Giải vô địch bóng đá thế giới

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Bước tới điều hướng Bước tới tìm kiếm
Giải vô địch bóng đá thế giới
FIFA World Cup wordmark.svg
Thành lập1930
Khu vựcQuốc tế (FIFA)
Số đội32 (Vòng chung kết)
209 (Đủ điều kiện để nhập vào vòng loại)
Đội vô địch
hiện tại		 Pháp (lần thứ 2)
Đội bóng
thành công nhất		 Brasil (5 lần)
Trang webWorld Cup
Sdm 4581.jpg
Giải đấu

Giải vô địch bóng đá thế giới (tiếng Anh: FIFA World Cup) hoặc đơn giản là World Cup là giải đấu Bóng đá thế giới do Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) tổ chức với 4 năm 1 lần cho tất cả các đội tuyển bóng đá quốc gia của những nước thành viên FIFA. Giải lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1930, và bị gián đoạn 2 lần vào các năm 1942 và 1946 do Chiến tranh thế giới thứ hai.

Thể thức thi đấu hiện tại cho phép 32 đội bóng xuất sắc nhất tham dự vòng chung kết (kể từ năm 1930 và 1998) trong vòng một tháng. Vòng loại được tổ chức trong khoảng thời gian 3 năm trước đó nhằm xác định 32 đội giành quyền tham dự vòng chung kết cùng với nước chủ nhà.

World Cup là sự kiện thể thao thu hút sự quan tâm đông đảo nhất trên toàn thế giới (lượng người xem World Cup nhiều hơn cả Thế vận hội Olympic). Đây là giải đấu bóng đá quốc tế lớn nhất hành tinh và là giải thể thao siêu hấp dẫn nhất. FIFA cho hay đã có 906,6 triệu người theo dõi ít nhất một phút trận chung kết World Cup 2010 giữa Tây Ban Nha và Hà Lan qua truyền hình. Con số này tăng lên gần một tỷ người nếu tính cả số người xem trực tuyến và xem tại các khu vực công cộng. Chi tiết hơn, có 530,9 triệu người ngồi theo dõi trận chung kết tại gia và có 619,7 triệu người xem ít nhất 20 phút hiệp phụ của trận đấu này. Lượng người xem tích lũy của tất cả các trận đấu của World Cup 2006 ước tính là 26,29 tỷ với ước tính 715,1 triệu người đã theo dõi trận chung kết giữa Pháp và Ý, một phần chín của toàn bộ dân số trên hành tinh

Qua 21 lần (tính đến năm 2018) được tổ chức, đã có 8 đội tuyển quốc gia vô địch giải đấu này. Brasil là đội duy nhất tham dự đủ 21 vòng chung kết và hiện đang giữ kỷ lục 5 lần vô địch giải. Tiếp đó là Ý và Đức với 4 lần giành ngôi cao nhất. Argentina, Pháp và Uruguay cùng có 2 danh hiệu. Anh và Tây Ban Nha mỗi đội đều có một lần vô địch.

17 quốc gia đã đăng cai ít nhất một kỳ World Cup. Brazil, Pháp, Ý, Đức và Mexico đã từng tổ chức hai lần, trong khi Uruguay, Thụy Sĩ, Thụy Điển, Chile, Anh, Argentina, Tây Ban Nha, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc (đồng chủ nhà), Nam Phi và Nga từng tổ chức một lần. Qatar sẽ tổ chức giải đấu năm 2022 và năm 2026 sẽ được tổ chức bởi Canada, Hoa Kỳ và Mexico, với Mexico trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới đăng cai ba kỳ World Cup.

Tên gọi[sửa | sửa mã nguồn]

Tên gọi chính thức của Giải vô địch bóng đá thế giới đã có vài lần thay đổi. Thoạt đầu nó được gọi là "Cúp thế giới" (World Cup, Coupe du monde) sau đó là "Cúp James Rimet" (tên của cựu chủ tịch FIFA, người đề xướng giải đấu này), rồi đến "Giải vô địch bóng đá thế giới - Cúp Jules Rimet" và sau cùng là "FIFA World Cup".

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Lịch sử của Giải vô địch bóng đá thế giới

Các giải đấu quốc tế trước đây[sửa | sửa mã nguồn]

Trận đấu bóng đá quốc tế đầu tiên trên thế giới là trận đấu diễn ra tại Glasgow năm 1872 giữa 2 tiểu quốc tự trị là Scotland và Anh (nay thuộc Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland),[1] kết thúc với tỷ số hòa 0-0. Giải đấu quốc tế đầu tiên, Giải vô địch Anh quốc khai mạc, diễn ra vào năm 1884.[2] Khi bóng đá ngày càng phổ biến ở các nơi khác trên thế giới vào đầu thế kỷ 20, nó được tổ chức như một môn thể thao không có huy chương dành cho các vận động viên thể thao không chuyên nghiệp tại Thế vận hội Mùa hè 1900 và 1904 (tuy nhiên, IOC đã nâng cấp vị thế của chúng thành các sự kiện chính thức) và tại Thế vận hội Mùa hè 1906 (Olympic 1896 vẫn gây tranh cãi xem liệu có từng diễn ra môn bóng đá giữa 2 câu lạc bộ của Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay tại xứ châu Âu hay không).[3].Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland là nhà vô địch Olympic đầu tiên vào năm 1900.

Sau khi FIFA được thành lập vào năm 1904, tổ chức này đã cố gắng sắp xếp một giải đấu bóng đá chuyên nghiệp quốc tế giữa các quốc gia bên ngoài khuôn khổ Olympic vào năm 1906. Đây là những ngày đầu tiên của bóng đá quốc tế, và lịch sử của FIFA mô tả cuộc thi là một thất bại.[4]

Tại Thế vận hội Mùa hè 1908 ở London, bóng đá đã trở thành một cuộc thi chính thức. Được lên kế hoạch bởi Hiệp hội bóng đá Anh (FA), cơ quan quản lý bóng đá của Anh, sự kiện này chỉ dành cho các cầu thủ nghiệp dư và bị nghi ngờ là một chương trình chứ không phải là một cuộc thi. Vương quốc Anh (đại diện bởi đội bóng đá nghiệp dư quốc gia Anh) đã giành huy chương vàng. Họ lặp lại kỳ tích này tại Thế vận hội Mùa hè 1912 ở Stockholm.

Với sự kiện Olympic tiếp tục bị tranh cãi giữa các đội nghiệp dư, Sir Thomas Lipton đã tổ chức giải đấu Sir Thomas Lipton Trophy ở Turin vào năm 1909. Giải đấu Lipton là giải vô địch giữa các câu lạc bộ cá nhân (không phải các đội tuyển quốc gia) từ các quốc gia khác nhau, mỗi đội đại diện cho cả một quốc gia). Cuộc thi đôi khi được mô tả là Giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên[5] và với sự góp mặt của các câu lạc bộ chuyên nghiệp uy tín nhất từ ​​Ý, Đức và Thụy Sĩ, nhưng Hiệp hội bóng đá Anh đã từ chối cuộc thi và từ chối lời đề nghị gửi một đội chuyên nghiệp. Lipton đã mời West Auckland, một đội bóng nghiệp dư từ County Durham, đại diện thay thế cho nước Anh. West Auckland đã vô địch giải đấu và trở lại vào năm 1911 để bảo vệ thành công danh hiệu của họ.

Năm 1914, FIFA đã đồng ý công nhận giải đấu Olympic là "giải vô địch bóng đá thế giới dành cho người nghiệp dư" và chịu trách nhiệm quản lý sự kiện này.[6] Điều này đã mở đường cho cuộc thi bóng đá liên lục địa đầu tiên trên thế giới, tại Thế vận hội Mùa hè 1920, với các trận đấu gồm Ai Cập và 13 đội châu Âu và chiến thắng cuối cùng thuộc về Bỉ.[7] Uruguay đã giành được huy chương vàng ở hai giải đấu bóng đá Olympic tiếp theo vào năm 1924 và 1928. Do đó cũng là hai giải vô địch thế giới đầu tiên, vì năm 1924 là khởi đầu của kỷ nguyên bóng đá chuyên nghiệp của FIFA. Olympic 1924 và 1928 cũng là 2 kỳ thể thao có bóng đá chuyên nghiệp duy nhất tương đương với World Cup và Uruguay vì thế thường tự cho rằng họ đã 4 lần vô địch thế giới.

World Cup trước Thế chiến II[sửa | sửa mã nguồn]

Chủ tịch FIFA James Rimet đã thuyết phục các liên minh để thúc đẩy một giải đấu bóng đá quốc tế.

Do sự thành công của các giải đấu bóng đá Olympic, FIFA được sự thúc giục bởi chủ tịch Jules Rimet, một lần nữa bắt đầu xem xét việc tổ chức giải đấu quốc tế riêng biệt bên ngoài Thế vận hội. Vào ngày 28 tháng 5 năm 1928, Đại hội FIFA tại Amsterdam đã quyết định tổ chức một giải vô địch thế giới.[8] Với việc Uruguay đã hai lần vô địch hai kỳ Olympic gần nhất và để kỷ niệm một trăm năm độc lập của nước này vào năm 1930, FIFA đã chọn Uruguay là nước chủ nhà của giải đấu.

Các hiệp hội bóng đá quốc gia của các quốc gia được chọn đã được mời để gửi đội tham dự, nhưng việc sự lựa chọn nơi tổ chức là Uruguay có nghĩa là sẽ cần một chuyến đi dài và tốn kém để băng qua Đại Tây Dương cho các đội bên châu Âu. Thật vậy, không có quốc gia châu Âu nào cam kết gửi đội tham gia cho đến hai tháng trước khi bắt đầu giải. Rimet cuối cùng đã thuyết phục các đội từ Bỉ, Pháp, Romania và Nam Tư thực hiện chuyến đi. Tổng cộng, 13 quốc gia đã tham gia: bảy từ Nam Mỹ, bốn từ Châu Âu và hai từ Bắc Mỹ.

Estadio Centenario, địa điểm của trận chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên diễn ra vào năm 1930 tại Montevideo, Uruguay

Hai trận đấu World Cup đầu tiên diễn ra đồng thời vào ngày 13 tháng 7 năm 1930 và Pháp và Hoa Kỳ là đội chiến thắng trong 2 trận đầu tiên của giải, những đội đã đánh bại Mexico 4-1 và Bỉ 3-0. Bàn thắng đầu tiên trong lịch sử World Cup được ghi bởi Lucien Lauros của Pháp.[9] Trong trận chung kết, Uruguay đã đánh bại Argentina 4-2 trước sự theo dõi của 93.000 khán giả ở Montevideo và trở thành quốc gia đầu tiên vô địch World Cup.[10] Sau khi World Cup thành lập, FIFA và IOC không đồng ý với sự tham gia của các cầu thủ nghiệp dư và vì thế bóng đá đã bị loại khỏi Thế vận hội Mùa hè 1932.[11] Bóng đá ở giải Olympic lại trở lại từ Thế vận hội Mùa hè 1936 tại Đức, nhưng đã bị lu mờ bởi World Cup hấp dẫn và danh giá hơn.

Các vấn đề phải đối mặt với các Giải vô địch bóng đá thế giới đầu tiên trong thập niên 1930 cũng như trong bóng đá nói riêng và thể thao nói chung là những khó khăn sâu sắc của việc di chuyển xuyên lục địa và chiến tranh-chính trị. Rất ít các đội lục địa Nam Mỹ sẵn sàng tới châu Âu tham dự World Cup 1934 và tất cả các quốc gia Bắc và Nam Mỹ ngoại trừ Brazil và Cuba đã tẩy chay giải đấu năm 1938. Brazil là đội Nam Mỹ duy nhất tham gia cả hai giải. Giải vô địch năm 1942 và 1946 mà Đức và Brazil đã tìm cách tổ chức[12] nhưng đã bị hủy bỏ do chiến tranh thế giới thứ hai và hậu quả nghiêm trọng của nó.

World Cup sau Thế chiến thứ II[sửa | sửa mã nguồn]

Trận khai mạc tại sân vận động Maracanã ở Rio de Janeiro, ngay trước khi World Cup 1950 diễn ra, từ Viện Lưu trữ Quốc gia Brasil.

World Cup 1950 được tổ chức tại Brazil là lần đầu tiên xuất hiện các đội tuyển thuộc Vương quốc Anh. Vương quốc Anh đã rút khỏi FIFA năm 1920, một phần do không muốn thi đấu với các quốc gia đã có chiến tranh với họ, và một phần là do các cuộc biểu tình chống lại sự ảnh hưởng của nước ngoài đối với bóng đá[13] nhưng đã chấp nhận gia nhập lại vào năm 1946 theo lời mời của FIFA.[14] Giải đấu cũng chứng kiến ​​sự trở lại của nhà vô địch năm 1930 Uruguay, đội bóng đã tẩy chay hai kỳ World Cup trước đó. Uruguay đã vô địch giải đấu một lần nữa sau khi đánh bại đội chủ nhà Brazil, trong trận đấu mang tên "Maracanazo" (tiếng Bồ Đào Nha: Maracanaço).

Trong các giải đấu từ năm 1934 đến 1978, 16 đội thi đấu tại vòng chung kết, ngoại trừ năm 1938, khi Áo bị sáp nhập vào Đức sau vòng loại, do đó chỉ còn 15 đội và năm 1950, khi Ấn Độ, Scotland và Thổ Nhĩ Kỳ rút lui, giải đấu chỉ còn 13 đội.[15] Hầu hết các quốc gia tham gia là từ Châu Âu và Nam Mỹ, với một số ít từ Bắc Mỹ, Châu Phi, Châu Á và Châu Đại Dương. Các đội này thường bị đánh bại dễ dàng bởi các đội châu Âu và Nam Mỹ vốn mạnh hơn hẳn và do đó giải đấu tiếp tục duy trì thế độc tôn là sự kiện thể thao lớn nhất trong thời hiện đại. Cho đến năm 1982, chỉ có các đội sau ​​ngoài châu Âu và Nam Mỹ vượt qua vòng bảng: Hoa Kỳ vào bán kết vào năm 1930; Cuba vào tứ kết năm 1938; Bắc Triều Tiên vào tứ kết năm 1966; và Mexico vào tứ kết năm 1970.

Mở rộng tới 32 đội[sửa | sửa mã nguồn]

Quang cảnh bên trong của sân vận động Soccer City tại Johannesburg, Nam Phi, trong một trận đấu tại World Cup 2010.

