	Maroc	Hạng tư
1990	Algérie	Vô địch
1992	Sénégal	Tứ kết
1994	Tunisia	Vòng bảng
1996	Nam Phi	Vô địch
1998	Burkina Faso	Hạng tư
2000	Nigeria	Á quân
	Ghana	Tứ kết
2002	Mali	Hạng tư
2004	Tunisia	Vô địch
2006	Ai Cập	Vô địch
2008	Ghana	Hạng ba
2010	Angola	Tứ kết
2012	Guinea Xích Đạo Gabon	Tứ kết
2013	Nam Phi	Tứ kết
2015	Guinea Xích Đạo	Hạng tư
2017	Gabon	Vòng bảng
2019	Cameroon	Chưa xác định
2021	Bờ Biển Ngà	Chưa xác định
2023	Guinée	Chưa xác định

Kết quả của đương kim vô địch

Năm	Đương kim vô địch	Chung kết
1959	Ai Cập	Vô địch
1962	Cộng hòa Ả Rập Thống nhất	Á quân
1963	Ethiopia	Hạng tư
1965	Ghana	Vô địch
1968	Ghana	Á quân
1970	Congo-Kinshasa	Vòng bảng
1972	Sudan	Vòng bảng
1974	Cộng hòa Congo	Hạng tư
1976	Zaire	Vòng bảng
1978	Maroc	Vòng bảng
1980	Ghana	Vòng bảng
1982	Nigeria	Vòng bảng
1984	Ghana	Vòng bảng
1986	Cameroon	Á quân
1988	Ai Cập	Vòng bảng
1990	Cameroon	Vòng bảng
1992	Algérie	Vòng bảng
1994	Bờ Biển Ngà	Hạng ba
1996	Nigeria	Bỏ cuộc
1998	Nam Phi	Á quân
2000	Ai Cập	Tứ kết
2002	Cameroon	Vô địch
2004	Cameroon	Tứ kết
2006	Tunisia	Tứ kết
2008	Ai Cập	Vô địch
2010	Ai Cập	Vô địch
2012	Ai Cập	Không vượt qua vòng loại
2013	Zambia	Vòng bảng
2015	Nigeria	Không vượt qua vòng loại
2017	Bờ Biển Ngà	Vòng bảng
2019	Cameroon	Chưa xác định

Vô địch theo từng khu vực

Khu vực	Các đội vô địch	Số lần vô địch
Bắc Phi	Ai Cập (7), Algérie (1), Maroc (1), Tunisia (1)	10 lần
Tây Phi	Ghana (4), Nigeria (3), Côte d'Ivoire (2)	9 lần
Trung Phi	Cameroon (5), Cộng hòa Dân chủ Congo (2), Congo (1)	8 lần
Đông Phi	Ethiopia (1), Sudan (1)	2 lần
Nam Phi	Nam Phi (1), Zambia (1)	2 lần

Giải thưởng

Cầu thủ xuất sắc nhất giải

Năm	Cầu thủ
1957	Ad-Diba
1959	Mahmoud El-Gohary
1962	Mengistu Worku
1963	Hassan El-Shazly
1965	Osei Kofi
1968	Kazadi Mwamba
1970	Laurent Pokou
1972	François M'Pelé
1974	Ndaye Mulamba
1976	Ahmed Faras
1978	Karim Abdul Razak
1980	Christian Chukwu
1982	Fawzi Al-Issawi
1984	Théophile Abega
1986	Roger Milla
1988	Aziz Bouderbala
1990	Rabah Madjer
1992	Abédi Pelé
1994	Rashidi Yekini
1996	Kalusha Bwalya
1998	Benni McCarthy
2000	Lauren Etame
2002	Rigobert Song
2004	Jay-Jay Okocha
2006	Ahmed Hassan
2008	Hosny Abd Rabo
2010	Ahmed Hassan
2012	Christopher Katongo
2013	Jonathan Pitroipa
2015	Christian Atsu
2017	Christian Bassogog