Giải đấu được mở rộng thành 24 đội vào năm 1982[16] và sau đó lên 32 đội vào năm 1998,[17] ngoài ra cũng cho phép nhiều đội hơn từ Châu Phi, Châu Á và Bắc Mỹ tham gia. Kể từ đó, các đội từ các khu vực này đã gặt hái được nhiều thành công hơn, với một số đã lọt vào tứ kết: Mexico vào tứ kết vào năm 1986; Cameroon vào tứ kết năm 1990; Hàn Quốc giành vị trí thứ tư vào năm 2002; Sénégal cùng với Hoa Kỳ, lọt vào tứ kết năm 2002; Ghana lọt vào tứ kết năm 2010; và Costa Rica lọt tứ kết vào năm 2014. Tuy nhiên, các đội châu Âu và Nam Mỹ vẫn tiếp tục thống trị, ví dụ, các đội lọt vào tứ kết của các giải đấu năm 1994, 1998, 2006 và 2018 đều là các đội châu Âu và Nam Mỹ.

199 đội đã tham dự vòng loại World Cup 2002; 198 quốc gia đã thi đấu tại vòng loại World Cup 2006, trong khi kỷ lục về số quốc gia tham dự vòng loại là 204 ở giải năm 2010 và 214 ở giải năm 2018 .[18]

Mở rộng tới 48 đội[sửa | sửa mã nguồn]

Vào tháng 10 năm 2013, Sepp Blatter đã nói về việc đảm bảo cho khu vực của Liên đoàn bóng đá Caribe một vị trí tại World Cup.[19] Trong ấn bản ngày 25 tháng 10 năm 2013 của tuần báo FIFA Weekly, Blatter đã viết rằng: "Từ góc độ thể thao thuần túy, tôi muốn thấy sự toàn cầu hóa cuối cùng được thực hiện nghiêm túc mà các hiệp hội thể thao quốc gia châu Phi và châu Á đã đạt được vị thế mà họ xứng đáng tại Giải vô địch bóng đá thế giới."[20]

Sau khi xuất bản tạp chí, đối thủ của Blatter cho cương vị Chủ tịch FIFA, Chủ tịch UEFA Michel Platini, trả lời rằng ông dự định mở rộng World Cup lên tới 40 hiệp hội bóng đá quốc gia, tăng số lượng đội tham dự hiện tại lên 8 đội. Platini nói rằng ông sẽ phân bổ một suất bổ sung cho UEFA, hai cho Liên đoàn bóng đá châu Á và Liên đoàn bóng đá châu Phi, hai suất được chia sẻ giữa CONCACAF và CONMEBOL, và một suất bảo đảm cho Liên đoàn bóng đá châu Đại Dương.[21] Platini đã rõ về lý do tại sao ông ấy muốn mở rộng World Cup. Ông nói: "World Cup không dựa trên chất lượng của các đội vì bạn không có 32 người giỏi nhất tại World Cup... nhưng đó là một sự thỏa hiệp tốt.... Đó là vấn đề chính trị vậy tại sao không có nhiều nước châu Phi hơn? Giải đấu mang lại cho tất cả mọi người trên toàn thế giới. Nếu bạn không cho họ cơ hội tham gia, bóng đá sẽ không tiến bộ."[21]

Vào tháng 10 năm 2016, chủ tịch FIFA Gianni Infantino tuyên bố ủng hộ tăng số đội World Cup lên 48 đội vào năm 2026.[22] Vào ngày 10 tháng 1 năm 2017, FIFA xác nhận World Cup 2026 sẽ có 48 đội vào chung kết.[23]

Vụ án tham nhũng FIFA 2015[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Tham nhũng FIFA 2015

Đến tháng 5 năm 2015, các cáo buộc hình sự về tội nhận hối lộ, lừa đảo và rửa tiền để tham nhũng trong việc phát hành quyền truyền thông và tiếp thị (đấu thầu gian lận) cho các giải đấu của FIFA[24] với các quan chức FIFA bị buộc tội nhận hối lộ với tổng số tiền hơn 150 triệu đô la trong 24 năm. Vào cuối tháng 5, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã công bố bản cáo trạng 47 tội danh với các cáo buộc đấu giá, lừa đảo qua đường dây và rửa tiền âm mưu chống lại 14 người. Việc bắt giữ hơn một chục quan chức FIFA đã được thực hiện kể từ thời điểm đó, đặc biệt là vào ngày 29 tháng 5 và ngày 3 tháng 12.[25] Đến cuối tháng 5 năm 2015, tổng cộng chín quan chức FIFA và năm giám đốc điều hành của các thị trường thể thao và phát thanh truyền hình đã bị buộc tội tham nhũng. Vào thời điểm đó, Chủ tịch FIFA Sepp Blatter tuyên bố sẽ từ bỏ vị trí của mình vào tháng 2 năm 2016.[26]

Vào ngày 4 tháng 6 năm 2015, Chuck Blazer khi hợp tác với FBI và chính quyền Thụy Sĩ đã thừa nhận rằng ông và các thành viên khác trong ủy ban điều hành của FIFA đã bị mua chuộc để quảng bá cho World Cup 1998 và 2010.[27] Vào ngày 10 tháng 6 năm 2015, chính quyền Thụy Sĩ đã tịch thu dữ liệu máy tính từ các văn phòng của Sepp Blatter.[28] Cùng ngày, FIFA đã hoãn quá trình đấu thầu World Cup 2026 trước những cáo buộc xung quanh việc hối lộ trong các giải đấu 2018 và 2022. Tổng thư ký lúc bấy giờ Jérôme Valcke tuyên bố: "Do tình hình này, tôi nghĩ rằng thật vô lý khi bắt đầu bất kỳ quy trình đấu thầu nào trong thời điểm hiện tại."[29] Vào ngày 28 tháng 10 năm 2015, Blatter và Phó chủ tịch FIFA đã bị đình chỉ làm việc trong 90 ngày; cả hai đều thừa nhận vô tội trong các tuyên bố gửi cho các phương tiện truyền thông.[30]

Vào ngày 3 tháng 12 năm 2015, hai phó chủ tịch FIFA đã bị bắt vì nghi ngờ hối lộ trong cùng một khách sạn ở Zurich, Áo, nơi bảy quan chức FIFA đã bị bắt giữ vào tháng Năm.[31] Thêm 16 cáo trạng của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã được công bố cùng ngày.[32]

Các giải đấu FIFA khác[sửa | sửa mã nguồn]

Sân vận động BC Place tại Vancouver tổ chức Giải vô địch bóng đá nữ thế giới.

Một giải đấu tương đương dành cho bóng đá nữ, Giải vô địch bóng đá nữ thế giới, lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1991 tại Trung Quốc.[33] Giải đấu dành cho nữ có quy mô nhỏ hơn nam giới, nhưng đang phát triển; số lượng quốc gia tham gia giải đấu năm 2007 là 120, nhiều hơn gấp đôi so với năm 1991.[34]

Bóng đá nam đã được đưa vào mọi kỳ Thế vận hội Olympic mùa hè trừ năm 1896 và 1932. Không giống như nhiều môn thể thao khác, giải bóng đá nam tại Thế vận hội không phải là giải đấu cấp cao nhất và kể từ năm 1992, một giải đấu dưới 23 tuổi (U23) với mỗi đội được phép mang ba cầu thủ vượt quá tuổi tham gia.[35] Bóng đá nữ ra mắt tại Olympic năm 1996.

Cúp Liên đoàn các châu lục (FIFA Confederations Cup) là giải đấu được tổ chức một năm trước World Cup tại (các) quốc gia đăng cai World Cup như một đợt thử nghiệm, khảo sát cho kỳ World Cup sắp tới.[36]

FIFA cũng tổ chức các giải đấu quốc tế dành cho bóng đá trẻ như Giải vô địch bóng đá U-20 thế giới, Giải vô địch bóng đá U-17 thế giới, Giải vô địch bóng đá nữ U-20 thế giới, Giải vô địch bóng đá nữ U-17 thế giới), bóng đá câu lạc bộ (Giải vô địch bóng đá thế giới các câu lạc bộ (FIFA Club World Cup)), và các biến thể bóng đá như futsal (Giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới (FIFA Futsal World Cup)) và bóng đá bãi biển (Giải vô địch bóng đá bãi biển thế giới (FIFA Beach Soccer World Cup)). Ba giải sau không có phiên bản dành cho nữ, mặc dù Giải vô địch bóng đá nữ thế giới các câu lạc bộ đã được đề xuất.[37]

Giải vô địch bóng đá nữ U-20 thế giới được tổ chức một năm trước mỗi kỳ của Giải vô địch bóng đá nữ thế giới. Giải đấu U-20 phục vụ như một đợt thử nghiệm cho giải đấu lớn hơn.[38]

Sự kiện chính[sửa | sửa mã nguồn]

  • Năm 1930, giải đấu đầu tiên được tổ chức tại Uruguay, là kỳ World Cup duy nhất mà tất cả các trận đấu được tổ chức ở cùng một thành phố là Montevideo, thủ đô Uruguay và không tổ chức vòng loại. Uruguay trở thành đội đầu tiên vô địch giải đấu khi tổ chức trên sân nhà.
  • Năm 1934, lần đầu tiên được tổ chức tại châu Âu và số đội tham dự là 16, giải duy nhất mà đội chủ nhà cũng phải tham dự vòng loại.Ý là đội vô địch.
  • Năm 1938, Ý trở thành đội đầu tiên bảo vệ thành công chức vô địch.
  • Năm 1950, Ý trở thành đội đương kim vô địch đầu tiên bị loại ngay từ vòng bảng.
  • Năm 1954, lần đầu tiên giải được chiếu trên truyền hình.
  • Năm 1958, Brasil lần đầu tiên vô địch thế giới và là lần đầu tiên giải thưởng cầu thủ trẻ xuất sắc nhất ra đời và cũng là lần đầu tiên một đội tuyển quốc gia Nam Mỹ vô địch trên đất châu Âu.
  • Năm 1962, lần đầu tiên hiệu số bàn thắng được sử dụng để phân hạng 2 đội bằng điểm.
  • Năm 1966, lần thứ hai 4 đội vào bán kết đều là Châu Âu.
  • Năm 1970, lần đầu tiên tổ chức tại Bắc Mỹ là México, Brasil trở thành đội đầu tiên vô địch 3 lần và giữ cúp vĩnh viễn, lần đầu tiên thẻ vàng,thẻ đỏ và giải thưởng đội tuyển phong cách được ra đời.
  • Năm 1974, Cúp FIFA World Cup được ra đời.
  • Năm 1978, Argentina lần đầu tiên đoạt chức vô địch bóng đá thế giới.
  • Năm 1982, lần đầu tiên Tây Ban Nha đăng cai giải đấu này và là lần đầu tiên được tổ chức tại một quốc gia thuộc bán đảo Iberia, giải đấu tăng số đội lên thành 24 đội.
  • Năm 1986, México trở thành quốc gia đầu tiên đăng cai giải đầu lần thứ 2.
  • Năm 1990, Ý trở thành quốc gia châu Âu đầu tiên 2 lần đăng cai giải đấu.
  • Năm 1994, lần đầu tiên Hoa Kỳ đăng cai giải đấu này, Brasil lần thứ 4 đoạt chức vô địch bóng đá thế giới, lần đầu tiên trận chung kết phải đá loạt sút luân lưu
  • Năm 1998, kỳ World Cup đầu tiên tăng số đội tham dự lên 32 đội.
  • Năm 2002, đây là lần đầu tiên, giải vô địch bóng đá thế giới được tổ chức tại châu Á. Và cũng là lần đầu tiên được tổ chức đồng thời ở hai quốc gia. Hàn Quốc trở thành đội châu Á lần đầu tiên lọt vào bán kết của 1 kỳ World Cup. Brasil lần thứ 5 đoạt chức vô địch bóng đá thế giới.
  • Năm 2006, lần thứ tư 4 đội vào bán kết đều thuộc châu Âu.
  • Năm 2010, lần đầu tiên diễn ra ở châu Phi. Nam Phi trở thành đội chủ nhà đầu tiên không vượt qua được vòng bảng của một kỳ World Cup.
  • Năm 2014, lần đầu tiên 2 giải liên tiếp được tổ chức tại Nam bán cầu và lần đầu tiên trong lịch sử vòng chung kết, công nghệ goal-line được áp dụng cho tất cả các trận đấu. Đức trở thành đội bóng châu Âu đầu tiên vô địch trên đất châu Mỹ.
  • Năm 2018, lần đầu tiên giải được tổ chức tại một quốc gia thuộc khu vực Đông Âu và cũng là lần đầu tiên được tổ chức tại một quốc gia thuộc Liên Xô cũ, kỳ World Cup đầu tiên mà công nghệ hỗ trợ trọng tài (VARs) đã được sử dụng. Đức trở thành cựu vương khi lần thứ hai bị loại ngay từ vòng bảng (lần đầu tiên là vào kỳ World Cup năm 1938).
  • Năm 2022, lần đầu tiên được tổ chức tại một quốc gia thuộc Trung Đông, lần đầu tiên được tổ chức tại một quốc gia thuộc Thế giới Ả Rập và là lần đầu tiên được tổ chức vào mùa đông.
  • Năm 2026, số đội tham dự tăng lên thành 48 đội, lần đầu tiên tổ chức ở 3 quốc gia và México trở thành quốc gia đầu tiên của Bắc Mỹ 3 lần làm chủ nhà giải đấu, Hoa Kỳ lần thứ hai đăng cai giải đấu và lần đầu tiên Canada tổ chức giải đấu.

Cúp[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Cúp FIFA World Cup
Nữ hoàng Elizabeth II trao cúp Jules Rimet ở kỳ World Cup 1966 cho đội trưởng đội tuyển Anh Bobby Moore

Từ năm 1930 đến 1970, Cúp Jules Rimet đã được trao cho đội vô địch World Cup. Ban đầu nó được gọi đơn giản là World Cup hoặc Coupe du Monde, nhưng vào năm 1946, nó được đổi tên sau khi chủ tịch FIFA Jules Rimet thành lập giải đấu. Từ năm 1970 trở về trước, đội vô địch thế giới được trao "cúp vàng" mà trong các văn kiện chính thức của FIFA gọi là "vật phẩm nghệ thuật". Đó là bức tượng nhỏ hình "Nữ thần chiến thắng Nike" (theo thần thoại Hy Lạp) mà trong giới bóng đá thường gọi là tượng "Nữ thần vàng". Theo đơn đặt hàng của FIFA, chiếc tượng này được hoàn thành năm 1928 do một người thợ kim hoàn ở Paris tên là Abel Lafleur đúc bằng vàng thật, nặng 1,8 kg (với chiếc đế bằng đá hoa cương nặng chừng 4 kg), trị giá 10.000 USD.

Chiếc cúp hiện tại (do Pháp vô địch, được cầm bởi Ousmane Dembélé năm 2018) đã được trao từ năm 1974.

Trước Giải thế giới năm 1970, FIFA giữ "Cup vàng" theo điều lệ quy định để rồi trao cho liên đoàn bóng đá quốc gia thuộc nước có đội bóng đoạt chức vô địch thế giới rồi trả lại cho FIFA trước khi tiến hành vòng chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới lần sau.

Năm 1970, sau 3 lần vô địch, như trong điều lệ quy định, đội Brasil đã được trao tặng vĩnh viễn "Nữ thần vàng". Tuy nhiên, chiếc cúp đã bị đánh cắp vào năm 1983 và chưa bao giờ được tìm lại, dường như đã bị những tên trộm nấu chảy.[39] Sau giải năm đó, FIFA đặt làm chiếc cúp mới lấy tên là Cúp thế giới FIFA. Chiếc cúp này là cúp luân lưu, không đội bóng nào có thể đoạt vĩnh viễn cả. Những đội bóng vô địch sẽ được trao tặng chiếc cúp mẫu thu nhỏ để làm kỷ niệm cùng với việc được giữ chiếc cúp chính thức trong thời gian giữa 2 giải vô địch bóng đá thế giới.[40] Chiếc cúp mới được đúc bằng vàng thật do nghệ sĩ người Ý Silvio Gazzaniga sáng tác, sau khi vượt qua 53 nghệ nhân để trở thành người thắng cuộc, với chiều cao 36,5 cm được làm bằng vàng nguyên khối 18 carat (75%), nặng 6,175 kg,[41] trị giá 20.000 USD. Cúp này do người thợ kim hoàn Stabilimento Artistico Bertoni ở thành phố Milano đúc. Chiếc cúp mang hình 2 thanh niên với 4 cánh tay giơ cao đỡ lấy quả Địa Cầu.[42] Phần kim loại của chiếc cúp hiện nay là 4,9 kg "vàng nguyên khối 18 carat" và có 2 lớp đá malachit trong khi mặt dưới của chiếc cúp khắc tên của những quốc gia vô địch giải vô địch bóng đá thế giới kể từ năm 1974.[43] Mô tả về chiếc cúp của Gazzaniga là: "Những đường thẳng xuất phát từ dưới, vươn lên theo hình xoắn ốc, vươn ra để tiếp nhận thế giới. Từ những đường nét đáng chú ý của cơ thể được điêu khắc, bức tượng nổi lên với khoảnh khắc chiến thắng."[44]

Hiện tại, tất cả các thành viên (cầu thủ, huấn luyện viên và người quản lý) của ba đội hàng đầu giải đấu đều nhận được huy chương với một huy hiệu của Cúp vô địch bóng đá thế giới; quán quân (vàng), á quân (bạc) và hạng ba (đồng). Trong phiên bản 2002, huy chương vị trí thứ tư đã được trao cho chủ nhà Hàn Quốc. Trước giải đấu năm 1978, huy chương chỉ được trao cho mười một cầu thủ trên sân trong trận chung kết và trận tranh hạng ba. Vào tháng 11 năm 2007, FIFA đã thông báo rằng tất cả các thành viên của đội tuyển vô địch World Cup từ năm 1930 đến năm 1974 sẽ được trao lại huy chương.[45][46][47]

Thể thức[sửa | sửa mã nguồn]

Vòng loại[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới

Kể từ kỳ World Cup thứ hai vào năm 1934, vòng loại đã được tổ chức để chọn ra các ứng viên đủ điều kiện cho vòng chung kết.[48] Vòng loại được tổ chức trong sáu khu vực (Châu Phi, Châu Á, Bắc, Trung Mỹ và Caribbean, Nam Mỹ, Châu Đại Dương và Châu Âu), được giám sát bởi các liên đoàn của họ. Đối với mỗi giải đấu, FIFA quyết định số suất tham dự được trao cho từng khu vực lục địa trước đó, thường dựa trên sức mạnh và thành tích quốc tế của các đội trong liên đoàn.

Vòng loại có thể bắt đầu sớm nhất là gần ba năm trước khi vòng chung kết diễn ra và kéo dài trong khoảng thời gian hai năm. Thông thường, một hoặc hai suất được trao cho những đội chiến thắng trong trận play-off liên lục địa. Ví dụ, đội vượt qua vòng loại ở khu vực Châu Đại Dương và đội đứng thứ năm ở vòng loại khu vực châu Á đã đối đầu với nhau ở trận play-off cho một suất tham dự World Cup 2010.[49] Từ World Cup 1938 trở đi, các quốc gia chủ nhà không cần phải đá vòng loại để tham dự vòng chung kết như các đội khác. Quyền này cũng được trao cho các nhà đương kim vô địch từ năm 1938 đến 2002, nhưng đã bị xóa bỏ kể từ World Cup 2006 trở đi, đòi hỏi các nhà đương kim vô địch phải vượt qua vòng loại để tham dự giải kế tiếp. Brazil, quốc gia vô địch năm 2002, là nhà vô địch thế giới đầu tiên chơi các trận đấu vòng loại để tham dự World Cup 2006.[50]

Vòng chung kết[sửa | sửa mã nguồn]

Vòng chung kết hiện tại đã được áp dụng từ năm 1998 và có 32 đội tuyển quốc gia thi đấu trong suốt một tháng tại (các) quốc gia chủ nhà. Có hai giai đoạn: vòng bảng và tiếp theo là vòng loại trực tiếp.[51]

Ở vòng bảng, các đội được bốc thăm vào tám bảng đấu theo phân chia hạt giống với bốn đội mỗi bảng. Tám đội được chọn làm hạt giống, bao gồm cả đội chủ nhà, với 7 đội được chọn khác bằng cách sử dụng công thức dựa trên Bảng xếp hạng FIFA. Từ năm 1998, các ràng buộc đã được áp dụng cho việc bốc thăm để đảm bảo rằng không có nhóm nào chứa nhiều hơn hai đội châu Âu hoặc nhiều hơn một đội từ bất kỳ liên đoàn nào khác.

Các đội mỗi bảng thi đấu theo vòng tròn, trong đó mỗi đội được lên lịch cho ba trận đấu với các đội khác trong cùng một bảng. Điều này có nghĩa là tổng cộng sáu trận đấu được chơi trong một bảng. Vòng đấu cuối cùng của mỗi bảng được lên lịch cùng giờ để giữ gìn sự công bằng giữa cả bốn đội. Hai đội đứng đầu từ mỗi bảng sẽ lọt vào vòng loại trực tiếp. Điểm được sử dụng để xếp hạng các đội trong một bảng. Kể từ năm 1994, ba điểm đã được trao cho một đội chiến thắng, một điểm cho trận hòa và không có điểm nào cho trận thua.

Nếu một đội xem xét tất cả các kết quả có thể xảy ra (thắng, hòa, thua) cho tất cả sáu trận đấu trong một bảng, có 729 (= 36) kết quả có thể. Tuy nhiên, 207 kết quả này dẫn đến bất phân thắng bại giữa vị trí thứ hai và thứ ba. Trong trường hợp như vậy, thứ hạng giữa các đội này được xác định như sau:[52]

  1. Chênh lệch bàn thắng lớn nhất trong tất cả các trận đấu bảng
  2. Tổng số bàn thắng ghi được nhiều nhất trong tất cả các trận đấu bảng
  3. Nếu có nhiều hơn một đội cùng duy trì mức điểm xếp hạng này sau khi áp dụng các tiêu chí trên, thứ hạng của họ sẽ được xác định như sau:
    1. Số điểm lớn nhất trong các trận đấu đối đầu giữa các đội đó
    2. Hiệu số bàn thắng bại lớn nhất trong các trận đấu đối đầu giữa các đội đó
    3. Số bàn thắng lớn nhất được ghi trong các trận đấu đối đầu giữa các đội đó
    4. Điểm chơi công bằng fair-play, được xác định bằng số thẻ vàng và đỏ nhận được trong vòng bảng:
      1. Thẻ vàng: trừ 1 điểm
      2. Thẻ đỏ gián tiếp (là kết quả của thẻ vàng thứ hai): trừ 3 điểm
      3. Thẻ đỏ trực tiếp: trừ 4 điểm
      4. Thẻ vàng và thẻ đỏ trực tiếp: trừ 5 điểm
  4. Nếu bất kỳ đội nào ở trên cùng duy trì mức điểm xếp hạng sau khi áp dụng các tiêu chí trên, thứ hạng của họ sẽ được xác định bằng cách rút thăm

Vòng đấu loại trực tiếp là một cuộc đấu loại trừ trong đó các đội đấu với nhau trong các trận đấu đơn lẻ, với hiệp phụ và loạt sút luân lưu được sử dụng để quyết định đội chiến thắng nếu cần thiết. Nó bắt đầu với vòng 16 trong đó đội xếp thứ nhất của mỗi bảng thi đấu với đội xếp thứ hai của một bảng khác tương ứng. Tiếp theo là vòng tứ kết, bán kết, trận tranh hạng ba (tranh tài bởi các đội thua trận bán kết) và trận chung kết.[51]

Vào ngày 10 tháng 1 năm 2017, FIFA đã phê duyệt một phương thức mới, World Cup với 48 đội bao gồm 16 bảng gồm ba đội mỗi bảng, với hai đội đi tiếp từ mỗi nhóm, để tạo thành một vòng 32 đội đấu loại trực tiếp, sẽ được thực hiện vào năm 2026.[53]

Chủ nhà[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Chủ nhà giải vô địch bóng đá thế giới

Tiến trình lựa chọn[sửa | sửa mã nguồn]

Bản đồ các nước chủ nhà của vòng chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới từ năm 1930 đến 2026. Màu xanh lá cây: một lần; màu xanh đậm: hai lần; xanh nhạt: còn trong kế hoạch; xám đậm: hủy bỏ. Chấm vuông vàng: nơi tổ chức trận khai mạc-bế mạc; đường nối 2 dấu chấm vàng: tổ chức tại các nơi trong 1 kỳ World Cup.

Các các kỳ World Cup đầu tiên, quyền đăng cai được trao cho các quốc gia tại các cuộc họp của đại hội FIFA. Các địa điểm đã gây tranh cãi bởi vì Nam Mỹ và châu Âu cho đến nay là hai trung tâm sức mạnh trong bóng đá và chuyến đi giữa họ cần ba tuần bằng thuyền. Chẳng hạn, quyết định tổ chức World Cup đầu tiên ở Uruguay, dẫn đến chỉ có bốn quốc gia châu Âu thi đấu.[54] Hai kỳ World Cup tiếp theo đều được tổ chức ở châu Âu. Quyết định tiếp tục chọn Châu Âu và tổ chức ở Pháp đã bị tranh cãi, vì các nước Nam Mỹ hiểu rằng vị trí này sẽ tiếp tục xen giữa Đại Tây Dương. Do đó, cả Argentina và Uruguay đều tẩy chay Giải vô địch bóng đá thế giới 1938.[55]

Kể từ Giải vô địch bóng đá thế giới 1958, để tránh những cuộc tẩy chay hoặc tranh cãi, FIFA đã bắt đầu một mô hình xen kẽ các đội chủ nhà giữa châu Mỹ và châu Âu, tiếp tục cho đến Giải vô địch bóng đá thế giới 1998. Giải vô địch bóng đá thế giới 2002, được tổ chức bởi Hàn Quốc và Nhật Bản, là lần đầu tiên được tổ chức ở châu Á và là giải đấu đầu tiên có nhiều hơn một nước chủ nhà.[56] Nam Phi trở thành quốc gia châu Phi đầu tiên đăng cai Giải vô địch bóng đá thế giới 2010. Giải vô địch bóng đá thế giới 2014 được tổ chức bởi Brazil, lần đầu tiên được tổ chức tại Nam Mỹ kể từ Argentina năm 1978[57] và là lần đầu tiên World Cup liên tiếp được tổ chức ở bên ngoài Châu Âu.

Các đại biểu Nga ăn mừng khi được chọn là chủ nhà của Giải vô địch bóng đá thế giới 2018.