Vua phá lưới

Năm	Cầu thủ	Số bàn thắng
1957	Ad-Diba	5
1959	Mahmoud Al-Gohari	3
1962	Mengistu Worku	3
	Badawi Abdel Fattah
1963	Hassan El-Shazly	6
1965	Ben Acheampong	3
	Osei Kofi
	Eustache Manglé
1968	Laurent Pokou	6
1970	Laurent Pokou	8
1972	Salif Keita	5
1974	Ndaye Mulamba	9
1976	Aliou Mamadou Keita	4
1978	Phillip Omondi	3
	Opoku Afriyie
	Segun Odegbami
1980	Khaled Labied	3
	Segun Odegbami
1982	George Alhassan	4
1984	Taher Abouzaid	4
1986	Roger Milla	4
1988	Lakhdar Belloumi	2
	Roger Milla
	Abdoulaye Traoré
	Gamal Abdelhamid
1990	Djamel Menad	4
1992	Rashidi Yekini	4
1994	Rashidi Yekini	5
1996	Kalusha Bwalya	5
1998	Hossam Hassan	5
	Benni McCarthy
2000	Shaun Bartlett	5
2002	Patrick M'Boma	3
	René Salomon Olembé
	Julius Aghahowa
2004	Patrick M'Boma	4
	Frédéric Kanouté
	Youssef Mokhtari
	Jay-Jay Okocha
	Francileudo dos Santos
2006	Samuel Eto'o	5
2008	Samuel Eto'o	5
2010	Mohamed Nagy	5
2012	Manucho	3
	Didier Drogba
	Pierre-Emerick Aubameyang
	Cheick Diabaté
	Houssine Kharja
	Christopher Katongo
	Emmanuel Mayuka
2013	Mubarak Wakaso	4
	Emmanuel Emenike
2015	Thievy Bifouma	3
	Dieumerci Mbokani
	Javier Balboa
	André Ayew
	Ahmed Akaïchi
2017	Junior Kabananga	3

Các đội tham dự

Đội	1957	1959	1962	1963	1965	1968	1970	1972	1974	1976	1978	1980	1982	1984	1986	1988	1990	1992	1994	1996	1998	2000	2002	2004	2006	2008	2010	2012	2013	2015	2017	2019	2021	2023	Năm
Algérie						VB						H2	H4	H3	VB	H3	H1	VB		TK	VB	TK	VB	TK			H4		VB	TK	VB	Q			18
Angola																				VB	VB				VB	TK	TK	VB	VB						7
Bénin																								VB		VB	VB								3
Botswana																												VB							1
Burkina Faso											VB									VB	H4	VB	VB	VB			GS	GS	H2	VB	H3				10
Cameroon							VB	H3					VB	H1	H2	H1	VB	H4		VB	TK	H1	H1	TK	TK	H2	TK			VB	H1	Q			18
Cabo Verde																													TK	VB					2
Cộng hòa Congo						VB		H1	H4		VB							TK				VB								TK					7
CHDC Congo					VB	H1	VB	H4	H1	VB						VB		TK	TK	TK	H3	VB	TK	VB	TK				VB	H3	TK				17
Bờ Biển Ngà					H3	H3	H4		VB			VB		VB	H3	VB	VB	H1	H3	VB	TK	VB	VB		H2	H4	TK	H2	TK	H1	VB	Q			23
Ai Cập	H1	H1	H2	H3			H3		H3	H4		H4		H4	H1	VB	VB	VB	TK	TK	H1	TK	KT	VB	H1	H1	H1				H2	Q			24
Guinea Xích Đạo																												TK		H4					2
Ethiopia	H2	H3	H1	H4	VB	H4	VB			VB			VB																VB						10
Gabon																			VB	TK		VB					VB	TK		VB	VB				7
Ghana				H1	H1	H2	H2				H1	VB	H1	VB				H2	TK	H4	VB	TK	TK		VB	H3	H2	H4	H4	H2	H4	Q			21
Guinée							VB		VB	H2		VB							VB		VB			TK	TK	TK		VB		TK		Q			12
Guiné-Bissau																															VB				1
Kenya								VB								VB	VB	VB						VB								Q			5
Liberia																				VB			VB												2
Libya													H2												VB			VB							3
Đội	1957	1959	1962	1963	1965	1968	1970	1972	1974	1976	1978	1980	1982	1984	1986	1988	1990	1992	1994	1996	1998	2000	2002	2004	2006	2008	2010	2012	2013	2015	2017	2019	2021	2023	Năm
Madagascar																																Q			1
Malawi														VB													VB								2
Mali								H2											H4				H4	H4		VB	VB	H3	H3	VB	VB	Q			11
Mauritanie																																Q			1
Mauritius									VB																										1
Maroc								VB		H1	VB	H3			H4	H4		VB			TK	VB	VB	H2	VB	VB		VB	VB		TK	Q			17
Mozambique															VB					VB	VB						VB								4
Namibia																					VB					VB									2
Niger																												VB	VB						2
Nigeria				VB						H3	H3	H1	VB	H2		H2	H2	H3	H1			H2	H3	H3	H3	TK	H3		H1			Q			18
Rwanda																								VB											1
Sénégal					H4	VB									VB		H4	TK	TK			TK	H2	TK	H4	VB		VB		VB	TK	Q			15
Sierra Leone																			VB	VB															2
Nam Phi																				H1	H2	H3	TK	VB	VB	VB			TK	VB					9
Sudan	H3	H2		H2			H1	VB		VB																VB		TK							8
Tanzania												VB																							1
Togo								VB						VB							VB	VB	VB		VB				TK		VB				7
Tunisia			H3	VB	H2						H4		VB						VB	H2	TK	H4	VB	H1	TK	TK	VB	TK	VB	TK	TK	Q			19
Uganda			H4			VB			VB	VB	H2																				VB	Q			7
Zambia									H2		VB		H3		VB		H3	TK	H2	H3	VB	VB	VB		VB	VB	TK	H1	VB	VB					17
Zimbabwe																								VB	VB						VB				3

Chú thích

• Q – Vượt qua vòng loại
•     — Chủ nhà
•     — Bỏ cuộc khi tham dự vòng loại
•     — Bị loại khỏi vòng loại

Các đội chưa từng tham dự CAN

Burundi, Trung Phi, Tchad, Comoros, Djibouti, Eritrea, Gambia, Lesotho, São Tomé và Príncipe, Seychelles, Somalia, Nam Sudan, Eswatini.