Nước chủ nhà hiện được chọn trong một cuộc bỏ phiếu của Hội đồng FIFA. Điều này được thực hiện theo một hệ thống bỏ phiếu toàn diện. Hiệp hội bóng đá quốc gia của một quốc gia mong muốn tổ chức sự kiện này nhận được "Thỏa thuận" từ FIFA, giải thích các bước và yêu cầu. Hiệp hội cũng nhận được một hình thức bằng cách đệ trình đại diện để chính thức ứng cử. Sau đó, một nhóm thanh tra được FIFA chỉ định đến xem xét đất nước để xác định rằng quốc gia này có đáp ứng các yêu cầu cần thiết để tổ chức sự kiện và một báo cáo về quốc gia này được đưa ra. Quyết định về việc ai sẽ tổ chức World Cup thường được đưa ra sáu hoặc bảy năm trước giải đấu. Tuy nhiên, đã có những lần chủ nhà của nhiều giải đấu trong tương lai được công bố cùng một lúc, như trường hợp của World Cup 2018 và 2022, được trao cho Nga và Qatar, với việc Qatar trở thành quốc gia Trung Đông đầu tiên đăng cai giải đấu.[58][59]

Đối với World Cup 2010 và 2014, giải đấu cuối cùng được luân chuyển giữa các liên đoàn, chỉ cho phép các quốc gia từ liên đoàn được chọn (Châu Phi năm 2010, Nam Mỹ vào năm 2014) để tổ chức giải đấu. Chính sách xoay vòng được đưa ra sau cuộc tranh cãi xung quanh chiến thắng của Đức trước Nam Phi trong cuộc bỏ phiếu để tổ chức giải đấu năm 2006. Tuy nhiên, chính sách xoay vòng lục địa sẽ không tiếp tục sau năm 2014, do đó, bất kỳ quốc gia nào, ngoại trừ những quốc gia thuộc liên đoàn đã tổ chức hai giải đấu trước đó, đều có thể đăng ký làm chủ nhà cho World Cup bắt đầu từ năm 2018.[60] Điều này một phần để tránh một kịch bản tương tự như quá trình đấu thầu cho giải đấu năm 2014, nơi Brazil là nhà thầu chính thức và duy nhất.[61]

Giải vô địch bóng đá thế giới 2026 đã được chọn để tổ chức tại Hoa Kỳ, Canada và México, đánh dấu lần đầu tiên một World Cup được chia sẻ bởi ba quốc gia chủ nhà.[62] Giải đấu năm 2026 sẽ là World Cup lớn nhất từng được tổ chức, với 48 đội thi đấu tổng cộng 80 trận. 60 trận đấu sẽ diễn ra ở Mỹ, bao gồm tất cả các trận đấu từ vòng tứ kết trở đi, trong khi Canada và Mexico, mỗi nước sẽ tổ chức 10 trận đấu.[62]

Thành tích[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: Thành tích của nước chủ nhà ở Giải vô địch bóng đá thế giới

Sáu trong số tám nhà vô địch hiện tại đã giành được một trong những danh hiệu World Cup khi thi đấu trên chính quê hương của mình, ngoại lệ là Brazil, đội đã đứng vị trí á quân sau khi thua trận đấu quyết định trên sân nhà vào năm 1950 cũng như thua trận bán kết với Đức vào năm 2014 và Tây Ban Nha khi chỉ lọt vào vòng hai trên sân nhà vào năm 1982. Anh (1966) đã giành được danh hiệu duy nhất của mình khi chơi với tư cách là một quốc gia chủ nhà. Uruguay (1930), Ý (1934), Argentina (1978) và Pháp (1998) đã giành được những danh hiệu đầu tiên với tư cách là quốc gia chủ nhà, trong khi Đức (1974) giành được danh hiệu World Cup thứ hai khi chơi trên sân nhà.[63]

Các quốc gia khác cũng đã thành công khi tổ chức giải đấu. Thụy Sĩ (tứ kết 1954), Thụy Điển (á quân năm 1958), Chile (vị trí thứ ba năm 1962), Hàn Quốc (vị trí thứ tư năm 2002), Nga (tứ kết năm 2018 và Mexico (tứ kết năm 1970 và 1986) đều có kết quả tốt nhất khi là chủ nhà. Cho đến nay, Nam Phi (2010) là quốc gia chủ nhà duy nhất thất bại trong việc vượt qua vòng bảng.[64]

Các kỷ lục và thống kê[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Các kỷ lục và thống kê của giải vô địch bóng đá thế giới
Lothar Matthäus đã chơi 25 trận đấu World Cup qua 5 giải liên tiếp được tổ chức, một kỷ lục chưa từng có.

Hai cầu thủ có số lần tham dự các vòng chung kết World Cup nhiều nhất là tuyển thủ México Antonio Carbajal (1950-1966), trung vệ đội tuyển Mexico Rafael Márquez (2002-2018); và cựu đội trưởng đội tuyển CHLB Đức Lothar Matthäus.[65] Matthäus cũng là người chơi nhiều trận nhất với tổng cộng 25 lần được ra sân.[66] Huyền thoại Pelé là người duy nhất 3 lần vô địch World Cup với tư cách cầu thủ.[67] Djalma Santos của Brazil (1954-1962), Franz Beckenbauer (1966-1974) của Tây Đức và Philipp Lahm của Đức (2006-2014) là những cầu thủ duy nhất được ghi tên ba lần trong Đội hình Tiêu biểu.[68]

Người ghi nhiều bàn thắng nhất tại các kỳ World Cup là tuyển thủ Đức Miroslav Klose, với 16 lần làm tung lưới đối phương trong 4 lần tham dự giải. Thứ 2 là tuyển thủ Brasil Ronaldo. Đứng thứ 3 với 14 lần lập công là tuyển thủ người Đức Gerd Müller[69]. Ở vị trí thứ 4 là trung phong huyền thoại người Pháp Just Fontaine, người cũng đồng thời giữ kỷ lục về số bàn thắng ghi được tại một kỳ World Cup, với thành tích 13 bàn ghi được tại giải năm 1958.[70]

Vào tháng 11 năm 2007, FIFA đã thông báo rằng tất cả các thành viên của đội tuyển vô địch World Cup từ năm 1930 đến năm 1974 sẽ được trao lại huy chương vô địch. Điều này khiến huyền thoại Pelé của Brazil trở thành cầu thủ duy nhất giành được ba huy chương của đội vô địch World Cup (1958, 1962 và 1970, mặc dù ông không chơi trong trận chung kết năm 1962 vì chấn thương).[71] Bảy cầu thủ đã thu thập tất cả ba loại huy chương World Cup (vàng, bạc và đồng); năm cầu thủ đến từ đội hình 1966-1974 bao gồm Franz Beckenbauer, Jürgen Grabowski, Horst-Dieter Höttges, Sepp Maier và Wolfgang Overath (1966-1974); Franco Baresi của Ý (1982, 1990, 1994) và gần đây nhất là Miroslav Klose của Đức (2002-2014) với bốn huy chương liên tiếp.[72] Miroslav Klose cũng chính là cầu thủ nhận được huy chương World Cup nhiều nhất (1 vàng, 1 bạc, 2 đồng). Anh cũng là cầu thủ duy nhất có tất cả các loại huy chương và luôn có huy chương ở tất cả các kỳ World Cup tham gia.

Mário Zagallo, Franz Beckenbauer và Didier Deschamps là ba người đồng thời vô địch World Cup với tư cách cầu thủ và huấn luyện viên. Zagallo vô địch các giải năm 1958 và 1962 khi còn đang thi đấu rồi giải năm 1970 khi chuyển sang vai trò huấn luyện viên.[73] Beckenbauer vô địch giải năm 1974 khi đeo băng đội trưởng đội tuyển Tây Đức và giải năm 1990 với tư cách người chỉ đạo đội.[74], Didier Deschamps vô địch vào năm 1998 khi là cầu thủ và năm 2018 khi làm huấn luyện viên.[75] Còn huấn luyện viên tuyển Ý Vittorio Pozzo là người duy nhất từng hai lần giành ngôi vô địch trên ghế chỉ đạo (1934 và 1938).[76] Tất cả các huấn luyện viên trưởng giành chiến thắng World Cup đều là người xuất thân từ đất nước mà họ huấn luyện để chiến thắng.[77]

Tính đến hết World Cup 2018, Đức và Brazil đã chơi nhiều trận World Cup nhất với 109 trận, theo sau là Brasil với 104 trận. Hai đội gặp nhau lần đầu tiên trong lịch sử thi đấu tại giải của mình ở trận chung kết năm 2002. Đức xuất hiện nhiều trận chung kết nhất với 8, bán kết 13 lần, tứ kết 16 lần, trong khi Brazil xuất hiện nhiều nhất ở World Cup với 21 lần, có nhiều chiến thắng nhất 73 lần và đã ghi được nhiều bàn thắng nhất 229 bàn.[78][79] Hai đội đã chơi với nhau hai lần tại World Cup, trong trận chung kết năm 2002 và bán kết 2014.[80]

Giải vô địch bóng đá thế giới gần như là sân chơi riêng cho các đội bóng Nam Mỹ và châu Âu khẳng định sự thống trị tuyệt đối trong làng túc cầu thế giới bởi vì cho đến nay thì chưa có đội bóng nào ngoài châu Âu và Nam Mỹ có vinh dự được nâng cao chiếc cúp vàng danh giá.

Top cầu thủ xuất sắc nhất[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Cầu thủ ghi bàn hàng đầu tại Giải vô địch bóng đá thế giới
Miroslav Klose đã ghi được 16 bàn thắng trong bốn kỳ World Cup.
Cầu thủ có hơn 10 bàn thắng tại các giải đấu World Cup
Xếp hạng Quốc gia Cầu thủ Bàn thắng
1 Đức Miroslav Klose 16
2 Brasil Ronaldo 15
3 Tây Đức Gerd Müller 14
4 Pháp Just Fontaine 13
5 Brasil Pelé 12
6 Đức Jürgen Klinsmann 11
Hungary Sándor Kocsis 11

Khán giả[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Chủ nhà Địa điểm/
Thành phố 		Tổng số
khán giả 		Các trận đấu TB khán giả Khán giả cao nhất
Con số † Địa điểm † Các trận †
1930  Uruguay 3/1 590.549 18 32.808 93.000 Sân vận động Centenario, Montevideo Uruguay 6–1 Nam Tư, Bán kết
1934  Ý 8/8 363.000 17 21.353 55.000 Sân vận động quốc gia PNF, Roma Ý 2–1 Tiệp Khắc, Chung kết
1938  Pháp 10/9 375.700 18 20.872 58.455 Olympic Colombes, Paris Pháp 1–3 Ý, Tứ kết
1950  Brasil 6/6 1.045.246 22 47.511 173.850[81] Sân vận động Maracanã, Rio de Janeiro Brasil 1–2 Uruguay, Trận đấu quyết định
1954  Thụy Sĩ 6/6 768.607 26 29.562 63.000 Sân vận động Wankdorf, Bern Tây Đức 3–2 Hungary, Chung kết
1958  Thụy Điển 12/12 819.810 35 23.423 50.928 Sân vận động Ullevi, Gothenburg Brasil 2–0 Liên Xô, Vòng bảng
1962  Chile 4/4 893.172 32 27.912 68.679 Sân vận động quốc gia, Santiago Brasil 4–2 Chile, Bán kết
1966  Anh 8/7 1.563.135 32 48.848 98.270 Sân vận động Wembley, Luân Đôn Anh 4–2 Tây Đức, Chung kết
1970  México 5/5 1.603.975 32 50.124 108.192 Sân vận động Azteca, Thành phố México México 1–0 Bỉ, Vòng bảng
1974  Tây Đức 9/9 1.865.753 38 49.099 83.168 Sân vận động Olympic, Tây Berlin Tây Đức 1–0 Chile, Vòng bảng
1978  Argentina 6/5 1.545.791 38 40.679 71.712 Sân vận động River Plate, Buenos Aires Ý 1–0 Argentina, Vòng bảng
1982  Tây Ban Nha 17/14 2.109.723 52 40.572 95.500 Camp Nou, Barcelona Argentina 0–1 Bỉ, Trận mở màn
1986  México 12/11 2.394.031 52 46.039 114.600 Sân vận động Azteca, Thành phố México México 1–1 Paraguay, Vòng bảng
Argentina 3–2 Tây Đức, Chung kết
1990  Ý 12/12 2.516.215 52 48.389 74.765 San Siro, Milan Tây Đức 4–1 Nam Tư, Vòng bảng
1994  Hoa Kỳ 9/9 3.587.538 52 68.991 94.194 Rose Bowl, Pasadena, California Brasil 0(3)–(2)0 Ý, Chung kết
1998  Pháp 10/10 2.785.100 64 43.517 80.000 Stade de France, Saint-Denis Brasil 0–3 Pháp, Chung kết
2002  Hàn Quốc
 Nhật Bản		 10/10
10/10		 2.705.197 64 42.269 69.029 Sân vận động Quốc tế, Yokohama, Nhật Bản Brasil 2–0 Đức, Chung kết
2006  Đức 12/12 3.359.439 64 52.491 72.000 Sân vận động Olympic, Berlin Đức 1(4)–(2)1 Argentina, Tứ kết
2010  Nam Phi 10/9 3.178.856 64 49.670 84.490 Soccer City, Johannesburg Tây Ban Nha 1–0 Hà Lan, Chung kết
2014  Brasil 12/12 3.429.873 64 53.592 74.738 Sân vận động Maracanã, Rio de Janeiro Đức 1–0 Argentina, Chung kết
2018  Nga 12/11 3.031.768 64 47.371 78.011 Sân vận động Luzhniki, Moskva Pháp 4–2 Croatia, Chung kết
Tổng thể 40.532.478 836 44.857 171.772 Sân vận động Maracanã, Rio (1950)

dagger Trận đấu duy nhất được khán giả nhiều nhất, được hiển thị trong ba cột cuối cùng, đã được trận chung kết trong một nửa của 20 kỳ Cúp Thế giới tính đến năm 2014. Một trận đấu khác hoặc các trận đấu đã thu hút khán giả nhiều nhất so với trận chung kết vào các năm 1930, 1938, 1958, 1962, 1970–1982, 1990 và 2006.

Phát sóng và quảng bá[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: Danh sách các đài truyền hình phát sóng Giải vô địch bóng đá thế giới
Trung tâm phát sóng quốc tế của FIFA cho hệ thống truyền hình tại Johannesburg, Nam Phi ở giải World Cup 2010.
Một chai Coca-Cola quảng bá World Cup 2002 tại Hàn Quốc và Nhật Bản.

Giải vô địch bóng đá thế giới được truyền hình trực tiếp lần đầu tiên vào năm 1954 và hiện là sự kiện thể thao được xem và theo dõi rộng rãi nhất trên thế giới. Lượng người xem tích lũy của tất cả các trận đấu của World Cup 2006 ước tính là 26,29 tỷ.[83] 715,1 triệu người đã theo dõi trận đấu cuối cùng của giải đấu này (một phần chín của toàn bộ dân số trên hành tinh). Lễ bốc thăm World Cup 2006, quyết định phân chia các đội thành các bảng, được theo dõi bởi 300 triệu người xem.[84] Giải vô địch bóng đá thế giới thu hút nhiều nhà tài trợ như Coca-Cola, McDonald's và Adidas. Đối với các công ty này và nhiều công ty khác, việc trở thành nhà tài trợ tác động mạnh mẽ đến các thương hiệu toàn cầu của họ. Các nước chủ nhà thường có sự gia tăng doanh thu hàng triệu đô la từ sự kiện kéo dài một tháng. Cơ quan quản lý môn thể thao này, FIFA đã tạo ra doanh thu 4,8 tỷ đô la từ giải đấu năm 2014 và 6,1 tỷ đô la từ giải đấu năm 2018[85].

Mỗi giải vô địch bóng đá thế giới kể từ năm 1966 đều có linh vật hoặc/và logo riêng. World Cup Willie, linh vật cho cuộc thi năm 1966, là linh vật World Cup đầu tiên.[86] World Cup có các quả bóng thi đấu chính thức được thiết kế đặc biệt cho mỗi giải đấu.[87] Mỗi giải vô địch bóng đá thế giới cũng có một bài hát chính thức, được trình diễn bởi các nghệ sĩ từ Shakira đến Will Smith.[88][89]

Thiết lập quan hệ đối tác với FIFA vào năm 1970, Panini đã xuất bản album sticker đầu tiên cho World Cup 1970.[90] Kể từ đó, thu thập và giao dịch nhãn dán đã trở thành một phần của trải nghiệm World Cup, đặc biệt là cho thế hệ trẻ.[91] FIFA cũng đã cấp phép các video game World Cup từ năm 1986, với Electronic Arts, công ty giữ giấy phép hiện tại.[90]

World Cup thậm chí còn có ảnh hưởng đáng kể về mặt thống kê đối với tỷ lệ sinh, tỷ lệ giới tính nam/nữ của trẻ sơ sinh và bệnh đau tim ở các quốc gia có các đội tuyển quốc gia đang thi đấu.[92][93][94]

Kết quả[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: Danh sách trận chung kết Giải vô địch bóng đá thế giới
# Năm Chủ nhà Vô địch Tỷ số và địa điểm Á quân Hạng ba Tỷ số và địa điểm Hạng tư Số đội
1 1930
Chi tiết 		 Uruguay
Uruguay 		4–2
Sân vận động Centenario, Montevideo
Argentina
Hoa Kỳ 		[note 1]
Nam Tư 		13
2 1934
Chi tiết 		 Ý
Ý 		2–1 (h.p.)
Sân vận động quốc gia PNF, Roma
Tiệp Khắc
Đức 		3–2
Sân vận động Giorgio Ascarelli, Napoli
Áo 		16
3 1938
Chi tiết 		 Pháp
Ý 		4–2
Sân vận động Colombes, Paris
Hungary
Brasil 		4–2
Parc Lescure, Bordeaux
Thụy Điển 		16/15

[note 2]

1942 Không tổ chức vì ảnh hưởng của Thế chiến 2 Không tổ chức vì ảnh hưởng của Thế chiến 2
1946
4 1950
Chi tiết 		 Brasil
Uruguay 		[note 3]
2–1
Maracanã, Rio de Janeiro
Brasil
Thụy Điển 		[note 3]
3–1
Sân vận động Pacaembu, São Paulo
Tây Ban Nha 		16/13

[note 4]

5 1954
Chi tiết 		 Thụy Sĩ
Tây Đức 		3–2
Sân vận động Wankdorf, Bern
Hungary
Áo 		3–1
Hardturm, Zürich
Uruguay 		16
6 1958
Chi tiết 		 Thụy Điển
Brasil 		5–2
Sân vận động Råsunda, Solna
Thụy Điển
Pháp 		6–3
Ullevi, Göteborg
Tây Đức 		16
7 1962
Chi tiết 		 Chile
Brasil 		3–1
Sân vận động quốc gia, Santiago
Tiệp Khắc
Chile 		1–0
Sân vận động quốc gia, Santiago
Nam Tư 		16
8 1966
Chi tiết 		 Anh
Anh 		4–2 (h.p.)
Sân vận động Wembley, Luân Đôn
Tây Đức
Bồ Đào Nha 		2–1
Sân vận động Wembley, Luân Đôn
Liên Xô 		16
9 1970
Chi tiết 		 México
Brasil 		4–1
Sân vận động Azteca, Thành phố México
Ý
Tây Đức 		1–0
Sân vận động Azteca, Thành phố México
Uruguay 		16
10 1974
Chi tiết 		 Tây Đức
Tây Đức 		2–1
Sân vận động Olympic, München
Hà Lan
Ba Lan 		1–0
Sân vận động Olympic, München
Brasil 		16
11 1978
Chi tiết 		 Argentina
Argentina 		3–1 (h.p.)
Monumental de Nuñez, Buenos Aires
Hà Lan
Brasil 		2–1
Monumental de Nuñez, Buenos Aires
Ý 		16
12 1982
Chi tiết 		 Tây Ban Nha
Ý 		3–1
Santiago Bernabéu, Madrid
Tây Đức
Ba Lan 		3–2
Sân vận động José Rico Pérez, Alicante
Pháp 		24
13 1986
Chi tiết 		 México
Argentina 		3–2
Sân vận động Azteca, Thành phố México
Tây Đức
Pháp 		4–2 (h.p.)
Sân vận động Cuauhtémoc, Puebla
Bỉ 		24
14 1990
Chi tiết 		 Ý
Tây Đức 		1–0
Sân vận động Olimpico, Roma
Argentina
Ý 		2–1
Sân vận động San Nicola, Bari
Anh 		24
15 1994
Chi tiết 		 Hoa Kỳ
Brasil 		0–0 (h.p.)
(3–2 PSO)
Rose Bowl, Pasadena
Ý
Thụy Điển 		4–0
Rose Bowl, Pasadena
Bulgaria 		24
16 1998
Chi tiết 		 Pháp
Pháp 		3–0
Stade de France, Saint-Denis
Brasil
Croatia 		2–1
Sân vận động Công viên các Hoàng tử, Paris
Hà Lan 		32
17 2002
Chi tiết 		 Hàn Quốc
 Nhật Bản
Brasil 		2–0
Sân vận động Quốc tế, Yokohama
Đức
Thổ Nhĩ Kỳ 		3–2
Sân vận động Daegu, Daegu
Hàn Quốc 		32
18 2006
Chi tiết 		 Đức
Ý 		1–1 (h.p.)
(5–3 PSO)
Sân vận động Olympic, Berlin
Pháp
Đức 		3–1
Sân vận động Gottlieb-Daimler, Stuttgart
Bồ Đào Nha 		32
19 2010
Chi tiết 		 Nam Phi
Tây Ban Nha 		1–0 (h.p.)
Soccer City, Johannesburg
Hà Lan
Đức 		3–2
Sân vận động Nelson Mandela Bay, Port Elizabeth
Uruguay 		32
20 2014
Chi tiết 		 Brasil
Đức 		1–0 (h.p.)
Maracanã, Rio de Janeiro
Argentina
Hà Lan 		3–0
Sân vận động quốc gia, Brasília
Brasil 		32
21 2018
Chi tiết 		 Nga
Pháp 		4–2
Sân vận động Luzhniki, Moskva
Croatia
Bỉ 		2–0
Sân vận động Krestovsky, Sankt-Peterburg
Anh 		32
22 2022

Chi tiết

Qatar Qatar TBD TBD 32
23 2026

Chi tiết

México México

Hoa Kỳ Hoa Kỳ

Canada Canada

48
  • h.p.: sau hiệp phụ
  • PSO: sau loạt đá luân lưu
  • TBD: đang được xác định
Ghi chú
  1. ^ Không có trận tranh hạng ba Cúp Thế giới chính thức vào năm 1930; Hoa Kỳ và Nam Tư đã thua trong vòng bán kết. FIFA hiện công nhận Hoa Kỳ là đội đứng thứ ba và Nam Tư là đội đứng thứ tư, sử dụng các kỷ lục tổng thể của các đội tuyển trong giải đấu.[95]
  2. ^ Áo đã rút lui sau trận hòa là kết quả của Anschluss với Đức: một vài cầu thủ Áo sau đó gia nhập đội tuyển Đức, rời khỏi giải đấu với 15 đội tuyển.
  3. ^ a ă Không có trận chung kết Cúp Thế giới chính thức vào năm 1950.[96] Đội thắng giải đấu đã được quyết định bởi một bảng vòng chung kết tranh tài bởi bốn đội (Uruguay, Brasil, Thụy Điển và Tây Ban Nha). Thật trùng hợp, một trong hai trận đấu cuối cùng của giải đấu đã đánh bại hai đội được xếp hạng hàng đầu với nhau, với chiến thắng 2–1 của Uruguay trước Brasil, do đó thường được coi là trận chung kết của Giải vô địch bóng đá thế giới 1950.[97] Tương tự như vậy, trận đấu giữa các đội tuyển được xếp hạng thấp nhất, được thi đấu cùng thời điểm với Uruguay và Brasil, có thể được coi là tương đương với trận tranh hạng ba, với chiến thắng 3–1 của Thụy Điển trước Tây Ban Nha để đảm bảo rằng họ đứng thứ ba chung cuộc.
  4. ^ Chỉ có 13 đội được thi đấu Giải vô địch bóng đá thế giới 1950.[96] 16 đội được tham gia vào bốc thăm các bảng hạt giống. Tuy nhiên, cả hai Thổ Nhĩ Kỳ và Scotland đã rút lui trước bốc thăm; Pháp (bị loại trong vòng loại) đã được mời làm người thay thế, để lại giải đấu được tổ chức với 15 đội. Sau khi bốc thăm, cả hai Ấn Độ và Pháp đều đã rút lui, vì vậy chỉ có 13 đội được tham gia giải đấu.

Đã có 79 quốc gia đã tham dự ít nhất một kỳ World Cup.[98] Trong số này, tám đội tuyển quốc gia đã giành được World Cup, và họ đã thêm ngôi sao vào huy hiệu của họ, với mỗi ngôi sao đại diện cho một lần vô địch thế giới. (Uruguay, tuy nhiên, chọn để hiển thị bốn ngôi sao trên huy hiệu của họ, đại diện cho hai huy chương vàng của họ tại Thế vận hội Mùa hè 1924 và 1928 và hai chức vô địch thế giới của họ vào năm 1930 và 1950).

Với năm lần vô địch, Brasil là đội tuyển thành công nhất trong lịch sử World Cup và cũng là quốc gia duy nhất đã tham dự tất cả các kỳ World Cup (21 lần) cho đến nay.[99] Brasil cũng là đội tuyển đầu tiên giành chức vô địch World Cup lần thứ ba (1970), thứ tư (1994) và thứ năm (2002). Ý (1934 và 1938) và Brasil (1958 và 1962) là 2 quốc gia duy nhất đã từng bảo vệ thành công ngôi vô địch. Tây Đức (1982–1990) và Brasil (1994–2002) là các quốc gia duy nhất xuất hiện trong ba trận chung kết World Cup liên tiếp. Đức đã vào được bán kết 13 lần, có 12 lần giành huy chương và là đội lọt vào chung kết nhiều nhất (8 lần).

Bản đồ các kết quả tốt nhất của các quốc gia

Các đội đạt đến top bốn[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: Đội tuyển tham dự Giải vô địch bóng đá thế giới § Thành tích chi tiết từng đội tại các kỳ World Cup
Các đội đạt đến top bốn
Đội tuyển Vô địch Á quân Hạng ba Hạng tư Chung cuộc
tốp 4		 Chung cuộc
tốp 3		 Chung cuộc
tốp 2
 Brasil 5 (1958, 1962, 1970, 1994, 2002) 2 (1950*, 1998) 2 (1938, 1978) 2 (1974, 2014*) 11 9 7
 Đức^ 4 (1954, 1974*, 1990, 2014) 4 (1966, 1982, 1986, 2002) 4 (1934, 1970, 2006*, 2010) 1 (1958) 13 12 8
 Ý 4 (1934*, 1938, 1982, 2006) 2 (1970, 1994) 1 (1990*) 1 (1978) 8 7 6
 Argentina 2 (1978*, 1986) 3 (1930, 1990, 2014) 5 5 5
 Pháp 2 (1998*, 2018) 1 (2006) 2 (1958, 1986) 1 (1982) 6 5 3
 Uruguay 2 (1930*, 1950) 3 (1954, 1970, 2010) 5 2 2
 Anh 1 (1966*) 2 (1990, 2018) 3 1 1
 Tây Ban Nha 1 (2010) 1 (1950) 2 1 1
 Hà Lan 3 (1974, 1978, 2010) 1 (2014) 1 (1998) 5 4 3
 Hungary 2 (1938, 1954) 2 2 2
 Tiệp Khắc# 2 (1934, 1962) 2 2 2
 Thụy Điển 1 (1958*) 2 (1950, 1994) 1 (1938) 4 3 1
 Croatia 1 (2018) 1 (1998) 2 2 1
 Ba Lan 2 (1974, 1982) 2 2
 Áo 1 (1954) 1 (1934) 2 1
 Bồ Đào Nha 1 (1966) 1 (2006) 2 1
 Bỉ 1 (2018) 1 (1986) 2 1
 Hoa Kỳ 1 (1930) 1 1
 Chile 1 (1962*) 1 1
 Thổ Nhĩ Kỳ 1 (2002) 1 1
 Nam Tư# 2 (1930, 1962) 2
 Liên Xô# 1 (1966) 1
 Bulgaria 1 (1994) 1
 Hàn Quốc 1 (2002*) 1
* = chủ nhà

Thành tích tốt nhất theo khu vực lục địa[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: Kết quả Giải vô địch bóng đá thế giới theo liên đoàn
Người Hàn Quốc theo dõi đội tuyển quốc gia của họ trên màn hình lớn ở Seoul Plaza tại World Cup 2002 khi Hàn Quốc trở thành quốc gia châu Á đầu tiên lọt vào bán kết.

Cho đến nay, các trận chung kết Cúp bóng đá thế giới chỉ được tranh tài giữa các đội tuyển từ các liên đoàn UEFA (châu Âu) và CONMEBOL (Nam Mỹ). Các quốc gia châu Âu đã giành được 12 chức vô địch, trong khi Nam Mỹ là 9 lần. Chỉ có hai đội tuyển từ bên ngoài hai châu lục này đã từng vào được đến vòng bán kết của giải đấu: Hoa Kỳ (Bắc, Trung Mỹ và Caribe) vào năm 1930 và Hàn Quốc (châu Á) vào năm 2002. Kết quả tốt nhất của một đội tuyển châu Phi là đạt được đến vòng tứ kết: Cameroon vào năm 1990, Sénégal vào năm 2002 và Ghana vào năm 2010. Chỉ có một đội từ châu Đại Dương đã từng vượt qua vòng bảng, Úc vào năm 2006, đã giành quyền vào vòng hai.[100]

Brasil, Argentina, Tây Ban Nha và Đức là những đội tuyển duy nhất giành được World Cup tổ chức bên ngoài liên đoàn lục địa của họ; Brasil đã giành chiến thắng ở châu Âu (1958), Bắc Mỹ (1970 và 1994) và châu Á (2002), Argentina đã giành chức vô địch tại Bắc Mỹ vào năm 1986, trong khi Tây Ban Nha đã giành được một chức vô địch tại châu Phi vào năm 2010. Đức là đội tuyển châu Âu đầu tiên vô địch World Cup tại Nam Mỹ vào năm 2014. Chỉ có năm lần liên tiếp World Cup được chinh phục bởi các đội tuyển đến từ cùng một lục địa, và hiện tại đây là lần đầu tiên với bốn nhà vô địch liên tiếp từ cùng một liên đoàn lục địa. Ý và Brasil đã bảo vệ thành công danh hiệu của họ vào năm 1938 và 1962, trong khi đội đăng quang tiếp theo sau Ý vào năm 2006 là Tây Ban Nha vào năm 2010, Đức vào năm 2014 và Pháp vào năm 2018. Hiện tại, đây cũng là lần đầu tiên một trong những châu lục hiện đang giành chiến thắng (châu Âu) đang vượt qua các châu lục khác (Nam Mỹ) bởi nhiều hơn một nhà vô địch.