Thống kê theo số trận thắng

Tính đến mùa giải 2017:

Chú thích
Đội vô địch CAN

Đội tuyển	Số trận	Thắng	Hòa	Thua	Bàn thắng	Bàn thua	Hiệu số	Điểm
Ai Cập	96	54	17	25	159	87	+72	179
Ghana	95	53	17	25	125	79	+46	176
Nigeria	86	46	21	19	123	82	+41	159
Cameroon	80	40	25	15	119	73	+46	145
Bờ Biển Ngà	90	39	24	27	131	97	+34	141
Zambia	67	26	20	21	81	69	+12	98
Tunisia	68	22	25	21	88	86	+2	91
Algérie	67	22	20	25	80	83	−3	86
Maroc	61	21	22	18	70	57	+12	85
CHDC Congo	69	19	23	27	82	96	−14	80
Sénégal	53	18	14	21	61	52	+9	68
Mali	46	15	16	15	55	61	−6	61
Nam Phi	38	14	13	11	45	41	+4	55
Guinée	39	11	15	13	55	57	−2	48
Burkina Faso	41	7	13	21	38	62	−24	34
Cộng hòa Congo	26	7	7	12	27	40	−13	28
Sudan	24	7	6	11	28	38	−10	27
Gabon	21	6	7	8	19	26	−7	25
Ethiopia	27	7	3	17	29	61	−32	24
Angola	23	4	10	9	29	37	−8	22
Togo	25	3	8	14	19	42	−23	17
Guinea Xích Đạo	10	4	3	3	8	10	−2	15
Libya	11	3	5	3	12	13	−1	14
Uganda	19	3	2	14	18	34	−16	11
Cabo Verde	7	1	5	1	4	5	−1	8
Zimbabwe	9	2	1	6	12	21	−9	7
Kenya	14	1	4	9	8	24	−16	7
Liberia	5	1	2	2	5	7	−2	5
Rwanda	3	1	1	1	3	3	0	4
Malawi	6	1	1	4	6	11	−5	4
Sierra Leone	5	1	1	3	2	11	−9	4
Namibia	6	0	2	4	9	18	−9	2
Mozambique	12	0	2	10	4	26	−22	2
Tanzania	3	0	1	2	3	6	−3	1
Guiné-Bissau	3	0	1	2	2	5	−3	1
Niger	6	0	1	5	1	9	−8	1
Bénin	9	0	1	8	4	20	−16	1
Mauritius	3	0	0	3	2	8	−6	0
Botswana	3	0	0	3	2	9	−7	0

Các huấn luyện viên vô địch

Năm	Huấn luyện viên	Vô địch
1957	Mourad Fahmy	Ai Cập
1959	Pál Titkos	Cộng hòa Ả Rập Thống nhất
1962	Ydnekatchew Tessema Slavko Milošević	Ethiopia
1963	Charles Gyamfi	Ghana
1965	Charles Gyamfi	Ghana
1968	Ferenc Csanádi	Congo-Kinshasa
1970	Jiří Starosta	Sudan
1972	Adolphe Bibanzoulou	Cộng hòa Congo
1974	Blagoje Vidinić	Zaire
1976	Gheorghe Mărdărescu	Maroc
1978	Fred Osam-Duodu	Ghana
1980	Otto Glória	Nigeria
1982	Charles Gyamfi	Ghana
1984	Radivoje Ognjanović	Cameroon
1986	Mike Smith	Ai Cập
1988	Claude Le Roy	Cameroon
1990	Abdelhamid Kermali	Algérie
1992	Yeo Martial	Bờ Biển Ngà
1994	Clemens Westerhof	Nigeria
1996	Clive Barker	Nam Phi
1998	Mahmoud El-Gohary	Ai Cập
2000	Pierre Lechantre	Cameroon
2002	Winfried Schäfer	Cameroon
2004	Roger Lemerre	Tunisia
2006	Hassan Shehata	Ai Cập
2008	Hassan Shehata	Ai Cập
2010	Hassan Shehata	Ai Cập
2012	Hervé Renard	Zambia
2013	Stephen Keshi	Nigeria
2015	Hervé Renard	Bờ Biển Ngà
2017	Hugo Broos	Cameroon