Tổng số lần các đội đủ điều kiện theo liên đoàn
Liên đoàn AFC CAF CONCACAF CONMEBOL OFC UEFA Tổng số
Số đội 37 44 42 85 4 245 457
Tốp 16 6 9 14 35 1 91 156
Tốp 8 2 3 5 34 0 100 144
Tốp 4 1 0 1 22 0 60 84
Tốp 2 0 0 0 14 0 28 42
Hạng 1 0 0 0 9 0 12 21
Hạng 2 0 0 0 5 0 16 21
Hạng 3 0 0 1 3 0 17 21
Hạng 4 1 0 0 5 0 15 21

Các đội tham dự giải[sửa | sửa mã nguồn]

Chú thích
  • 1st — Vô địch
  • 2nd — Á quân
  • 3rd — Hạng ba
  • 4th — Hạng tư
  • QF — Tứ kết (1934–1938, 1954–1970, và 1986–nay: vòng 8 đội)
  • R2 — Vòng 2 (1974–1978, vòng 8 đội; 1982: vòng 12 đội; 1986–nay: vòng 16 đội)
  • R1 — Vòng 1
  • q — Vượt qua vòng loại cho giải đấu sắp tới
  •  ••  — Vượt qua vòng loại nhưng bỏ cuộc
  •  •  — Không vượt qua vòng loại
  •  ×  — Không tham dự / Bỏ cuộc / Bị cấm thi đấu / FIFA không cho tham dự
  •    — Chủ nhà
  •     — Không được FIFA công nhận
Đội tuyển 1930
Uruguay
(13) 		1934
Ý
(16) 		1938
Pháp
(15) 		1950
Brasil
(13) 		1954
Thụy Sĩ
(16) 		1958
Thụy Điển
(16) 		1962
Chile
(16) 		1966
Anh
(16) 		1970
México
(16) 		1974
Tây Đức
(16) 		1978
Argentina
(16) 		1982
Tây Ban Nha
(24) 		1986
México
(24) 		1990
Ý
(24) 		1994
Hoa Kỳ
(24) 		1998
Pháp
(32) 		2002
Hàn Quốc
Nhật Bản
(32) 		2006
Đức
(32) 		2010
Cộng hòa Nam Phi
(32) 		2014
Brasil
(32) 		2018
Nga
(32) 		2022
Qatar
(32) 		2026
Canada
México
Hoa Kỳ
(48) 		Số lần tham dự
 Algérie Không tham dự, là thuộc địa của Pháp × • • • R1
13th		 R1
22nd		 • • • • • R1
28th		 R2
14th		 • TBD TBD 4/12
 Angola Không tham dự, là thuộc địa của Bồ Đào Nha × • • • • • R1
23rd		 • • • TBD TBD 1/10
 Argentina 2nd R1
T-9th		 × × × R1
13th		 R1
10th		 QF
5th		 • R2
8th		 1st R2
11th		 1st 2nd R2
10th		 QF
6th		 R1
18th		 QF
6th		 QF
5th		 2nd R2
16th		 TBD TBD 17/18
 Úc • • R1
14th		 • • • • • • • R2
16th		 R1
21st		 R1
30th		 R1
30th		 TBD TBD 5/14
 Áo × 4th ••[101] × 3rd R1
15th		 × • • • R2
7th		 R2
8th		 • R1
T-18th		 • R1
23rd		 • • • • • TBD TBD 7/17
 Bỉ R1
11th		 R1
15th		 R1
13th		 × R1
12th		 • • • R1
T-10th		 • • R2
10th		 4th R2
11th		 R2
11th		 R1
19th		 R2
14th		 • • QF
6th		 3rd TBD TBD 14/20
 Bolivia R1
12th		 × × R1
13th		 × • • • • • • • • • R1
21st		 • • • • • • TBD TBD 3/18
 Bosna và Hercegovina Không tham dự, là một phần của Nam Tư × • • • • R1
20th		 • TBD TBD 1/6
 Brasil R1
6th		 R1
14th		 3rd 2nd QF
5th		 1st 1st R1
11th		 1st 4th 3rd R2
5th		 QF
5th		 R2
9th		 1st 2nd 1st QF
5th		 QF
6th		 4th QF
6th		 TBD TBD 21/21
 Bulgaria × • • × • • R1
15th		 R1
15th		 R1
13th		 R1
12th		 • • R2
15th		 • 4th R1
29th		 • • • • • TBD TBD 7/19
 Cameroon Không tham dự, là thuộc địa của Pháp × × • • • R1
17th		 • QF
7th		 R1
22nd		 R1
25th		 R1
20th		 • R1
31st		 R1
32nd		 TBD TBD • 7/13
 Canada × × × × × • × × • • • • R1
24th		 • • • • • • • • TBD q 1/14
 Chile R1
5th		 × × R1
9th		 • • 3rd R1
T-13th		 • R1
11th		 • R1
22nd		 • • × R2
16th		 • • R2
10th		 R2
9th		 • TBD TBD 9/18
 Trung Quốc Trung Hoa Dân Quốc × × • × × × × × • • • • • R1
31st		 • • • • TBD TBD 1/11
 Colombia × × × • R1
14th		 • • • • • • R2
14th		 R1
19th		 R1
21st		 • • • QF
5th		 R2
9th		 TBD TBD 6/16
 Costa Rica × × × × × • • • • • • • • R2
13th		 • • R1
19th		 R1
31st		 • QF
8th		 R1
29th		 TBD TBD 5/16
 Croatia Không tham dự, là một phần của Nam Tư × 3rd R1
23rd		 R1
22nd		 • R1
19th		 2nd TBD TBD 5/6
 Cuba • QF
8th		 • × × × • × × • • × • × • • • • • • TBD TBD 1/13
 Cộng hòa Séc × 2nd QF
5th		 × R1
14th		 R1
9th		 2nd • R1
15th		 • • R1
19th		 • QF
6th		 • • • R1
20th		 • • • TBD TBD 9/19
 Đan Mạch × × × × × • × • • • • • R2
9th		 • • QF
8th		 R2
10th		 • R1
24th		 • R2
11th		 TBD TBD 5/15
 CHDC Congo Không tham dự, là thuộc địa của Bỉ × × R1
16th		 × • • • • • • • • • • TBD TBD 1/11
 Đông Đức Không tham dự, là một phần của Đức × × • • • • R2
6th		 • • • • Không tham dự, là một phần của Đức 1/9
 Ecuador × × × × × × • • • • • • • • • • R1
24th		 R2
12th		 • R1
17th		 • TBD TBD 3/15
 Ai Cập × R1
13th		 × × • × × × × • • • • R1
20th		 • • • • • • R1
31st		 TBD TBD 3/14
Đội tuyển 1930
Uruguay
(13) 		1934
Ý
(16) 		1938
Pháp
(15) 		1950
Brasil
(13) 		1954
Thụy Sĩ
(16) 		1958
Thụy Điển
(16) 		1962
Chile
(16) 		1966
Anh
(16) 		1970
México
(16) 		1974
Tây Đức
(16) 		1978
Argentina
(16) 		1982
Tây Ban Nha
(24) 		1986
México
(24) 		1990
Ý
(24) 		1994
Hoa Kỳ
(24) 		1998
Pháp
(32) 		2002
Hàn Quốc
Nhật Bản
(32) 		2006
Đức
(32) 		2010
Cộng hòa Nam Phi
(32) 		2014
Brasil
(32) 		2018
Nga
(32) 		2022
Qatar
(32) 		2026
Canada
México
Hoa Kỳ
(48) 		Số lần tham dự
 El Salvador × × × × × × R1
16th		 • • R1
24th		 • • • • • • • • • TBD TBD 2/13
 Anh × × × R1
8th		 QF
6th		 R1
11th		 QF
8th		 1st QF
8th		 • • R2
6th		 QF
8th		 4th • R2
9th		 QF
6th		 QF
7th		 R2
13th		 R1
26th		 4th TBD TBD 15/18
 Pháp R1
7th		 R1
T-9th		 QF
6th		 •• R1
11th		 3rd • R1
T-13th		 • • R1
12th		 4th 3rd • • 1st R1
28th		 2nd R1
29th		 QF
7th		 1st TBD TBD 15/20
 Đức × 3rd R1
10th		 × 1st 4th QF
7th		 2nd 3rd 1st R2
6th		 2nd 2nd 1st QF
5th		 QF
7th		 2nd 3rd 3rd 1st R1
22nd		 TBD TBD 19/19
 Ghana Không tham dự, là thuộc địa của Anh × • × • • • × • • • • • R2
13th		 QF
7th		 R1
25th		 • TBD TBD 3/13
 Hy Lạp × • • × • • • • • • • • • • R1
24th		 • • • R1
25th		 R2
13th		 • TBD TBD 3/19
 Haiti • × × • × × × • R1
15th		 • • • × • • • • • • • TBD TBD 1/14
 Honduras × × • • • • × R1
18th		 • • • • • • R1
30th		 R1
31st		 • TBD TBD 3/14
 Hungary × QF
6th		 2nd × 2nd R1
10th		 QF
5th		 QF
6th		 • • R1
15th		 R1
14th		 R1
18th		 • • • • • • • • TBD TBD 9/19
 Iceland × × × × × • × × × • • • • • • • • • • • R1
28th		 TBD TBD 1/13
 Ấn Độ Không tham dự, là thuộc địa của Anh •• × × × × × • × × • × • • • • • • • TBD TBD 0/9
 Indonesia Không tham dự, là thuộc địa của Hà Lan × × • × × × • • • • • • • • • • • × TBD TBD 1/13
 Iran × × × × × × • R1
14th		 × × • • R1
20th		 • R1
T-25th		 • R1
28th		 R1
18th		 TBD TBD 5/10
 Iraq × × × × × × • × • R1
23rd		 • • • • • • • • TBD TBD 1/11
 Israel × • • • • • • • R1
12th		 • • • • • • • • • • • • TBD TBD 1/20
 Ý × 1st 1st R1
7th		 R1
10th		 • R1
9th		 R1
9th		 2nd R1
10th		 4th 1st R2
12th		 3rd 2nd QF
5th		 R2
15th		 1st R1
26th		 R1
22nd		 • TBD TBD 18/20
 Bờ Biển Ngà Không tham dự, là thuộc địa của Pháp × × × • • × • • • • • R1
19th		 R1
17th		 R1
21st		 • TBD TBD 3/11
 Jamaica Không tham dự, là thuộc địa của Anh × • • × • • × • • R1
22nd		 • • • • • TBD TBD 1/12
 Nhật Bản × × × × • × • × • • • • • • • R1
31st		 R2
9th		 R1
T-28th		 R2
9th		 R1
29th		 R2
15th		 TBD TBD 6/15
 Kuwait Không tham dự, là thuộc địa của Anh × × × • • R1
21st		 • • • • • • • • • TBD TBD 1/12
 México R1
13th		 • × R1
12th		 R1
13th		 R1
16th		 R1
11th		 R1
12th		 QF
6th		 • R1
16th		 • QF
6th		 × R2
13th		 R2
13th		 R2
11th		 R2
15th		 R2
14th		 R2
10th		 R2
12th		 TBD q 16/19
 Maroc Không tham dự, là thuộc địa của Pháp • × R1
14th		 • • • R2
11th		 • R1
23rd		 R1
18th		 • • • • R1
27th		 TBD TBD 5/14
 Hà Lan × R1
T-9th		 R1
14th		 × × • • • • 2nd 2nd • • R2
15th		 QF
7th		 4th • R2
11th		 2nd 3rd • TBD TBD 10/18
 New Zealand × × × × × • • • R1
23rd		 • • • • • • R1
22nd		 • • TBD TBD 2/13
 Nigeria Không tham dự, là thuộc địa của Anh • × • • • • • • R2
9th		 R2
12th		 R1
27th		 • R1
27th		 R2
16th		 R1
21st		 TBD TBD 6/14
 CHDCND Triều Tiên Không tham dự, là thuộc địa của Nhật Bản × × QF
8th		 × • × • • • • × × • R1
32nd		 • • TBD TBD 2/10
 Bắc Ireland × × × • • QF
8th		 • • • • • R2
9th		 R1
21st		 • • • • • • • • TBD TBD 3/18
 Na Uy × × R1
12th		 × • • • • • • • • • • R1
17th		 R2
15th		 • • • • • TBD TBD 3/18
Đội tuyển 1930
Uruguay
(13) 		1934
Ý
(16) 		1938
Pháp
(15) 		1950
Brasil
(13) 		1954
Thụy Sĩ
(16) 		1958
Thụy Điển
(16) 		1962
Chile
(16) 		1966
Anh
(16) 		1970
México
(16) 		1974
Tây Đức
(16) 		1978
Argentina
(16) 		1982
Tây Ban Nha
(24) 		1986
México
(24) 		1990
Ý
(24) 		1994
Hoa Kỳ
(24) 		1998
Pháp
(32) 		2002
Hàn Quốc
Nhật Bản
(32) 		2006
Đức
(32) 		2010
Cộng hòa Nam Phi
(32) 		2014
Brasil
(32) 		2018
Nga
(32) 		2022
Qatar
(32) 		2026
Canada
México
Hoa Kỳ
(48) 		Số lần tham dự
 Panama × × × × × × × × × × • • • • • • • • • • R1
32nd		 TBD TBD 1/11
 Paraguay R1
9th		 × × R1
11th		 • R1
12th		 • • • • • • R2
13th		 • • R2
14th		 R2
16th		 R1
18th		 QF
8th		 • • TBD TBD 8/19
 Peru R1
10th		 × × × × • • • QF
7th		 • R2
8th		 R1
20th		 • • • • • • • • R1

19th

TBD TBD 5/17
 Ba Lan × × R1
11th		 × × • • • • 3rd R2
5th		 3rd R2
14th		 • • • R1
25th		 R1
21st		 • • R1

24th

TBD TBD 8/17
 Bồ Đào Nha × • • • • • • 3rd • • • • R1
17th		 • • • R1
21st		 4th R2
11th		 R1
18th		 R2

14th

TBD TBD 7/20
 Qatar Không tham dự, là thuộc địa của Anh • • • • • • • • • • • q TBD 1/22
 Cộng hòa Ireland × • • • • • • • • • • • • QF
8th		 R2
16th		 • R2
12th		 • • • • TBD TBD 3/20
 România R1
8th		 R1
12th		 R1
9th		 × • • • • R1
T-10th		 • • • • R2
12th		 QF
6th		 R2
11th		 • • • • • TBD TBD 7/20
 Nga × × × × × QF
7th		 QF
6th		 4th QF
5th		 × • R2
7th		 R2
10th		 R1
17th		 R1
18th		 • R1
22nd		 • • R1
24th		 QF
8th		 TBD TBD 11/15
 Ả Rập Xê Út × × × × × • • • • R2
12th		 R1
28th		 R1
32nd		 R1
T-28th		 • • R1
26th		 TBD TBD 5/11
 Scotland × × × •• R1
15th		 R1
14th		 • • • R1
9th		 R1
11th		 R1
15th		 R1
19th		 R1
T-18th		 • R1
27th		 • • • • • TBD TBD 8/17
 Sénégal Không tham dự, là thuộc địa của Pháp × × × • • • • × • • QF
7th		 • • • R1
17th		 TBD TBD 2/11
 Serbia 4th • • R1
5th		 QF
7th		 QF
5th		 4th • • R2
7th		 • R1
16th		 • QF
5th		 × R2
10th		 • R1
32nd		 R1
23rd		 • R1
23rd		 TBD TBD 12/20
 Slovakia Không tham dự, là một phần của Tiệp Khắc • • • R2
16th		 • • TBD TBD 1/5
 Slovenia Không tham dự, là một phần của Nam Tư × • R1
30th		 • R1
18th		 • • TBD TBD 2/5
 Nam Phi Không tham dự, là thuộc địa của Anh × × × × × × × × × × • R1
24th		 R1
17th		 • R1
20th		 • • TBD TBD 3/7
 Hàn Quốc Không tham dự, là thuộc địa của Nhật Bản × R1
16th		 × • × • • • • R1
20th		 R1
22nd		 R1
20th		 R1
30th		 4th R1
17th		 R2
15th		 R1
27th		 R1

20th

TBD TBD 10/15
 Tây Ban Nha × QF
5th		 × 4th • • R1
12th		 R1
10th		 • • R1
10th		 R2
12th		 QF
7th		 R2
10th		 QF
8th		 R1
17th		 QF
5th		 R2
9th		 1st R1
23rd		 R2
10th		 TBD TBD 15/19
 Thụy Điển × QF
8th		 4th 3rd • 2nd • • R1
9th		 R2
5th		 R1
13th		 • • R1
21st		 3rd • R2
13th		 R2
14th		 • • QF
7th		 TBD TBD 12/20
 Thụy Sĩ × QF
7th		 QF
7th		 R1
6th		 QF
8th		 • R1
16th		 R1
16th		 • • • • • • R2
15th		 • • R2
10th		 R1
19th		 R2
11th		 R2

13th

TBD TBD 11/20
 Togo Không tham dự, là thuộc địa của Pháp × × × • • • × × • • • R1
30th		 • • • TBD TBD 1/10
 Trinidad và Tobago Không tham dự, là thuộc địa của Anh • • • • • • • • • • R1
27th		 • • • TBD TBD 1/14
 Tunisia Không tham dự, là thuộc địa của Pháp • × • • R1
9th		 • • • • R1
26th		 R1
29th		 R1
24th		 • • R1

25th

TBD TBD 5/14
 Thổ Nhĩ Kỳ × × × •• R1
9th		 × • • • • • • • • • • 3rd • • • • TBD TBD 2/16
 Ukraina Không tham dự, là một phần của Liên Xô × • • QF
8th		 • • • TBD TBD 1/5
 UAE Không tham dự, là thuộc địa của Anh × × × • R1
24th		 • • • • • • • TBD TBD 1/9
 Hoa Kỳ 3rd R1
16th		 × R1
10th		 • • • • • • • • • R1
23rd		 R2
14th		 R1
32nd		 QF
8th		 R1
T-25th		 R2
12th		 R2
15th		 • TBD q 10/20
 Uruguay 1st × × 1st 4th • R1
13th		 QF
7th		 4th R1
13th		 • • R2
16th		 R2
16th		 • • R1
26th		 • 4th R2
12th		 QF
5th		 TBD TBD 13/19
 Wales × × × • • QF
6th		 • • • • • • • • • • • • • • • TBD TBD 1/18

Xếp hạng theo số trận thắng[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Bảng xếp hạng toàn thời gian các đội của Giải vô địch bóng đá thế giới

tính đến ngày 15 tháng 7 năm 2018

Chú thích
Đội đã từng vô địch World Cup
STT Đội tuyển Trận Thắng Hòa Thua Bàn thắng Bàn thua Hiệu số Điểm
1  Brasil 109 73 18 18 229 105 +124 237
2  Đức[102] 109 67 20 22 226 125 +101 221
3  Ý 83 45 21 17 128 77 +51 156
4  Argentina 81 43 15 23 137 93 +44 144
5  Pháp 66 34 13 19 120 77 +43 115
6  Anh 69 29 21 19 91 64 +27 108
7  Tây Ban Nha 63 30 15 18 99 72 +27 105
8  Hà Lan 50 27 12 11 86 48 +38 93
9  Uruguay 56 24 12 20 87 74 +13 84
10  Thụy Điển 51 19 13 19 80 73 +7 70
11  Bỉ 48 20 9 19 68 72 −4 69
12  Nga[103] 45 19 10 16 77 54 +23 67
13  Serbia[104] 46 18 8 20 66 63 +3 62
14  México 57 16 14 27 60 98 −38 62
15  Ba Lan 34 16 5 13 46 45 +1 53
16  Hungary 32 15 3 14 87 57 +30 48
17  Bồ Đào Nha 30 14 6 10 49 35 +14 48
18  Thụy Sĩ 37 12 8 17 50 64 −14 44
19  Cộng hòa Séc[105] 33 12 5 16 47 49 −2 41
20  Áo 29 12 4 13 43 47 −4 40
21  Chile 33 11 7 15 40 49 −9 40
22  Croatia[106] 23 11 4 8 35 26 +9 37
23  Đan Mạch 20 9 5 6 30 26 +4 32
24  Paraguay 27 7 10 10 30 38 −8 31
25  Colombia 22 9 3 10 32 30 +2 30
26  Hoa Kỳ 33 8 6 19 37 62 −25 30
27  România 21 8 5 8 30 32 −2 29
28  Hàn Quốc 34 6 9 19 34 70 −36 27
29  Nigeria 21 6 3 12 23 30 −7 21
30  Nhật Bản 21 5 5 11 20 29 −9 20
31  Costa Rica 18 5 5 8 19 28 −9 20
32  Scotland 23 4 7 12 25 41 −16 19
33  Cameroon 23 4 7 12 18 43 −25 19
34  Peru 18 5 3 10 21 33 −12 18
35  Bulgaria 26 3 8 15 22 53 −31 17
36  Thổ Nhĩ Kỳ 10 5 1 4 20 17 +3 16
37  Ghana 12 4 3 5 13 16 −3 15
38  Cộng hòa Ireland 13 2 8 3 10 10 0 14
39  Bắc Ireland 13 3 5 5 13 23 −10 14
40  Ecuador 10 4 1 5 10 11 −1 13
41  Sénégal 8 3 3 2 11 10 +1 12
42  Algérie 13 3 3 7 13 19 −6 12
43  Maroc 16 2 5 9 14 22 −8 11
44  Ả Rập Xê Út 16 3 2 11 11 39 −28 11
45  Bờ Biển Ngà 9 3 1 5 13 14 −1 10
46  Nam Phi 9 2 4 3 11 16 −5 10
47  Tunisia 15 2 4 9 13 25 −12
48  Iran 15 2 4 9 9 24 −15 10
49  Úc 16 2 4 10 13 31 −18 10
50  Na Uy 8 2 3 3 7 8 −1 9
51  Đông Đức[107] 6 2 2 2 5 5 0 8
52  Hy Lạp 10 2 2 6 5 20 −15 8
53  Ukraina[103] 5 2 1 2 5 7 −2 7
54  Wales 5 1 3 1 4 4 0 6
55  Slovakia[105] 4 1 1 2 5 7 −2 4
56  Slovenia[106] 6 1 1 4 5 10 −5 4
57  Cuba 3 1 1 1 5 12 −7 4
58  CHDCND Triều Tiên 7 1 1 5 6 21 −15 4
59  Bosna và Hercegovina[108] 3 1 0 2 4 4 0 3
60  Jamaica 3 1 0 2 3 9 −6 3
61  New Zealand 6 0 3 3 4 14 −10 3
62  Honduras 9 0 3 6 3 14 −11 3
63  Angola 3 0 2 1 1 2 −1 2
64  Israel 3 0 2 1 1 3 −2 2
65  Ai Cập 7 0 2 5 5 12 −7 2
66  Iceland 3 0 1 2 2 5 −3 1
67  Kuwait 3 0 1 2 2 6 −4 1
68  Trinidad và Tobago 3 0 1 2 0 4 −4 1
69  Bolivia 6 0 1 5 1 20 −19 1
70  Iraq 3 0 0 3 1 4 −3 0
71  Togo 3 0 0 3 1 6 −5 0
72  Canada 3 0 0 3 0 5 −5 0
73  Indonesia 1 0 0 1 0 6 −6 0
74=  Panama 3 0 0 3 2 11 −9 0
74=  UAE 3 0 0 3 2 11 −9 0
76  Trung Quốc 3 0 0 3 0 9 −9 0
77  Haiti 3 0 0 3 2 14 −12 0
78  CHDC Congo 3 0 0 3 0 14 −14 0
79  El Salvador 6 0 0 6 1 22 −21 0
Chú thích
Đội vô địch World Cup

Kết quả của các nước chủ nhà[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Nước đăng cai Chung kết
1930  Uruguay Vô địch
1934  Ý Vô địch
1938  Pháp Tứ kết
1950  Brasil Á quân
1954  Thụy Sĩ Tứ kết
1958  Thụy Điển Á quân
1962  Chile Hạng ba
1966  Anh Vô địch
1970  México Tứ kết
1974  Tây Đức Vô địch
1978  Argentina Vô địch
1982  Tây Ban Nha Vòng 2
1986  México Tứ kết
1990  Ý Hạng ba
1994  Hoa Kỳ Vòng 16 đội
1998  Pháp Vô địch
2002  Hàn Quốc Hạng tư
 Nhật Bản Vòng 16 đội
2006  Đức Hạng ba
2010  Nam Phi Vòng bảng
2014  Brasil Hạng tư
2018  Nga Tứ kết
2022  Qatar Chưa xác định
2026  Canada Chưa xác định
 México Chưa xác định
 Hoa Kỳ Chưa xác định

Kết quả của đương kim vô địch[sửa | sửa mã nguồn]

Năm Đương kim vô địch Chung cuộc
1934  Uruguay Không tham gia
1938  Ý Vô địch
1950  Ý Vòng bảng
1954  Uruguay Hạng tư
1958  Tây Đức Hạng tư
1962  Brasil Vô địch
1966  Brasil Vòng bảng
1970  Anh Tứ kết
1974  Brasil Hạng tư
1978  Tây Đức Vòng 2
1982  Argentina Vòng 2
1986  Ý Vòng 16 đội
1990  Argentina Á quân
1994  Đức Tứ kết
1998  Brasil Á quân
2002  Pháp Vòng bảng
2006  Brasil Tứ kết
2010  Ý Vòng bảng
2014  Tây Ban Nha Vòng bảng
2018  Đức Vòng bảng
2022  Pháp Chưa xác định

Các giải thưởng[sửa | sửa mã nguồn]

Bài chi tiết: Các giải thưởng của giải vô địch bóng đá thế giới

Hiện có 6 giải thưởng trao cho cá nhân hay toàn đội tuyển cho thành tích thi đấu của họ tại mỗi kỳ World Cup:[109]

  • Giải Quả bóng vàng cho cầu thủ xuất sắc nhất giải, do giới truyền thông bầu chọn (được trao lần đầu vào năm 1982); Quả bóng bạc và Quả bóng đồng cho hai cầu thủ xếp thứ hai và thứ ba về số phiếu trong cuộc bầu chọn này;[110]
  • Giải Chiếc giày vàng cho vua phá lưới của giải. Chiếc giày bạc và Chiếc giày đồng cho hai cầu thủ về nhì và về ba[111]
  • Giải Găng tay vàng (trước đó là Giải thưởng Yashin) cho thủ môn xuất sắc nhất giải, do Hội đồng Kỹ thuật của FIFA bầu chọn (được trao lần đầu vào năm 1994);[112]
  • Giải Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất cho cầu thủ xuất sắc nhất dưới 21 tuổi tính đến thời điểm giải khởi tranh, do Hội đồng Kỹ thuật của FIFA bầu chọn (được trao lần đầu vào năm 2006).[113]
  • Giải FIFA Fair Play Trophy cho đội có chỉ số fair play tốt nhất, theo thang điểm do Ủy ban Fair Play FIFA quyết định (được trao lần đầu vào năm 1978);[113]
  • Giải Đội tuyển lôi cuốn nhất cho đội giành được nhiều phiếu nhất do khán giả bình chọn (được trao lần đầu vào năm 1994);[113]

Đội hình tiêu biểu được công bố lần đầu vào năm 1998.

Các đội tuyển mỗi lần vô địch World Cup đều được gắn thêm 1 ngôi sao lên biểu tượng, trừ ĐTQG Uruguay (có 4 sao nhưng có 2 lần vô địch World Cup, 2 lần vô địch bóng đá nam Olympic).

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Ghi chú và tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “England National Football Team Match No. 1”. England Football Online. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2007.
  2. ^ “British PM backs return of Home Nations championship”. Agence France-Presse. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2007.
  3. ^ Elbech, Søren; Stokkermans, Karel (ngày 26 tháng 6 năm 2008). “Intermediate Games of the IV. Olympiad”. rec.sport.soccer Statistics Foundation.
  4. ^ “History of FIFA – FIFA takes shape”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  5. ^ “'The First World Cup'. The Sir Thomas Lipton Trophy”. Shrewsbury and Atcham Borough Council. ngày 10 tháng 10 năm 2003. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 11 năm 2003. Truy cập ngày 11 tháng 4 năm 2006.
  6. ^ “History of FIFA – More associations follow”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  7. ^ Reyes, Macario (ngày 18 tháng 10 năm 1999). “VII. Olympiad Antwerp 1920 Football Tournament”. rec.sport.soccer Statistics Foundation. Truy cập ngày 10 tháng 6 năm 2006.
  8. ^ “History of FIFA – The first FIFA World Cup”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  9. ^ Molinaro, John F. “The World Cup's 1st goal scorer”. CBC. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  10. ^ “FIFA World Cup Origin” (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 14 tháng 6 năm 2010. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2007.
  11. ^ “The Olympic Odyssey so far ... (Part 1: 1908–1964)”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. ngày 9 tháng 6 năm 2004. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  12. ^ “Los datos más curiosos de la Fiesta del Fútbol - Brasil 1950”. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 17 tháng 4 năm 2012.
  13. ^ “Scotland and the 1950 World Cup”. BBC. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2007.
  14. ^ Glanville
  15. ^ Glanville, p45
  16. ^ Glanville, p238
  17. ^ Glanville, p359
  18. ^ “Record number of 204 teams enter preliminary competition”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  19. ^ Whittaker, James (ngày 23 tháng 10 năm 2013). “Caribbean pro league can work”. Cayman Islands: CompassCayman.com. Truy cập ngày 28 tháng 10 năm 2013.
  20. ^ Blatter, Sepp (ngày 25 tháng 10 năm 2013). “A level playing field for Africa!” (PDF). FIFA Weekly. tr. 29. Truy cập ngày 28 tháng 10 năm 2013.
  21. ^ a ă Dickinson, Matt (ngày 28 tháng 10 năm 2013). “Michel Platini sets out his plan for the new world order”. The Times. Truy cập ngày 28 tháng 10 năm 2013.
  22. ^ World Cup could expand to 48 teams, Fifa’s Gianni Infantino suggests - The Guardian, ngày 3 tháng 10 năm 2016
  23. ^ “Ab 2026: 48 Teams - Fifa vergrößert die WM”. SPIEGEL ONLINE.
  24. ^ No byline (ngày 3 tháng 12 năm 2015). “The FIFA Investigation, Explained”. New York Times. New York, NY, USA. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2015.
  25. ^ McLaughlin, Eliott C.; Botelho, Greg (ngày 28 tháng 5 năm 2015). “FIFA corruption probe targets 'World Cup of fraud,' IRS chief says”. CNN. Cable News Network. Turner Broadcasting System, Inc. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2015.
  26. ^ “Fifa crisis: US charges 16 more officials after earlier Zurich arrests”. BBC News. ngày 4 tháng 12 năm 2015.
  27. ^ “Blazer: Bribes accepted for 1998 and 2010 World Cups - Telegraph”. Telegraph.co.uk. ngày 3 tháng 6 năm 2015.
  28. ^ "Swiss police seize IT data from Fifa headquarters", The BBC, ngày 10 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 10 tháng 6 năm 2015
  29. ^ “Fifa World Cup 2026 bidding process delayed”. BBC Sport. ngày 10 tháng 6 năm 2015. Truy cập ngày 10 tháng 6 năm 2015.
  30. ^ Associated Press (ngày 8 tháng 10 năm 2015). “Sepp Blatter, Michel Platini handed 90-day FIFA suspensions”. CBC Sports. CBC/Radio Canada. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2015.
  31. ^ Ruiz, Rebecca (ngày 3 tháng 12 năm 2015). “FIFA Corruption: Top Officials Arrested at Zurich Hotel”. New York Times. New York, USA. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2015.
  32. ^ no byline (ngày 3 tháng 12 năm 2015). “Fifa crisis: US charges 16 more officials after earlier Zurich arrests”. BBC Sport. BBC. Truy cập ngày 3 tháng 12 năm 2015.
  33. ^ “FIFA Women's World Cup”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2007.
  34. ^ "We Are the World... Cup" Lưu trữ 2017-09-09 tại Wayback Machine. China Post. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017
  35. ^ “Regulations Men's Olympic Football Tournament 2008” (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 27 tháng 2 năm 2008. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2007.
  36. ^ “FIFA Confederations Cup”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2007.
  37. ^ “FIFA Task Force for Women's Football proposes a FIFA Women's Club World Cup”. fifa.com. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  38. ^ "FIFA Women's World Cup next up for Canada in 2015". CBC Sports. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017
  39. ^ “Jules Rimet Cup”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  40. ^ “FIFA Assets – Trophy”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 11 năm 2007. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2007.
  41. ^ “FIFA World Cup™ Trophy”. FIFA.com. ngày 24 tháng 6 năm 2018.
  42. ^ FIFA World Cup Trophy, FIFA.com. Truy cập 19 tháng 11 năm 2007.
  43. ^ “Cúp vàng không bằng vàng ròng”. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2010.
  44. ^ “FIFA World Cup Trophy”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  45. ^ “122 forgotten heroes get World Cup medals”. ESPNSoccernet.com. ESPN. ngày 25 tháng 11 năm 2007.
  46. ^ “World Cup 1966 winners honoured”. BBC Sport. ngày 10 tháng 6 năm 2009.
  47. ^ “Jimmy Greaves finally gets his 1966 World Cup medal”. Mirror.co.uk. MGN.
  48. ^ “FIFA World Cup qualifying: Treasure-trove of the weird and wonderful”. FIFA. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2007.
  49. ^ “2010 World Cup Qualifying”. ESPNSoccernet.com. ESPN. ngày 26 tháng 11 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2009.
  50. ^ “History of the FIFA World Cup Preliminary Competition (by year)” (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 14 tháng 6 năm 2010.
  51. ^ a ă “Formats of the FIFA World Cup final competitions 1930–2010” (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2008.
  52. ^ “Regulations - 2018 FIFA World Cup Russia” (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. tr. 43. Truy cập ngày 24 tháng 6 năm 2018.
  53. ^ Turner, Stephen (ngày 10 tháng 1 năm 2017). “FIFA approves 48-team World Cup”. Sky Sports News. Truy cập ngày 10 tháng 1 năm 2017.
  54. ^ “Uruguay 1930”. BBC Sport. ngày 11 tháng 4 năm 2002. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2006.
  55. ^ “France 1938”. BBC Sport. ngày 17 tháng 4 năm 2002. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2006.
  56. ^ “Asia takes World Cup center stage”. CNN. ngày 3 tháng 6 năm 2002. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2008.
  57. ^ “Brazil will stage 2014 World Cup”. BBC Sport. ngày 10 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2008.
  58. ^ Gibson, Owen (ngày 2 tháng 12 năm 2010). “England beaten as Russia win 2018 World Cup bid”. The Guardian. London. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  59. ^ Jackson, Jamie (ngày 2 tháng 12 năm 2010). “Qatar win 2022 World Cup bid”. The Guardian. London. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  60. ^ “Rotation ends in 2018”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. ngày 29 tháng 10 năm 2007. Truy cập ngày 30 tháng 3 năm 2013.
  61. ^ Collett, Mike (ngày 30 tháng 10 năm 2007), “Brazil officially named 2014 World Cup hosts”. Reuters. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2018
  62. ^ a ă “World Cup 2026: Canada, US & Mexico joint bid wins right to host tournament”. BBC Sport. ngày 13 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 13 tháng 6 năm 2018.
  63. ^ "World Cup 1974 - West Germany win on home soil". BBC. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2017
  64. ^ Bevan, Chris. "France 1-2 South Africa". BBC. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2017
  65. ^ Yannis, Alex (ngày 10 tháng 11 năm 1999). “Matthaus Is the Latest MetroStars Savior”. New York Times. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2007.
  66. ^ “World Cup Hall of Fame: Lothar Matthaeus”. CNN. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2007.
  67. ^ Kirby, Gentry (ngày 5 tháng 7 năm 2006). “Pele, King of Futbol”. ESPN. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2007.
  68. ^ Downie, Andrew (ngày 24 tháng 7 năm 2013). “Brazil's twice World Cup winner Djalma Santos dies at 84”. Reuters. Truy cập ngày 12 tháng 7 năm 2014.
  69. ^ Chowdhury, Saj (27 tháng 6 năm 2006). “Ronaldo's riposte”. BBC. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2007.
  70. ^ “Goal machine was Just superb”. BBC. 4 tháng 4 năm 2002. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2007.
  71. ^ Kirby, Gentry (ngày 5 tháng 7 năm 2006). “Pele, King of Futbol”. ESPN. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 12 năm 2008. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2007.
  72. ^ “Brazil, Germany & Every World Cup Winner from 1930 to 2014”. Goal. ngày 13 tháng 5 năm 2018.
  73. ^ Hughes, Rob (ngày 11 tháng 3 năm 1998). “No Alternative to Victory for National Coach: 150 Million Brazilians Keep Heat on Zagalo”. International Herald Tribune. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 10 năm 2005. Truy cập 31 tháng 12 năm 2007.
  74. ^ Brewin, John (21 tháng 12 năm 2007). “World Cup Legends – Franz Beckenbauer”. ESPN. Truy cập 31 tháng 12 năm 2007.
  75. ^ Cross, Jeremy (ngày 15 tháng 7 năm 2018). “France boss Didier Deschamps makes history with World Cup final victory over Croatia”. Daily Star. Truy cập ngày 15 tháng 7 năm 2018.
  76. ^ “1938 France”. CBC. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 6 năm 2006. Truy cập 31 tháng 12 năm 2007.
  77. ^ “The Curse of the Foreign-Born Coach”. Wall Street Journal. ngày 13 tháng 5 năm 2018.
  78. ^ “World Football – All time table”. World Football. Truy cập ngày 13 tháng 7 năm 2014.
  79. ^ “Brazil pass Germany as all-time top scorers at the World Cup”. ESPN. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2018.
  80. ^ “Five Aside: Germany - Brazil preview”. ESPN. ngày 7 tháng 7 năm 2014. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2018.
  81. ^ “World Cup Rewind: Largest attendance at a match in the 1950 Brazil final”. Guinness World Records (bằng tiếng Anh). ngày 12 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 4 tháng 7 năm 2018. Officially, 173,850 paid spectators crammed into Rio de Janeiro’s Maracanã Stadium on July 16(...) Some estimates have even pegged the attendance as high as 199,000 or 210,000 unofficially
  82. ^ “FIFA World Cup competition records” (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. tr. 2. Truy cập ngày 30 tháng 1 năm 2013.
  83. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên 2006coverage
  84. ^ “Socceroos face major challenge: Hiddink”. ABC Sport. ngày 10 tháng 12 năm 2005. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 4 năm 2006. Truy cập ngày 13 tháng 5 năm 2006.
  85. ^ “FIFA Financial Report 2014: Frequently Asked Questions”. FIFA.com. ngày 9 tháng 12 năm 2017.
  86. ^ “FIFA Assets – Mascots”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 11 năm 2007. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2007.
  87. ^ “The Footballs during the FIFA World Cup”. Football Facts. FIFA. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 11 năm 2013. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2018.
  88. ^ Anderson, Sara D (ngày 27 tháng 4 năm 2010). “Shakira Records Official Song for 2010 FIFA World Cup”. Aolradioblog. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 4 năm 2010. Truy cập ngày 30 tháng 4 năm 2010.
  89. ^ “2018 FIFA World Cup Russia Official Song 'Live It Up' to be performed by all-star line-up”. FIFA. ngày 23 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 5 năm 2018.
  90. ^ a ă “Brand collaborations”. FIFA.com. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2018.
  91. ^ “Panini World Cup sticker book”. The Guardian. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2018.
  92. ^ Brachfeld, Aaron (ngày 2 tháng 12 năm 2015). “World Cup affects sex ratio in newborns”. the Loka Review (November 2015). Loka Hatha Yoga. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2015.
  93. ^ Masukume, Gwinyai. “Possible Effect of the World Cup on Births”. Improbable Research. Harvard University. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2015.
  94. ^ Masukume, Gwinyai. “The sex ratio at birth in South Africa increased 9 months after the 2010 FIFA World Cup”. Early Human Development. Journal of Early Human Development. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2015.[liên kết hỏng]
  95. ^ “Giải vô địch bóng đá thế giới 1930”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2009.
  96. ^ a ă “Giải vô địch bóng đá thế giới 1950”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2009.
  97. ^ “FIFA World Cup Finals since 1930” (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2009.
  98. ^ a ă FIFA considers that the national team of Nga succeeds the USSR, the national team of Serbia succeeds the Nam Tư/Serbia và Montenegro, and the national team of Cộng hòa Séc succeeds the Tiệp Khắc. (“Russia”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association.; “Serbia”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association.; “Czech Republic”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 5 năm 2014.).
  99. ^ “Brazil”. FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Truy cập ngày 12 tháng 5 năm 2014.
  100. ^ Australia's qualification in 2006 was through the Oceanian zone as they were a member of the OFC member during qualifying. However, on ngày 1 tháng 1 năm 2006, they left the Oceania Football Confederation and joined the Liên đoàn bóng đá châu Á.
  101. ^ Áo dù vượt qua vòng loại World Cup 1938 nhưng rút lui do bị Đức Quốc xã xâm chiếm.
  102. ^ tham dự với tên gọi  Tây Đức từ năm 1954 đến năm 1990
  103. ^ a ă tham dự trước năm 1990 khi còn là một phần của  Liên Xô
  104. ^ tham dự trước năm 1990 khi còn là một phần của  Nam Tư, và từ năm 1998 đến năm 2006 khi còn là một phần của  Serbia và Montenegro (CHLB Nam Tư)
  105. ^ a ă tham dự trước năm 1990 khi còn là một phần của  Tiệp Khắc
  106. ^ a ă tham dự trước năm 1990 khi còn là một phần của  Nam Tư
  107. ^ nay là một phần của Đức
  108. ^ tham dự trước năm 1990 khi còn là một phần của  Nam Tư)
  109. ^ “FIFA World Cup awards” (PDF). FIFA.com. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2009.
  110. ^ “Golden Ball for Zinedine Zidane”. Soccerway. ngày 10 tháng 7 năm 2006. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2007.
  111. ^ “adidas Golden Shoe – FIFA World Cup Final”. Truy cập ngày 4 tháng 3 năm 2009.
  112. ^ “Kahn named top keeper”. BBC. ngày 30 tháng 6 năm 2002. Truy cập ngày 31 tháng 12 năm 2007.
  113. ^ a ă â “FIFA Awards”. RSSSF. ngày 18 tháng 5 năm 2007. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2008.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Bản mẫu:National football teams Bản mẫu:Main world cups Bản mẫu:Main world championships

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Giải_vô_địch_bóng_đá_thế_giới&oldid=64497517”